اداره تعلیمات تخنیکی و مسلکی طالبان اعلام کرد که روسیه آماده همکاری علمی با این اداره است. طبق خبرنامه این اداره، غلام حیدر شهامت، سرپرست اداره تعلیمات تخنیکی و مسلکی طالبان و مسئولان بخش فرهنگی سفارت روسیه در کابل درباره همکاریهای دوجانبه گفتوگو کردند.
غلام حیدر شهامت در دیدار با دیپلوماتهای روسیه مدعی شد که اداره تعلیمات تخنیکی و مسلکی طالبان ازطر یق آموزشهای تخنیکی و مسلکی در رشد و خودکفایی افغانستان نقش مهم داشته است.
طبق خبرنامه اداره تعلیمات تخنیکی و مسلکی طالبان، مسئولان بخش فرهنگی سفارت روسیه وعده دادهاند که برای چاپ کتابهای آموزشی هم همکاری کند.
طالبان در حالی از تلاش برای همکاریهای علمی با مسکو خبر داده که خانه علم و فرهنگ روسیه در کابل به دانشجویان افغان گفته است که وزارت تحصیلات طالبان مانع سفر تحصیلی آنها به روسیه شده است.
شماری از دانشجویان که بورسیههای تحصیلی روسیه را دریافت کردهاند، به افغانستان اینترنشنال گفتهاند که وزارت تحصیلات عالی طالبان با سفر آنها مخالفت کرده است.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور منتخب ایالات متحده امریکا اعلام کرد که تسلیحات بجامانده این کشور در افغانستان را از طالبان پس خواهد گرفت. او با انتقاد تند از دولت جو بایدن برای بجاگذاشتن تسلیحات امریکا در افغانستان گفت: «آنها تجهیزات نظامی ما را به دشمن سپردند.»
دونالد ترامپ روز یکشنبه ۳۰ جدی در یک گردهمایی بزرگ پیش از مراسم تحلیف خود در یک سخنرانی در سالن کپیتال وان آرنا در واشنگتن، مقامهای دولت جو بایدن را «بیکفایت» خواند و از کمکهای میلیاردی به افغانستان نیز به شدت انتقاد کرد.
او خطاب به هواداران خود گفت: «آیا میدانید که ما سالانه میلیاردها دالر به افغانستان میدادیم؟»
رئیسجمهور منتخب امریکا طالبان را «دشمن» نامید و گفت باید به آنها بگوئیم که به آنها پول نمیدهیم، مگر آنکه تجهیزات نظامی را بازگردانند.
دونالد ترامپ در کارزارهای انتخاباتیاش گفته بود که افغانستان یکی از بزرگترین فروشندگان تجهیزات نظامی امریکا در جهان است. او خروج امریکا از افغانستان را شرمآورترین لحظه تاریخ این کشور توصیف کرد.
آقای ترامپ بارها ارزش تجهیزات نظامی بجانده امریکا در افغانستان را ۸۵ میلیارد دالر اعلام کرده است.
طالبان در سومین سالروز خروج نیروهای خارجی از افغانستان، با تسلیحات امریکا رژه نظامی برگزار کرد. دونالد ترامپ در همان زمان، رژه طالبان با سلاحهای امریکایی را نتیجه سیاست «احمقانه» بایدن دانست.
نشریه نیوزویک نوشت که رئیسجمهور منتخب امریکا شکست داعش در عراق و سوریه را یکی از دستاوردهای مهم حکومت پیشین خود دانسته است، اما اکنون این گروه در افغانستان، افریقا و کشورهای دیگر در حال ظهور است. این روزنامه نوشت که رشد داعش پس از تسلط طالبان تهدید جدی برای جهان است.
در این گزارش نیوزویک آمده است: «این گروه به طور روزانه حملاتی در آسیا و افریقا انجام میدهد. همچنین این گروه در اروپا نیز توطئه چینی کرده است و حتی در حمله مرگبار سالنو در ایالات متحده نقش داشته است.»
