در سیزدهمین روز جنگ اسرائیل و حماس، یوآف گالانت روز پنجشنبه گفت که سربازان اسرائیلی به زودی وارد غزه میشوند. بر اساس خبرنامه وزارت دفاع اسرائیل، او گفت: «شما اکنون غزه را از دور میبینید، ولی بهزودی فرمان خواهد آمد و آن را از داخل خواهید دید.»
اظهارات گالانت در حالی بیان میشود که اسرائیل برای حمله زمینی که قبلا وعده آن را داده بود، آماده میشود. رهبران اسرائيل پیش از این گفته بودند برای نابودی حماس به غزه از طریق هوا، دریا و زمین حمله خواهند کرد.
این اظهارات در حالی منتشر شده است که نخستوزیر بریتانیا در سفر به اسرائیل بر حق این کشور در دفاع از خود و دسترسی غزه به کمکهای بشر دوستانه تاکید کرد.
همزمان نخستوزیر اسرائیل در دیدار با همتای بریتانیایی خود گفت حمله اخیر حماس با هدف جلوگیری از گسترش روابط صلحآمیز اسرائیل با کشورهای عربی انجام شده است.
بنیامین نتانیاهو روز پنجشنبه، ۲۷ میزان، از بریتانیا خواست به حمایت از حمله اسرائیل در غزه ادامه دهد.
سفر ریشی سونک به اسرائیل هر تحلیلگر منطقه را به یاد بیانیه بالفور میاندازد که بر بنیاد آن ۱۰۶ سال پیش دولت بریتانیا مجوز تشکیل «خانهای مشترک برای یهودیان» را در فلسطین آن زمان که تحت قلمرو امپراتوری عثمانی قرار داشت، صادر کرد.
از آن زمان به بعد زمینه برای شکلگیری دولت معاصر اسرائیل فراهم شد تا اینکه در سال ۱۹۴۸ تحت حمایت بریتانیا دولتی در جهان به نام جمهوری اسرائیل زاده شد. از همینجاست که نقش بریتانیا در تاریخ اسرائیل اجتنابناپذیر پنداشته میشود. سفر ریشی سونک برای دولت و مردم اسرائیل از اهمیت تاریخی برخوردار است.
جو بایدن و ریشی سونک در کنار حمایت از اسرائیل بر حمایت فردی از بنیامین نتانیاهو تأکید کردند. حتا ریشی سونک در ختم بیانیهاش، رو به نتانیاهو کرد و گفت «ما میخواهیم که تو برنده شوی.»
به عنوان تحلیلگر روابط بینالملل این سخنان نخستوزیر بریتانیا را بسیار سنجیده و مؤثر برای حل بحران کنونی نیافتم. کسانیکه روند تحولات آسیای جنوبی و بحران فلسطین و اسرائیل را دنبال میکنند به خوبی میدانند که بنیامین نتانیاهو جز از بحران جاری است.
در این مقاله سه عنصر را مطرح میکنم که نقش بنیامین نتانیاهو را در وضعیت کنونی مورد نقد قرار میدهد:
تندروی مستمر در سیاست داخلی و خارجی
در بیست سال پسین بنیامین نتانیاهو در سیاست اسرائیل نقش مهمی داشته است. او در سمّتهای وزیر خارجه، رهبر اپوزسیون و رهبر حکومت تلاش کرده است تا سیاست تندروانهای را دنبال کند. حتا در زمان ریاست جمهوری باراک اوباما که تلاش داشت گفتمان تمدنها را در این منطقهای پیچیده جهان راهاندازی کند، نتانیاهو سیاستهای تندروانه خود را دریغ نکرد و به چالش کلانی سد راه این ابتکار قرار گرفت. تندروی او نقش گروههای اصلاحطلب را در اسرائیل به شکل گسترده به حاشیه برد.
