پس از کشتهشدن دو مهندس چینی توسط گروه ارتش آزادیبخش بلوچ چین روز پنجشنبه اعلام کرد که برای حفاظت از پرسنل، پروژهها و موسسات چینی با پاکستان همکاری میکند. پاکستان گشتوگذار شهروندان چینی را در جریان نشست شانگهای ممنوع اعلام کرد.
مائو نینگ، سخنگوی وزارت خارجه چین، گفت که از گزارشها مبنی بر اینکه مقامات پاکستانی خواهان عدم گشتزنی شهروندان چینی در جریان نشست سازمان همکاری شانگهای شده است، بیاطلاع است.
در پی یک حمله «تروریستی» در نزدیکی میدان هوایی کراچی در ۱۵ میزان، دو مهندس چینی کشته و یک نفر دیگر زخمی شد.
گروه شبهنظامی ارتش آزادیبخش بلوچ مسئولیت این حمله را برعهده گرفت. این گروه با سرمایهگذاری و کار کارگران چینی در بلوچستان مخالف است.
پیش از این نیز بارها شهروندان چینی در نقاط مختلف پاکستان هدف بمبگذاریها قرار گرفته، کشته یا زخمی شدهاند.
سه مقام ارشد امنیتی پاکستان به رویترز گفتند که بهدلیل نگرانیهای ناشی از حملات بیشتر به شهروندان چینی در این کشور، از تاریخ ۲۳ تا ۲۵ میزان گشت و گذار شهروندان چینی در شهر ممنوع شده است.
نشست سازمان شانگهای قرار است در ۲۴ میزان در اسلامآباد برگزار شود.
ناوی پیلای، کمیسار عالی سابق حقوق بشر سازمان ملل و رئیس این کمیته مستقل تحقیق، در بیانیهای اسرائیل را به «حملات بیامان و عمدی به پرسنل و تاسیسات پزشکی» در جنگ غزه متهم کرد.
در این بیانیه آمده است: «بخصوص کودکان بیشترین بار این حملات را متحمل شدهاند و به طور مستقیم و غیرمستقیم از فروپاشی نظام سلامت رنج میبرند.»
این کمیته سه نفره توسط شورای حقوق بشر سازمان ملل در ماه می ۲۰۲۱ برای تحقیق درباره تخلفات احتمالی حقوق بینالملل در اسرائیل و سرزمینهای فلسطینی تاسیس شد.
این کمیته قرار است دومین گزارش خود را در پایان ماه اکتوبر به مجمع عمومی سازمان ملل ارائه کند.
اسرائیل هرچند به این گزارش واکنش نشان نداده اما بارها گفته که جنگجویان حماس در جنگ غزه از شفاخانهها برای مقاصد نظامی استفاده میکنند، اتهامی که حماس رد میکند.
کمیته تحقیق در بیانیه خود همچنین نیروهای اسرائیلی را به کشتار و شکنجه عمدی پرسنل پزشکی، هدف قرار دادن وسایط نقلیه پزشکی و محدود کردن مجوز خروج بیماران از نوار غزه متهم کرد.
به عنوان نمونه، به یک دختر فلسطینی به نام هند رجب در ماه فبروری اشاره شده که به همراه اعضای خانواده و دو پزشک که برای نجات او از زیر آتش اسرائیل آمده بودند، جانش را از دست داد. در این گزارش آمده است که آمبولانس در حالی که در ۵۰ متری این خانواده قرار داشت و با وجود هماهنگی قبلی با نیروهای امنیتی اسرائیل، مورد اصابت گلوله تانک قرار گرفت.
سازمان جهانی بهداشت هم گفت که از زمان بسته شدن گذرگاه مرزی رفح با مصر در ماه می، از خروج بیش از ۱۰هزار بیمار که نیاز به تخلیه فوری پزشکی داشتند، از غزه جلوگیری شده است.
وزارت بهداشت فلسطین هم اعلام کرد که در یک سال گذشته نزدیک به یک هزار نفر از کادر درمانی در غزه کشته شدهاند. سازمان بهداشت جهانی این میزان تلفات را «ضایعهای جبرانناپذیر و ضربه بزرگی به نظام سلامت» خواندهاست.
در بیانیه سازمان ملل همچنین آمده است که رفتار با بازداشت شدگانی فلسطینی در بازداشتگاههای اسرائیل و گروگانهایی که توسط حماس اسیر شدهاند، مورد تحقیق قرار گرفته و هر دو طرف به اعمال شکنجه و خشونت جنسی متهم شدهاند.
این سه منبع نزدیک به محافل دولتی گفتند که کشورهای حوزه خلیج فارس از جمله عربستان سعودی، امارات متحده عربی و قطر نگران اند که در صورت تشدید درگیری، تاسیسات نفتی آنها مورد حمله نیروهای نیابتی تهران قرار بگیرند.
