طالبان در تخار کارگاهی را علیه مکتبهای فکری کمونیسم، سوسیالیسم و سکولاریسم برگزار کرد
وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان اعلام کرد که یک کارگاه آموزشی را علیه مکتبهای فکری کمونیسم، سوسیالیسم، سکولاریسم و ناسیونالیسم در ولایت تخار برگزار کرده است.
این وزارت نوشته که در این کارگاه بیش از صد نفر از باشندگان ولایت تخار اشتراک کردهاند.
وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان یکشنبه، ۲۱ دلو در گزارشی نوشت که آمریت جوانان ریاست فرهنگ این گروه در تخار کارگاه یک روزه «عملی و فرهنگی» را علیه این مکتبهای فکری برگزار کرده است. این وزارت نوشته است که مکتبهای فکری یاد شده «باطل» است.
وزارت فرهنگ طالبان تاکید کرده است که این کارگاه آموزشی برای جلوگیری از «پیامدهای منفی» پیروی از مکتبهای فکری کمونسیم، سوسیالیسم، ناسیونالیسم و سکولاریسم برگزار شده است.
عینالدین مطمئن، آمر جوانان ریاست اطلاعات و فرهنگ طالبان در تخار میگوید که پیش از این نیز کارگاههایی را با همکاری سازمان الاعتصام برای جلوگیری از «تهاجم فکری و عقیدتی دشمنان دین» در این ولایت برگزار کردهاند.
وزارت فرهنگ طالبان در حالی از برگزاری این گونه کارگاهها خبر داده است که گفته میشود این گروه هیچ مکتب فکری را جز قرائت ویژه خود از شریعت اسلامی، قبول ندارد.
جمعیت هلال احمر قطر اعلام کرد که کمکهای زمستانی خود را در دو مرحله در افغانستان بین هزار و ۵۴۴ خانواده آسیبپذیر در ولایتهای هلمند، بدخشان و لوگر توزیع کرده است. به گفته این نهاد این کمکها شامل پتو، بستههای غذایی و زمستانی بوده است.
هلال احمر قطر روز یکشنبه، ۲۱ دلو در بیانیهای از اجرای کارزار «زمستان گرم» با هدف تامین کمکهای زمستانی و مواد غذایی برای گروههای آسیبپذیر در کشورهای مختلف خبر داد.
این سازمان از توزیع کمک به مردم افغانستان در دو مرحله خبر داد و گفت برای هزار و ۱۰۰ خانواده در هلمند و بدخشان بستههای پتو، آرد و روغن و برای ۴۴۵ خانواده در لوگر بستههای زمستانی شامل چادر و پتو توزیع شده است.
در بیانیه این سازمان آمده است که این پروژهها به هزینه ۲۲۸ هزار و ۵۸۵ دالر در همکاری با هلال احمر افغانستان و مقامهای طالبان اجرا شده است.
پیشتر این سازمان اعلام کرده بود که قطر قصد دارد ۱۰ مرکز صحی در مناطق مختلف افغانستان و خانههای مسکونی برای مهاجران عودتکننده افغان بسازد.
سازمانهای امداد بینالمللی هشدار دادهاند که یک نفر از هر سه نفر در افغانستان در فصل زمستان با خطر گرسنگی مواجه است. ملل متحد در قوس امسال اعلام کرد که در فصل زمستان میلیونها خانواده در این کشور با کمبود غذا مواجهاند.
منابع دیپلوماتیک از سفارت افغانستان در دهلی نو به افغانستان اینترنشنال خبر دادند که وزارت خارجه هند در حال رایزنی برای پذیرش دیپلوماتهای طالبان در این نمایندگی است.
به گفته این منابع، طالبان قرار است در نخستین گام یک هیئت چندنفری را برای بررسی وضعیت سفارت به دهلی نو بفرستد.
در حالی که هنوز اسامی دیپلوماتهای طالبان بهطور رسمی اعلام نشده، یک منبع آگاه از نجیب شاهین، پسر سهیل شاهین، سفیر طالبان در دوحه، و شوکت دولتزی، یکی دیگر از چهرههای نزدیک به طالبان، بهعنوان نامزدهای احتمالی برای تصدی مسئولیت در سفارت افغانستان در دهلی نو نام برده است.
