«باز فردایی هست» ساخته پائولا کورتلسی که این روزها در سینماهای اروپا اکران شده، داستان یک زن در ایتالیای پس از جنگ جهانی دوم را روایت میکند که به طور مرتب مورد آزار جسمی شوهرش قرار میگیرد.
فیلم که برای اولین بار در جشنواره رم به نمایش درآمد و تحسین شد، در قالب فیلمهای نئورئالیستی ایتالیایی ساخته شده و دقیقاً همان حال و هوا و شکل و شمایل و همین طور پرداخت تصویری را دنبال میکند، تا آنجا که به نظر میرسد با فیلمی از اوایل دهه پنجاه ایتالیا روبرو هستیم.
شیوه ساده روایت و لختی نماها و پرهیز از همه چیزهای اضافی به همراه نمایش فقر دوران پس از جنگ، همه و همه فیلم را به یک اثر نئورئالیستی کلاسیک نزدیک میکند که البته حالا مضمونی امروزیتر را پی میگیرد: پرداختن به خشونت خانگی و آزار جسمیای که یک زن تحمل میکند.
حضور یک فیلمساز زن در پشت دوربین، فضا و حسهای زنانه بیشتری را به آن بخشیده است و فیلم میخواهد ما را با درون و دنیای یک زن نسل گذشته همراه کند، زنی که از نظر درک حق و حقوق خود با زنان امروز متفاوت است. البته فیلم از همین حیث آسیب میبیند: فیلم روایتگر زنی است که درکش برای نسل امروز بسیار مشکل است. تماشاگر در طول فیلم بارها و بارها از خود میپرسد که این زن چرا این همه تحقیر و تنبیه جسمی را تحمل میکند و لب باز نمیکند.
هر چند مسأله فیلم دقیقاً پرداختن به همین نوع زنی است که لب باز نمیکند و همه چیز را بر اساس سنت میپذیرد، اما میزان خشونت فیلم بر علیه این زن و نوع تصویری که از مرد خانواده ارائه میشود، تماشاگر امروزی فیلم را جان به لب میکند، او را حرص میدهد و تا آستانه غیر قابل باور شدن فیلم پیش میرود.
از این جهت شاید اگر فیلم در همان دهه پنجاه ایتالیا ساخته میشد، کارکرد بیشتری داشت تا به امروز که تماشای این همه زجر یک زن و پذیرش بی چون و چرای آن برای تماشاگر غیرقابل باور میشود. تماشاگر امروز به سادگی میخواهد که این زن بدون هیچ نوع تردید با مردی که به او علاقهمند است، آنجا را برای همیشه ترک کند، اما فیلم با آن که در جهت احقاق حق و حقوق زنان ساخته شده، در یک تناقض غریب گیر میافتد: فیلم به همراه شخصیت اصلیاش محافظهکار میشود و فضای نئورئالیستی دهه پنجاه میلادیاش را باور میکند.
به یک معنی فیلمساز در همان دوران میماند و به این نکته توجه ندارد که تماشاگر با درک و دانشی متفاوت از آن زمان به تماشای فیلم خواهد نشست و به این ترتیب به سادگی انتظار دارد که زن شوهر دیوانه و خشنش را بدون هیچ تأملی ترک کند و زندگی تازهای را با مرد دیگری آغاز کند. اما فیلم خودش هم در قید و بند جامعه و عرف و سنت و نقش همیشگی زن به عنوان مادر میافتد و اجازه عکسالعمل را به شخصیتش نمیدهد.
در نتیجه از یک اقدام انقلابی و متفاوت خبری نیست (چیزی که تماشاگر تا انتها انتظارش را دارد)، برعکس فیلم همه چیز را به «فردا» موکول میکند و این که «باز فردایی هست». نگاه محافظهکار فیلم همه چیز را به آینده و فردایی موهوم موکول میکند و میخواهد تماشاگرش را با واقعیت حق رأی زنان در ایتالیای پس از جنگ آسوده کند.
