جعفر مهدوی: حضرت رسول میان اقوام و پیروان مذاهب تبعیض نمیکرد
جعفر مهدوی، نماینده پیشین پارلمان به صورت غیرمستقیم از سیاستهای طالبان در قبال زنان، گروههای قومی و مذهبی در افغانستان انتقاد کرد.
آقای مهدوی در نشستی در کابل گفت که پیامبر اسلام ميان اقوام و پيروان مذاهب تبعیض نمیکرد.
این نماینده پیشین که بارها در نشستهای مختلف به نحوی از طالبان حمایت کرده و اجتماعاتی را نیز برای حمایت از این گروه برگزار کرده است، در تازهترین سخنرانی در مراسم فراغت دانشآموزان یک مکتب خصوصی در کابل بهطور غیرمستقیم رفتار طالبان با گروههای قومی و مذهبی را زیر سوال برد.
آقای مهدوی در صفحه کاربری خود در اکس نوشت که در این مراسم بر «الگوگيری از مشی حضرت رسول (ص) بر ضرورت اجتناب از هرگونه تبعيض و تعصب ميان اقوام و پيروان مذاهب» تاكيد كرده است.
آقای مهدوی بدون اشاره به محدودیت طالبان بر کار و آموزش دختران و زنان به آيات قرآن و احاديث اشاره کرد و «كسب علم و دانش را بر هر مرد و زن فرض (واجب) دانست.»
او در صحفه اکس خود تاکید کرد: «نمیتوان نقش زنان را به عنوان نيمی از پيكره اجتماع بشری در انكشاف و آبادانی هر جامعهای ناديده گرفت.»
نماینده ویژه امریکا برای افغانستان در نشست ویژه زنان افغان در سازمان ملل حضور نداشت. تام وست در چند نشست اخیر بینالمللی درباره افغانستان نیز حضور نداشته و غیبت او سوالبرنگیز شده است.
منابع امریکایی در تماس با افغانستان اینترنشنال برکناری تام وست را رد یا تایید نکردهاند.
تام وست از مدتی به این طرف در نشستهای مربوط به افغانستان حضور ندارد. او پس از سقوط دولت پیشین افغانستان و با برکناری زلمی خلیلزاد، به عنوان نماینده ویژه امریکا در امور افغانستان گماشته شد.
تام وست در سه سال گذشته در نشستهای مختلف به خصوص نشستهای که در دوحه برگزار شد، حضور داشت. او با فعالان زن و سیاستمداران افغان در خارج کشور ملاقات کرد و در مواردی با نمایندگان طالبان در دوحه نیز گفتوگو کرد.
شیوه برخورد و تعامل تام وست با سیاستهای طالبان و رفتار این گروه با زنان و دختران در افغانستان که هر روز تشدید میشود، همواره مورد انتقاد قرار گرفته است.
در نشستی که اول ثور سال ۱۴۰۱ در واشنگتن با حضور شماری از فعالان زن برگزار شد، یلدا رویان، یکی از شرکت کنندگان خطاب به تام وست گفت که او چشم خود را بر رفتار طالبان میبندد.
خانم رویان به نقل از تام وست میگوید که امریکا افزایش تحریمها بر طالبان را به ضرر مردم عادی میداند و اینکه امریکا «فعلاً در مسایل امنیت افغانستان کاری کرده نمیتواند.»
دیدار تام وست با نمایندگان طالبان از جمله امیرخان متقی، وزیر خارجه این گروه در دوحه از جمله مواردی بوده که با انتقادهای گسترده فعالان زن در خارج رو بهرشد.
معترضان در کشورهای مختلف از «تعاملات پنهانی و مذاکرات پشت درهای بسته» با طالبان انتقاد کرده و خواهان ختم این تعاملات شدند.
برخی چهرههای برجسته مخالف طالبان از جمله عطا محمد نور نیز تام وست را به پیگیری سیاستهای زلمی خلیلزاد متهم کردهاند.