منابع گفتند که تصمیم هند برای رایزنی با طالبان برای سپردن سفارت افغانستان به این گروه، با مخالفت دیپلوماتهای پیشین که هنوز مسئولیت سفارت را بر عهده دارند، روبهرو شده است.
این در حالی است که در ماه قوس پارسال عباس ستانکزی، معاون سیاسی وزارت خارجه طالبان اعلام کرد که که سیدمحمد ابراهیم و ذکیه وردک، دو جنرال قنسول افغانسنان در هند، با وزارت خارجه این گروه همکاری دارند و سفارت به زودی باز خواهد شد.
با این حال، سیدمحمد ابراهیمخیل، جنرال قنسول افغانستان در حیدرآباد، در یک پیام ویدیویی گفته بود که بنا به درخواست حکومت هند، مسئولیت امور قنسولی سفارت افغانستان در دهلی را به عهده گرفته است. او اشارهای به همکاریاش با وزارت خارجه طالبان نکرد.
ذکیه وردک پس از گرفتار شدن در میدان هوایی ممبی به اتهام قاچاق طلا، از سمت خود استعفا کرد.
حکومت هند پیش از این یک دیپلومات طالبان به نام اکرامالدین کمیل را بهعنوان جنرال قنسول دوم در سفارت افغانستان در ممبی پذیرفته است.
هدایتالله هدایت، معاون رادیو تلویزیون ملی طالبان در ماه عقرب در حساب خود در صفحه اکس نوشت که اکرامالدین کمیل، دیپلومات معرفی شده از سوی طالبان، به عنوان سرپرست قنسولگری افغانستان در ممبی هند شروع به کار کرده است. منابع هم به افغانستان اینترنشنال گفتند که او تمام قدرت را در دست خود گرفته است.
تحولات در سفارت افغانستان در دهلی نو
با سقوط جمهوریت در افغانستان، پس از درگیری و کشمکش در سفارت افغانستان در دهلی نو، فرید ماموندزی، سفیر دولت پیشین، در ماه قوس ۱۴۰۲ از سمت خود کنارهگیری کرد. دلیل استعفای او، فشارهای طالبان و تعامل مستقیم دولت هند با این گروه عنوان شده بود. پس از این تحول، سید محمد ابراهیمخیل، سرقنسول افغانستان در حیدرآباد، با تفاهم وزارت خارجه هند، مسئولیت سفارت را بر عهده گرفت.
تعامل مستقیم هند با طالبان
به گفته منابع، هند تعاملات خود را بهطور مستقیم با طالبان افزایش داده و دیپلوماتهای باقیمانده در سفارت را به حاشیه رانده است. این تعاملات پیشتر نیز در مدیریت قونسلگریهای افغانستان در هند مشهود بود.
اوایل امسال، پس از برکناری ذکیه وردک، سرقنسول افغانستان در ممبئی، به اتهام قاچاق طلا، هند مدیریت قونسلگری را با توافق طالبان به روحالله کامل، یکی از نزدیکان این گروه، سپرد.
در بیش از سه سال گذشته، دیپلوماتهای ارشد هندی به افغانستان سفر کردهاند و طبق گزارشها، یک «تیم فنی» هندی در سفارت هند در کابل حضور دارند.
در یکی از آخرین تحولات در گسترش روابط هند با طالبان، وکرم میسری، معاون وزیر خارجه هند ماه گذشته با امیر خان متقی، وزیر خارجه طالبان در دبی دیدار کرد. وزارت خارجه هند گفت که در این دیدار دو طرف درباره تحولات منطقهای و گسترش همکاریهای بشردوستانه گفتوگو کردند.
منابع آگاه به افغانستان اینترنشنال گفتهاند که محمودشاه حبیبی، رئیس سابق اداره هوانوردی ملکی افغانستان، در یکی از زندانهای هبتالله آخندزاده در شهر قندهار نگهداری میشود. این منابع میگویند که چهره حبیبی در زندان طالبان تغییر کرده و ریش و موی او بسیار بلند شده است.
