نهادهای بینالمللی: شورای امنیت ملل متحد آپارتاید جنسیتی در افغانستان را به رسمیت بشناسد
گروهی از سازمانهای بینالمللی مدافع حقوق بشر میگویند طالبان با سیاستهای تبعیضآمیز، زنان و دختران را از حقوق اساسی محروم کرده است. کارگروه زنان، صلح و امنیت از شورای امنیت خواست تا وجود آپارتاید جنسیتی در افغانستان را به رسمیت بشناسد.
کارگروه غیردولتی زنان، صلح و امنیت در گزارشی وضعیت حقوق بشری افغانستان، کنگو و اسرائیل/فلسطین را بررسی کرده و توصیههایی برای شورای امنیت سازمان ملل جهت بهبود وضعیت حقوق بشری در این کشورها در ماه دسامبر منتشر کرده است.
این سازمانها از بدتر شدن وضعیت حقوق زنان در افغانستان تحت کنترول طالبان ابراز نگرانی کرده و نوشتهاند که طالبان با اعمال سیاستهای سیستماتیک تبعیض و جداسازی جنسیتی به هدف حذف زنان و دختران، ادامه میدهند.
این سازمانها اجرای قانون امر به معروف طالبان، خشونت، شکنجه و بازداشت خودسرانه فعالان، خبرنگاران، زنان معترض، اقلیتهای قومی از جمله هزارهها و افراد الجیبیتیکیو را به عنوان موارد نقض حقوق بشری در افغانستان عنوان کردهاند.
در گزارش آمده است: «زنان و دختران حتی در خانه نیز امنیت ندارند، زیرا طالبان تمام نظامهای مقابله با خشونت مبتنی بر جنسیت را از بین برده و مردان را مجبور به کنترل رفتار اعضای زن خانواده خود کردهاند.»
در گزارش همچنین آمده است که ۱۳.۳ میلیون نفر در افغانستان به خدمات مقابله با خشونت مبتنی بر جنسیت نیاز دارند و یکسوم زنان افغان در حال حاضر با ناامنی شدید غذایی مواجه هستند.
این نهادها از شورای امنیت سازمان ملل خواستهاند تا طالبان را فورا ملزم کند که تمام سیاستهایی را که مانع برخورداری کامل از حقوق انسانی زنان میشود، لغو کند.
در گزارش همچنین تأکید شده که از زنان افغان و مشارکت کامل، معنادار و برابر زنان و افراد دارای تنوع جنسیتی در همه نشستهای مرتبط با افغانستان باید اولویت داده شود.
در گزارش آمده است: «اطمینان حاصل شود که فرستاده ویژه سازمان ملل برای افغانستان و تیم او تخصص عمیقی در حقوق بشر و حقوق زنان داشته باشند و به طور منظم و معنادار با زنان افغان و جامعه مدنی دارای تنوع جنسیتی تعامل داشته باشند.»
این نهادها افزودند که سازمان ملل باید طالبان را ملزم کند تا مانع کار زنان در سازمانهای دولتی و غیردولتی نشود.
کاردار سفارت بریتانیا برای افغانستان درباره تصمیم طالبان مبنی بر بستن مراکز آموزش طب به روی دختران و زنان عمیقا ابراز نگرانی کرد.
رابرت دیکسون اقدام طالبان را تعدی دیگری به حق آموزش زنان دانست که باعث محدودتر شدن دسترسی زنان به خدمات صحی میشود.
کاردار سفارت بریتانیا در واکنش به فرمان تازه طالبان در صفحه اکس نوشت: «این تجاوز دیگری به حق زنان برای تحصیل است و دسترسی زنان و کودکان افغان به مراقبتهای بهداشتی را بیشتر محدود خواهد کرد.»
ملا هبتالله، رهبر طالبان، در فرمانی تازه تمام موسسات تحصیلات عالی و نیمهعالی طبی را به روی دختران مسدود کرد. وزارت صحت عامه طالبان روز دوشنبه به مسئولان انستیتوتهای صحی اعلام کرد که دختران دیگر اجازه تحصیل در این مراکز را ندارند.
