باشندگان ولایت پروان میگویند یک جوان ۳۰ ساله روز جمعه، اول جدی، در ولسوالی شینوار دره غوربند این ولایت «توسط افراد مسلح ناشناس» کشته شده است. رسانههای محلی تحت کنترول طالبان گزارش دادند که «عامل قتل این جوان از محل فرار کرده است».
هنوز انگیزه اصلی قتل این جوان معلوم نیست.
با این حال در دو سال گذشته آمار قتلهای مرموز در سرتاسر افغانستان افزایش یافته است.
بسیاری افراد طالبان را عامل اصلی این قتلها میدانند. با این حال این گروه همواره دست داشتن افراد خود در قتلهای زنجیرهای را رد کرده است.
شورای مقاومت ملی در واکنش به نشست اخیر شورای امنیت از ملل متحد خواست هرچه زودتر روند «راهحل سیاسی بحران افغانستان» را آغاز کند. به گفته این شورا تنها راه نجات مردم وادار کردن طالبان به تمکین به مطالبات آنها، حقوق بشر و تشکیل دولت فراگیر است.
شورای مقاومت ملی برای نجات افغانستان با استقبال از توجه و تلاشهای ملل متحد در قبال افغانستان، در بیانیهای نوشت که جامعه جهانی با محوریت سازمان ملل مردم افغانستان را از بحران کنونی و رنجی که در آن گرفتار شدهاند، نجات دهد.
در این بیانیه آمده است: «اکنون بر همگان روشن شده است که گروه طالبان به هیچیک از ارزشهای مندرج در منشور ملل متحد و دیگر قوانین بینالمللی باور ندارد و تنها به تداوم سلطه نامشروع خود فکر میکند.»
این شورای تصریح کرد که حوادث اخیر و افزایش حملات تروریستی در برخی کشورهای همسایه، «نتیجه اعتماد به گروهی است که خود ماهیت تروریستی دارد.»
«از این رو ما بار دیگر از کشورهای منطقه و جهان و بهخصوص سازمان ملل متحد میخواهیم که برای رهایی مردم افغانستان از وضعیت کنونی گامهای جدیتر بر دارند.»
شورای مقاومت ملی برای نجات افغانستان تاکید کرده: «از نگاه ما تنها راه نجات مردم افغانستان وادارکردن گروه طالبان بر تمکین در برابر مطالبات برحق مردم و ارزشهای انسانی و کنوانسیونهای بینالمللی، تشکیل دولت فراگیر، قانونی و مبتنی بر اراده آحاد مردم، رفع همه اشکال تبعیض و ستم در تسلط نامشروع فعلی علیه زنان، اقوام و مذاهب، فعالان مدنی و رسانهای است.»
این شورای متشکل از مقامهای حکومت پیشین که در تبعید به سر میبرند، با اشاره به «نیاز فوری حمایت بشری» مردم افغانستان، خواستار افزایش کمکهای بشردوستانه شده، اما گفته که در این زمینه مکانیسمهایی ایجاد شود که «طالبان نتوانند از این کمکها مثل گذشته به نفع این گروه و سیاستهای ضدانسانی آن استفاده کنند.»
شورای امنیت سازمان ملل چهارشنبه گذشته برای بررسی گزارش فریدون سینیرلی اغلو، هماهنگکننده ویژه سازمان ملل برای افغانستان، تشکیل جلسه داد.
در این نشست کشورهای غربی به خصوص امریکا بر نقض گسترده حقوق بشر در افغانستان تاکید کردند.
سخنگوی طالبان در واکنش به نشست شورای امنیت در مورد افغانستان، از سازمان ملل ابراز ناامیدی کرد و گفت این سازمان به دستور قدرتهای بزرگ و به نفع این کشورها عمل میکند.
منابع به افغانستان اینترنشنال گفتهاند که طالبان در حال گفتوگو درباره تغییر مکاتب به مدارس دینی هستند. به گفته آنها، طالبان به برخی مقامهای خارجی گفتهاند دختران میتوانند در مدارس دینی آموزش ببینند و رهبر طالبان با این موضوع مشکلی ندارد.
این منابع گفتند که مقامهای طالبان استدلال کردهاند که مکتب و مدرسه تفاوتی ندارند و این گروه مضامین عصری و دینی را در مدارس دینی آموزش میدهند.