به یک معنی پایان فیلم برای تماشاگر امروزیاش شوکدهنده است: زمانی که تماشاگر انتظار دارد زن برای همیشه با مرد مورد علاقهاش شهر را ترک کند و به نظر میرسد که در حال انجام این کار است، فیلم او را در صف رأی دادن به نمایش میگذارد، اما این پایان با رویکردهای فمینیستی همخوانی ندارد.
با آن که در صحنه آخر زمانی که مرد قصد تعرض به زن را دارد، همه زنان در صف رأی دادن جلوی او میایستند (به این ترتیب فیلم نوید زمانهای دیگر را میدهد) اما این کافی نیست و کنش فردی در بحث فمینیسم، انتظار فردا و فدا شدن زن برای نسل آینده (برای فرزند: باز بازگشتی به نقش کلیشهای زن به عنوان مادر) را نمیپذیرد. فیلم بر این نکته صحنه میگذارد که زن تقدیر خود را میپذیرد و حالا تنها میخواهد دختر خود یعنی نسل بعدی را نجات دهد و به همین دلیل با کمک سرباز امریکایی، کافه خواستگار خشن دخترش را منفجر میکند تا مانع ازدواج آنها شود. هر چند در دنیای فیلم این کنش فردی او قابل ستایش است، اما در نهایت او این کار را برای نسل بعد انجام میدهد و نه برای خودش. او گام مهم و حیاتی برای تغییر زندگی خودش را برنمیدارد و همه چیز را به «فردا» ارجاع میدهد.
با آن که فیلم ساختار درخوری دارد و میتواند تماشاگر را در فضا و زمان و مکان مورد نظر غرق کند، اما در نهایت در بحث فمینیسم و حقوق زنان که بحث اصلی فیلم است، با وجود تلاش برای نور انداختن بر یک معضل اجتماعی، عملاً رویکردی محافظهکارانه از خود نشان میدهد.
همستر کامبت یک بات تلگرامی بازی رمزارزی است که بر پایه فنآوری بلاکچین تون (TON) توسعه یافته است.
حساب کاربری این بازی در شبکه اجتماعی اکس، روز جمعه ۱۸ جوزا به مقایسه زمانی پرداخت که پلتفرمهای محبوب جهان ۱۰۰ میلیونی شدند و نوشت: «واتساپ: ۳.۵ سال، اینستاگرام: ۲.۵ سال، تیکتاک: ۹ ماه.»
بر اساس این پست، همستر تنها در عرض ۷۲ روز توانسته بیش از ۱۱۶ میلیون کاربر را عضو خود کند.
همستر کامبت چیست؟
بازی کریپتویی همستر روز ششم حمل امسال راهاندازی شد و تنها در ۱۱ روز ابتدایی، توانست یک میلیون کاربر را به خود جلب کند.
همستر کامبت با بازیهای معمولی مرتبط با نبرد حیوانات خانگی فرقی اساسی دارد. ویژگی ممتاز همستر این است که از طریق ضربه زدن روی صفحه نمایشگر، سکه مجازی به دست میآید.
بازیکنان، یک صرافی مجازی را مدیریت و به طور استراتژیک روی همستر خود سرمایهگذاری میکنند و آن را پرورش و ارتقا میدهند.
بازیکن میتواند همستر دیجیتالش را در مسابقات و مبارزات شرکت دهد تا نامش در تابلوهای امتیازات بالا برود و جوایزی کسب کند.
دعوت از دوستان در تلگرام، یکی دیگر از راههای به دست آوردن سکه بیشتر در این بازی است.
همستر کامبت برای بازیکنانش پول واقعی درمیآورد؟
در حال حاضر جزئیات پاداش خاص و ارز درون این بازی فاش نشده است اما بازیکنان در نهایت طبق آنچه توسعهدهندگان بازی وعده دادهاند، احتمالا میتوانند با فروش سکهها و تبدیلشان به رمزارزها، درآمد واقعی کسب کنند.
همستر کامبت از جمله بازیهای «بزن، پول/جایزه بگیر» یا همان P2E است.
از میان معروفترین نمونههای این بازیها، نات کوین در سال ۲۰۲۴ بر بستر تلگرام بود که در آن بازیکنان روی تصویر یک سکه، رمزارز استخراج میکردند.