عطا محمد نور توافقنامه دوحه را زمینهساز بازگشت مجدد طالبان و فروپاشی نظام جمهوری دانسته و گفته که اکنون تام وست مانند خلیلزاد در صدد «سفیدنمایی طالبان» است.
دیدار تام وست با امیرخان متقی در دوحه مورد انتقاد فعالان حقوق بشر قرار گرفت
فراخوان تام وست به کانگرس
کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان امریکا نیز در نشستی که در ۱۵ جدی سال ۱۴۰۲ درباره پیامدهای خروج نیروهای امریکا از افغانستان برگزار شد، تام وست را برای پاسخدهی فراخوانده بود.
در این نشست نماینده ویژه امریکا با پرسشهای سختی از سوی نمایندگان کانگرس در مورد از سرگیری هماهنگی میان گروههای تروریستی، عضویت افرادی از شبکه القاعده در سطح وزارتخانههای حکومت طالبان، میزبانی از ایمن الظواهری توسط سراجالدین حقانی و گزارشهایی که برخی از اعضای کانگرس در مورد سفر یک مسئول استخبارات حکومت طالبان به کوریای شمالی مواجه شد.
دعوت از تام وست و رینا امیری در این کمیته به معنی نارضایتی از عملکرد دولت امریکا در قبال مسئله افغانستان تحت کنترول طالبان است.
تاثیر نشستها بر افکار عمومی
تازهترین نشست در مورد افغانستان روز دوشنبه از سوی ایرلند، سوئیس، قطر و اندونیزیا در حاشیه نشست عمومی کشورها در سازمان ملل در مورد سهم زنان در آینده افغانستان برگزار شد.
در نشست روز دوشنبه آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل و نمایندگان کشورهای مختلف و سازمانهای بینالمللی و شماری از زنان فعال افغان نیز حضور داشتند.
غیبت نماینده ویژه امریکا که حضورش در تصمیمگیریها و صدور بیانیههای نشستها تاثیر زیادی دارد و میتواند در تغییر نگرش جامعه جهانی نسبت به طالبان موثر باشد، برای بسیاری سوالبرانگیز است. دلیل غیبت تام وست در نشستهای اخیر مرتبط با افغانستان اعلان نشده است.
این هفته ۱۵ عضو شورای امنیت سازمان ملل نیز درباره افغانستان تشکیل جلسه دادند و نمایندگان کشورها بهخصوص قدرتهای بزرگ نگرانیهای شان را درباره خطر تروریسم، اوضاع حقوق بشری و قانون تازه امر به معروف طالبان ابراز کردند.
روز سهشنبه، ۲۷ سنبله نیز سازمان ملل میزبان نشستی جانبی درباره بحران شدید و فزاینده حقوق زنان افغانستان بود. در این نشست بحران شدید و فزاینده حقوق زنان در افغانستان که با سرکوب سیستماتیک زنان توسط طالبان توام بوده است، بررسی شد.
هرچند برگزاری این نشستها هنوز هیچ تاثیر ملموسی بر سیاستگذاری طالبان به خصوص در قبال زنان و دختران افغان نداشته است، میتواند دستکم افکار عمومی در جهان را نسبت به آنچه در افغانستان میگذرد آگاه کند.
در سه سالی که از بازگشت طالبان به قدرت میگذرد، زنان افغان در کشورهای مختلف پرچمدار مبارزه با سیاستهای زنستیزانه طالبان بودهاند و در این مدت فعالان زن زیادی از کشورهای مختلف با زنان افغان همراه شدهاند.
یک عضو مجلس شورای اسلامی ایران از برخی سیاستهای جمهوری اسلامی در قبال مهاجرین انتقاد کرد و مدعی شد که ۱۷ میلیون مهاجر افغان در ایران زندگی میکنند.
یعقوب رضازاده در سخنانی در مجلس گفت که ازدواج اتباع خارجی با زنان ایرانی «خلاف قانون» است.
