وزیر خارجه جدید امریکا میگوید پایان دادن به جنگ اوکراین در دستور کار ترامپ است
مارکو روبیو، وزیر خارجه جدید امریکا روز سه شنبه در سخنرانی آغاز به کار خود در وزارت خارجه، با تاکید بر عزم خود برای پیشبرد اهداف ترامپ برای برقراری صلح جهانی از طریق اقتدار، گفت پایان دادن به جنگ اوکراین از سیاستهای رسمی حکومت امریکا خواهد بود.
روبیو، اولین نامزد کابینه ترامپ بود که روز سهشنبه سوگند یاد کرد.
نامزدی او شب گذشته با رای قاطع سنا تایید شد. قرار است این هفته رایگیری برای سایر نامزدهای کابینه ترامپ نیز برگزار شود.
روبیو در جلسه تایید خود تاکید کرد که برای پایان دادن به جنگ، مسکو و کییف باید امتیازاتی بدهند و اوکراین ممکن است مجبور شود از هدف بازپسگیری تمام مناطقی که روسیه در یک دهه گذشته تصرف کرده است، چشمپوشی کند.
او روز سهشنبه در گفتوگو با شبکه انبیسی تاکید کرد: «سیاست رسمی ایالات متحده این است که جنگ باید پایان یابد و ما هر کاری ممکن است برای رسیدن به این هدف انجام خواهیم داد.»
جو بایدن، رئیسجمهور پیشین امریکا، میلیونها دالر تسلیحات به اوکراین ارسال کرد و تاکید داشت که تصمیم برای مذاکره یا عدم مذاکره با روسیه بر عهده اوکراین است. ترامپ نیز در جریان کارزار انتخاباتیاش گفت که جنگ را به سرعت پایان خواهد داد، اما توضیحی درباره چگونگی رسیدن به این هدف نداده است.
روبیو در این باره گفت: «این موضوع پیچیده است، زیرا هر طرف باید چیزی را قربانی کند.» او افزود: «تنها راه پایان دادن به چنین درگیریهایی، نه از طریق اظهارات عمومی، بلکه از طریق دیپلوماسی فعال و پویا است. ایالات متحده امیدوار است این دیپلوماسی به پایان پایدار جنگ منجر شود که امنیت اوکراین و شرکای ما در منطقه را تضمین کند، اما در عین حال کشتار، ویرانی و رنج انسانی را متوقف کند.»
روبیو پس از ادای سوگند در کاخ سفید گفت که سیاست خارجی ترامپ را در راستای تامین منافع ملی امریکا پیش خواهد برد. او تاکید کرد که یکی از اهداف سیاست خارجی تحت هدایت ترامپ «ترویج صلح» خواهد بود و افزود: «البته صلح از طریق قدرت، صلح بدون رها کردن ارزشهای ما.»
هرزی هالوی، رئیس ارتش اسرائیل، روز سهشنبه با پذیرفتن مسئولیت شکست امنیتی بزرگ در حمله حماس، اعلام کرد که در تاریخ ۶ مارچ(۱۶ حوت) از سمت خود کنارهگیری خواهد کرد.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، نیز استعفای هالوی را پذیرفت.
در تاریخ ۷ اکتبر ۲۰۲۳، نیروهای حماس از نوار غزه به اسرائیل حمله کرده، دهها نفر را به قتل رسانده و حدود ۲۵۰ نفر را گروگان گرفتند. این حمله بهعنوان مرگبارترین روز در تاریخ اسرائیل شناخته میشود.
با وجود خشم گسترده عمومی نسبت به این حادثه، نتانیاهو از درخواستها برای آغاز تحقیقات درباره مسئولیت حکومت در این شکست امنیتی و غافلگیرکننده خودداری کرده است.
هالوی در نامه استعفای خود به وزیر دفاع اسرائیل نوشت: «صبح روز ۷ اکتوبر، ارتش اسرائیل در ماموریت خود برای محافظت از شهروندان اسرائیل شکست خورد.» او افزود: «اسرائیل بهای سنگینی را از نظر جانباختگان و کسانی که ربوده یا زخمی شدند، پرداخت کرده است.»
وی تاکید کرد: «مسئولیت این شکست وحشتناک هر روز و هر ساعت با من است و برای تمام عمر باقی خواهد ماند.»