روز ۲۷ ثور امسال توکن نات کوین در صرافیهای ارز دیجیتال عرضه شد و حدود ۳۵ میلیون کاربر آن توانستند سکههای مجازی خود را به پول واقعی تبدیل کنند.
نیما اکبرپور، کارشناس فنآوری در گفتوگو با ایراناینترنشنال تاکید کرد که نمیتوان درباره شانس بازیکنان همستر کامبت برای رسیدن به درآمد واقعی جواب دقیقی داد.
به گفته او، تجربههای قبلی مانند نات کوین نشان داده که این بازیها در نهایت پول واقعی هم میتوانند داشته باشند اما در این مورد مشخص، نباید اظهارنظر قطعی کرد.
این کارشناس فنآوری درباره سازوکارهای درآمدزایی این بازیها گفت: «در دنیای رسانههای مجازی و فضای سایبری امروز، هر چه نامی بزرگتر باشد، حول آن ارزش افزوده و پول بیشتری هم شکل میگیرد. در واقع، ارزش اپلیکیشن به تعداد کاربرانش است. در دنیای امروز، تعداد کاربران میتوانند به هر چیزی ارزش بدهند.»
بر اساس همین فرمول، همستر کامبت با رشد سریع تعداد کاربرانش این شانس را دارد که در آینده سرمایهگذارانی را بهسوی خود جذب کند و این اسم و برند، به ارزش قابل توجهی برسد.
به گفته اکبرپور، تا زمانی که همستر برای افراد در حد یک بازی و سرگرمی است و صرفا وقت افراد را میگیرد، ضررهای احتمالیاش نیز در محدوده «از دست رفتن زمان» خواهد بود.
استفاده از همستر کامبت امن است؟
در روزهای گذشته و با داغ شدن جریان این بازی در رسانههای اجتماعی، عدهای موضوع امنیت کاربران را مطرح کردند.
اکبرپور در این زمینه به همین گمانهزنیها اشاره کرد و گفت اظهارنظر قطعی، نیاز به مطالعات بیشتر و بررسی دادههای پیرامونی این بازی رمزارزی از سوی کارشناسان متخصص دارد.
سحر تحویلی، پژوهشگر فنآوری اطلاعات و هوش مصنوعی در گفتوگو با ایراناینترنشنال به موضوع ناشفاف بودن پلتفرم تلگرام در زمینه افشای اطلاعات شخصی افراد اشاره کرد.
سال ۱۴۰۱ تلگرام در پی درخواست دادگاهی در هند، نام، شماره موبایل و آدرسهای آیپی ادمینهای چند کانال را افشا کرد.
در حمل سال ۱۳۹۹ نیز شماره تلفن، ایمیل و شناسههای کاربری ۴۲ میلیون کاربر ایرانی تلگرام به سرقت رفت و برای فروش در بازار سیاه عرضه شد.
تحویلی، همستر کامبت را «انافتی»ها توصیف کرد که توکنها یا ارزهای غیرقابل معاوضه هستند و گفت یکی از معایب انافتیها امکان ردیابی افراد است.
به گفته این پژوهشگر فنآوری اطلاعات، بسیاری مواقع، اطلاعات اشخاص برای بازاریابی آنلاین استفاده میشود اما: «تمام سناریوهای سایبری، فیشینگ و مهندسی اجتماعی هم به همین نوع از داده احتیاج دارند و به راحتی، رابطه شما را با افراد دیگر پیدا میکنند.»
او در ادامه گفت: «ویژگی دریافت پاداش در ازای معرفی شخص دیگر به بازی، کمک میکند تا الگوی روابط شما با سایر افراد پیدا شود. از سوی دیگر، اپلیکیشن هویت دیجیتال شما را در اختیار دارد و میتواند پروسه احراز هویت شما را ردیابی کند؛ حتی اگر اسم و اطلاعات واقعی خود را به بازی نداده باشید.»
تحویلی تاکید کرد علاوه بر امکان استفاده سیستمهای مهندسی اجتماعی سازمانهای امنیتی از این دادهها برای ساخت هویتی جعلی از افراد، این اطلاعات میتواند برای اعتمادسازی نیز استفاده و از طریق آن، بدافزارهایی روی دستگاه فرد نصب شود.