این نماینده مجلس شورای اسلامی ایران روز سهشنبه، سوم میزان در جلسه مجلس هشدار داد که ازدواج زنان ایرانی با افغانها و اعطای حق تملک اموال به اتباع خارجی، منجر به تغییر بافت جمعیتی خواهد شد.
یعقوب رضازاده گفت: «به چه حقی ۱۷ میلیون مهاجر افغان به ایران آمدند و ماندگار شدهاند؟»
این مقام ایرانی درحالی مدعی حضور ۱۷ میلیون مهاجر افغان در این کشور شده است که احمد وحیدی، وزیر داخله پیشین جمهوری اسلامی گفته بود پنج میلیون مهاجر افغان شامل مهاجران رسمی و غیررسمی در این کشور حضور دارند.
آقای رضازاده همچنین با انتقاد از قانونیسازی ازدواج اتباع خارجی با زنان ایرانی، گفت که استفاده از عنوان «ازدواج شرعی» برای توجیه این موضوع منطقی نیست.
این نماینده مجلس ایران گفت: «با چه مجوزی برای اتباع خارجی حق تملک اموال و املاک ایرانی را صادر میکنیم؟ این اسمش مهاجرت نیست بلکه تحقیق بافت جمعیتی و ایجاد افغانستان دوم در خاک جمهوری اسلامی ایران است.»
در ماده ۱۰۶۰ قانون مدنی جمهوری اسلامی آمده است: «ازدواج زن ایرانی با تبعه خارجی در مواردی که مانع قانونی ندارد موکول به اجازه مخصوص از طرف دولت است.»
براساس این قانون پیششرط ازدواج زن ایرانی با مرد غیرایرانی این است که هردو باید مسلمان باشند.
وزیر خارجه استرالیا در نشست حاشیهای مجمع عمومی سازمان ملل، گفت که بدون مشارکت کامل زنان افغان، صلحی در افغانستان برقرار نخواهد شد.
پنی ونگ گفته آینده صلحآمیز و مرفه افغانستان به مشارکت برابر همه افغانها در تمام بخشهای جامعه بستگی دارد.
این نشست روز دوشنبه درباره سهمگیری زنان در آینده افغانستان و با حضور دبیرکل سازمان ملل برگزار شد.
وزیر خارجه استرالیا در این نشست، از زنان افغان حمایت کرد و حذف آن را از عرصه عمومی محکوم کرد.
وزیر خارجه استرلیا با ستایش از روایتهای زنان افغان به رسانهها گفت: «شجاعت آنها عمیقاً الهامبخش بود». او اضافه کرد که استرالیا کنار زنانی میایستد که فشارهای طالبان در حال حذف کردن آنها از زندگی اجتماعی است.
شماری از زنان فعال افغان با اشتراک در نشست حاشیهای اجلاس مجمع عمومی ملل، از کشورها بهخاطر بیتوجهی به وضعیت زنان در افغانستان انتقاد کردند. حبیبه سرابی، والی سابق بامیان، خواستار بهرسمیتشناسی «آپارتاید جنسیتی و نسلکشی هزارهها» شد.
فوزیه کوفی، نماینده پیشین پارلمان کشور گفت که زنان افغانستان پس از دو دهه تلاش برای تغییر وضعیت و به دست آوردن حقوق شان، دوباره به نقطه صفر برگشتند. او جهان را در این عقبگرد مقصر دانست.
در همین حال، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل در این نشست گفت، زنان و دختران با بحران عمیق سرکوب و تبعیض جنسیتی در افغانستان رو به رو اند. او با اشاره قانون امر به معروف گفت که طالبان با این قانون جدید حذف زنان از حوزه عمومی را رسمی کردهاست.
رسانههای پاکستان گزارش دادند که میزان تجارت ترانزیتی افغانستان با پاکستان در سال جاری میلادی ۸۴ درصد کاهش یافته است.
