مرکز خبرنگاران افغانستان از بازداشت دو خبرنگار توسط استخبارات طالبان در کابل خبر داد
مرکز خبرنگاران افغانستان میگوید اداره استخبارات طالبان دو خبرنگار را در کابل بازداشت کرده است.
این نهاد گفته احمد جواد رسولی و عبدالحق حمیدی دو خبرنگار خبرگزاری «گردش اطلاعات» از سوی اداره استخبارات طالبان در کابل احضار و بازداشت شدهاند.
مرکز خبرنگاران افغانستان روز جمعه (۲۹ جدی) با ابراز نگرانی از بازداشت این دو خبرنگار، خواستار آزادی فوری و بدون قید و شرط آنان شد.
این مرکز گفته احمد جواد رسولی صاحب امتیاز و عبدالحق حمیدی مدیر مسؤل خبرگزاری گردش اطلاعات هستند.
بستگان دو این خبرنگار گفتهاند که استخبارات طالبان احمد جواد رسولی و عبدالحق حمیدی را صبح روز پنجشنبه بازداشت کرده است.
مقامهای طالبان تاکنون درباره بازداشت این دو خبرنگار چیزی نگفتهاند.
مرکز خبرنگاران افغانستان گفته براساس قانون رسانههای همگانی، خبرنگاران در انجام کارهای حرفهای خود آزاد هستند و مسؤلان نباید در کار آنها محدودیت خلق کرده و یا آنان را تهدید کنند بلکه باید از آنها حمایت کنند.
طالبان در جریان بیش از دو سال گذشته دهها خبرنگار را بازداشت و در مواردی آنها را شکنجه کرده است.
در پی متهم شدن عادل عارف به دست داشتن در حمله کرمان، رئيس سابق امنیت ملی افغانستان میگوید او طراح چند حمله تروریستی در کشور بود.
احمدضیا سراج به افغانستان اینترنشنال گفت عارف که توسط طالبان از زندان آزاد شد با شبکه حقانی رابطه داشت و با موترهای زرهی در کابل گشتوگذار میکرد.
وزارت اطلاعات ایران روز جمعه، ۲۹ جدی اعلام کرد که عادل عارف مشهور به عادل پنجشیری در اجرای حملات کرمان نقش داشت و وارد منطقهای در غرب تهران شده و تحت تعقیب قرار دارد.
احمدضیا سراج، آخرین رئیس امنیت ملی دولت پیشین افغانستان روز جمعه، ۲۹ جدی، اطلاعات جدیدی را درباره عادل عارف در اختیار افغانستان اینترنشنال گذاشت.
به گفته آقای سراج، عادل عارف طراح چندین حمله «تروریستی» از جمله حمله بر دانشگاه کابل در سال ۱۳۹۹، حمله راکتی به ارگ ریاستجمهوری و چند حمله دیگر بود.
عادل عارف در عقرب ۱۳۹۹ توسط ریاست امنیت ملی افغانستان تحت رهبری احمدضیا سراج دستگیر و روانه زندان بگرام شد.
احمدضیا سراج به افغانستان اینترنشنال گفت بعد از سقوط دولت پیشین افغانستان در اسد ۱۴۰۰ که دروازههای زندانها توسط طالبان باز شد، یکجا با اعضای این گروه از زندان رها شد.
به گفته آقای سراج «او به دلیل روابطی که با شبکه حقانی طالبان داشت تا هشت ماه اول حاکمیت طالبان با موترهای زرهی در کابل گشتوگذار میکرد».
این مقام پیشین امنیت ملی افغانستان گفت «عادل در نظام جمهوریت به اعدام محکوم شده بود، اما حکم اعدامش به دلیل سقوط دولت اجرا نشد».
احمدضیا سراج گفت عادل، از دوستان نزدیک «شهابالمهاجر»، رهبر شاخه خراسان داعش و یکی از سردستههای خطرناک این گروه است.
آقای سراج تاکید کرد که با ورود طالبان به کابل، حدود چهار هزار عضو داعش از زندانها رها و به ولایتها و کشورهای منطقه پراکنده شدند.