همستر کامبت در کمتر از سه ماه از عمرش دهها میلیون کاربر را عضو ثابت خود کرد و وعده داده که نقطه عطفش، جذب یک میلیارد نفر خواهد بود.
این بازی حتی اگر نتواند شتاب اولیه هفتههای نخست را در جذب کاربر حفظ کند، هماکنون جایگاه خود را بهعنوان یکی از بازیگران اصلی فضای «بزن و ببر» P2E (play to earn) ثبت کرده است.
آنگاه که پیکر رقیه بیگم، همسر و ملکه امپراتور مغل، جلال الدین محمد اکبر را پس از مرگش در آگره، به کابل انتقال داده و در باغ بابر به خاک میسپردند، شاید هیچ کس تصور نمیکرد که با سپری شدن ۳۰۰ سال از آن روز، رسم آوازخوانی تان سین، کلاسیک خوان دربار امپراتورِ مغل، نیز از آن حوالی به کابل می رسد، و از بالاحصار و گذر خواجه خوردک، راهش را به دربار شاهی می گشاید؛ اما کابل، با وجود برخاستن نوای راگ و راگنی از آن، دیگر پارهای از قلمرو امپراتوری مغل و تکهای از شبهقاره نخواهد بود.
وقتی که در نیمه دوم قرن ۱۹، اوامر و اقدامات امیر شیر علیخان در افغانستان امروزی، مورد حمایت مردم قرار گرفت، برخیها که در گذشته به سرزمینهای همجوار رفته بودند، راه بازگشت را در پیش گرفتند.
در سال ۱۲۴۸ خورشیدی کاروانی از استادان موسیقی در یک شامگاه به کابل رسید و در نزدیک بالاحصار توقف کرد. آنها ابتدا در قصر بالاحصار و سپس در گذر خواجه خوردک، اقامت گزیدند.
استاد غلامحسین خان، پدر استاد محمد حسین سرآهنگ، دو سال پیش از مرگ امیر شیرعلی خان در سال ۱۲۵۶، در کابل زاده شد که از نخستین بنیانگذاران موسیقی معاصر افغانستان به حساب میآید. او در نوجوانی به هند رفت و موسیقی کلاسیک و زبانهای سانسکریت، انگلیسی، هندی، اردو، گجراتی و مراتی را در همانجا آموخت.
استاد محمد حسین سرآهنگ، سرتاج موسیقی که القابی بزرگ را به شمول کوه بلند موسیقی، سرتاج موسیقی و بابای موسیقی پتیاله، از حلقات هنرمندان و موسیقیدانهای هند بهدست آورده بود، در سال ۱۲۹۶ در کابل متولد شد. دو سال پس از تولد او بود که امیر حبیبالله، پدر شاه امانالله در یک توطئه داخلی دربار کشته شد.
این تحول بزرگ، سبب شد تا تغییراتی در ساختار ارگ شاهی رخ دهد و حضور استادان موسیقی در ارگ را نیز تا حدی زیاد دگرگون کند. چنان چه تا پیش از دوران حاکمیت امیر حبیبالله، استاد غلام حسین خان، آوازخوان برتر دربار بود و امیر امر کرده بود که در سفرهایش به استاد غلام حسین خان، خیمه جداگانه برافراشته شود.
چاشنیهای موسیقی و روابط داخلی دربار
گاهی فراز و فرودهای روابط در داخل دربار در ابیاتی که سرایندهها انتخاب میکردند، نیز خودنمایی میکرد. عبدالغفور برشنا با روایت از پدرش میرزا سلطان احمدخان منشی، میگوید که امیر حبیبالله، با وجود تظاهر به دینداری، در رابطه به میخواران در داخل دربار چشمپوشی میکرد و خُسرش سعدالدین خان علوم، همواره او را متوجه موضوع میکرد. یک روز امیر از استاد غلامحسین خان خواست تا کنایهای به خسرش بگوید. استاد بیدرنگ سرود:
گر مَی نخوری طعنه مزن مستان را
بنیاد مکن تو حیله و دستان را
تو غره بدان مشو که من مَی نخورم
صد کار کنی که مَی غلام است آن را
در مورد استاد قاسم، نیز میگویند پس از آن که شاه امانالله، افغانستان را ترک کرد و تاج و تخت به امیر حبیب الله کلکانی رسید، روزی امیر نو نیز به رسم پیشینیان شوق شنیدن موسیقی کرد. همان شد که استاد قاسم را فراخواند و او در کنار چند آهنگ دیگر، این شعر را سرود:
کشتی نشسته گانیم، ای باد شُرطه برخیز
باشد که باز بینیم دیدار آشنا را
پس از خواندن این بیت، امیر بلادرنگ به استاد قاسم گفت که خاطرت جمع باشد، دیگر رویش را نمیبینی.