علیرغم مسدودشدن دانشگاهها و مکاتب به روی دختران در سه سال گذشته، آنان همچنان در انستیتوتهای صحی به تحصیل ادامه میدادند و در رشتههایی چون قابلگی، داروسازی، لابراتوار، اکسری، فیزوتراپی، پرستاری و پروتز دندان آموزش میدیدند.
اکنون با بسته شدن موسسات تحصیلی صحی، بحران کمبود پزشک زنان و پرستار در افغانستان تشدید خواهد شد.
طالبان پس از بازگشت به قدرت، مکاتب بالاتر از صنف ششم را به روی دختران بست و سپس آنان را از حضور در دانشگاهها منع کرد. این محدودیتها به تدریج گسترش یافت و شامل ممنوعیت کار زنان در نهادهای دولتی و غیردولتی شد. علاوه بر این، زنان از رفتن به پارکها، حمامها، آرایشگاهها و سفر بدون محرم نیز منع شدند.
محدودیتهای طالبان برای زنان واکنشهای گستردهای را در سطح بینالمللی برانگیخته است. دفتر حقوق بشر سازمان ملل متحد و برخی کشورها این اقدامات را نقض آشکار حقوق بشر، مصداق جنایت علیه بشریت و نمونهای از آپارتاید جنسیتی توصیف کردهاند.
شماری از کشورها پرونده نقض حقوق زنان را به دادگاه لاهه ارجاع داده اند اما طالبان در واکنش، محدودیتها و ممنوعیتها را برای زنان افزایش داده است.
خبرگزاری باختر تحت کنترول طالبان گزارش داده که برق وارداتی ترکمنستان در بخشهایی از ولایت هرات از ظهر روز دوشنبه قطع شده است. مقامهای محلی میگویند که سردی هوا و «یخزدگی روی سیمها» در بندر بقرچر ولسوالی رباط سنگی باعث قطع جریان برق شده است.
خبرگزاری باختر تحت کنترول طالبان روز سهشنبه (۱۳قوس) گزارش داد که تیم کمک ریاست برشنا طالبان در هرات، با استفاده از دو عراده «کرن»، برای رفع مشکل و وصل مجدد جریان برق به منطقه اعزام شدهاند.
براساس اطلاعات ارائهشده از سوی مقامهای طالبان، برق وارداتی ترکمنستان به هرات حوالی ساعت ۱:۵۰ پس از چاشت روز دوشنبه (۱۲قوس) قطع شده است.
هرات، که در غرب افغانستان موقعیت دارد، برق مورد نیاز خود را از ایران و ترکمنستان وارد و تأمین میکند.
در همین حال، شماری از باشندگان ولایات مختلف از کمبود و قطع برق در فصل زمستان شکایت دارند و میگویند که این وضعیت مشکلات زیادی در جریان روز برای آنها ایجاد کرده است.
افغانستان در تامین برق خودکفا نیست و بیش از ۷۰ درصد برق مورد نیاز خود را از کشورهای اوزبیکستان، ترکمنستان، تاجیکستان و ایران وارد میکند.
وزارت خارجه امریکا روز دوشنبه اعلام کرد که در سه گذشته ۱۸۳ هزار شهروند افغان به شمول همکاران محلی را به امریکا منتقل کرده است. آنتونی بلینکن، وزیر خارجه این کشور خواستار تسریع روند اسکان مجدد پناهجویان افغان از کشورهای سومی به امریکا شد.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه امریکا روز دوشنبه، ۱۲ عقرب در مراسمی که به مناسبت تقدیر از نهادها و افراد دخیل در روند تخلیه و اسکان مجدد پناهجویان افغان در مقر وزارت خارجه این کشور برگزار شد، در مورد روند تخلیه و اسکان مجدد پناهجویان افغان از کشورهای سومی سخنرانی کرد.
