رئیسجمهور روسیه با تاکید بر توقف خونریزی در ارتباط با جنگ اسرائیل و حماس گفته که حمله زمینی اسرائیل به نوار غزه منجر به کشتار غیرقابل قبول غیرنظامیان میشود. ولادیمیر پوتین همچنین از بهکارگیری سلاحهای سنگین جنگی در مناطق مسکونی انتقاد کرد.
ارتش اسرائيل روز پنجشنبه (۲۰ میزان) اعلام کرد که برای حمله زمینی به نوار غزه آماده میشود اما هنوز برای انجام آن تصمیمی نگرفته است.
وزارت دفاع اسرائیل به سازمان ملل اطلاع داد که بیش از یک میلیون نفر ساکنان شمال این باریکه باید در ۲۴ ساعت این منطقه را به سمت نواحی جنوبی ترک کنند.
سازمان ملل هشدار داده است که چنین جابهجایی بدون «پیامدهای فاجعهبار انسانی» ممکن نیست.
در روزهای اخیر ارتش اسرائیل بخش های از غزه را بمباران کرده است.
رسانههای بریتانیایی گزارش دادند که پس از درگیری میان اسرائیل و حماس، دستکم سه مکتب یهودی در شمال غرب لندن به دلیل نگرانیهای امنیتی به طور موقت تعطیل شد. یک نهاد خیریه حفاظت از مکانهای جامعه یهودی مستقر در بریتانیا گفته که «یهود ستیزی» چهار برابر افزایش یافته است.
این نهاد مشخص نکرده است که یهود ستیزی در بریتانیا یا در جهان چهار برابر افزایش یافته است.
سوئلا براورمن، وزیر داخله بریتانیا نیز به پولیس دستوار داده است در صورت نیاز از اختیارات خود استفاده کند و راههای منتهی به بناهای تاریخی یهودیان و سفارت اسرائیل را در لندن مسدود کند.
دولت بریتانیا میگوید که سه میلیون پوند برای حفاظت از مکانهای جامعه یهودی در این کشور کمک میکند.
ریشی سونک، نخستوزیر بریتانیا گفت: «این سومین حمله تروریستی مرگبار در جهان از سال ۱۹۷۰ است. بریتانیا باید در همبستگی با اسرائیل بایستد و خواهد بود.»
پس از حمله حماس به اسرائیل طرفداران حماس و اسرائیل در شماری از شهرهای جهان تظاهرات کردند. شماری از هواداران فلسطین نیز در روزهای اخیر در مقابل سفارت اسرائیل در لندن تظاهرات کردند.
همزمان با ادامه جنگ حماس و اسرائیل، حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی با سید حسن نصرالله، دبیرکل حزبالله لبنان دیدار کرد. به گزارش خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران، حسین امیرعبداللهیان در سفر به لبنان و دیدار با حسن نصرالله، درباره غزه گفتوگو کرده است.
بر اساس این گزارش، در این دیدار مروری بر وقایع و تحولات اخیر منطقه به ویژه پس از «عملیات طوفان الاقصی» و حمله اسرائیل صحبت شده است.
در این دیدار مهدی شوشتری، معاون وزیر خارجه و مجتبی امانی سفیر جمهوری اسلامی در بیروت هم حضور داشتند.
خبرگزاری مهر ایران هم نوشته است که حسین امیرعبداللهیان و سید حسن نصرالله در جریان این دیدار، «ضمن بررسی اوضاع و مواضع بینالمللی و منطقهای به مسئولیتهایی که بر دوش همگان است و مواضعی که باید در قبال این رخدادهای تاریخی و تحولات خطرناک باید اتخاذ شود، اشاره کردند.»
جزئیاتی از تصمیمات احتمالی هیئت جمهوری اسلامی و حزبالله لبنان منتشر نشده است.
جمهوری اسلامی از حامیان اصلی حزبالله لبنان و حماس است. کارشناسان معتقدند که حزبالله لبنان محال است تصمیمی را بدون اطلاع جمهوری اسلامی بگیرد.
دیدار حسین امیرعبداللهیان با سید حسن نصرالله هم در حالی انجام شد که وزیر خارجه جمهوری اسلامی در بدو ورود به بیروت اعلام کرد: احتمال باز شدن جبهههای جدید علیه اسرائیل وجود دارد.
چند روز پیش، تایمز اسرائیل به نقام از یک مقام ارشد این کشور گزارش داد که جمهوری اسلامی «حزبالله لبنان را تحت فشار قرار داده تا برای درگیری با اسرائیل آماده شود.»
خبرگزاری رویترز در گزارشی به نقش یک فرمانده پشت پرده حماس در حمله به اسرائیل پرداخته و از او به عنوان مسوول اصلی حمله روز پانزده میزان به اسرائیل یاد کرده است.
