سرپرست وزارت خارجه فرانسه گفت لغو تحریمها و کمک به بازسازی سوریه مشروط به تعهدات سیاسی و امنیتی روشن حاکمان جدید دمشق خواهد بود. او گفت که علایم مثبتی در رفتار مخالفان دیده شده و در دمشق، سوریها زندگی عادی را بدون هیچ مانعی از سر گرفته اند.
یان نوئل بارو روز چهارشنبه در نشست پارلمان فرانسه گفت که پاریس در ماه جنوری میزبان یک نشست بینالمللی درباره آینده سوریه خواهد بود. او جزییاتی درباره شرکت نمایندگان سوریه در این نشست و اجندای آن ارائه نکرد.
این نشست ادامه جلسه هفته گذشته در اردن خواهد بود که در آن نمایندگانی از ترکیه، کشورهای عربی، اتحادیه اروپا و همچنین امریکا حضور داشتند.
تیمی از دیپلوماتهای فرانسوی روز سهشنبه با یک مقام حکومت انتقالی سوریه در دمشق دیدار کرد و پس از ۱۲ سال قطع روابط با حکومت بشار اسد بهدلیل جنگهای داخلی سوریه، پرچم فرانسه را بر فراز سفارت این کشور در دمشق برافراشتند.
بارو در پارلمان فرانسه گفت که هیئت اعزامی علایم مثبتی از سوی مقام انتقالی دیدهاست و به نظر میرسد دستکم در دمشق، سوریها زندگی عادی خود را بدون هیچ مانعی از سر میگیرند.
او گفت: «ما آنها را بر بنیاد گفتار شان قضاوت نخواهیم کرد، بلکه با اعمال شان و در طول زمان در مورد آنها قضاوت خواهیم کرد.»
این مقام ارشد فرانسه گفت که تشکیل حکومت فراگیر در سوریه حیاتی است و قدرتهای بینالمللی ابزارهای زیادی برای تسهیل شرایط، به ویژه لغو تحریمهای بین المللی و کمک به بازسازی این کشور در اختیار دارند.
او گفت: «اما ما این حمایت را مشروط به تعهدات روشن در جبهه سیاسی و امنیتی میکنیم.»
امریکا و متحدان اروپایی آن از سقوط حکومت اسد استقبال کردهاند، اما در حال بررسی این موضوع اند که آیا میتوانند با شورشیانی که او را برکنار کردند، از جمله هیئت تحریر شام کار کنند یا خیر.
بسیاری کشورها از جمله اتحادیه اروپا، ایالات متحده، بریتانیا و ترکیه تحریر شام را به عنوان یک سازمان تروریستی میشناسند.
بیش از ده منبع شامل مقامهای غربی، ایرانی و امنیتی به رویترز گفتند که همه جنبههای تجارت نفت، از ناوگان کشتیرانی که مخفیانه نفت خام تحریم شده ایران را حمل میکنند تا لجستیک و شرکتهای واسطه فروش نفت، تحت نفوذ فزاینده سپاه قرار گرفتهاند.
میزان کنترول سپاه بر صنعت نفت ایران پیش از این به تفصیل گزارش نشده بود.
با وجود تحریمهای شدید غرب، جمهوری اسلامی سالانه بیش از ۵۰ میلیارد دالر درآمد نفتی دارد که تا کنون بزرگترین منبع ارز خارجی و پیوند دهنده آن با اقتصاد جهانی بوده است.
تسلط فزاینده نهاد نظامی سپاه بر صنعت نفت ایران به نفوذ آن در تمام عرصههای اقتصاد این کشور افزوده است.
شش متخصص شامل مقامهای غربی و کارشناسان امنیتی و همچنین منابع ایرانی گفتند که سپاه پاسداران تا ۵۰ درصد از صادرات نفت ایران را در اختیار دارد. در حالی که سه سال پیش تنها ۲۰ درصد از آن در کنترول این نهاد قدرتمند نظامی بود.