وزارت اطلاعات ایران با انتشار تصاویری از عادل عارف از شهروندان ایران خواست در زمینه بازداشت و گرفتاری این عضو داعش خراسان همکاری کنند.
در بیانیه وزارت اطلاعات ایران آمده است که عارف به طور مستقیم با عبدالحکیم توحیدی، فرمانده عملیات داعش در کرمان ارتباط داشته و «در گذشته به اتهام طراحی عملیات انتحاری در دانشگاه کابل، بازداشت و پس از یکسال حضور در زندان بگرام، از زندان آزاد شد».
در بیانیه این وزارت گفته شده که عارف بعد از رهایی از زندان، «مجددا به اعمال تبهکارانه روی آورده بود».
وزارت اطلاعات ایران تایید کرده است که تاکنون تعدادی از اطرافیان وی که همه عضو داعش خراسان بودند، شناسایی و بازداشت شدهاند، اما شخص محمد عادل عارف متواری و تحت تعقیب قرار دارد.
عارف عادل کیست؟
در ۱۲ عقرب ۱۳۹۹ که یک روز عادی در کابل در جریان بود، حمله خونینی در دانشگاه کابل اتفاق افتاد و کابل را شوکه ساخت. درگیری در دانشگاه کابل که بعد از یک حمله انتحاری صورت گرفت، حدود شش ساعت دوام یافت و شاخه خراسان داعش مسئولیت این حمله را پذیرفت.
در این حمله نزدیک به ۲۰ نفر کشته شدند. قربانیان عمدتا جوانان دانشجو در دانشگاه کابل بودند.
به دنبال وقوع این انفجار امرالله صالح، معاون رئیسجمهور پیشین افغانستان اعلام کرد که حمله بر دانشگاه کابل کار «طالبان داعشی» بوده و عارف عادل، یکی از طراحان این حمله بازداشت شده است.
آقای صالح در آن زمان اعلام کرد که عادل «دانشکده شرعیات را تا صنف سوم خوانده است و بعدا توسط ثناء الله، عضو سابقهدار شبکه حقانی جذب و سپس، این جنایت را انجام داده است».
امریکا در ماه قوس ۱۴۰۰ اعلام کرد که ثناءالله غفاری، رهبر شاخه خراسان داعش را تحریم کرده است.
امرالله صالح در آنزمان نوشته بود که «ثناء الله قبل از ظهور داعش، عضو گروه طالبان و شاخه حقانی بود.» به گفته او «داعش اسم است. اینهایی که این کار را کردهاند چندهویتی استند حزب التحریر، طالب، داعش و همه؛ یعنی هر زمانیکه نیاز بود از یک عنوان و لقب خاص کار گرفتهاند».
با این حال ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان در آن زمان ادعای دست داشتن در حمله بر دانشگاه کابل را رد کرده بود.
از حکم اعدام تا رهایی از زندان بگرام
وزارت امور داخله دولت پیشین افغانستان در ماه جدی ۱۳۹۹ اعلام کرد که فردی به نام عادل، از طراحان حمله به دانشگاه کابل به اعدام محکوم شده است.
طارق آرین، سخنگوی وزارت امور داخله حکومت پیشین به رسانهها گفت که عادل در یک دادگاه علنی به اعدام محکوم شده است.
دادگاه عالی حکومت پیشین افغانستان عادل عارف را به اعدام محکوم کرده بود
دادگاه عالی افغانستان در ۱۱ جدی همان سال جریان زنده تصویری بدون صدای دادگاه متهمین طراح حمله به دانشگاه کابل را نشر کرده بود.
در آنزمان دولت افغانستان عادل را به زندان بگرام، در ولایت پروان، در شمال کابل منتقل کرده بود.
رسانهها در ۲۴ اسد ۱۴۰۰، حدود یک سال بعد از حمله خونین بر دانشگاه کابل گزارش دادند که زندان بگرام به دست طالبان افتاده و این گروه همه زندانیان این گروه را آزاد کرده است.
بعدا سخنگویان طالبان نیز تایید کردند که هبتالله آخندزاده فرمان آزادی همه زندانیان را صادر کرده است.