اسرائیل حمله ویرانگر حماس در روز ۱۵ میزان را «۱۱ سپتامبر» این کشور خوانده است. حملهای که مغز متفکر و مخفی پشت آن به گفته برخی منابع، یک مبارز فلسطینی و نیروی تحت تعقیب حماس به نام «محمد الضیف» (ضیف) است.
ضیف روز شنبه در حالی که هزاران راکت از نوار غزه بهسوی اسرائیل پرتاب میشد، در یک نوار صوتی این عملیات را «سیلالاقصی» نامید.
استفاده از چنین عبارتی از سوی ضیف، نشان میدهد که این حمله پاسخ به حملات اسرائیل به مسجدالاقصی در اورشلیم است.
بر اساس گزارش رویترز، یک منبع آگاه نزدیک به حماس گفت که ضیف در ماه می ۲۰۲۱ و پس از یورش اسرائیل به سومین مکان مقدس مسلمانان، شروع به برنامهریزی برای عملیاتی کرد که اکنون منجر به کشته و زخمی شدن هزاران نفر شده است.
این منبع به رویترز گفت تصاویر یورش اسرائیل به مسجدالاقصی در ماه رمضان، ضرب و جرح نمازگزاران، حمله به آنها و بیرون کشیدن افراد مسن و جوان از مسجد، «خشم مسلمانان را برانگیخت و شعلهور کرد».
هجوم به محوطه مسجدی که برای مدتها محل درگیری بر سر مسایل مربوط به حاکمیت و مذهب در اورشلیم بوده است، به آغاز جنگ ۱۱ روزه بین اسرائیل و حماس در سال ۲۰۲۱ کمک کرد.
حمله اخیر حماس بزرگترین ضعف دفاعی اسرائیل از زمان درگیری اعراب و اسرائیل در سال ۱۹۷۳ به شمار میرود. این حمله، اسرائیل را به اعلان جنگ و انجام حملات هوایی تلافیجویانه سوق داد که تاکنون منجر به کشته و زخمی شدن هزاران نفر از فلسطینیان در نوار غزه شده است.
اسرائیل همچنین روز ۱۹ میزان اعلام کرد حداقل هزار مرد مسلح را که از غزه وارد خاک اسرائیل شده بودند، کشته است.
به گزارش رویترز، ضیف تاکنون از هفت سوءقصد اسرائیل نجات یافته که آخرین مورد آن در سال ۲۰۲۱ بوده است.
ضیف به ندرت صحبت میکند و هرگز در انظار عمومی ظاهر نمیشود. بنابراین وقتی شبکه تلویزیونی حماس از سخنرانی او در روز شنبه خبر داد، فلسطینیها متوجه شدند اتفاق مهمی در حال وقوع است.
ضیف در نوار ضبط شده گفت: «امروز خشمالاقصی، خشم مردم و ملت ما در حال انفجار است. مجاهدین (مبارزان) ما! امروز روز شماست تا به این جنایتکار [اسرائیل] بفهمانید زمانش به پایان رسیده است.»
بر اساس گزارش رویترز، تنها سه تصویر از ضیف وجود دارد؛ یکی در ۲۰ سالگی، دیگری با نقاب و سومی تصویری از سایه او که هنگام پخش نوار صوتی استفاده شده است.
از محل اختفای ضیف هم اطلاعی در دست نیست؛ اگرچه او به احتمال زیاد در غزه، در پیچ و خم تونلهای زیرزمینی مخفی شده است.
یک منبع امنیتی اسرائیل به رویترز گفت ضیف بهطور مستقیم در برنامهریزی و جنبههای عملیاتی این حمله دست داشت.
منابع فلسطینی نیز گفتند یکی از خانههایی که اسرائیل در غزه هدف حملات هوایی قرار داد، متعلق به پدر ضیف بوده که منجر به کشته شدن برادر و دو عضو دیگر خانواده او شده است.
دو مغز متفکر حمله، یک استاد
یک منبع نزدیک به حماس گفت که تصمیم برای حمله اخیر به اسرائیل، بهطور مشترک از سوی ضیف بهعنوان فرمانده گردانهای القسام حماس و یحیی سنوار، رهبر حماس در غزه گرفته شد اما «معمار این حمله»، شخص ضیف بود.
این منبع در ادامه به رویترز گفت که پنهانکاری برای این عملیات به حدی بود که ایران بهعنوان دشمن قسمخورده اسرائیل و منبع مهم مالی، آموزشی و تسلیحاتی حماس، اطلاعاتی کلی از آن داشت.
به گفته او، جمهوری اسلامی تنها میدانست این گروه در حال برنامهریزی برای یک عملیات بزرگ است ولی از زمان و جزییاتش خبر نداشت.