در این حمله در نیواورلینز، مهاجم اعتراف کرده بود که تحت تاثیر داعش قرار داشته و با این گروه بیعت کرده بود. او براثر شلیک پولیس کشته شد.
نیتن سیلز، نماینده ویژه کاخسفید در مبارزه با تروریسم در دوره اول ریاستجمهوری ترامپ، به نیوزویک گفت که در سالهای اخیر نفوذ داعش در سراسر جهان افزایش یافته است.
وی افزود: «این نفوذ تنها به سوریه و عراق، که مراکز اصلی آن بودند، محدود نمیشود، بلکه شامل حملات مرگبار در غرب افریقا و افغانستان نیز میشود.»
سیلز همچنین اظهار داشت که فعالیت شاخه خراسان داعش نگرانکننده است، زیرا این گروه توانایی انجام عملیات خارجی در منطقه را نشان داده و به دنبال گسترش فعالیت خود در امریکا و اروپا است.
نیوزویک در گزارش خود گفته است که داعش خراسان از بیثباتی منطقه و رقابتهای جهانی بهره برده است تا پس از خروج امریکا از افغانستان، خود را به عنوان یکی از کشندهترین و غیرقابلپیشبینیترین بازیگر غیردولتی ثابت کند.
در گزارش نیوز ویک آمده است زمانیکه ترامپ در سال ۲۰۱۷ به قدرت رسید، ائتلافها و سختترین مراحل جنگ علیه داعش که توسط باراک اوباما آغاز شده بود، به دوره ریاستجمهوری او منتقل شد.
بهرغم شکست نظامی داعش در سوریه و عراق، این گروه به شکل دیگری رشد کرد. به گفته اندرو بورین، یک مقام ارشد پیشین اطلاعات ملی امریکا، داعش به یک شبکه غیرمتمرکز تبدیل شده که به عنوان «مرکز خلاق تروریسم» فعالیت میکند.
بورین پیشنهاد داده است که امریکا باید در همکاری با متحدان اروپایی، هند و کشورهای عربی، یک استراتژی جامع برای مقابله با داعش ایجاد کند که شامل فشار نظامی نیز باشد.
او افزود: «با ترکیب اقدامات فعال، مشارکتهای منطقهای و ابتکارات داخلی ضد تروریسم، میتوان تهدید ناشی از داعش را کاهش داد.»
در نهایت، گزارش نیوزویک تاکید میکند که ظهور دوباره داعش خراسان، بهویژه پس از تسلط طالبان بر افغانستان، تهدیدی جدی برای منطقه و فراتر از آن است.
این گروه نه تنها در افغانستان، بلکه در مسکو و ایران نیز حملات مرگباری انجام داده است و نیازمند یک رویکرد قاطع از سوی جامعه جهانی است.
احیای مجدد شاخه خراسان داعش در افغانستان پس از استیلای طالبان از مسایلی است که بارها سازمانهای بینالمللی و مقامات غربی بدان اذعان کردهاند و حملات متعدد این گروه در داخل و خارج از خاک افغانستان نیز مهر تاییدی بر این اظهارات است.
در ماه اسد سال جاری معاون دبیرکل سازمان ملل در امور ضد تروریسم اعلام کرد که در شش ماه گذشته «توانایی مالی و لجستیکی داعش خراسان» بهبود یافته و این گروه تلاشهای خود برای جذب نیرو را افزایش داده است.
زلمی خلیلزاد، فرستاده پیشین امریکا برای افغانستان، اظهارات عباس ستانکزی، معین سیاسی وزارت خارجه طالبان، درباره نقض حقوق زنان توسط طالبان و مخالفت با بستن مکاتب و دانشگاهها را «تحولی امیدوارکننده» خواند.
ستانکزی در مراسم فراغت طلبههای یک مدرسه دینی در خوست، بهشدت از تصمیم هبتالله آخندزاده، رهبر طالبان، انتقاد کرد و گفت که منع آموزش دختران هیچ مبنای شرعی ندارد.