همینگونه در بیانیه وزارت اطلاعات ایران که روز جمعه، ۲۹ جدی ۱۴۰۲ منتشر شد آمده است عادل عارف، «پس از یکسال حضور در زندان بگرام، از زندان آزاد شد» و پس از رهایی از زندان، «مجددا به اعمال تبهکارانه روی آورده بود».
مدت زیادی میشود که دیگر از کمکهای ۴۰ میلیون دالری به افغانستان خبری نشر نمیشود. نه اینکه متوقف شده باشد، بلکه به این دلیل که خبرهای آن مانند گذشته رسانهای نمیشود. اما امریکا اکنون تایید میکند که این کمکها هنوز به افغانستان فرستاده میشود.
از زمانی که خبر قوانین زنستیزانه طالبان از چارچوب افغانستان فراتر رفت و جهانیان دریافتند که امریکا قدرت را به چه رژیمی واگذار کرده، انتقادها از کمک هفتهای ۴۰ میلیون دالری به افغانستان هم، از فضای رسانهای و اجتماعی افغانستان فراتر رفت.
در گذشته بانک مرکزی تحت کنترول طالبان هر هفته و گاهی هفتهای دو بار، از دریافت بستههای کمک ۴۰ میلیون دالری خبر میداد. اما پس از افزایش انتقادهای جهانی از سیاستهای زنستیزانه این گروه، گویا تصمیم گرفته شد خبر دریافت این کمکها دیگر رسانهای نشود. حتی این تصور وجود داشت که این کمکها ممکن است به دلیل رفتار ضدزن طالبان، قطع شده باشد.
اکنون وزارت خارجه امریکا تایید کرده است که این پولها قطع نشده و همچنان به افغانستان فرستاده میشود.
این وزارت به سیگار، سربازرس ویژه امریکا برای افغانستان، گفته است که هر ۱۰ تا ۱۴ روز، هشتاد میلیون دالر پول نقد به افغانستان میرسد.
دفتر سازمان ملل در افغانستان (یوناما) تاکید دارد که این پولها نه در بانک مرکزی تحت کنترل طالبان، بلکه در حساب مخصوص ملل متحد در بانکهای خصوصی نگهداری میشود.
عبارت «هفتهای ۴۰ میلیون دالر»، در فضای رسانهای افغانستان و شبکههای اجتماعی، معادل حمایت غرب، به ویژه امریکا از حکومت طالبان استفاده میشود. سازمان ملل متحد و امریکا همواره تاکید کردهاند که هفتهای ۴۰ میلیون دالر پول نقد، کمک به پروژههای امدادی بینالمللی به افغانستان است، نه کمک به طالبان.
با این حال، این نظر وجود دارد که کمکهای امدادی و بشردوستانه به افغانستان تحت کنترول طالبان هم، نوعی کمک به این گروه محسوب میشود.
وقتی سازمان ملل متحد معاش معلمان و برخی دیگر از کارمندان دولت را بپردازد، شفاخانهها و درمانگاهها را تمویل کند و خیال حاکمان را از شکم گرسنه مردم راحت کند، درآمدهای ناشی از جمعآوری مالیات، گمرکها و فروش سنگهای قیمتی، در خزانه طالبان باقی میماند تا این گروه، بدون نظارت بینالمللی و در نبود نهادهای مردمی، هر طور که میخواهد از این پولها استفاده کند.
خبر ۱۶ دلو ۱۴۰۱
طالبان که خیالش از شکم گرسنه مردم راحت باشد، درآمدهای داخلی را صرف ساخت مدرسههای جهادی و دینی میکند که تبدیل به کارخانههای طالبپروری شدهاند، در کنار مسجدهای موجود و در میان خانههای محقر و خاکی مردم، مساجد بزرگتر و مجللتری بنا میکند، نیروهای مسلح خود را تجهیز و تقویت میکند و همچنین محتسب امر به معروف و نهی از منکر استخدام میکند تا در کوچه و بازار، زنان را به اتهام «بدحجابی» و مردان را به بهانه ظاهر غیرشرعی شلاق بزنند و شکنجه کنند.
چه خوب بود هفتهای ۴۰ میلیون دالر، صرف کارآفرینی و راهاندازی کارخانه و کارهای زیربنایی میشد و سازمان ملل متحد و کشورهای کمککننده به افغانستان تحت کنترل طالبان، به جای ماهی دادن به مردم، به آنها ماهیگیری یاد میداند.