هنوز مشخص نیست چه کسی جایگزین هالوی خواهد شد.
هالوی که چهار دهه سابقه نظامی دارد، در طول دوران خدمتش بارها با برخی از وزرای حکومت نتانیاهو، بهویژه در موضوع معافیت سربازی برای دانشجویان مدارس مذهبی، اختلافنظر داشته است.
تعدادی از افسران ارشد نظامی اسرائیل پیش از این به دلیل شکستهای ۷ اکتبر استعفا داده بودند. یارون فینکلمن، فرمانده نواحی جنوبی در ارتش اسرائیل، نیز اعلام کرده است که از سمت خود کنارهگیری خواهد کرد.
پس از ۱۵ ماه جنگ در غزه، اولین مرحله توافق آتشبس با حماس از روز یکشنبه اجرا شد. بر اساس این توافق، سه گروگان از میان ۳۳ گروگان برنامهریزیشده طی شش هفته آزاد شدند. با این حال، هنوز حدود ۹۴ گروگان در غزه باقی ماندهاند که برخی ممکن است در اسارت جان باخته باشند.
هالوی از سوی تندروهای حکومت نتانیاهو، از جمله بتسالل اسموتریچ، وزیر مالیه، بارها به دلیل عملکردش در جنگ غزه مورد انتقاد قرار گرفته بود. اسموتریچ گفته بود که رویکرد هالوی در جنگ غزه بیش از حد ملایم بوده است.
از آغاز جنگ در اکتوبر ۲۰۲۳، بیش از ۴۶ هزار فلسطینی کشته شدهاند و بخشهای زیادی از غزه به دلیل حملات هوایی و بمبارانهای اسرائیل ویران شده است.
نیروهای کرد که از جنگجویان داعش در زندانهایی در شمال سوریه محافظت میکنند، میگویند که با واگذاری این مراکز به حاکمان جدید اسلامگرا در دمشق مخالفند. حدود ۵۰ هزار فرد وابسته به داعش از جمله ۱۰ هزار جنگجوی این گروه در اسارت نیروهای کرد قرار دارند.
به گفته نیروهای دموکراتیک سوریه، این گروه از حدود ۱۰ هزار جنگجوی داعش در زندان محافظت میکند. علاوه بر این، اردوگاه الهول نیز در کنترول این گروه است؛ جایی که دهها هزار نفر از افراد وابسته به داعش که بسیاری از آنها اعضای خانواده جنگجویان مظنون داعش هستند، زندگی میکنند.
نیروهای دموکراتیک سوریه که از حمایت امریکا برخوردارند و بر یک چهارم خاک سوریه تسلط دارند، گفته است که جنگجویان داعش از زمان سقوط بشار اسد در هشتم دسامبر تاکنون در تلاش برای بیرون کشیدن همرزمان خود دو حمله به زندانها انجام دادهاند.
در زندانی در شهر حسکه، جایی که حدود ۴۵۰۰ جنگجوی داعش، از جمله بسیاری از خارجیها، در آن زندانی هستند، یک افسر کرد گفت که گروه داعش دوباره برای آزادی همرزمانشان تلاش خواهد کرد.
این افسر به رویترز گفت: «وقتی رژیم سوریه سقوط کرد، داعش سلاحهای زیادی را به دست آورد و آنها دوباره خود را برای حمله به زندانها سازماندهی خواهند کردند.»
نیروهای دموکراتیک سوریه به مدت یک دهه به عنوان پیشگام تلاشهایی تحت رهبری ایالات متحده برای مقابله با داعش در سوریه عمل کرده و جهادگران را از مقر فرماندهی آن در رقه در سال ۲۰۱۷ قبل از تسخیر آخرین پایگاه آن در باغوز در سال ۲۰۱۹ بیرون راندند.
از زمانی که گروه هیئت تحریر شام، یکی از وابستگان سابق القاعده، دمشق را تصرف کرد، زندانهای داعش در کانون توجه این گروه قرار گرفت.
در زندانی در شهر حسکه حدود ۴۵۰۰ جنگجوی داعش، از جمله بسیاری از خارجیها، در آن زندانی هستند
در همان حال، قدرتهای خارجی بر سر اینکه چه کسی باید زندانها را اداره کند با هم اختلاف دارند.
