گروهی از نیروهای جبهه مقاومت ملی در اقدامی غافلگیرکننده از دل کوهها در ولسوالی نهرین ولایت بغلان، با نشر ویدیویی از مبارزه با طالبان و ادامه مقاومت سخن راندند.
در شرایطیکه صددرصد ولایت بغلان در کنترول طالبان است، پخش این ویدیو با واکنشهای گستردهای روبرو شد. عدهیی از شجاعت نیروهای جبهه مقاومت ملی ستایش کردند، شماری ویدیو را جعلی خواندند و جمعی از بیپروایی جبهه مقاومت در امنیت و مصونیت نیروهایش انتقاد کردند.
روز جمعه، یک هفته پس از پخش ویدیوی عبدالصمد کوهگدای، جبهه مقاومت ملی رسماً تأیید کرد که پنج تن از نیروهایش به شمول فرمانده کوهگدای در نبرد با طالبان در بغلان کشته شده است.
پس از پخش خبر کشتهشدن عبدالصمد کوهگدای مشهور به حمزه، بسیاری از کاربران شبکههای اجتماعی پرسیدهاند: «آیا جبهه مقاومت خود سر نیروهایش را به باد میدهد؟»
منتقدان میپرسند یک جبهه نظامی که رهبری آن تشکیلات عریض و طویلی دارد، چگونه میتواند در شرایطی یک متر جغرافیای کشور را به کنترل ندارد، ویدیوی یک فرمانده و گروهی از چریکهای خود را همراه با آدرس دقیق آنها در شبکههای اجتماعی پخش کند؟
میرزا محمد یارمند، معین پیشین وزارت امور داخله، به افغانستان اینترنشنال گفت امروزه حکومتها به آسانی میتوانند با استفاده از تکنولوژی افراد را از طریق استراق سمع، ردیابی و تثبیت موقعیت کنند. با این حال اعضای جبهه مقاومت با بیپروایی در داخل کشور از شبکههای اجتماعی استفاده میکنند.
آقای یارمند میگوید افراد جبهه مقاومت قبل از آغاز حملات چریکی خود درباره حفظ محرمیت آموزش حرفهای ندیدهاند.
منتقدان میگویند جبهه مقاومت برای اینکه روی صحنه باشد و سرخط خبرها، سبکسرانه و بیپروا با جان سربازان و نیروهایش بازی میکند.
در نزدیک به سه سال گذشته، دهها فرمانده و نظامی جبهه مقاومت ملی افغانستان به دلایل مشابه کشته، زخمی و بازداشت شدهاند. این نخستین بار نیست که فرماندهان جبهه مقاومت ملی افغانستان پس از پخش ویدیوهای خود در شبکههای اجتماعی و افشای موقعیت قرارگاههای خود کشته میشوند. برخی از قربانیان ستونهای اصلی مقاومت مسلحانه علیه طالبان بودند و تجربه طولانی جنگ علیه این گروه را در کارنامه داشتند.
خیرمحمد خیرخواه اندرابی
از جمله در جدی ۱۴۰۱ یک ویدیو از خیرمحمد خیرخواه اندرابی، فرمانده نامدار نظامی ضد طالبان در شبکههای اجتماعی پخش شد. در این ویدیو دیده میشد که فرمانده خیرخواه با برافروختن آتشی در دل کوهستان، شعر میخواند و شب یلدا را تجلیل میکند.
پس از این ویدیو، فرمانده خیرخواه یکشنبه شب، چهار جدی، با حدود بیست نفر از نظامیانش در حمله گسترده طالبان کشته شدند.
منتقدان پیش از این هم گفته بودند که انتشار ویدیوی تجلیل از شب یلدا در کوهستان و شعرخوانی یک فرمانده ضد طالبانی ممکن است برای دستگاه تبلیغاتی جبهه مقاومت یک دستاورد به حساب بیاید و دل حامیان این جبهه در شهرها و کشورهای خارج را برای پاسداشت از جشنهای باستانی گرم کند، اما آیا چنین تبلیغاتی آنقدر ارزش دارد که خطر به دام افتیدن فرماندهان و نظامیان ضد طالبان را به جان خرید؟
نورآغا پیشغور
علاوه بر آن، فرماندهانی مثل نور آقا پیشغور که تجربه نبرد علیه طالبان در دوره مقاومت اول را نیز در کارنامه داشت، پس از انتشار ویدیوهایی از موقعیت خود کشته شدند. نورالله پیشغور روز شنبه، ۲۱ جوزای ۱۴۰۲، با دو تن دیگر از نیروهای جبهه مقاومت ملی، در پنجشیر جان باخت.
اکمل امیر و بصیر اندرابی
نیروهای طالبان بامداد روز پنجشنبه، ۱۷ حمل ۱۴۰۲ به روستای «آغل خان» ولسوالی سالنگ رفتند و بابه گل نظری، مدیر لیسه مرکزی سالنگ و یک عضو ارتش پیشین افغانستان را بازداشت کردند. آنها در ماه رمضان زمانی که در خانههای خود مشغول صرف سحری بودند، گرفتار شدند.