او خواستار بازگشایی فوری مکاتب و دانشگاهها برای دختران شد و تاکید کرد که ممنوعیت آموزش بیعدالتی در حق ۲۰ میلیون نفر در افغانستان است.
زلمی خلیلزاد از این موضعگیری استقبال کرد و گفت که ستانکزی یکی از مقامهای مهم طالبان است که در مذاکرات دوحه نقش مهمی را ایفا کرد.
او از دیگر علمای دینی افغان و رهبران طالبان که بهصورت خصوصی مخالف ممنوعیت آموزش دختران استند، خواست که مخالفت خود را علنی کنند.
سفیر پیشین امریکا در افغانستان همچنین تاکید کرد که مکاتب و دانشگاهها باید تا آغاز سال نو خورشیدی بازگشایی شوند.
خلیلزاد از مواضع علمای مسلمان در کنفرانس بینالمللی اسلامآباد نیز استقبال کرد. در این کنفرانس که به تاریخ ۱۱ و ۱۲ جنوری با عنوان «آموزش دختران در جوامع مسلمان: چالشها و فرصتها» برگزار شد، علمای جهان اسلام ممنوعیت تحصیل زنان را خلاف آموزههای اسلامی خواندند.
در این کنفرانس، شیخ محمد العیسی، رئیس انجمن علمای مسلمان گفت: «اسلام از محرومکردن زنان از آموزش، چه بهصورت کامل یا جزئی، برای سنی خاص، مرحلهای خاص یا رشتهای خاص، بیزار است.»
معاون وزیر داخله ایران در دیدار با معاون ستره محکمه طالبان، خواهان «ایجاد کانال ارتباطی مستقیم میان دستگاههای استخباراتی، امنیتی و انتظامی» ایران و طالبان شد. پورجمشیدیان، معاون وزارت داخله ایران با عبدالمالک حقانی، معاون ستره محکمه طالبان در تهران دیدار و گفتوگو کرد.
رسانههای ایرانی روز یکشنبه گزارش دادند که معاون امنیتی و انتظامی وزارت داخله جمهوری اسلامی در این دیدار تاکید کرد که ایجاد یک کانال مستقیم بین دستگاههای اطلاعاتی و امنیتی دو طرف میتواند نقش مؤثری در تقویت روابط دوجانبه ایفا کند.
او افزود: «دو کشور طی سالیان گذشته همواره با دشمنان مشترک مبارزه کردهاند و همین امر موجب شده است که دشمنان دو ملت مسلمان در پی سوءاستفاده و ایجاد اختلاف باشند.»
وی بر ضرورت «هوشیاری طرفین برای خنثیسازی این توطئهها» تاکید کرده و مبارزه با گروههای تروریستی، قاچاق مواد مخدر و انسان، گسترش همکاریهای قضایی، استرداد مجرمین، موضوعات مهاجرین و مسائل مرزی را از اولویتهای مهم در روابط دو کشور برشمرد.
رسانههای ایرانی گزارش دادند که هیئت طالبان نیز ایجاد کانال مستقیم میان بخشهای تخصصی دو کشور را «موثرترین راهحل برای مسایل مشترک در حوزههای حقوقی، قضایی، امور اتباع، مرزی، مبارزه با تروریسم و جرایم سازمانیافته فراملی» عنوان کردهاند.
این نخستین بار است که یک مقام ایرانی به گونه علنی خواهان ایجاد «کانال استخباراتی» با طالبان میشود.
طالبان با جمهوری اسلامی ایران روابط نزدیکی در حوزههای امنیتی و استخباراتی دارد. بر اساس گزارشها، جمهوری اسلامی بیشترین نفوذ را در حلقه رهبری طالبان در قندهار دارد و با برخی از فرماندهان ارشد این گروه ارتباط نزدیک برقرار کرده است. ایران همچنین در پیروزی طالبان نقش قابل توجهی داشته است.