بر اساس گزارش منابع در قندهار، محمودشاه حبیبی، که یک شهروند افغانتبار امریکایی است حدود یک سال پیش از کابل به قندهار منتقل شده و تحت نظارت شدید افراد وابسته به هبتالله آخندزاده قرار دارد.
یکی از افرادی که او را از نزدیک دیده، به افغانستان اینترنشنال گفته است: «چهره حبیبی تغییر کرده، ریش و موی او بلند شده است. او را در اتاقی جدا از سایر زندانیان نگه میدارند و در شبانهروز فقط برای مدت محدودی اجازه خروج از اتاق را دارد.»
به گفته منابع زمانی که محمودشاه حبیبی از اتاق ویژه زندان خارج میشود، هیچکس جز افراد مورد اعتماد هبتالله آخوندزاده اجازه ندارد به او نزدیک شود، با او صحبت کند یا برایش غذا ببرد.
بر اساس اطلاعات این منابع، هرگاه پهپادها بر فراز شهر قندهار ظاهر شوند، تدابیر امنیتی برای حبیبی تشدید میشود و او برای روزها از اتاق ویژه زندان خارج نمیشود.یک منبع دیگر به افغانستان اینترنشنال گفته است که پیش از این، محمودشاه حبیبی در کابل تحت نظارت افراد مورد اعتماد سراجالدین حقانی، وزیر داخله طالبان قرار داشت.
خانواده محمود شاه حبیبی نیز تأیید کردهاند که اطلاعاتی درباره انتقال او به قندهار دریافت کردهاند.
دو منبع مختلف طالبان به افغانستان اینترنشنال گفتهاند که پس از افزایش فشارهای امریکا بر طالبان، حبیبی حدود یک سال پیش به قندهار منتقل شد. این منابع همچنین افزودهاند که اطلاعات درباره وضعیت او تنها در سطح رهبری طالبان محدود بوده و به افراد ردهپایین این گروه ارائه نمیشود.
محل نگهداری محمود شاه حبیبی
مرکز تحقیقات امنیت ملی قندهار در حکومت پیشین بهعنوان یک زندان ویژه شناخته میشد. در گذشته، در این مکان از اعضای طالبان، داعش و سایر جنگجویان بازجویی میشد و گاهی برخی از آنها در برابر رسانهها از همینجا به نمایش گذاشته میشد.
در حکومت پیشین این مرکز تحت تدابیر شدید امنیتی قرار داشت و خبرنگاران اجازه نداشتند خارج از محدوده مشخص، از آن عکس یا ویدیو بگیرند.
اکنون، یک گروه تحقیقاتی ویژه تحت نظر هبتالله آخوندزاده، مخالفان طالبان و اعضای داعش را در این مکان بازجویی میکند.
به گفته منابع، محمودشاه حبیبی، رئیس پیشین اداره هوانوردی ملکی افغانستان، به همراه چند فرمانده گروه داعش در این زندان نگهداری میشوند.
موقعیت زندان این زندان بین حوزههای امنیتی دهم و پنجم قندهار و در مقابل دروازه اصلی شهرک عینو مینه قرار دارد. در سمت راست آن اداره گمرک قندهار، در سمت چپ آن، فرماندهی امنیه قندهار، و در چند متری آن، دفتر ساحوی یوناما قرار گرفته است.
از یک طرف، این زندان به میدان هوایی بینالمللی قندهار و از طرف دیگر به جاده کابل – قندهار متصل است.
کنترول امنیتی زندان
مسئولیت امنیت بیرونی زندان بر عهده ریاست استخبارات طالبان و نیروهای ویژه وابسته به هبتالله آخوندزاده است.
در داخل زندان، افراد مورد اعتماد حلقه هبتالله کنترول کامل را در اختیار دارند.
منابع میگویند که هبتالله آخوندزاده در قندهار سه زندان مشابه دیگر نیز دارد.
