رسانههای ایرانی خبر دادند که وزارت اطلاعات این کشور در همکاری با طالبان، سه نفر را به اتهام «جاسوسی به موساد» در مرز افغانستان بازداشت کرده است. خبرگزاری فارس نوشت این افراد میخواستند پهپادهای انتحاری را از مرز به سوی اهدافی در ایران پرتاب کنند.
در گزارشی که خبرگزاری فارس ایران منتشر کرده، آمده است «هر سه نفر بازداشت شده، ایرانیاند».
طالبان تاکنون در این مورد ابراز نظر نکردهاند. اسرائیل نیز تاکنون ارتباط این افراد با سازمان اطلاعاتی خود را تایید نکرده است.
خبرگزاری فارس نوشت بازداشتشدگان بهزودی برای بازجویی به ایران منتقل خواهند شد.
وزارت کار جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد مهاجرانی که فاقد پروانه کار، پروانه کار موقت یا کارت کار موقت باشند، اجازه اشتغال در کشور ندارند. این وزارت به کافرمایان ایرانی هشدار داد در صورتی که مهاجران بدون مجوز کار را بگمارند، جریمه خواهند شد.
خبرگزاری تسنیم نزدیک به سپاه پاسداران جمهوری اسلامی ایران روز یکشنبه، ۱۴ عقرب، گزارش داد که اجرای طرح ملی تعیین وضعیت اشتغال مهاجران افغان از نهم حوت پارسال در ۱۶ استان این کشور آغاز شده است.
مقامهای ایرانی گفتهاند که براساس این طرح، کارفرمایان باید قبل از استخدام مهاجران، در این مورد از اداره کار و رفاه اجتماعی اجازه بگیرند.
اداره کار تهران گفته که در نخستین روز اجرای این طرح در ماه حوت پارسال، بیش از سی مهاجر فاقد پروانه کار بازداشت شده بودند.
خبرگزاری تسنیم به نقل از کارشناسان نوشت که کافرمایان ایرانی به دلیل «فرار از پرداخت حق بیمه و ارزان بودن نیروی کار کارگران افغان»، آنها را استخدام میکنند.
وزارت تحصیلات عالی طالبان با ضبط پاسپورت ۵۰۰ دانشجو، از سفر تحصیلی آنها به روسیه جلوگیری کرده است. سه نفر از این دانشجویان به افغانستان اینترنشنال گفتند اگر طالبان پاسپورتهای آنان را پس ندهد، بورسیه تحصیلی خود را از دست خواهند داد.
طالبان تاکنون درباره دلیل ضبط پاسپورت این دانشجویان ابراز نظر نکرده است.
پیشینه
سفارت روسیه در کابل از چندین سال به اینسو سالانه با اعلام ۵۰۰ بورسیه دولتی، زمینه ادامه تحصیلات دانشجویان افغانستان را در روسیه فراهم میکند.
بررسی افغانستان اینترنشنال نشان میدهد که وزارت تحصیلات عالی افغانستان، تحت کنترول طالبان، در ماه قوس ۱۴۰۱ «اطلاعیه بورسیه تحصیلی ۲۰۲۳- ۲۰۲۴ کشور فدراتیف روسیه در مقاطع لیسانس، ماستری و دکتورا» را منتشر کرده است.
در متن این فراخوان آمده است که واجدان شرایط باید تا نهم قوس ۱۴۰۱ (برابر با سیام نوامبر ۲۰۲۲) درخواست خود را در وبسایت «تحصیل در روسیه» ثبت کنند.
وزارت تحصیلات عالی گفته است دانشجویان برگزیده از سوی وزارت تحصیلات و علوم روسیه با شرکت دانشگاههای آن کشور انتخاب خواهند شد.
دستکم سه نفر از متقاضیان این بورسیه روز یکشنبه، ۱۴ عقرب، به افغانستان اینترنشنال گفتند در سوم جوزای ۱۴۰۲ از میان هزاران متقاضی، نام ۵۰۰ نفر از برگزیدگان بورسیه اعلام شد و از اواخر ماه سنبله روند صدور ویزا آغاز شد.
حذف دانشجویان دختر
یکی از برگزیدگان بورسیه به افغانستان اینترنشنال گفت همه ۵۰۰ نفری که در این بورسیه برگزیده شدند، پسر اند و هیچ دانشجوی دختری انتخاب نشده است.