در هیچ یک از اتاقهای عملیات مشترکی که حماس، رهبری فلسطین، شبهنظامیان تحت حمایت جمهوری اسلامی، حزبالله لبنان و ایران حضور داشتند، بحثی درباره این حمله نشد؛ چرا که به گفته این منبع، «دایره افراد مطلع از جزییات حمله، بسیار کوچک بود».
موضوعی که تلویحا از سوی علی خامنهای نیز در روز ۱۸ میزان تایید شد و او گفت تهران در حمله به اسرائیل دخالتی نداشته است.
به گزارش رویترز، واشینگتن اعتقاد دارد تهران در این حمله نقش داشته است؛ با اینحال هنوز به هیچ اطلاعات یا مدرکی دال بر مشارکت مستقیم جمهوری اسلامی دست نیافته است.
رویترز در ادامه، عملیات طراحی شده از سوی ضیف را شامل تلاش طولانیمدت برای فریب اسرائیل خواند.
اسرائیل به این باور رسیده بود که حماس علاقهای به راهاندازی درگیری جدید ندارد و در عوض، بر توسعه اقتصادی در غزه تمرکز کرده است.
یک منبع نزدیک به حماس گفت در حالی که اسرائیل شروع به ارائه مشوقهای اقتصادی به کارگران غزه میکرد، جنگجویان ما اغلب مقابل چشمان ارتش اسرائیل آموزش میدیدند و تمرین میکردند.
علی برکه، مسوول روابط خارجی حماس گفت: «ما از دو سال پیش برای این نبرد آماده میشدیم.»
ضیف اما در نوار صوتی خود با صدایی آرام گفت که حماس بارها به اسرائیل هشدار داده تا از جنایت علیه فلسطینیها دست بردارد، زندانیانی را که به گفته او مورد آزار و شکنجه قرار گرفتهاند آزاد کند و مانع مالکیت فلسطینیها بر سرزمینشان نشود.
ضیف در این فایل صوتی گفت: «رژیم اشغالی هر روز به روستاها و شهرهای ما در کرانه باختری یورش میبرد، به خانهها حمله میکند، میکشد، مجروح، ویران و بازداشت میکند. در عین حال، هزاران جریب از زمینهای ما را مصادره میکند.»
به گفته او، اسرائیل فلسطینیها را «از خانههایشان بیرون میکند» تا برای خودش شهرکسازی کند؛ در حالیکه «محاصره جنایتکارانه در غزه» ادامه دارد.
رهبری همیشه در سایه
ناآرامیهای کرانه باختری از یک سال پیش آغاز شد.
این منطقه از سال ۱۹۶۷ که به دست اسرائیلیها تصرف شد تاکنون مرکز درگیری اسرائیل و فلسطین است.
ضیف در نوار صوتیاش گفت که حماس از جامعه بینالمللی خواسته به «جنایت اشغال» پایان دهد اما در مقابل اسرائیل اقدامات تحریکآمیزش را افزایش داده است.
او همچنین گفت که حماس در گذشته خواهان توافقی بشردوستانه برای آزادی اسرای فلسطینی شده ولی این درخواست از سوی اسرائیل رد شده است.
ضیف مدعی شد اسرائیل مشغول «عیاشی، اشغالگری، انکار قوانین و قطعنامههای بینالمللی» زیر سایه حمایت آمریکا و غرب و سکوت جامعه جهانی بوده و برای همین آنها تصمیم گرفتند خودشان به همه اینها پایان دهند.
ضیف با نام اصلی «محمد مصری» در سال ۱۹۶۵ در اردوگاه آوارگان خان یونس به دنیا آمد؛ اردوگاهی که پس از جنگ اعراب و اسرائیل در سال ۱۹۴۸ ایجاد شد.
او پس از پیوستن به حماس در جریان انتفاضه اول یا قیام فلسطینیها در سال ۱۹۸۷، به محمد ضیف معروف شد.
یک منبع آگاه در حماس گفت که ضیف سال ۱۹۸۹ از سوی اسرائیل دستگیر و برای حدود ۱۶ ماه زندانی شد.
ضیف مدرک «علوم» را از دانشگاه اسلامی غزه گرفت و به تحصیل در رشتههای فیزیک، شیمی و زیستشناسی پرداخت.
او به هنر علاقه داشت؛ برای همین ریاست کمیته سرگرمی دانشگاه را بر عهده گرفت و در یک نمایش کمدی هم ایفای نقش کرد.
ضیف صفوف جنگجویان حماس، شبکه تونلها و دانش ساخت بمب این گروه را توسعه داد و مسوول کشته شدن دهها اسرائیلی در بمبگذاریهای انتحاری است. برای همین هم طی دهههای گذشته نامش همواره در صدر فهرست افراد تحت تعقیب اسرائیل قرار داشته است.