بر اساس اطلاعات منابع، طالبان از جامعه جهانی خواسته است که از مدارس دینی این گروه حمایت مالی کند.
این در حالی است که نماینده دبیرکل سازمان در افغانستان در نشست اخیر شورای امنیت سازمان ملل گفت شواهد نشان میدهد که دختران بیشتری در مدارس دینی تحصیل میکنند.
رزا اوتونبایوا پس از نشست شورای امنیت در نشست خبری به نقل از وزیر معارف طالبان به افغانستان اینترنشنال گفت که ده میلیون کودک در مدارس طالبان تحصیل میکنند. او افزود که حدود پنج میلیون کودک دیگر از آموزش محروم هستند.
خانم اوتونبایوا روز پنجشنبه پس از نشست شورای امنیت سازمان ملل گفت که طالبان تلاش میکنند کودکان بیشتری را وارد سیستم آموزشی دینی کنند، چون آنها معتقدند که مدرسه یک چیز بومی و اصیل است در حالی که مکتب یک امر غربی است.
واکنشها به سخنان رئيس یوناما: نماینده سازمان ملل در حال سازش بزرگ در غیاب دختران است
سخنان رئيس یوناما درباره آموزش کودکان به ویژه دختران در مدارس طالبان با واکنشهای گستردهای مواجه شده است.
مسئول زنان دیدبان حقوق بشر گفته یوناما آماده سازش بزرگ درباره آموزش دختران میشود.
فوزیه کوفی، نماینده پارلمان در حکومت پیشین افغانستان گفته است که مطمئن نیست که یوناما به منشور سازمان ملل در افغانستان احترام گذاشته باشد.
خانم کوفی با تاکید بر اینکه مدرسه نمیتواند جایگزین آموزش رسمی شود، در شبکه اکس نوشت که اصول سازمان ملل در افغانستان در معرض خطر قرار دارد.
فوزیه کوفی که پیش از این نیز از رشد مدارس دینی طالبان و ترویج افراطگرایی ابراز نگرانی کرده بود، در این یادداشت پرسیده است: «چه چیزی بار دیگر در غیاب ما پخته میشود؟»
«یوناما در آستانه معامله پرسشبرانگیز با طالبان قرار دارد»
همچنین عبدالله خنجانی، معاون وزارت صلح در حکومت پیشین گفته که یوناما در آستانه یک معامله پرسشبرانگیز دیگر با طالبان قرار گرفته است.
آقای خنجانی در یادداشتی در شبکه اجتماعی اکس نوشت که در دو سال گذشته یوناما در راستای حفظ ارزشهای خود علیه طالبان و حمایت از حقوق بشر و مردم افغانستان، هیچ دستاوردی نداشته است.
او تاکید کرده است که یوناما «در عوض، گفتمان را به نفع طالبان دستکاری کرده و مسائل بنیادی پیش روی مردم را به مشکلات توزیع غذا، مسئولیت دولت را به راه مناسبی برای فرار طالبان تغییر داد و از فقر مردم برای دریافت معاشات هنگفت سوءاستفاده کرد.»
عبدالله خنجانی افزوده است که یوناما اکنون وارد مرحله دیگری میشود. در یادداشت خنجانی آمده: «یوناما نیروهای ضدطالبان را رد میکند، با طالبان به نمایندگی از مردم مذاکره میکند و بر سر آینده افغانستان در برابر امتیازات ناچیزی مانند اجازه دادن به دختران برای پیوستن به مکاتب جهادی سازش میکند.»
فاطمه نوابی یکی از فعالان مدنی در اکس نوشت: «ناامیدکننده است زمانی که زرا اوتونبایوا، نماینده دبیرکل سازمان ملل در افغانستان،در نشست شورای امنیت شرکت میکند، اما به نگرانیهای یک مدافع برجسته حقوق بشر (شهرزاد اکبر) توجه نمیکند.»
رزا اوتونبایوا در پاسخ به سوال خبرنگار افغانستان اینترنشنال، درباره سخنان شهرزاد اکبر در شورای امنیت درباره مشروط کردن کمکها گفت: «من متوجه نشدم که شهرزاد از کجا است و آیا او در افغانستان زندگی میکند یا خیر.»