طالبان در حال حاضر، دروازه مکاتب دوره متوسطه و لیسه و دانشگاهها را بهروی دختران بسته و در مواردی مانع سفر تحصیلی دانشجویان دختر به خارج از کشور شدهاند.
با این حال دانشجویان برگزیده در بورسیه روسیه میگویند وزارت تحصیلات عالی در اواخر سنبله، همزمان با آغاز روند صدور ویزا از آنان خواست پاسپورتهایشان را به این وزارت تحت کنترول طالبان تسلیم دهند.
این دانشجویان میگویند وزارت تحصیلات عالی طالبان از دو ماه به اینسو پاسپورت آنان را ضبط کرده و آنرا پس نمیدهد.
دو ماه غیرحاضری و احتمال از دست رفتن بورسیه
آنان ادعا کردند که درسهای دانشگاه آنها در روسیه، از اوایل ماه سپتمبر آغاز شده ولی آنها به دلیل «ضبط بودن» پاسپورتهایشان در وزارت تحصیلات عالی طالبان، نتوانستند تکت هواپیما بگیرند و کابل را به قصد روسیه ترک کنند.
این دانشجویان گفتند طالبان هیچ توضیحی درباره ضبط پاسپورتهایشان به آنان نداده و «هر بار که به وزارت تحصیلات عالی مراجعه میکنیم، محافظان وزارت ما را با خشونت و بدرفتاری از دروازه وزارت دور میسازند.»
دفتر مبارزه با جرایم و مواد مخدر سازمان ملل روز یکشنبه (۱۴ عقرب) اعلام کرد که کشت تریاک در افغانستان امسال ۹۵ درصد کاهش یافته است. در این گزارش آمده کشت تریاک در سال ۲۰۲۳ در افغانستان از ۲۳۳ هزار هکتار به ۱۰ هزار و ۸۰۰ هکتار رسیده است.
طالبان ماه حمل ۱۴۰۱ کشت کوکنار و خرید و فروش آن را ممنوع کرد. در فرمان منسوب به هبتالله آخندزاده، رهبر طالبان در آن زمان اعلام شد که اگر کسی اقدام به کشت مواد مخدر کند، زمین او تخریب و با متخلف «برخورد شرعی» خواهد شد.
سازمان ملل اکنون با تایید کاهش کشت تریاک در افغانستان، بر نیاز فوری به کمکهای بیشتر برای روستانشینان و کشت جایگزین برای آیندهای عاری از تریاک در این کشور تاکید کرده است.
دفتر مبارزه با جرایم و مواد مخدر سازمان ملل میگوید درآمد کشاورزان از فروش تریاک در سال ۲۰۲۳، از ۱۳۶۰ میلیون دالر در سال ۲۰۲۲، به ۱۱۰ میلیون دالر در سال ۲۰۲۳ کاهش داشته است.
غاده ولی، مدیر اجرایی دفتر مبارزه با جرایم و مواد مخدر سازمان ملل از کاهش تولید تریاک در افغانستان استقبال کرد. او در عین حال گفت این کاهش پیامد و خطرات مهمی دارد که باید مورد توجه قرار گیرد.
خانم والی تاکید کرد که امروز مردم افغانستان به کمک فوری بشردوستانه به جای درآمد از دست رفته نیاز دارند تا نیازهای خود را مرفوع کنند.
رزا اوتونبایوا، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد برای افغانستان گفت تقریبا ۸۰ درصد جمعیت افغانستان به کشاورزی وابسته است و افغانستان در حال حاضر با چالش حاد کمبود آب مواجه است.
سازمان ملل میگوید اگرچه کشت گندم ممکن است تا حدودی ناامنی غذایی را در افغانستان کاهش دهد، اما این محصول درآمد بسیار کمتری نسبت به تریاک دارد.
طبق گزارش سازمان ملل، در سال ۲۰۲۳ کشاورزان در چهار ولایت فراه، هلمند، قندهار و ننگرهار با روی آوردن به گندم، حدود یک میلیارد دالر درآمد بالقوه را از دست دادند.
سازمان ملل میگوید بازرگانان برای جبران کمبود تریاک در سال ۲۰۲۳، ذخایر سالهای گذشته خود را میفروشند و قاچاق مواد مخدر متآمفتامین در منطقه افزایش یافته است.
جنگ بین اسرائیل و حماس زندگی بیش از دو میلیون شهروند ساکن غزه را تحت تاثیر قرار داده اما برای زنان و دختران ساکن این باریکه، شرایط دشوارتر است. علاوه بر نداشتن حریم شخصی، در نبود لوازم بهداشتی، مصرف قرصهای تاخیری پریود با وجود عوارض بالای جانبی، افزایش چشمگیر یافته است.