نکته دیگر اینکه ورود این حجم از ارز خارجی به کشوری با اقتصاد ورشکسته و وابسته به کمک بیرونی، میتواند بزرگترین پشتوانه پول ملی باشد. بانک مرکزی طالبان به گونه مرتب از لیلام (مزایده) میلیونها دالر در بازار خبر میدهد. تزریق دالر به بازار، از راههای حفظ ارزش پول ملی است و شاید به همین دلیل باشد که ارزش افغانی، پول ملی افغانستان، اکنون بیش از گذشته باثبات بهنظر میرسد.
وزارت خارجه امریکا به سیگار تایید کرد که در هر ۱۰ تا ۱۴ روز، ۸۰ میلیون دالر وجه نقد به افغانستان تحت کنترول طالبان میفرستد.
این در حالی است که از ماه سرطان، طالبان برای جلوگیری از انتقادها، دریافت بستههای ۴۰ میلیون دالری را رسانهای نمیکند.
بازرس ویژه ایالات متحده برای بازسازی افغانستان (سیگار) روز جمعه، ۲۹ جدی، به نقل از دفتر نمایندگی سازمان ملل (یوناما) نوشت این پول نقد در حساب مخصوص ملل متحد در بانک خصوصی نگهداری میشود و وارد بانک مرکزی تحت کنترول طالبان نمیشود.
با این حال منتقدان میگویند طالبان در چگونگی مصرف این پول دخالت دارند.
مایکل روبین، پژوهشگر ارشد اندیشکده امریکن انترپرایز به تازگی در مقالهای وضعیت افغانستان تحت کنترول طالبان را به کوریای شمالی تشبیه کرده که استقلال عمل نهادها از جمله بانکها در آن دشوار است.
این مقام سابق وزارت دفاع امریکا در زیر سوال بردن توجیه کمکهای بشردوستانه امریکا به افغانستان گفته که در واقع هیچ فرقی بین بهرسمیت شناختن و کمک به طالبان و رفتار مشابه با حماس نیست. امریکا حماس را که درگیر جنگ با اسرائیل است «یک گروه تروریستی» میخواند.
در ماه سرطان امسال یک منبع موثق در بانک مرکزی افغانستان تحت کنترول طالبان به افغانستان اینترنشنال تایید کرد که بستههای ۴۰ میلیون دالری کمکهای بشردوستانه به کابل ارسال میشود، اما طالبان دیگر خبر آنرا رسانهای نمیکند.
بانک مرکزی افغانستان تحت کنترول طالبان آخرین بار روز یکشنبه، ۲۴ ثور اعلام کرده بود که یک بسته کمکی ۴۰ میلیون دالری کمکهای بشردوستانه به کابل رسیده است.
یک منبع معتبر در بانک مرکزی افغانستان تحت کنترول طالبان روز شنبه (دهم سرطان) به افغانستان اینترنشنال گفت که روند ارسال کمکها به کابل کماکان ادامه دارد با این حال طالبان تصمیم گرفته است که مثل گذشته خبر دریافت این کمکها در رسانهها منتشر نشود.
این منبع افزود که هنوز سازمانهای خارجه و نهادهای مددرسان پول مورد نیاز خود را وارد افغانستان میکنند و تغییری در این روند نیامده است.
یک مقام اسبق وزارت دفاع امریکا گفته اگر واشنگتن بهدنبال برقراری نظم سیاسی فراگیر در افغانستان است، باید شناسایی طالبان را به پذیرش دیگر افغانها و گروههای سیاسی مشروط کند. با این حال مایکل روبین گفت فروپاشی طالبان بهترین گزینه برای افغانهاست.
آقای روبین که پژوهشگر ارشد اندیشکده امریکن انترپرایز نیز است، در مطلبی در The Dispach، گفته که امریکا این روزها بیش از حد تلاش میکند با ارسال بستههای کمکی ۴۰ میلیون دالری هفتهوار به کابل، طالبان را نجات دهد.
این در حالی است که به گفته او افغانهایی که بهدنبال یک نظام فراگیر در کشورشاناند، در سرما رها شدهاند.
