یک مقام ایالات متحده به رویترز تایید کرد که فرمان دونالد ترامپ مبنی بر توقف کمکهای خارجی، موجب تعلیق پرواز بیش از ۴۰ هزار افغان واجد شرایط انتقال به ایالات متحده شده است. ترامپ دستور داده است که کمکهای خارجی امریکا به مدت ۹۰ روز تعلیق شود.
دفتر بازرس ویژه امریکا برای بازسازی افغانستان در گزارش اخیر خود گفت که واشنگتن از سال ۱۴۰۰ پس از تسلط طالبان حدود ۲۱ میلیارد دالر به افغانستان کمک کرده است. این پول صرف کمکهای بشردوستانه، انتقال و اسکان پناهجویان به امریکا و بازپرداخت دارایی ارزی افغانستان شده است.
ترامپ در طول کمپین انتخاباتی خود در سال ۲۰۲۴ وعده داده بود که قوانین مهاجرت را سختگیرانهتر کند.
شاون وندیور، یکی از کهنهسربازان فعال در زمینه تخلیه پناهندگان افغان، گفت که او باور ندارد که تعلیق پروازها عمدی بوده باشد. وی افزود: «ما فکر میکنیم که این یک اشتباه بوده است.»
او اظهار داشت که امیدوار است دولت ایالات متحده معافیتهایی برای افغانهای تایید شده برای ویزاهای ویژه مهاجرت اعطا کند، زیرا آنها در طول جنگ ۲۰ سالهای که با خروج نهایی نیروهای امریکایی از افغانستان در اگست ۲۰۲۱ به پایان رسید، برای دولت ایالات متحده کار کردند.
وندیور گفت: «آنها در کنار ما جنگیدند. آنها در کنار ما خون ریختند.» او همچنین اشاره کرد که دهها هزار افغان دیگر منتظر پردازش درخواستهای ویزای مهاجرتی خود هستند.
رویترز نوشت که کاخ سفید و وزارت امور خارجه ایالات متحده به درخواستها برای اظهار نظر پاسخ ندادند.
افغانهای واجد شرایط مجوز پرواز به ایالات متحده، در معرض خطر انتقامگیری طالبان قرار دارند.
گزارشهای نهادهای بینالمللی از جمله دفتر سازمان ملل متحد در کابل نشان میدهند که سربازان سابق و مقامات دولت پیشین تحت حمایت ایالات متحده در معرض انتقامگیری طالبان قرار دارند و در سه سال گذشته شماری از آنها دستگیر، شکنجه و کشته شدهاند.
واندیور و یک مقام امریکایی که خواست نامش فاش نشود، گفتند که تعلیق پروازها بیش از ۴۰ هزار افغان را سرگردان کرده است. این تعداد شامل دارندگان ویزای مهاجرتی ویژه هستند که در انتظار پرواز به ایالات متحده از مراکز پردازش ویزا در قطر و آلبانیا بودهاند. همچنین شامل افغانهایی میشود که در افغانستان و پاکستان منتظر بودهاند تا در پروازهای ویژه توسط ایالات متحده به مراکز پردازش دوحه و البانیا منتقل شوند.
از زمان خروج پر هرج و مرج ایالات متحده در سال ۲۰۲۱، نزدیک به ۲۰۰ هزار افغان با ویزای ویژه مهاجرت یا به عنوان پناهنده در ایالات متحده اسکان داده شدهاند.
سیگار افزوده بود که مبلغ ۸.۷ میلیارد دالر برای عملیات انتقال و اسکان همکاران محلی امریکا از افغانستان به ایالات متحده هزینه شده است.
ترامپ ساعاتی پس از مراسم تحلیف تمامی برنامههای اسکان پناهندگان در ایالات متحده را به حالت تعلیق درآورد. این دستور منجر به توقف پرواز صدها پناهنده افغان از جمله اعضای خانوادههای پرسنل نظامی افغان-امریکایی فعال، سربازان سابق افغان و کودکان بدون سرپرست شد.
کارشناسان میگویند که توقف کمکهای خارجی امریکا، موجب هرج و مرج در عملیاتهای کمکرسانی بینالمللی در زمینههای تغذیه، بهداشت، واکسیناسیون و سایر برنامهها شده است.
علیرغم اینکه طالبان شرکت زنان در اعتراضات را منع کرده است، مقامهای محلی طالبان در بامیان برخی از زنان را در مکان دورتر از محل اعتراض مردان، وادار کردند در حمایت از ملا هبتالله آخندزاده اعتراض کنند.
منابع به افغانستان اینترنشنال گزارش دادند که عبدالله سرحدی، والی طالبان و رئيس استخبارات این گروه در بامیان، تعدادی از شهروندان شیعه این ولایت را مجبور کردند تا در مخالفت با تصمیم دادگاه لاهه دست به تظاهرات بزنند.
به گفته منابع، والی طالبان شخصا به شماری از متنفذان قومی تماس گرفته و از آنها خواسته در اعتراض شرکت کنند.
دادستان ارشد دیوان کیفری بینالمللی اخیراً درخواست صدور حکم بازداشت برای ملا هبتالله، رهبر طالبان و عبدالحکیم حقانی، قاضیالقضات این گروه را به اتهام جنایات علیه بشریت و سرکوب سیستماتیک زنان ارایه کرد.
بر اساس تصاویری که در اختیار افغانستان اینترنشنال قرار گرفته برخی از مردان در چوک الکین در مرکز بامیان تظاهرات کردند.
طالبان شماری از زنان را نیز وادار کرده است در مکان دورتر از مردان اعتراض کنند. تصاویر نشان میدهد که شمار معدودی از زنان که برخی از آنها کودک دارند در این اعتراض شرکت کردند.
حسنا احمدی، یکی از زنان معترض، درخواست دادگاه کیفری بینالمللی را غیرقانونی و ناعادلانه خواند و گفت: «ما به هیچ کس و هیچ کشوری اجازه نمیدهیم تا در دین و عقاید ما مداخله کنند.»
یکی از منابع افزود که رئیس معارف طالبان آموزگاران زن را تهدید کرده است که در صورت عدم شرکت در اعتراض، حقوق ماهانهشان پرداخت نخواهد شد.
مقامات طالبان در واکنش به درخواست دیوان کیفری بینالمللی، تلاش دارند با برگزاری اعتراضات سازماندهیشده، مخالفت خود را با این اقدام نشان دهند. پیشتر، وزارت خارجه طالبان درخواست این دادگاه برای بازداشت ملا هبتالله و عبدالحکیم حقانی را «ناعادلانه، سیاسی و مخالف معیارهای بیطرفانه» خوانده بود.
با این وجود، درخواست دیوان کیفری بینالمللی با استقبال گسترده مردم به ویژه زنان و نهادهای مدافع حقوق بشر مواجه شده است. زنان و نهادهای حقوق بشری از دیوان کیفری بینالمللی خواستهاند که درخواست دادستان ارشد را تأیید کرده و حکم بازداشت رهبران طالبان را صادر کند.
طالبان در جریان سه سال گذشته علاوه بر وضع محدودیت بر زنان، اعتراض زنان از جمله تظاهرات زنان را در بامیان با خشونت سرکوب کرده است.