زنان در غزه پس از آغاز جنگ میان حماس و اسرائیل چه شرایطی را تجربه میکنند؟ آیا امیدی برای بهبودی شرایط وجود دارد؟
نهاد زنان سازمان ملل، بخش انگلیسی الجزیره و روزنامه گاردین در گزارشهایی جداگانه به این پرسشها پرداختهاند.
این گزارشها با نگاهی به وضعیت زنان و دختران غزه، فعالیتهای زنان در دیگر نقاط جهان را در راستای تلاش برای پایان دادن به جنگ بررسی کردهاند.
گزارش نهاد زنان سازمان ملل
گزارش جامع نهاد زنان سازمان ملل که در تاریخ ۲۸ میزان منتشر شد، تاثیر مخرب بحران غزه را بر زنان و دختران نشان میدهد.
این درگیری منجر به آواره شدن نزدیک به ۴۹۳ هزار زن و دختر از خانههای خود در غزه شده است و تعداد بسیاری از این زنان، همسران خود را از دست دادهاند.
تخمین زده میشود ۹۰۰ زن در پی مرگ شریک زندگی خود، «سرپرست خانواده» شدهاند.
سارا هندریکس، معاون مدیر اجرایی زنان سازمان ملل توضیح داد: «این نهاد خواستار آتشبس فوری بشردوستانه و دسترسی بلامانع منطقه به کمکهای بشردوستانه از جمله غذا، آب، سوخت و تجهیزات بهداشتی است که برای بقای زنان حیاتی به شمار میرود.»
او در ادامه افزود: «ضروری است که ما دسترسی فوری به خدمات را برای زنان و دختران در نوار غزه تضمین کنیم و از پیشگیری از خشونت مبتنی بر جنسیت اطمینان حاصل کنیم.»
به گفته هندریکس، همانطور که جامعه بینالمللی به دنبال پاسخگویی به این بحران است، «ما نیز باید از صمیم قلب از سازمانهای تحت رهبری زنان که در خط مقدم اقدامات بشردوستانه هستند، حمایت کنیم».
شرایط غزه قبل از جنگ اخیر
بر اساس نتایج نظرسنجی نهاد زنان سازمان ملل که در سال ۲۰۱۸ منتشر شده است، وضعیت غزه حتی قبل از بحران کنونی نیز ناامید کننده بود، به طوری که طبق آمار ارائه شده، ۹۷ درصد از مردان و ۹۸ درصد از زنان نگران امنیت خود بودند.
سطح افسردگی در میان زنان و مردان به دلیل بیکاری و احساس عمیق ناامیدی بالا بوده و ۵۴ درصد از مردان غزه که بالاترین آمار در سراسر خاورمیانه است، علایم اضطراب و افسردگی نشان دادهاند.
الجزیره انگلیسی به تازگی در گزارشی از وضعیت بحرانی زنان در غزه نوشت.
بر اساس این گزارش، بسیاری از زنان فلسطینی به دلیل شرایط ناامیدکننده و غیربهداشتی که در نتیجه تهاجم مستمر اسرائیل به غزه به وجود آمده، مجبور به مصرف قرصهای تاخیری عادت ماهانه شدهاند.
بیش از یک میلیون و ۴۰۰ هزار نفر از ۱۵ میزان در نوار غزه آواره شدهاند و در شرایط سخت و غیربهداشتی در مدارس تحت مدیریت سازمان ملل و در فضاهای شلوغ با خانوادههای میزبان یا بستگانشان زندگی میکنند.
در این شرایط جایی برای حفظ حریم خصوصی باقی نمیماند.
مصرف نورتیسترون
الجزیره نوشت زنان در مواجهه با جابهجایی، شرایط ناامن زندگی و عدم دسترسی به آب و محصولات بهداشتی مورد نیاز برای قاعدگی مانند نوار بهداشتی و تامپون، از قرصهای نورتیسترون استفاده میکنند که معمولا برای شرایطی چون خونریزی شدید قاعدگی، اندومتریوز و دورههای دردناک قاعدگی تجویز میشود.
دکتر ولید ابوحطاب، مشاور پزشکی زنان و زایمان در مجتمع پزشکی ناصر در شهر جنوبی خان یونس به الجزیره گفت: «این قرصها سطح هورمون پروژسترون را بالا میبرد و از ریزش پوشش داخلی رحم جلوگیری میکند و در نتیجه پریود را به تاخیر میاندازند.»