این مقام اسبق وزارت دفاع امریکا برای تعامل بهتر دولت امریکا با طالبان رویکرد دو طرفه پیشنهاد کرده است:
رویکرد نخست اینکه مثل رونالد ریگان که برای افریقای جنوبی عصر آپارتاید سفیر سیاهپوست تعیین کرد و برای پاکستان سفیر یهودی، دولت بایدن هم برای تعامل با طالبان از میان زنان و اقلیتهای مذهبی نماینده انتخاب کند.
او افزوده که طالبان این کار را دوست نخواهند داشت و حتا ممکن است از دیدارها، پای خود را عقب بکشند.
رویکرد دومی که مایکل روبین پیشنهاد کرده این است که امریکا اجازه دهد طالبان عقبنشینی کند. به باور این مقام سابق وزارت دفاع امریکا، بهترین چیز برای تمامی گروههای قومی، فرقهای و جنسیتی این است که طالبان سقوط کند.
او توصیه کرده که امریکا بگذارد این کار صورت گیرد. آن وقت به گفته او، امریکا به جای سرازیر کردن کمکها و اعزام نمایندگانی مثل زلمی خلیلزاد، بگذارد افغانها خود کشورشان را بسازند.
آقای روبین توصیه کرده که امریکا در مواقع نیاز به عنوان منبع کمکها در افغانستان حضور داشته باشد اما به این کشور آسیب نزند. او گفته این درسی است که امریکا در ۲۲ سال گذشته آموخته و هنوز هم خیلی دیر نشده است.
بستههای کمکی ۴۰ میلیون دالری
مایکل روبین کمکهای هفتهوار ۴۰ میلیون دالری امریکا برای امور بشردوستانه به افغانستان را «تعجببرانگیز» خوانده است.
او گفته دیپلوماتهای غربی میگویند این پول بهدست طالبان نمیرسد، چرا که در اختیار بانکهای خصوصی قرار میگیرد.
به تازگی وزارت خارجه امریکا هم به سیگار گفته است که در هر ۱۰ تا ۱۴ روز، ۸۰ میلیون دالر وجه نقد به افغانستان انتقال میدهد.
دفتر نمایندگی سازمان ملل (یوناما) میگوید این پول نقد در حساب مخصوص ملل متحد در بانک خصوصی نگهداری می شود و وارد بانک مرکزی تحت کنترول طالبان نمیشود.
اما آقای روبین وضعیت افغانستان تحت کنترول طالبان را به کوریای شمالی تشبیه کرده که استقلال عمل نهادها از جمله بانکها در آن دشوار است.
او به اظهارات اخیر رهبران جامعه مدنی، رهبران مذهبی، مقامهای سابق افغان، کارمندان سازمانهای غیر دولتی اروپایی و حتا مقامهای سازمان ملل اشاره کرده که در نشست امنیتی اخیر هرات درباره دشواری استقلال عمل نهادها در افغانستان اذعان کردهاند.
این مقام سابق وزارت دفاع امریکا در زیر سوال بردن توجیه کمکهای بشردوستانه امریکا به افغانستان گفته که در واقع هیچ فرقی بین بهرسمیت شناختن و کمک به طالبان و رفتار مشابه با حماس نیست. امریکا حماس را که درگیر جنگ با اسرائیل است «یک گروه تروریستی» میخواند.
وزارت اطلاعات ایران روز جمعه، ۲۹ جدی اعلام کرد که عادل عارف، عامل حمله بر دانشگاه کابل در سال ۱۳۹۹ در اجرای حملات کرمان نقش داشت.
این فرد که دولت پیشین افغانستان او را به اعدام محکوم کرده بود، با پیروزی طالبان در اسد ۱۴۰۰ از زندان بگرام رها شد.
وزارت اطلاعات ایران روز جمعه، ۲۹ جدی، اعلام کرد که عادل عارف مشهور به عادل پنجشیری وارد منطقهای در غرب تهران شده و تحت تعقیب قرار دارد.
این وزارت با انتشار تصاویری از او از شهروندان ایران خواست در زمینه بازداشت و گرفتاری این عضو داعش خراسان همکاری کنند.