درخواست جایگزین برای اعدام مهاجرین افغان
در این حال، ستره محکمه طالبان اعلام کرد که هیئت این گروه از زندان کودکان در تهران بازدید کرده و خواستار رسیدگی به مشکلات زندانیان افغان، بهویژه نوجوانان زندانی شده است.
ستره محکمه روز یکشنبه در خبرنامهای گفت که معاون اداری این نهاد روز شنبه با معاون قوه قضاییه ایران دیدار کرده است. در این دیدار، موضوع جایگزینهای اعدام برای مهاجرین افغان محکوم به اعدام در ایران مطرح شده است.
عبدالمالک حقانی از مقامات ایرانی خواست که در برخورد با مهاجرین افغان محکوم به اعدام، از نرمی کار گرفته و روشهای جایگزین اعدام را در نظر بگیرند.
ایران همواره مهاجرین افغان زندانی در این کشور را اعدام میکند.
طالبان درحالی خواهان جلوگیری از اعدام مهاجرین افغان در ایران شده است که این گروه خود متهم به محاکم صحرایی، تجاوز به زندانیان، بازداشت گسترده مخالفان و نقض گسترده حقوق بشر است.
رینا امیری، نماینده خاص امریکا برای زنان افغان اعلام کرد که فردا، در روز تحلیف رئیس جمهور جدید امریکا از مقامش کنار میرود. او در پیامی از کشورهای جهان خواست که از «زنان و مردان شجاع افغانستان» حمایت کنند. به گفته امیری، هنوز کارهای زیادی برای پاسخگو کردن طالبان وجود دارد.
رینا امیری در پیام خود که روز یکشنبه از طریق اکس منتشر کرد، کار در حمایت از زنان افغانستان را «افتخار بزرگ» خواند و ابراز امیدواری کرد که مردم افغانستان بتوانند کشورشان را از چرخه جنگ، بیثباتی و وابستگی به کمکهای خارجی خارج کرده و به سوی آیندهای روشنتر گام بردارند.
او با اشاره به فعالیتهای خود در سه سال گذشته گفت که او و همکارانش «پایههای محکمی» برای حمایت از زنان افغانستان بنا نهادهاند.
امیری تصریح کرد که صدای افغانها و توصیههای آنان از طریق برنامههای مشورتی در سیاستگذاریهای ایالات متحده شنیده شده است.
امیری گفت که همکاری با کشورهای اسلامی برای حمایت از حقوق زنان افغان یکی از محورهای فعالیت او بوده است، زیرا این کشورها «موثرترین صداها برای مقابله با روایتهای طالبان» اند.
با این حال، او تاکید کرد که «هنوز کارهای زیادی باقی مانده است تا طالبان پاسخگو شوند.»
امیری بر لزوم تقویت صدای زنان و مدافعان حقوق بشر تاکید کرد و گفت که باید طالبان را متقاعد کرد تا فرمانهای مخربی را که زنان و دختران را از حق آموزش، اشتغال، حضور در جامعه، و دسترسی به خدمات پزشکی محروم کرده، لغو کنند.
او همچنین خواستار فشار بر طالبان برای احترام به حقوق اقوام و اقلیتهای مذهبی شد و گفت: «طالبان فضایی از ترس و ارعاب ایجاد کرده و افغانستان را در چرخه فقر و وابستگی نگه داشتهاست.»
نماینده ویژه امریکا گفت که «مردم افغانستان شایسته شرایط بهتری هستند و من عمیقاً باور دارم که روزی فرا خواهد رسید که افغانستان به سوی یک جامعه فراگیر حرکت کند، جایی که دختران و پسرانش بتوانند در ساختن آینده بهتر سهیم باشند.»
رینا امیری افزود: «جهان باید در کنار زنان و مردان شجاع افغانستان بایستد. آنها بهترین امید برای یک افغانستان باثبات و امن هستند که در صلح با خود و همسایگانش زندگی کند. این یک ضرورت اخلاقی و استراتژیک برای منطقه و جهان است.»