ارزیابی سه منبع بر بنیاد اسنادی در مورد کشتیرانی جمهوری اسلامی مبتنی است و بخشی از ارقام خود را نیز از نظارت بر فعالیت کشتیرانی توسط نفتکشها و شرکتهای مرتبط با سپاه بدست آوردهاند.
سپاه پاسداران برای گسترش کنترول خود بر صنعت نفت، در قلمرو نهادهای دولتی مانند شرکت ملی نفت ایران و شرکت تابعه آن در تجارت نفت وارد عمل شده است.
سپاه یک نیروی قدرتمند سیاسی، نظامی و اقتصادی با روابط نزدیک با علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی است. سپاه نه تنها در سیاست داخلی بلکه در سیاست خارجی ایران، به ویژه در ارتباط به منطقه نقش مهمی دارد.
سپاه پاسداران از طریق بازوی عملیات برون مرزی خود، نیروی قدس، با ارائه پول، سلاح، فناوری و آموزش به حزب الله در لبنان، حماس در غزه، حوثیهای در یمن و شبه نظامیان در عراق، در خاورمیانه نفوذ خود را گسترش داده است.
بر اساس برآوردهای اداره اطلاعات انرژی حکومت امریکا، درآمد نفتی ایران در سال ۲۰۲۳ به ۵۳ میلیارد دالر رسید. این در حالی است که این درآمد در سال ۲۰۲۲ حدود ۵۴ میلیارد دالر بود، در سال ۲۰۲۱ این رقم ۳۷ میلیارد دالر و در سال ۲۰۲۰ هم ۱۶ میلیارد دالر بود.
بر اساس آمار اوپک، علیرغم تحریمهای غرب، تولید نفت ایران در سال جاری به بیش از ۳.۳ میلیون بشکه در روز رسیده است که بالاترین میزان از سال ۲۰۱۸ است.
همه منابع گفتند که چین بزرگترین خریدار نفت ایران است و بیشتر آن به پالایشگاههای مستقل میروند و سپاه شرکتهایی را برای تسهیل تجارت با خریداران در آنجا ایجاد کرده است.
یک منبع دخیل در فروش نفت ایران به چین گفت: «درآمدهای صادرات نفت تقریباً به طور مساوی بین سپاه و شرکتهای تابع شرکت ملی نفت ایران تقسیم میشود.» این فرد گفت که سپاه نفت را با تخفیف به خریدارانی چون شرکتهای چینی میفروشد.
دو منبع غربی تخمین زدند که سپاه به طور متوسط ۵ دالر در هر بشکه تخفیف داده است اما میتواند به ۸ دالر هم برسد. در حال حاضر، هر بشکه نفت در بازار جهانی به قیمت ۷۰ دالر به فروش میرسد، اما به علت نوسانات بین المللی، مانند جنگ اوکراین، قیمت نفت در دو سال گذشته افزایش نیز داشته است.
نفت مستقیماً توسط حکومت به سپاه و نیروی قدس اختصاص مییابد. بر اساس منابع و اسناد اطلاعاتی مشاهده شده توسط رویترز، سپس به آنها بستگی دارد که نفت را بازاریابی و ارسال کنند و سازوکاری برای پرداخت درآمد ایجاد کنند.
شرکتهای تابع شرکت ملی نفت ایران تخصیص جداگانهای دارند.
با این حال، با توجه به اینکه واشنگتن سپاه را یک سازمان تروریستی میشناسد، بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید در ماه جنوری، احتمالا تحریمها بر جمهوری اسلامی را سختتر کند. برخی مقامهای جمهوری اسلامی گفتند که تهران از هم اکنون خود را آماده دوره ترامپ میکند.
ترامپ و جمهوریخواهان بارها از افزایش تولید و فروش نفت ایران انتقاد کرده و علت آن را عدم سختگیری لازم حکومت بایدن در اجرای تحریم صنعت نفت ایران دانسته اند.