در بیانیه وزارت اطلاعات ایران آمده است که عارف به طور مستقیم با عبدالحکیم توحیدی، فرمانده عملیات داعش در کرمان ارتباط داشته و «در گذشته به اتهام طراحی عملیات انتحاری در دانشگاه کابل، بازداشت و پس از یکسال حضور در زندان بگرام، از زندان آزاد شد».
در بیانیه این وزارت گفته شده که عارف بعد از رهایی از زندان، «مجددا به اعمال تبهکارانه روی آورده بود».
وزارت اطلاعات ایران تایید کرده است که تاکنون تعدادی از اطرافیان وی که همه عضو داعش خراسان بودند، شناسایی و بازداشت شدهاند، اما شخص محمد عادل عارف متواری و تحت تعقیب قرار دارد.
عارف عادل کیست؟
در ۱۲ عقرب ۱۳۹۹ که یک روز عادی در کابل در جریان بود، حمله خونینی در دانشگاه کابل اتفاق افتد و کابل را شوکه ساخت. درگیری در دانشگاه کابل که بعد از یک حمله انتحاری صورت گرفت، حدود شش ساعت دوام یافت و شاخه خراسان داعش مسئولیت این حمله را پذیرفت.
در این حمله نزدیک به ۲۰ نفر کشته شدند. قربانیان عمدتا جوانان دانشجو در دانشگاه کابل بودند.
به دنبال وقوع این انفجار امرالله صالح، معاون رئیسجمهور پیشین افغانستان اعلام کرد که حمله بر دانشگاه کابل کار «طالبان داعشی» بوده و عارف عادل، یکی از طراحان این حمله بازداشت شده است.
آقای صالح در آن زمان اعلام کرد که عادل «دانشکده شرعیات را تا صنف سوم خوانده است و بعدا توسط ثناء الله، عضو سابقهدار شبکه حقانی جذب و سپس، این جنایت را انجام داده است».
دولت ایالات متحده در ماه قوس ۱۴۰۰ اعلام کرد که ثناءالله غفاری، رهبر شاخه خراسان داعش را تحریم کرده است.
امرالله صالح در آنزمان نوشته بود «ثناء الله قبل از ظهور داعش، عضو گروه طالبان و شاخه حقانی بود» به گفته او «داعش اسم است. اینهایی که این کار را کردهاند چندهویتی استند حزب التحریر، طالب، داعش و همه؛ یعنی هر زمانیکه نیاز بود از یک عنوان و لقب خاص کار گرفتهاند».
با این حال ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان در آن زمان ادعای دست داشتن در حمله بر دانشگاه کابل را رد کرده بود.
از حکم اعدام تا رهایی از زندان بگرام
وزارت امور داخله دولت پیشین افغانستان در ماه جدی ۱۳۹۹ اعلام کرد که فردی به نام عادل، از طراحان حمله به دانشگاه کابل به اعدام محکوم شده است.
طارق آرین، سخنگوی وزارت امور داخله به رسانهها گفت که عادل در یک دادگاه علنی به اعدام محکوم شده است.
دادگاه عالی افغانستان در ۱۱ جدی همان سال جریان زنده تصویری بدون صدای دادگاه متهمین طراحی حمله اخیر به دانشگاه کابل را نشر کرده بود.
در آنزمان دولت افغانستان عادل را به زندان بگرام، در ولایت پروان، در شمال کابل منتقل کرده بود.
رسانهها در ۲۴ اسد ۱۴۰۰، حدود یک سال بعد از حمله خونین بر دانشگاه کابل گزارش دادند که زندان بگرام به دست طالبان افتاده و این گروه همه زندانیان این گروه را آزاد کرده است.
بعدا سخنگویان طالبان نیز تایید کردند که هبتالله آخندزاده فرمان آزادی همه زندانیان را صادر کرده است.
همینگونه در بیانیه وزارت اطلاعات ایران که روز جمعه، ۲۹ جدی ۱۴۰۲ منتشر شد آمده است عادل عارف، «پس از یکسال حضور در زندان بگرام، از زندان آزاد شد» و پس از رهایی از زندان، «مجددا به اعمال تبهکارانه روی آورده بود».