روزنامه نیشن پاکستان به نقل از منابع رسمی نوشت که تجارت ترانزیتی افغانستان با این کشور بیشتر به دلیل اقدامات پاکستان در مبارزه با قاچاق کالا کاهش یافته است.
این روزنامه روز دوشنبه، دوم میزان گزارش داد که واردات پاکستان از افغانستان ۴۰ درصد کاهش یافته و صاردات این کشور ۱۲ درصد افزایش داشته است.
این رسانه میگوید که حجم تجارت ترانزیتی بین دو کشور در سال گذشته به ۱.۲۲۳ میلیارد دالر میرسید که این رقم در مدت مشابه، دو ماه نخست سال مالی جاری به ۱۹۱ میلیون دالر میرسد.
دادههای این رسانه همچنان نشان میدهد که کالاهای وارد شده به افغانستان از طریق پاکستان نیز در سال جاری مالی ۸۳ درصد کاهش داشته است. اما محمولههای صادراتی افغانستان از طریق پاکستان کاهش ۹۶ درصدی را تجربه کرده است. گفته شده که این محمولههای صادراتی افغانستان از ۹۶.۶۳ میلیون دالر به ۳.۹۱ میلیون دالر کاهش یافته است.
بر اساس آمار این رسانه، صادرات پاکستان دستکم در سالهای گذشته به گونه مدوام به افغانستان گراف رو به افزایش را تجربه کرده است.
کاهش صادرات افغانستان به پاکستان و فروکاست حجم تجارت بین این دو کشور در حالی است که دستکم در یک سال گذشته گذرگاههای تجارتی دو کشور در پی درگیریهای مرزی روزهای زیادی را بسته ماندهاند.
در آخرین مورد، افراد طالبان و مرزبانان پاکستانی پنجشنبه ۲۹ سنبله در گذرگاه مرزی غلام خان در ولایت خوست درگیر شدند.
از سویی با بسته مانده گذرگاه تورخم برخی از منابع در دوازدهم سنبله به افغانستان اینترنشنال گفتند که با توقف صادرات به افغانستان، روزانه ۲.۵ میلیون دالر به تاجران نیز ضرر وارد شده است.
این در حالی است که روزنامه پاکستانی دان در پی بسته مانده گذرگاه تورخم نوشت که با مسدود شدن این مسیر تجارتی، حکومت پاکستان از ۲۱ آگست روزانه حدود ۵۴۰ میلیون روپیه ضرر کرده است.
رسانههای تاجیکستان گزارش دادند که این کشور در جریان هشت ماه گذشته به ارزش بیش از ۸۲.۳ میلیون دالر به افغانستان و اوزبیکستان برق صادر کرده است.
طبق گزارشها، این کشور ۸۰ درصد برق صادراتی خود را به افغانستان صادر کرده است.
به گزارش رسانههای تاجیکستان، صادرات برق این کشور به کشورهای همسایه در سال ۲۰۲۴ نسبت به زمان مشابه در سال گذشته، ۲.۸ میلیون دالر کاهش یافته است.
تاجیکستان در هشت ماه نخست سال ۲۰۲۴ حدود ۱۵.۴ میلیارد کیلوواتساعت برق تولید کرده که ۶.۵ درصد آن را صادر کرده است.
این کشور توافقنامه صادرات برق برای سال ۲۰۲۴ را با افغانستان و اوزبیکستان امضا کرده است. صادرات برق به اوزبیکستان تنها در فصل تابستان انجام میشود، اما به افغانستان در فصلهای پاییز و زمستان نیز ادامه دارد.
قرارداد انتقال برق به افغانستان در ماه جدی ۱۴۰۲ میان شرکت برق برشنا تحت کنترل طالبان و رئیس شرکت سهامی برق تاجیکستان در ترکیه به امضا رسید.
افغانستان حدود ۷۵ درصد برق مورد نیاز خود را از کشورهای همسایه، بهویژه آسیای میانه وارد میکند.