به گفته متخصصان، این قرصها ممکن است عوارضی جانبی مانند خونریزی نامنظم واژینال، حالت تهوع، تغییر در چرخه قاعدگی، سرگیجه و نوسانات خلقی به همراه داشته باشند.
نوین عدنان، روانشناس و مددکار اجتماعی مستقر در شهر غزه به الجزیره گفت: «زنان معمولا ممکن است علایم پیشقاعدگی مانند تغییر در خلقوخو و دردهای زیر شکم و کمر را در روزهای قبل و طی طول دوره قاعدگیشان تجربه کنند.»
به گفته عدنان، این علایم میتوانند در زمانهای استرسزا مانند جنگ بدتر شوند.
او توضیح داد: «جابهجایی، استرس را تشدید میکند. افزایش استرس نیز بر بدن زن و میزان ترشح هورمونهای او تاثیر منفی میگذارد.»
عدنان افزود: «در شرایط کنونی، زنان بیشتر برای جلوگیری از خجالت و شرم به دلیل عدم توانایی در رعایت بهداشت به دلیل نداشتن حریم خصوصی و محصولات بهداشتی، به مصرف قرصهای تاخیری پریود روی آوردهاند.»
روزهای سخت
سمیرا السعدی همراه خانوادهاش در غزه آواره شده و اکنون در مکتبی تحت اداره سازمان ملل در غرب خان یونس زندگی میکند.
او به الجزیره گفت آرزو میکند کاش میتوانست برای دختر ۱۵ سالهاش که چند ماه پیش اولین قاعدگیاش را تجربه کرده، کارهای بیشتری انجام دهد.
این زن ۵۵ ساله ادامه داد: «دخترم به دلیل اینکه مجبور است دوره قاعدگیاش را در یک پناهگاه شلوغ مدیریت کند، استرس زیادی را تحمل میکند. او برای رعایت بهداشت به نوار بهداشتی و آب نیاز دارد اما اینجا حتی تامین نیازهای اولیه ممکن نیست.»
سمیرا نگران خرید قرصهای تاخیری پریود برای دخترش است زیرا این قرصها ممکن است بر سلامت فرزندش تاثیر بگذارد.
یهودیستیزی و اسلامهراسی
اخبار تاریک خاورمیانه، وضعیت بیثبات روابط جوامع مسلمان و یهودیان در بریتانیا و سراسر جهان و ...، نشاندهنده خشم و تنش بیشتر و خطر افزایش موج شدید یهودیستیزی و اسلامهراسی است.
گزارش روز نهم عقرب روزنامه گاردین، نور امیدی در میان تاریکی است.
در این گزارش ریمونا آلی، روزنامهنگار و مجری تلویزیون از ملاقات زنان یهودی و مسلمان در لندن خبر داد.
ریمونا نوشت هفته گذشته به یک گردهمایی خصوصی دعوت شده که برگزارکنندگانش یک زن یهودی و یک زن مسلمان بودهاند. آنان در محوطه کلیسای وست مینستر در اتاق اورشلیم ملاقات کردند.
جولی صدیقی، یکی از سازماندهندگان مسلمان و مشاور روابط دینی در آن دیدار گفت: «وارد شدن به چنین فضایی به شجاعت نیاز دارد.»
جولی، همراه با دکتر لیندسی سیموندز، آکادمیسین یهودی که در مورد زنان با ایمان و حامی صلح تحقیق میکند، نیاز به ایجاد یک فضای سوم و خارج از نهادهای مذهبی و سازمانهای سیاسی را ضروری دانستند.
ترس از همدلی میان زنان مسلمان و یهودی
هرچند فضای امن میان زنان مسلمان و یهودی در وست مینستر براساس عشق و اعتماد ایجاد شده است، به گفته جولی، موانع بسیاری برای ارتباطات اینچنینی میان جوامع مسلمان و یهودی وجود دارد.
بسیاری از مردم میترسند صحبت کردن یا ابراز همدردی با طرف مقابل، واکنش شدید جامعهشان را به دنبال داشته باشد.
ریمونا در ادامه گفت: «زنانی که من در وست مینستر ملاقات کردم از انتقاد در جوامع خود در امان نیستند.»
او به نقل از یکی از فعالان حقوق زنان و پناهندگان که حملات هفتم اکتبر حماس به غیرنظامیان اسرائیلی را محکوم کرده، نوشت: «یک نفر مرا تهدید کرد. او به من گفت تو مستحق سوزانده شدن هستی.»