به همین گونه، استاد سرآهنگ نیز بارها در برابر محمد ظاهر، پادشاه سابق افغانستان این ابیات را سروده است:
تا کی از نام پدر تاج زنی بر سر خویش؟
باش از حسن عمل خود پدر و مادر خویش
یا:
یک پرده بیش نبود در فقر و سلطنت فرق
طبل شه است کجکول گر پوست کنده گویم
اما شاه، استاد سرآهنگ را نه تنها به عنوان آوازخوانی برتر و آگاه از معانی اشعار و چند و چون زندگی ابوالمعانی میرزا عبدالقادر بیدل، دوست داشت، بلکه به او به حیث استاد خود نیز احترام میگذاشت. او گفته بود از وقتی استاد سرآهنگ از هند به افغانستان برگشته، هیچ پرسش او در زمینه موسیقی بیپاسخ نمانده است.
با این همه، زمانی که نوبت خدمت سربازی استاد سرآهنگ رسید، ظاهرشاه نتوانست او را از خدمت معاف کند. شاه پس از پایان دوره دو ساله عسکری به استاد سرآهنگ گفته بود که میخواست او سربازی نکند و از موسیقی دور نماند، اما محمد داوود، فرمانده قوای مرکز آن وقت، با این امر موافق نبود.
استاد سرآهنگ، شخصیتی فقیرمشرب و مستغنی بود و هیچ چشمداشتی از دوستی و نزدیکی با شاه نداشت. او تمام عمر خود را در خانههای کرایی سپری کرد و افتخار میکرد که او را "محب الفقرا، مسکین سرآهنگ" بنامند. استاد سرآهنگ به رغم کنار گذاشته شدن شاه در کودتای محمد داوود در سرطان ۱۳۵۲، همیشه از او به نیکی و احترام یاد میکرد.
با سقوط نظام شاهی در افغانستان، با آن که نظامهای پس از کودتای ثور ۱۳۵۷ توجه بیشتر به هنرمندان میشد، اما موسیقی کلاسیک و غزل، به تدریج کمرنگتر شد. اوضاع سیاسی سبب شد تا نشستهای فرهنگیان و گردهماییهای ادیبان کابل نیز محدودتر شود و به این ترتیب، خانقاه و فقط یک برنامه هفتهوار تلویزیونی یگانه جای جلوهنمایی این هنر بود که با مرگ استاد سرآهنگ در ۱۶ جوزای ۱۳۶۱ آن هم کم رنگ شد.
در آن سالها، فرسنگها دورتر از کابل، در روم، آخرین پادشاه افغانستان، با شنیدن آهنگی از استاد سرآهنگ گریسته و گفته بود که او جوانمرد و موسیقیدان بزرگ بود.
امروز آن آخرین پادشاه و واپسین سراینده دربار کابل، هر دو در ۶ کیلومتری باغ بابر، در آغوش کابل و در زیر خاک خفتهاند؛ یکی در گورستان شهدا و صالحین، در نزدیکی محلی که شب های جمعه در آن جا به ذکر می پرداخت، و دیگری در کنار پدرش بر فراز تپهای در همان حوالی.
آخرین باری که من به گورستان شهدا و صالحین رفتم، صدای استاد در نواری از موسیقی از یک غرفه کوچک چوبی به گوش میآمد:
فرزند هنر باش نه فرزند پدر
فرزند هنر زنده کند نام پدر