ایجاد محدودیتها برای حاکمیت قانون و حسابدهی
بنیامین نتانیاهو در همنوایی با یاریف لیون، وزیر عدلیه برای محدودسازی نقش دادگاه و استقلالیت آن بسیار تلاش کرد. طرح نتانیاهو سبب میشود که پارلمان اسرائیل بتواند تصامیم دادگاه عالی را وتو کند. این عملکرد دست سیاست را در تصامیم حقوقی باز میکند و روند حسابدهی حکومت را در برابر دادگاه عالی مختل میسازد.
این رویکرد مورد نقد گسترده جامعه مدنی، دانشگاهی و سیاسی اسرائیل قرار گرفته اما نتانیاهو به آن اهمیت نمیدهد.
فساد اداری و نبود شفافیت
شاید تاریخ معاصر اسرائیل هیچ رهبری فاسدی را به سان نتانیاهو نشناسد. او که لقب طولانیترین نخستوزیر اسرائیل را دارد سه پرونده بزرگ فساد اداری را به نام خود در سیستم عدلی و قضایی اسرائیل ثبت کرده است که رشوه، فریب و سوءاستفاده از قدرت سیاسی مهمترین آنها را تشکیل میدهد.
از سوییهم نتانیاهو به مداخله سیاسی در دادگاه نیز متهم است که او را به سیاستگذار متجاوز نیز معروف ساخته است.
اینها عواملی هستند که میتوانند بر وضعیت داخلی و سیاست خارجی دولت اسرائیل اثرگذار باشند.
واضح است که عوامل زیادی بر تشدید وضعیت کنونی بسیار مؤثر پنداشته میشود اما واقعیت این است که نتانیاهو یکی از این عوامل میباشد. وقتی نخستوزیر بریتانیا در سخنرانی خود بر پیروزی بنیامین نتانیاهو تاکید میکند، میتواند تصویر بدی را خلق کند و ادامه حضور نتانیاهو را در قدرت اسرائیل و گسترش تندروانه سیاستها او را بازتاب دهد.
ریشی سونک در دیدار با مقامات اسرائیل حمایت قاطع بریتانیا از اسرائیل را اعلام کرد. او گفت: «با شما در مقابل تروریسم میایستیم.»
نخستوزیر بریتانیا گفته با شرکای خود مصمم به آزادی کسانی است که توسط حماس به گروگان گرفته شدهاند.
رویترز به نقل از سخنگوی ریشی سونک گزارش داد که از زمان حمله به اسرائیل دستکم هفت بریتانیایی کشته و ۹ نفر همچنان مفقود هستند.
آقای سونک در این سفر با خانوادههای شماری از کشتهشدگان حمله حماس به اسرائیل هم دیدار کرد.
نخستوزیر اسرائیل هم در نشست خبری با همتای بریتانیایی خود گفت که جنگ علیه حماس تنها نبرد اسرائیل نیست، بلکه جنگ تمام جهان است.
نتانیاهو گفت که یکی از اهداف حمله حماس بر هم زدن اقدامات اسرائیل درباره صلح با کشورهای منطقه بوده است. او تاکید کرد که جنگ در غزه طولانی خواهد بود و اسرائیل به حمایت مستمر بریتانیا نیاز دارد.
نخستوزیر بریتانیا همچنین در این دیدارها ارائه کمکهای بشردوستانه به مردم غزه را هم مهم خواند.
پس از حمله حماس به اسرائیل در پانزدهم میزان، اسرائیل با محاصره نوار غزه، از انتقال برق، غذا و سوخت به این منطقه جلوگیری کرد.
نخست وزیر بریتانیا روز پنجشنبه (۲۷ میزان) وارد اسرائیل شد.
درگیریها میان حماس و اسرائیل وارد سیزدهمین روز شده است. بر اساس گزارشها، از آغاز درگیریها در غزه دستکم هزار و ۴۰۳ اسرائیلی و سه هزار و ۴۷۸ فلسطینی کشته شدهاند.
نخست وزیر بریتانیا پس از این دیدارها در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی اکس نوشت که بدترین کابوس برای والدین، گرفتن فرزندشان از نزد آنهاست. ریشی سونک نوشت: «امروز صبح از خانوادههایی شنیدم که این مصیبت غیر قابل تحمل را پشت سر میگذارند.»