آقای بلینکن گفت که پس از سقوط افغانستان در سال ۲۰۲۱ میلادی امریکا هزاران خانواده افغان را منتقل و مسکن گزین کرده است. ریچارد ورما، معاون وزارت خارجه امریکا در این مراسم رقم دقیق مهاجران منتقل شده افغان را ۱۸۳ هزار نفر اعلام کرد.
بلینکن خواستار تسریع روند انتقال شد
وزیر خارجه امریکا همچنان گفت که برنامه انتقال افغانها در سال جاری نسبت به سال گذشته نزدیک به دو برابر سرعت داشته است. او خواهان تسریع این روند شد.
بلینکن گفت: «ما باید اسکان مجدد افغانها را از کشورهایی که به آنها پناهگاه موقت دادهاند، تسریع کنیم. ما باید کشورهای بیشتری را پیدا کنیم که مایل به ارائه پیشنهاد اسکان دائم به آنها باشند. ما به همکاران خود در کنگره نیاز داریم تا دسترسی به ویزاهای ویژه مهاجرت را گسترش دهند.»
فلورانس پویا، عضو تیم رباتیک دختران هرات هم در این مراسم سخنرانی کرد
او گفت از سال گذشته به این سو، بیش از سه هزار مهاجر به شمول صدها مهاجر افغان با استفاده از برنامه سپانسری (مهاجرت با حمایت مالی شخصی) به امریکا منتقل شدند و تاکنون بیش از ۱۲۵ هزار شهروند امریکایی برای حمایت از پناهجویان افغان درخواست دادهاند.
بودجه انتقال پناهجویان افغان
شاون وندایور، رئيس نهاد حامی اسکان مجدد افغانها موسوم به «افغان ایواک» در این مراسم گفت که روند انتقال و اسکان مجدد پناهجویان افغان به امریکا نزدیک به دو میلیارد دالر در سال هزینه داشته است.
نهاد افغان ایواک در سه سال گذشته تلاشهای چشمگیری برای حمایت از پناهجویان افغان و انتقال آنها به امریکا داشته است. شاون وندایور، رئیس این نهاد گفت که با روی کار آمدن حکومت ترامپ، اولویتهای حکومت برای انتقال همکاران افغان امریکا تغییر خواهد کرد.
او ابراز امیدواری کرد که با روی کار آمدن اداره ترامپ، شماری از چهرههای کابینه جدید امریکا از جمله مایک والتز، مشاور امنیت ملی ترامپ از حامیان جدی همکاران محلی امریکا خواهند بود.
او گفت: «خبر خوب این است که بسیاری از ما می دانیم که دولت آینده شامل افرادی است که عمیقاً به این هدف متعهد هستند، به ویژه مایک والتز. مشاور امنیت ملی آینده دوست بسیاری از افراد حاضر در این اتاق است و تعهد عمیق خود را برای حمایت از متحدان افغان نشان داده است.»
او تاکید کرد که دهها هزار متحد سابق نیروهای امریکایی هنوز نیاز به کمک دارند و از اداره جدید ترامپ خواست که روند تخلیه افغانها را ادامه دهد.
در این مراسم، فلورانس پویا، عضو تیم رباتیک دختران هرات هم سخنرانی کرد. او خواستار حمایت از زنان و دختران در افغانستان شد. او گفت که میخواهد اولین زن فضانورد افغان باشد که به فضا میرود.
انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان اعلام کرد که دوازدهمین نشست امنیتی هرات در مادرید، پایتخت اسپانیا برگزار خواهد شد.
این نشست در روزهای پنجم و ششم ماه حوت امسال تحت عنوان «افغانستان: رستاخیز امید؛ تلاش مشترک» برگزار میشود.
انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان در بیانیهای نوشت که نشست امسال به همکاری نهاد بینالمللی مطالعات تروریسم (OIET) برگزار خواهد شد.
به گفته این انستیتوت، این نشست دارای چند پنل گفتوگو و سخنرانی خواهد بود.
دوازدهمین نشست امنیتی هرات در بنا و مرکز فرهنگی «آتِنِئو دی مادرید» در پایتخت اسپانیا برگزار میشود.
انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان گفته است که هدف از برگزاری نشست امنیتی هرات، گردهم آوردن دیدگاههای مختلف از سیاستگذاران و کارشناسان برای تبادل نظر در مورد چشمانداز امنیت افغانستان و موضوعات مرتبط با آن در بستر منطقهای و جهانی است.
به گفته این انستیتوت، شرکتکنندگان شامل جمعی از تحلیلگران، سیاستگذاران، نمایندگان جامعه مدنی، دانشگاهیان، خبرنگاران، مدافعان حقوق زنان و مدافعان حقوق بشر از افغانستان، کشورهای منطقه و غرب و همچنین کارشناسان از سازمانهای بینالمللی و منطقهای خواهند بود.
نشست امنیتی هرات در دوره نظام جمهوری اسلامی افغانستان، همهساله برای نزدیک به یک دهه در هرات برگزار شد.
پس از به قدرت رسیدن طالبان در آگست ۲۰۲۱، نشست امنیتی هرات دو دور در سالهای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ در دوشنبه، پایتخت تاجیکستان برگزار شد.
کمشنر پیشین کمیسیون حقوق بشر افغانستان گفت هرچند همه زنان افغان از خشونت جنسیتی رنج میبرند، اما زنان دارای معلولیت بیشتر از دیگران در معرض خشونت جنسیتی قرار دارند.
بنفشه یعقوبی از جامعه جهانی خواست افغانهای دارای معلولیت را در طرح سیاست هایش سهیم کند.
سازمان «رهیاب» روز دوشنبه به مناسبت روز جهانی افراد دارای معلولیت، نشست مجازی با محوریت توانمندسازی معلولان برای آینده همه شمول و عاری از تبعیض برگزار کرد.
این سازمان در سال ۱۳۸۶ از سوی بنفشه یعقوبی برای آموزش و توانبخشی به افراد نابینا در افغانستان تاسیس شد.
در این نشست ریچارد بنت، گزارشگر ویژه حقوقبشر سازمانملل در امور افغانستان، خانم تونی برودبر، مسئول بخش صلح و امور بشردوستانه زنان سازمان ملل و خانم ساوسان ابو زینالدین، نماینده سازمان «دیالوگ جهانی» حضور داشتند.
بنفشه یعقوبی میگوید اشخاص دارای معلولیت نباید محدود به مشاغل مربوط به حمایت از معلولان نشوند بلکه در سایر کارها و حرفهها استخدام شوند.
او به افغانستان اینترنشنال گفت که معلولان میبایست در تمام عرصهها از صلحسازی تا سیاستگذاری در افغانستان درنظر گرفته شوند.
خانم یعقوبی با اشاره به آپارتاید جنسیتی در افغانستان گفت: «همه از وضعیت موجود آپارتاید جنسیتی رنج میبرند ولی افراد دارای معلولیت هم با خشونتهای جنسیتی مواجهاند و بهدلیل معلولیت شان با تبعیض مضاعف مواجهاند.»
او خطاب به جامعه جهانی گفت: «سازمانهای بینالمللی و جامعه جهانی باید با استخدام افراد دارای معلولیت، این پروسه را از خود شروع کنند.»
خانم یعقوبی از مردم نیز خواست که به افراد دارای معلولیت نگاه «خیراتی» نه بلکه «نگاه انسانی» داشته باشند.
دیدبان حقوقبشر در سال ۱۴۰۱ شمار افراد دارای معلولیت در افغانستان را بیش از ۴.۴ میلیون نفر اعلام کرد.
دههها جنگ در افغانستان موجب معلولیت دهها هزار نفر شده است. سازمان ملل میگوید افراد دارای معلولیت در افغانستان با تبعیض، محدودیت دسترسی به خدمات و عدم تضمین حقوق اساسی شان مواجهاند.
کمیته بینالمللی صلیب سرخ نیز پیشتر اعلام کرد که فقر و بیکاری روز افزون در افغانستان تحت کنترول طالبان بیشترین آسیب را به افراد دارای معلولیت وارد کرده است.