همزمان با دیدار ولادیمیر پوتین از تاشکند، شوکت میرضیایف، رئیس‌جمهور اوزبیکستان روز دوشنبه اعلام کرد که روسیه یک نیروگاه اتمی کوچک در این کشور خواهد ساخت. این نخستین پروژه از این دست در آسیای مرکزی پس از فروپاشی اتحاد شوروی سابق است.
به گزارش رویترز، اگر توافق هسته‌ای میان دو کشور اجرایی شود، نه تنها نشان‌دهنده قابلیت روسیه در صادرات انرژی، بلکه دور زدن تحریم‌ها و صدور محصولات پیشرفته فناوری به آسیای مرکزی خواهد بود.
ولادیمیر پوتین گفت که روسیه ۴۰۰ میلیون دالر به یک صندوق سرمایه‌گذاری مشترک به مبلغ ۵۰۰ میلیون دالر برای تامین مالی پروژه‌ها در اوزبیکستان اختصاص خواهد داد.
میرضیایف هم گفت که کشورش علاقمند خرید نفت و گاز بیشتر از روسیه است. این نشانگر تغییر رویه چنددهه گذشته است که کشورهای آسیای مرکزی صادرکننده نفت و گاز به روسیه بودند.
میرضیایف سفر پوتین به تاشکند را «تاریخی» خواند و گفت: «این سفر سرآغاز عصر جدید در مناسبات استراتژیک میان کشورهای ما است.»
پوتین نیز تاشکند را «شریک استراتژیک و متحد قابل اعتماد» مسکو خواند.
بربنیاد اطلاعات کرملین، روس‌اتوم، شرکت هسته‌ای دولتی روسیه، تا شش رآکتور هسته‌ای با ظرفیت ۵۵ مگاوات در اوزبیکستان خواهد ساخت که پروژه‌ای بسیار کوچکتر از پروژه ۲.۴ گیگاواتی توافق شده در سال ۲۰۱۸ است که هنوز به مرحله نهایی نرسیده است.
تاکنون هیچ نیروگاه هسته‌ای در پنج کشور آسیای مرکزی وجود نداشته است. اوزبیکستان و قزاقستان که تولیدکنندگان اورانیوم اند، مدت‌هاست می‌گویند که اقتصاد آنها به چنین نیروگاه‌هایی نیاز دارد.
میرضیایف گفت: «تقریباً همه کشورهای در حال توسعه امنیت انرژی و توسعه پایدار خود را با کمک انرژی هسته‌ای تامین می‌کنند.»
در اکتوبر سال گذشته، اوزبیکستان واردات گاز طبیعی از روسیه را آغاز کرد. این اقدام در پاسخ به تلاش روسیه برای تغییر مسیر صادرات گازش به آسیا به جای اروپا، به دلیل تحریم‌های غرب بود.
اگرچه اوزبیکستان سالانه حدود ۵۰ میلیارد متر مکعب گاز تولید می‌کند، اما نمی‌تواند تمام نیاز داخلی خود را تامین کند. واردات گاز از روسیه به این کشور کمک کرده تا از بحران انرژی جلوگیری کند.
پوتین گفت: «صادرات گاز خیلی زودتر از برنامه در حال انجام است و ما آماده‌ایم در صورت نیاز، حجم آن را افزایش دهیم.»
به گفته میرضیایف، تاشکند همچنین به افزایش واردات نفت از روسیه علاقه‌مند است.
دو طرف توافق کردند که روی پروژه‌های بزرگ در زمینه معدن، فلزات و مواد کیمیایی کار کنند.
ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در سومین سفر خارجی پس از آغاز دوره جدید ریاست جمهوری خود، روز یکشنبه ۲۶ می برای سفری دو روزه وارد تاشکند پایتخت اوزبیکستان شد.