شهرزاد اکبر، رئيس پیشین کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان و یکی از سخنرانان نشست شورای امنیت درباره افغانستان بود.
رئيس یوناما افزود که در افغانستان ۴۰ میلیون نفر نیازمند کمک هستند و کمکها نباید سیاسی شود.
نیلوفر ایوبی، فعال حقوق زنان هم از آمار رئيس یوناما در خصوص آموزش ده میلیون کودک در مدارس طالبان ابراز نگرانی کرده و گفته است به نظر میرسد او به دادههایی که طالبان تهیه کرده تکیه میکند.
طالبان مکاتب دخترانه بالاتر از صنف ششم را بسته و دختران را از رفتن به دانشگاه منع کرده است. مقامهای طالبان در ماههای اخیر پیوسته گفتهاند که این گروه از آموزش عصری و دینی حمایت میکند.
طالبان در جریان دو سال گذشته به صورت گسترده اقدام به ایجاد مدارس دینی کرده است.
وزیر معارف طالبان گفته این گروه در هر ولسوالی از سه تا ده مدرسه دینی میسازد. از سوی دیگر، وزیر معارف طالبان در ماه سرطان گذشته گفت که ملا هبتالله، رهبر این گروه صد هزار بست را برای مدارس دینی در سراسر افغانستان تایید کرده است.
قلندر عباد، وزیر صحت طالبان، مدعی شده که حکومت این گروه مخالف حقوق زنان نیست و در حال حاضر ۱۵۰ هزار زن در بخش صحت و ۲۰۰ هزار در بخش آموزش مشغول کار هستند. این در حالی است که آمار واقعی و تایید شده خلاف ادعای این مقام طالبان را ثابت میکند.
قلندر عباد در میزگردی در تلویزیون مالزیایی «آسترو اوانی» مدعی شد که حکومت طالبان «دروازهها را بر روی همه زنان باز نگهداشته است» چرا که به گفته او، بدون مشارکت زنان دشوار است که جامعه را مدیریت کرد.
این مقام طالبان در این میزگرد ادعا کرد که در حال حاضر نزدیک به ۲۰۰ هزار معلم زن در مکاتب افغانستان تحت کنترول طالبان مشغول تدریس هستند.
این در حالی است که بر آمار رسمی، در سال ۱۴۰۰، پیش از آن که طالبان قدرت را در افغانستان به دست گیرد و همه آموزگاران زن و مرد میتوانستند کار کنند، شمار کل معلمان به حدود ۲۲۰ هزار نفر میرسید.
وزیر صحت طالبان در این رسانه مالزیایی همچنین مدعی شد که حدود ۱۵۰ هزار زن در نظام صحی تحت کنترول این گروه کار میکنند، در حالی که براساس آمار تایید شده سازمان بهداشت جهانی، در سال ۱۴۰۰ کل کارمندان حرفهای نظام صحی افغانستان به ۲۵۲۶۲ نفر میرسید که از آن جمله ۸۸۳۴ نفر زن بودند.
سازمان وابسته به سازمان ملل یک سال پس از به قدرت رسیدن طالبان گزارش داد که نظام صحی تحت کنترول طالبان در آستانه فروپاشی قرار گرفته است.
به این ترتیب، بعید به نظر میرسد که آمار وزیر صحت طالبان درباره حضور زنان در بخش آموزش و صحت درست باشد.
طالبان از ماه اسد ۱۴۰۰، که قدرت را به دست گرفت، با صدور دستورهای پیاپی، اشتغال زنان در ادارات غیردولتی و سازمان ملل را ممنوع کرد.
این گروه زنان را از بیشتر نهادهای دولتی هم اخراج کرده است. در حال حاضر حضور زنان در مکاتب ابتدایی و مراکز صحی برای درمان زنان محدود شده است.
طالبان آموزش دختران را در مقاطع ابتدایی و دانشگاهها ممنوع کرده و به اعتراضات گسترده داخلی و بینالمللی در این مورد اعتنایی نکرده است.
طالبان حضور زنان در پارکها، باشگاههای ورزشی، ورزشگاهها و دیگر محلات عمومی و همچنین آنها را از سفر بدون محرم مرد منع کرده است.
طالبان زنان را از زندگی عمومی تقریبا به صورت کامل حذف کرده و مدعی شده است که این تصمیم را براساس شریعت اسلامی گرفته است.