سه روز بعد، روز یکشنبه، ۲۰ حمل ۱۴۰۲، عبدالحمید خراسانی، فرمانده گروهی از ملیشههای طالبان که در آن زمان بهعنوان ولسوال این گروه در احمد آباد پکتیا کار میکرد، ویدیوی اعتراف اجباری این دو بازداشت شده را پخش کرد.
در ویدیوهایی که آقای خراسانی به رسانهها ارسال کرده، دیده میشود که بابهگل نظری، مدیر لیسه مرکزی سالنگ به عضویت در جبهه آزادی اعتراف میکند.
در این ویدیو دیده میشود که دستان آقای نظری به پشتش بسته است و مردان مسلح با نقاب در عقب او ایستادهاند.
جبهه آزادی در آن زمان در پاسخ به سوال افغانستان اینترنشنال، عضویت افراد بازداشت شده در این جبهه را رد کرد و گفت: «این افراد با هیچ یک از فرماندهان و سربازان جبهه آزادی ارتباطی ندارند.»
با این حال فقط یک روز بعد از پخش ویدیوی اعتراف اجباری بابه گل نظری و همراهش، اتفاقات تکاندهندهای در دره کوکلامی سالنگها رخ داد.
بیش از ۲۰۰ جنگجوی طالبان در حدود ۳۴ رنجر حوالی ساعت هشت بامداد روز دوشنبه، ۲۱ حمل ۱۴۰۲ بر روستای «هنروه بالا» دره کوکلامی سالنگ هجوم بردند و درگیری را آغاز کردند که تا شب همان روز ادامه یافت. آنها برخی خانههای مردم محل را آتش زدند و در مسجد اعلام کردند که کسی از خانهاش بیرون نشود.
در آن روز مردم، محل ویدیویی را به افغانستان اینترنشنال فرستادند که پیکر تیرباران شده پنج عضو جبهه آزادی را نشان میداد. «جبهه آزادی افغانستان» پس از ۵ روز گزارشهای ضد و نقیض در مورد کشته شدن اکمل امیر و جنرال اندرابی، تایید کرد که پنج تن از نیروهایش از جمله دو فرمانده نامآشنا در نبرد با نیروهای طالبان کشته شده است.
مردم سالنگها میگویند بازداشت بابه گل نظری با رویدادهای بعدی در سالنگها که به کشته شدن اکمل امیر و همراهانش منتهی شد بیربط نیست.
هنوز فهرستی از سوالات درباره کشته شدن اکمل امیر و بصیر اندرابی و همراهشان بیپاسخ مانده است. آیا جبهه آزادی معتقد است که بازداشت بابه گل نظری با کشته شدن اکمل امیر کاملا بیربط است؟ آیا برای جبهه نظامی مخالف طالبان قابل پیشبینی نبود که ممکن است بابه گل نظری تخلیه اطلاعاتی شود و موقعیت اکمل امیر را زیر شکنجههای بیامان طالبان افشا کند؟ آیا چهار روز زمان کافی برای تغییر موقعیت اکمل امیر و همراهانش نبود؟
هزینه سنگین انسانی جبهه مقاومت ملی
نزدیک به سه سال از کشته شدن فهیم دشتی، سخنگوی جبهه مقاومت ملی افغانستان و ودوود زره، از بستگان احمد مسعود میگذرد. با این حال هنوز اطلاعات کمی در مورد چگونگی قتل آنها در حوزه عمومی پخش شده است.
بعد از کشته شدن این دو چهره، فرماندهان برجستهای مثل بهلول بهیج، ملک خان دره، احمدیار، زبیر اندرابی، خیرمحمد خیرخواه، عبدالحمید، نورآقا پیشغور، بحرالدین آقا، قمرالدین اندرابی و بسیاری دیگر یکی از پی دیگری کشته شدهاند.
براساس گزارش سالانه جبهه مقاومت ملی افغانستان که در دوزادهم سنبله ۱۴۰۱ پخش شد، در جریان یک سال اول حکومت طالبان ۱۲۱ نفر از نیروهای جبهه مقاومت کشته شدهاند.
جبهه مقاومت در سه سال گذشته بر علیه طالبان در افغانستان میجنگد. طالبان علاوه بر جبهه مقاومت دشمنان دیگر مثل جبهه آزادی افغانستان و داعش نیز دارد.
با این حال، دشوار است که آمار بلند کشتهشدگان و بازداشتشدگان جبهه مقاومت از میان فرماندهان کلیدی این جبهه را با کشته شدگان فرماندهان طالبان و یا فرماندهان داعش مقایسه کرد.
علاوه بر رقم تلفات انسانی، صدها نیروی جبهه مقاومت ملی به دلیل اشتباهات مشابه در سه سال گذشته بازداشت شدهاند. هم اکنون، بیشتر از ۱۲ هزار زندانی در زندانهای طالبان وجود دارد. رقم قابل ملاحظه زندانیان نیروهای جبهه مقاومت است. فرماندهان نظامی جبهه مقاومت- علی رغم تجربه طولانی و آشنایی با جغرافیا- در جنگ چریکی و مسلحانه با طالبان ناکام بودهاند. یک جنگ موفق جنگی است که کمترین تلفات و خسارات به نیروهای خودی وارد شود.