ترکیه که گروههای مسلط کرد سوریه را تهدیدی برای امنیت ملی خود میداند، میگوید که زندانها باید به حاکمان جدید تحویل داده شود و به آنها برای اداره این زندانها پیشنهاد کمک داده است.
دولت بایدن حمایت خود را از نیروهای کرد برای اداره زندانها ابراز کرده بود. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه سابق امریکا در ۸ جنوری گفت که یکی از راههای مهم اجتناب از ظهور مجدد داعش این بود که نیروهای دموکراتیک سوریه تقویت شوند.
گروه هیئت تحریر شام به رهبری احمد شرع (محمد جولانی) که قبلاً به عنوان جبهه النصره شناخته می شد، سابقه درگیری با داعش دارد و جهاد فراملی ترویج شده توسط حامیان داعش را رد میکند. حکومت جدید سوریه به رهبر احمد شرع گفت که حمله داعش به زیارتگاه شیعیان در حومه دمشق را در ۱۱ جنوری خنثی کرده است.
در همان حال، نیروهای دموکراتیک سوریه و حکومت جدید بر سر چگونگی ادغام نیروهای تحت رهبری کردها در دستگاه امنیتی جدید سوریه با هم اختلاف دارند: نیروهای دموکراتیک سوریه میگویند که آنطور که وزارت دفاع جدید میخواهد، قصد انحلال خود را ندارد.
اداره تحت رهبری کردها در شمال سوریه مدتهاست که از کشورهای خارجی خواسته است تا اتباع خود را به کشورشان بازگردانند و در سال ۲۰۲۳ اعلام کرد که قصد دارد خودشان آنها را محاکمه کنند. گروههای حقوق بشر میگویند که برخی کشورها بهدلیل نگرانیهای امنیتی از بازپسگیری شهروندان خود امتناع کردهاند.
در پی آتشسوزی در هوتلی در پیست اسکی کارتالکایا در شمال ترکیه، ۶۶ نفر جان باختند و بیش از ۵۰ نفر زخمی شدهاند. این آتشسوزی که از بخش رستوران آغاز و به دلیل نمای چوبی هوتل به سرعت گسترش یافت، پس از چند ساعت مهار شد.
آتشسوزی در هوتل گراند کارتال، واقع در ارتفاع ۲۲۰۰ متری در کارتالکایا، در شهر بالو یکی از مراکز مهم اسکی ترکیه، رخ داد. این حادثه نیمهشب آغاز شد و به دلیل نمای چوبی ۱۲ طبقهای هوتل، آتش به سرعت گسترش یافت.
به گفته مقامهای ترکیه، هنگام وقوع آتشسوزی ۲۳۸ مهمان در هوتل حضور داشتند. گزارشها حاکی از آن است که همه مهمانان تخلیه شدند، اما خطر ریزش ساختمان همچنان وجود دارد.
رسانههای ترکیه گزارش دادهاند که برخی از مهمانان برای نجات جان خود، ملحفهها را به هم متصل کرده و از پنجرهها آویزان شدند.
رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه، اعلام کرد که برای روشن شدن علت این حادثه و محاکمه عاملان احتمالی آن، تمامی اقدامات لازم انجام خواهد شد.
کمال ممیشاوغلو، وزیر بهداشت ترکیه، گفت وضعیت یکی از ۵۱ زخمی این آتشسوزی وخیم است و ۱۷ نفر دیگر از شفاخانه ترخیص شدهاند.
محمد نوری ارسوی، وزیر فرهنگ و گردشگری ترکیه اعلام کرد که این هوتل در سالهای ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۴ بازرسی شده و تاکنون هیچ گزارش منفی در خصوص ایمنی آتشسوزی دریافت نشده است.
وزیر داخله ترکیه نیز اعلام کرد که بیش از ۴۰۰ نیرو برای مهار این آتشسوزی حضور داشتند و یک شفاخانه صحرایی در منطقه نیز ایجاد شده است.
یلماز تونچ، وزیر دادگستری ترکیه، تاکید کرد که تحقیقات قانونی درباره این آتشسوزی آغاز شده و شش دادستان و پنج کارشناس این رویداد را بررسی خواهند کرد.