شماری از ساکنان ولسوالی دند پتان در پکتیا گفتهاند که طالبان از مردم بهزور ذکات میگیرند. آنها به افغانستان اینترنشنال پشتو گفتند که مسئولان طالبان به مردم هشدار دادهاند که اگر از دستور این گروه برای پرداخت ذکات سرپیچی کنند، حق شکایت ندارند.
براساس یک نامه طالبان که یک نسخه آن در اختیار افغانستان اینترنشنال پشتو قرار گرفته، این گروه با اشاره به آیه ۶۰ سوره توبه به مردم گفته است: «به فقیران، مسکینان و عاملین صدقه بدهید. عاملین به آن عده کسانی گفته میشود که مسئولیت جمعآوری ذکات را دارند.»
در این نامه طالبان آمده که ذکات بر تمام مسلمانان و صاحبان نصاب فرض است و ذکات جمعآوریشده به بیت المال تسلیم میشود.
شماری از باشندگان ولسوالی دند پتان پکتیا روز جمعه، اول جدی، به افغانستان اینترنشنال پشتو گفتند که طالبان شماری از بزرگان قومی را به مرکز این ولسوالی خواسته و به آنها گفته است که ذکات خود را تنها به کسانی بدهند که از طرف این گروه مسئول جمعآوری ذکات هستند.
به گفته این منابع، طالبان به نام ذکات مال و دارایی مردم، از آنها به زور پول میگیرند. آنها افزودند که مردم پیش از این ذکات خود را به افراد فقیر میدادند، اما حالا طالبان دستور داده که ذکات را به جز این گروه به کسی دیگر ندهند.
پیش از این کشاورزان در ولایت کنر هم شکایت کرده بودند که طالبان علاوه بر عشر (یکدهم محصول کشاروزی) از آنها ذکات هم میخواهد.
با به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان وضعیت اقتصادی مردم هر روز بدتر میشود، اما طالبان هر روز به بهانههای مختلف چون ذکات، مالیه و عشر از مردم و به ویژه از سرمایهداران پول درخواست میکند.
سخنگوی پیشین سراجالدین حقانی، وزیر داخله طالبان رسانهها را «دشمن» خوانده و گفته است که آنها علیه حکومت این گروه مشغول «جنگ رسانهای» هستند. قاری سعید خوستی این موضوع را در سخنرانی خود در همایشی مطرح کرد.
او بخشی از این سخنرانی خود را روز جمعه (اول جدی) در صفحه کاربری خود در شبکه اکس پخش کرد که در آن گفته رسانهها همیشه به این موضوع میپردازند که طالبان آموزش دختران را ممنوع کرده و حکومتش فراگیر نیست و ستم میکند.
این سخنگوی پیشین طالبان از رسانه خاصی نام نبرد، اما گفت که «دشمن» به صورت مرتب با مردم تماس دارد و مردم را «معتاد» کرده است.
طالبان پس از روی کار آمدن در ماه اسد ۱۴۰۰، محدودیتهای شدیدی علیه رسانهها وضع کرده است. صدها رسانه چاپی، صوتی و تصویری در این مدت تحت فشار این گروه مجبور به تعطیل کار خود شدهاند و هزاران خبرنگار به خارج از کشور فرار کردهاند.
این مقام پیشین طالبان پیش از این مخالفان طالبان در خارج از کشور را به مرگ تهدید کرده بود.
سعید خوستی در توییتی نوشته بود که «فراریها» و کسانی که علیه طالبان تبلیغ میکنند را «بکشید.»
قاری سعید خوستی زمانی که سخنگوی سراجالدین حقانی در وزارت داخله طالبان بود، متهم شده بود که به یک دانشجوی دانشگاه طبی تجاوز جنسی کرده و بعد او را به زور به نکاح خود درآورده است.
الهه دلاورزی پس از طرح این اتهام بازداشت شد و شش ماه در زندان به سر برد. او پس از آزادی ادعا کرد که در زمان بازداشت، ماموران اداره «۴۰» استخبارات طالبان از او بازجویی و او را شکنجه کردند.
سعید خوستی ادعای تجاوز جنسی و شکنجه خانم دلاورزی را بارها تکذیب کرده است.