در همان حال، این کشورها به عنوان بخشی از تلاشهای خود برای جلوگیری از گرفتار شدن در حملات متقابل ایران و اسرائیل، به واشنگتن گفتند که از پرواز اسرائیل بر فراز حریم هوایی خود برای هرگونه حمله به ایران جلوگیری خواهند کرد.
در پی حملات موشکی هفته گذشته ایران به اسرائیل، مقامهای اسرائیلی قول دادهاند به ایران پاسخ سختی بدهند. تهران هم تهدید کرده که هر گونه اقدام تلافیجویانه اسرائیل را محکمتر پاسخ خواهد داد.
تحرکات تازه کشورهای حاشیه خلیج فارس پس از آن است که جمهوری اسلامی از همسایگان خود در خلیج فارس خواست از نفوذ خود در واشنگتن برای جلوگیری از هدف قرار دادن تاسیسات تولید نفت ایران استفاده کنند.
یک مقام ارشد و یک دیپلومات ایرانی به رویترز گفتند که تهران در دیدارهای این هفته به عربستان سعودی هشدار داد که در صورت کمک به اسرائیل در انجام حمله، احتمالا ایمنی تاسیسات نفتیاش به خطر خواهد افتاد.
علی شهابی، تحلیلگر سعودی نزدیک به دربار سلطنتی عربستان گفت: «ایرانیها گفتند: اگر کشورهای خلیج حریم هوایی خود را به روی اسرائیل باز کنند، آن را یک اقدام جنگی تلقی خواهند کرد.»
او افزود که تهران پیام روشنی به ریاض ارسال کرده است که در صورت وجود هرگونه حمایت منطقهای از اسرائیل علیه ایران، متحدانش در کشورهایی مانند عراق یا یمن ممکن است وارد عمل شوند.
به گفته منابع، حمله احتمالی اسرائیل محور گفتگوهای روز چهارشنبه محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی و عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران نیز بود.
یک منبع نزدیک به محافل دولتی در خلیج فارس به رویترز گفت که سفر وزیر خارجه ایران به منطقه، همراه با تماسهای میان عربستان و امریکا در سطح وزارت دفاع، بخشی از یک تلاش هماهنگ برای رسیدگی به این بحران است.
تاثیر جنگ بر بازار نفت
سازمان کشورهای صادرکننده نفت، اوپک، که عملاً توسط عربستان سعودی رهبری میشود، در صورتی که اسرائیل تاسیسات نفتی ایران را هدف قرار دهد، نفت مازاد کافی برای جبران از دست دادن عرضه نفت ایران را دارد.
امااین ظرفیت اضافی نفت بیشتر در منطقه خلیج فارس است، بنابرین اگر تاسیسات نفتی در عربستان سعودی یا امارات نیز هدف قرار گیرند، جهان ممکن است با مشکل عرضه نفت مواجه شود.
عربستان سعودی از زمان حمله سال ۲۰۱۹ به میدان نفتی آرامکو که باعث توقف عرضه بیش از پنج درصد نفت جهانی شد، نسبت به حمله ایران به نیروگاههای نفتی خود محتاط است.
ریاض در سالهای اخیر روابط نزدیکی با تهران برقرار کرده است، اما اعتماد میان دو طرف همچنان شکننده است. بحرین، کویت، قطر، عربستان سعودی و امارات همگی میزبان تأسیسات نظامی امریکا یا نیروهای این کشور هستند.
یکی دیگر از منابع خلیج فارس گفت که نگرانی در مورد تاسیسات نفتی و احتمالا یک درگیری منطقهای گستردهتر نیز در مذاکرات بین مقامهای اماراتی و همتایان امریکایی آنها نقش اساسی داشت.
در سال ۲۰۲۲، حوثیهای متحد جمهوری اسلامی در یمن موشکها و پهپادها را به سمت تانکرهای سوخت در نزدیکی یک پالایشگاه نفت متعلق به یک شرکت نفت دولتی امارات شلیک کردند و مسئولیت حمله را بر عهده گرفتند.
این منبع در خلیج فارس گفت: «کشورهای خلیج فارس به اسرائیل اجازه استفاده از حریم هوایی خود را نمیدهند. آنها اجازه عبور موشکهای اسرائیلی را نمیدهند و همچنین این امید وجود دارد که آنها به تاسیسات نفتی حمله نکنند.»
با این حال، این سه منبع گفتند که اسرائیل ممکن است حملات خود را از طریق اردن یا عراق انجام دهد، چرا که استفاده از حریم هوایی عربستان، امارات یا قطر از نظر استراتژیک غیرضروری است.
تحلیلگران همچنین خاطرنشان کردند که اسرائیل گزینههای دیگری از جمله قابلیت سوختگیری در هوا دارد که جتهایش را قادر میسازد از دریای سرخ به اقیانوس هند پرواز کنند، به خلیج فارس بروند و پس از انجام ماموریت به پایگاههایشان در اسرائیل برگردند.