دونالد ترامپ یک روز پس از بازگشت به کاخ سفید، اجرای قانون ممنوعیت تیکتاک در امریکا را به مدت ۷۵ روز به تعویق انداخت. براساس این قانون که کانگرس در ۲۰۲۴ تصویب کرد، بایتدنس، مالک چینی تیکتاک باید مالکیت آن را به یک شرکت امریکایی واگذار کند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، دونالد ترامپ در فرمان اجرایی خود دستور داد وزارت عدلیه تا پایان این دوره هیچ اقدامی برای اجرای این قانون انجام ندهد.
رئیسجمهور امریکا گفته که «این فرصت برای بررسی اقدامات لازم جهت حفاظت از امنیت ملی و جلوگیری از غیرفعال شدن ناگهانی پلتفرمی که میلیونها امریکایی از آن استفاده میکنند، ضروری است.»
این تصمیم در حالی گرفته شده که دونالد ترامپ اکنون به تیکتاک علاقهمند شده و در سال ۲۰۲۴ حساب کاربری خود را در این شبکه اجتماعی باز کرده است.
او با بیش از ۱۵ میلیون دنبالکننده در تیکتاک، نقش این پلتفرم را در موفقیت انتخاباتی خود برجسته دانسته و گفته است: «من علاقه زیادی به تیکتاک دارم، زیرا توانستم حمایت جوانان را به دست آورم.»
رئیسجمهور منتخب امریکا همچنین پیشنهاد داده است که شرکت بایتدنس ۵۰ درصد سهام تیکتاک را به ایالات متحده واگذار کند و این سهام در اختیار شرکتهای خصوصی امریکایی قرار گیرد.
او پیشبین شده که چین احتمالا با این پیشنهاد موافقت خواهد کرد.
اظهارات دونالد ترامپ نشاندهنده تغییر رویکرد او نسبت به تیکتاک است. او در سال ۲۰۲۰، فرمانی مشابه این قانون صادر کرده بود.
به نظر میرسد آقای ترامپ به دنبال راهکاری است که هم نگرانیهای امنیتی را رفع کند و هم از محبوبیت تیکتاک در میان امریکاییها بهرهمند شود.
سازمان بهداشت جهانی نسبت به تصمیم اخیر ترامپ مبنی بر خروج امریکا از عضویت این سازمان ابراز تاسف کرد و خواستار تجدیدنظر این کشور شد. سازمان بهداشت جهانی همچنین از ایالات متحده خواست تا در این زمینه گفتوگوی سازندهای با این سازمان داشته باشد.
دونالد ترامپ در نخستین روز کاری خود به عنوان رئیسجمهور ایالات متحده اعلام کرد که سازمان بهداشت جهانی نتوانسته است بحران همهگیری کرونا و سایر بحرانهای بهداشتی را بهدرستی مدیریت کند.
سازمان بهداشت جهانی روز سهشنبه، دوم دلو در بیانیهای به این اظهارات دونالد ترامپ واکنش نشان داد و گفت که این سازمان نقش حیاتی در حفاظت از سلامت و امنیت مردم جهان، از جمله شهروندان امریکایی ایفا میکند.
این سازمان به نقش ایالات متحده بهعنوان یکی از اعضای بنیانگذار خود اشاره کرده و افزود: «برای بیش از هفت دهه، سازمان بهداشت جهانی و ایالات متحده جان بیشماری را نجات داده و مردم امریکا و دیگر کشورهای جهان را از تهدیدات بهداشتی محافظت کردهاند.»
سازمان بهداشت جهانی همچنین تاکید کرده است که در هفت سال گذشته، با مشارکت ایالات متحده و دیگر کشورهای عضو، بزرگترین مجموعه اصلاحات تاریخ خود را اجرا کرده است.
در بیانیه این سازمان آمده است: «ما امیدواریم که ایالات متحده دوباره در تصمیم خود تجدیدنظر کند و منتظر گفتوگوی سازندهای هستیم تا شراکت میان ایالات متحده و سازمان بهداشت جهانی حفظ شده و به نفع سلامت و رفاه میلیونها نفر در سراسر جهان ادامه یابد.»