«ماندن در سایه» برای او یک امر حیاتی است. منابع حماس گفتند که ضیف در یکی از تلاشهای اسرائیل برای ترور، یک چشم خود را از دست داده و از ناحیه یک پا هم آسیب جدی دیده است.
همسر، دختر سه ساله و پسر هفت ماهه او نیز سال ۲۰۱۴ در جریان یکی از حملههای هوایی اسرائیل کشته شدند.
بقای ضیف در حین اداره شاخه مسلح حماس باعث شده تا از او بهعنوان یک قهرمان مردمی فلسطین یاد شود. در فایلهای ویدیویی پخش شده، او نقاب زده یا فقط سایهای از او دیده میشود.
رویترز به نقل از منبعی نزدیک به حماس نوشت که او از فنآوریهای دیجیتال و مدرن مانند تلفنهای هوشمند استفاده نمیکند.
به گفته او، محمد ضیف همیشه در حال فرار است: «او مردی در سایه است.»
سازمان ملل روز پنجشنبه (۲۰ میزان) در گزارشی اعلام کرد که ۵۰ هزار زن حامله در غزه به امکانات بهداشتی و آب سالم دسترسی ندارند و دسترسی به شفاخانه هم با مشکل مواجه شده است. طبق این گزارش، ۵۵۰۰ نفر از این زنان قرار است ماه آینده زایمان کنند.
اداره سلامت جنسی و باروری سازمان ملل اعلام کرده که از وضعیت زنان و دخترانی که در غزه گرفتار شدهاند «عمیقا نگران» است.
دفتر هماهنگکننده کمکهای بشردوستانه سازمان ملل هم میگوید پس از حملات اسرائیل به زیرساختهای آب و توقف آبرسانی به منطقه محاصره شده غزه، بیشتر مردم دیگر آب آشامیدنی ندارند.
به نوشته این اداره برخی از مردم شروع به نوشیدن آب دریا کردهاند.
افزون بر آن، امکانات بهداشتی کاهش شدیدی داشته، ذخایر وسایل طبی رو به اتمام است و دسترسی به شفاخانه و مراقبتهای صحی با مشکل مواجه شده است.
سازمان ملل میگوید ۵۵۰۰ زنی که قرار است ماه آینده زایمان کنند، در تلاش هستند تا به خدمات بهداشتی اولیه و ضروری دسترسی داشته باشند.
اسرائیل از یک میلیون و ۱۰۰ هزار ساکن شمال غزه خواسته تا در ۲۴ ساعت این منطقه را ترک کنند.
سازمان ملل هشدار داده که چنین جابهجایی بدون «پیامدهای فاجعهبار انسانی» ممکن نیست.
استفان دوجاریک، سخنگوی سازمان ملل از اسرائیل خواسته برای جلوگیری از «وضعیت فاجعهبار»، دستور تخلیه شمال غزه را لغو کند.
ریشی سونک، نخستوزیر بریتانیا در تماس با بنیامین نتانیاهو، همتای اسرائیلی خود اعلام کرد در مبارزه با «تروریسم» دوشادوش اسرائیل میایستد. او در عین حال افزود اتخاذ اقدامات لازم برای حفاظت از غیرنظامیان فلسطینی و تسهیل کمکهای بشردوستانه مهم است.
ریشی سونک میگوید حماس دیگر هرگز نمیتواند «جنایاتی علیه مردم اسرائیل مرتکب شود.»
دفتر نخستوزیر بریتانیا اعلام کرده که دو کشتی و هواپیمای تجسسی نیروی دریایی سلطنتی را برای حمایت از اسرائیل و تقویت ثبات منطقهای در شرق مدیترانه مستقر میکند.
گفته شده این هواپیماها از روز جمعه در منطقه پرواز خواهند کرد تا تهدیدات ثبات منطقه مانند «انتقال سلاح به گروههای تروریستی» را ردیابی کنند.
وزارت صحت غزه اعلام کرده که از روز شنبه (زمان شروع حمله حماس به اسرائیل) تاکنون دستکم ۱۵۳۷ فلسطینی بهشمول ۵۰۰ کودک و ۲۷۶ زن در حملات هوایی اسرائیل کشته و ۶۶۱۲ نفر دیگر زخمی شدهاند.
اسرائیل میگوید در شش روز بمباران، ۶ هزار بمب بر نوار غزه پرتاب کرده است.
شبکه خبری دولتی کان هم گزارش داده که دستکم ۱۳۰۰ اسرائیلی در حملات حماس کشته شده و ۳ هزار و ۳۰۰ نفر دیگر نیز زخمی شدهاند که از این میان، بیش از ۳۵۰ نفر جراحاتی جدی برداشتند.
اسرائیل اعلام کرده تا زمانی که حماس تمام گروگانها را آزاد نکند، غزه در محاصره خواهد بود.