مرکز تحقیقات امنیت ملی نظام پیشین در ولایت قندهار فعلاً بهعنوان زندان ویژه ملا هبتالله شناخته میشود
امکان ارتباط و ملاقات
احمد شاه حبیبی، برادر محمود شاه حبیبی، در گفتوگو با افغانستان اینترنشنال تأیید کرد که طالبان برادرش را در ۱۰ اگست ۲۰۲۲ همراه با رانندهاش در مقابل خانهاش بازداشت کرد. گفته میشود همزمان با بازداشت حبیبی گروهی دیگر از طالبان به دفتر کاری او یورش برده و ۲۹ کارمند شرکت او را نیز بازداشت کردند.
به گفته احمدشاه حبیبی، «از میان بازداشتشدگان، برخی پس از چند روز، برخی دیگر پس از چند هفته یا چند ماه آزاد شدند. راننده حبیبی نیز پس از چهار ماه رها شد، اما محمودشاه حبیبی و یکی از مهندسان شرکت او همچنان در بازداشت طالبان هستند.»
بیخبری خانواده حبیبی
خانواده محمودشاه حبیبی پیش از این گفته بودند که مطمئن هستند او در بازداشت طالبان قرار دارد، اما در دو و نیم سال گذشته، با وجود تقاضاهای مکرر اجازه هیچگونه ملاقات یا حتا تماس تلفنی را دریافت نکردهاند.
موضع امریکا و مذاکرات بینتیجه
به گفته خانواده حبیبی، دولت جو بایدن از طالبان درباره وضعیت او پرسوجو کرده، اما طالبان ادعا میکنند که از بازداشت او اطلاعی ندارند.
یک عضو خانواه حبیبی میگوید: «چون او تابعیت امریکا را دارد، دولت امریکا در این مورد تلاش میکند. مدت زیادی از مذاکرات میگذرد، اما هنوز نتیجهای نداشته، زیرا طالبان وجود او را تأیید نکردهاند. اگر طالبان این موضوع را میپذیرفت، تاکنون آزاد شده بود یا در قالب یک تبادله رها میشد.»
پس از روی کار آمدن دولت جدید در امریکا، مشخص نیست که آیا مذاکرات با طالبان در این مورد ادامه دارد یا نه.
دولت امریکا بارها از طالبان خواسته است که او را در چارچوب یک مبادله زندانیان آزاد کند، اما طالبان در مورد بازداشت او ابراز بیخبری کرده هیچ واکنشی نشان ندادهاند.
اتهام ارتباط با عملیات علیه ایمنالظواهری
پیش از بازداشت، محمودشاه حبیبی در یک شرکت مخابراتی به نام (ایسیجی) کار میکرد. پس از سقوط دولت جمهوری، او در افغانستان ماند. او سه ماه پیش از بازداشت، به سفر خارجی رفته و تنها چهار روز پس از بازگشت به کابل، توسط طالبان دستگیر شد.
طالبان محمودشاه حبیبی را متهم میکنند که در شناسایی محل پنهانی ایمنالظواهری رهبر گروه القاعده، با سازمان سیا همکاری کرده است.
طالبان تاکنون هیچ اظهارنظر رسمی درباره این اتهام ارائه نکرده است.
ایمنالظواهری در ۳۱ جولای ۲۰۲۲، در حمله یک پهپاد امریکایی در منطقه شیرپور کابل کشته شد.
سفیر جمهوری اسلامی ایران در کابل میگوید که موضوع حقآبه ایران و افغانستان در گفتوگوهای اخیر میان دو طرف حل شده است.
علیرضا بیکدلی گفت که طالبان در سفر اخیر عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران به کابل «نسبت به رفع مشکلات آبی» اعلام همکاری کرده است.
به گزارش خبرگزاری ایرنا، آقای بیکدلی در مورد حقآبه ایران گفت: «در سفر اخیر وزیر امور خارجه کشورمان به کابل، بر پایبندی به معاهده تاکید و اعلام شد که نسبت به رفع مشکلات آبی در سیستان و بلوچستان با نگاه اسلامی و برادری همکاری میکنند.»
در گزارش ایرنا که بر اساس مصاحبه آقای بیکدلی با طلوع نیوز منتشر شده، جزئیاتی درباره این که این موضوع پیچیده و مورد اختلاف، چطوری حل شده، ارائه نشده است.
