امضاکنندگان این نامه به شکلگیری جریان ضدمهاجر علیه افغانهای ساکن ایران اشاره کردند که موج آن از روزهای پایانی تابستان آغاز شد.
در همین راستا حدود ۱۰ روز پیش جمعی از شهروندان ایرانی به حضور مهاجران افغان در خیابانهای شهر اقبالیه در استان قزوین اعتراض و به خانههای آنان حمله کردند.
در مخابره این خبر برخی رسانهها درباره «شدت گرفتن کارزار افغانستیزی در ایران» هشدار دادند.
برخی نیز آن را «پروژه امنیتی» و منشا آن را چهرههای وابسته به جمهوری اسلامی و در راستای سفیدشویی و رفع مسئولیت مشکلات مختلف مانند فقر، گرانی و تورم از دولت خواندند.
به گفته امضاکنندگان این بیانیه، کسانی که با این جریان همراه شدند با «فرافکنی، بزرگنمایی و انتشار مطالب خلاف واقع» و گاهی با رفتارها و گفتارهای «نژادپرستانه» کوشیدند مهاجران را عامل مشکلات معیشتی و امنیتی جامعه معرفی کنند.
در این بیانیه بر عاملیت و نقش جمهوری اسلامی در بروز چنین جریانی و پیش از آن در مشکلات ۴۰ ساله مهاجران افغان در ایران تاکید شده است.
بر اساس این بیانیه، فقدان آمار دقیق از تعداد مهاجران در ایران دستاویزی برای ارائه اطلاعات دروغ، خبرهای ساختگی و جوسازیهای غیرمنطقی علیه جمعیت افغان ساکن ایران شده است.
بر پایه گزارشهای ارائه شده از سوی کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان، افغانها شش درصد از جمعیت ساکنان ایران را تشکیل میدهند.
امضاکنندگان این بیانیه تاکید کردند این جمعیت نمیتواند به تنهایی عامل به وجود آمدن گرانی، تورم، بیکاری، تشدید مشکلات زیست محیطی، خطرات امنیتی و «ناکارآمدی دولت» در زمینه مهار بحرانهای ملی، اقتصادی، معیشتی و امنیتی جامعه باشد.
به گفته آنها، مهاجران و پناهندگان افغان در ایران تنها «مصرفکننده» خدمات نیستند و طی چهار دهه گذشته «سختترین شرایط کاری را با کمترین دستمزدها» داشتهاند.
در این بیانیه تاکید شده است نظام حقوقی ایران در این سالها موجب شکلگیری مهمترین مانعها و چالشها در راستای ادغام مهاجران در جامعه میزبان شده است.
با گذشت بیش از ۴۰ سال مهاجران نسل اول و دومی در ایران هستند که هنوز تابعیت نگرفتهاند.
حکومت برای کودکانی که از مادر ایرانی و پدر افغان متولد شدهاند، شناسنامه صادر نمیکند.
مهاجران افغان با مشکلات متعددی مانند محدودیتهای قانونی در زمینه مالکیت اموال منقول و غیرمنقول، افتتاح حساب بانکی، خرید سیمکارت و ثبتنام دانشآموزان خود در مدارس مواجهاند.
این محرومیتهای اعمال شده از سوی حکومت به گفته امضاکنندگان بیانیه، موجب از دستدادن فرصتها و امکان تحرک اجتماعی و طبقاتی مهاجران و در نهایت به حاشیه رانده شدن سیستماتیک، افزایش آسیبپذیری و تراکم آنان در حاشیه شهرهای بزرگ شده است.
احترام برومند، رخشان بنیاعتماد، شهرنوش پارسیپور، لیلا حاتمی، پرویز پرستویی، محسن رنانی، کیوان صمیمی، ژیلا بنییعقوب، مقصود فراستخواه، عالیه مطلبزاده، مصطفی معین، بدرالسادات مفیدی، بیتا ملکوتی، مجتبی میرتهماسب، شارمین میمندینژاد، ضیا نبوی و مرضیه وفامهر شماری از امضاکنندگان این بیانیه هستند.
آنان خواهان تدوین و تصویب قوانین بهروز و کارآمد و قرار گرفتنشان در صدر اولویتها و سیاستهای مهاجرتی شدهاند تا تکلیف شمار فراوان مهاجران و پناهندگان افغان در ایران مشخص شود.
امضاکنندگان بیانیه تاکید کردند که مردمان ایران و افغانستان تا ۱۶۰ سال پیش اعضای یک ملت و عضو «یک سرزمین واحد» بودند: «اجازه نمیدهیم قدرتطلبان و فرصتطلبان که منافعشان در تفرقهافکنی و دیگریهراسی است، میداندار فضای فرهنگی جامعه ما شوند و این جامعه صلحطلب را به بیراهه خشونت و نفرت و نژادپرستی ببرند.»