لیندسی که جولی را از یک دهه پیش میشناسد، گفت: «در زمانهای فاجعهبار است که روابط مورد آزمایش قرار میگیرند. دقیقا حالاست که ما نیاز به نشان دادن دوستی، همبستگی و اعتماد داریم.»
ریمونا در ادمه گزارش به نقل از جولی نوشت: «نمیدانم چگونه کسی میتواند از شنیدن اخبار تکتک غیرنظامیانی که به طرز خشونتباری کشته شدهاند وحشت نکند. غم و اندوه ما نباید مختص یکی یا دیگری باشد. وقتی همدلی را به اشتراک میگذاریم، میتوانیم مشکلات را حل کنیم.»
میزان مشارکت زنان در روندهای صلحآمیز
ریمونا نوشت: «همدلیای که من در این گردهمایی دیدم پیششرط رهبری عاقلانه و عملگرایانهای است که همه ما از آن ناامید هستیم. صدای زنان تقریبا همیشه در تصمیمگیریها غایب است.»
او به نقل از الیزابت، فعال صلح کهنهکار و کارشناس روابط مذهبی و یکی از شرکتکنندگان در گردهمایی وست مینستر یادآور شد بین سالهای ۱۹۹۲ تا ۲۰۱۹، زنان تنها ۱۳ درصد از مذاکرهکنندگان، شش درصد میانجیها و شش درصد از امضاکنندگان روند صلح در سراسر جهان را تشکیل دادهاند.
با وجود این، الیزابت قدرت زنان را بهعنوان «عاملی برای تغییرات اجتماعی و حل تعارضات در سراسر جهان» میبیند.
به گفته ریمونا، در حال حاضر رسیدن به شرایط مطلوب سخت است اما زنانی که او با آنها صحبت کرده، با آنها گریسته و دعا کرده، امیدش را بیشتر کردهاند.
او اضافه کرد: «در حالی که از گردهمایی دور میشدم، جرات کردم آرزو کنم اوضاع بهتر شود. من این امید را در موج حسننیت ناشی از همبستگی زنانهای یافتم که تجربه کردم.»
در انتهای این گزارش گاردین، ریمونا نوشت: «در این فضای سیاسی ملتهب اگر پلها را بسوزانیم، زشتیها هرگز تمام نخواهند شد اما اگر به امید آیندهای بهتر با یکدیگر مشارکت کنیم، بشریت ممکن است فرصتی دوباره پیدا کند.»
رئیسجمهور اوزبیکستان میگوید با تشدید درگیریها در سایر نقاط جهان، مشکلات افغانستان بیش از پیش از دید جامعه جهانی دور میشود. شوکت میرضیایف در نشست سران سازمان کشورهای ترک در آستانه، بر ایجاد سازوکاری برای حل مشکلات مردم افغانستان تاکید کرد.
ترکیه، آذربایجان، اوزبیکستان، قزاقستان، قرقیزستان اعضای اصلی و مجارستان و ترکمنستان اعضای ناظر سازمان کشورهای ترک هستند.
به نوشته سایت ریاستجمهوری اوزبیکستان، شوکت میرضیایف در این نشست گفت: «برقراری صلح و امنیت در سرزمین چندملیتی افغانستان که تاریخ آنها از هزاران سال پیش با ملتهای ترک پیوند ناگسستنی دارد، شرط اصلی تامین ثبات و امنیت استراتژیک در منطقه ماست.»
او افزود: «ما خواهان ایجاد سازوکار ویژه با هدف جلوگیری از تضعیف کمکهای بشردوستانه به مردم افغانستان و حل مشکلات حاد اجتماعی در این کشور هستیم.»
رئیسجمهور اوزبیکستان افزود: «ما به یک افغانستان صلحآمیز و با ثبات نیاز داریم که فعالانه در فعالیتهای منطقهای و همکاریهای اقتصادی با همه همسایگانش مشارکت کند.»
اوزبیکستان همانند دیگر کشورها، طالبان را به رسمیت نمیشناسد و به رغم انتقاد از این گروه برای ساخت کانال انتقال آب از قوشتپه، روابط خود را با طالبان حفظ کرده است.
این کشور هفته گذشته یک هیئت بلندپایه به کابل فرستاد و با مقامهای طالبان درباره مدیریت آب و همکاریهای اقتصادی گفتوگو کرد.