موضوع حقآبه ایران در سالهای گذشته منبع اختلافات در روابط میان طالبان و جمهوری اسلامی بوده است.
پیشتر، وزیر خارجه ایران پس از بازگشت از سفرش به کابل گفته بود که مقامهای طالبان در گفتوگو با او «تعبیر زیبایی» در باره حقآبه ایران داشتند که اگر معاهدهای هم وجود نمیداشت، «وظیفه شرعی و انسانی» خود میدانند که به ایران آب برسانند.
آقای عراقچی رویکرد طالبان دربارهحقآبه ایران را «سازنده و مثبت» ارزیابی کرده و گفته بود که هم رئیسالوزرا و هم سرپرست وزارت خارجه طالبان تأکید کردند که حقآبه ایران براساس معاهده هیرمند داده خواهد شد.
ارتقای سطح روابط با طالبان
طبق گزارش ایرنا، سفیر جمهوری اسلامی در کابل همچنین گفته که ایران بر اساس سیاست همسایگی، در تلاش است روابط خود را با افغانستان در زمینههای مختلف توسعه دهد.
آقای بیکدلی افزود که توسعه روابط اقتصادی با افغانستان تحت کنترول طالبان از اولویتهای جمهوری اسلامی به شمار میرود و طبق آمارها، ایران در نه ماه گذشته بیش از دو میلیارد دالر با افغانستان داد و ستد داشته است.
سفیر ایران افزود: «با وجود اراده مقامهای بلندپایه دو کشور ما برای ارتقای روابط جمهوری اسلامی ایران با افغانستان بر مبنای همسایگی، سال آینده انشاءالله سال موفقتری برای ارتقای روابط و منافع متقابل خواهد بود.»
این دیپلومات ایرانی همچنین تاکید کرد که جمهوری اسلامی آماده همکاری با طالبان برای مبارزه علیه کشت کوکنار و قاچاق است.
بیکدلی افزود: « مبارزه با تروریسم و افراطگرایی یکی از زمینههای مهم همکاریهای میان جمهوری اسلامی و طالبان است و در حال حاضر نیز دو طرف در این زمینه با یکدیگر همکاری دارند.
یک عضو صندوق توسعه صادرات زعفران ایران گفت با آنکه این کشور ۹۰ درصد زعفران جهان را تولید میکند اما سهم آن از گردش مالی ۸ میلیاردی این محصول لوکس در بازار جهانی ۳۰۰ میلیون دالر است. او گفت بر عکس، افغانستان ۲۰ درصد تولید اما ۹۰ درصد صادرات دارد.
محمدرضا اردیخانی با اشاره به «پیشینه ۳ هزار ساله» ایران در تولید زعفران گفت در حالی که این کشور به عنوان نخستین خاستگاه زعفران باید سهم بزرگی در بازار جهانی داشته باشد، سهم آن از گردش مالی هشت میلیاردی این محصول در بازارهای جهانی تنها ۳۰۰ میلیون دالر است.
او گفت که ورود افغان ها به بازار زعفران ایران سبب شده تا آمار خروج زعفران در کشور در فهرست صادرات رسمی ثبت نشود و سهم ایران در صادرات بازار جهانی بسیار ناچیز باشد.
به گزارش خبرگزاری مهر، اردیخانی گفت که زعفران ایران «به شکل خام فروشی صادر میشود و بخش زیادی هم به شکل قاچاق خارج میشود. به عنوان مثال، افغانستان و هند از بازار مشهد ۵۰۰ کیلو گرام تا یک تن خرید دارند.»
آقای اردیخانی گفت: «عامل اصلی قاچاق زعفران ایران به افغانستان به تعرفه برگشته زیرا صادرات زعفران از افغانستان به هند که بازار بزرگی است با تعرفه صفر انجام میشود در حالی که این در ایران ۳۷ درصد است.»
او افزود با وجود کشت این محصول در بیشتر استانهای ایران اما همچنان ۹۰ درصد زعفران در استان خراسان رضوی و بخش عمده آن در منطقه تربت جام کشت میشود.
تصور میشود، نزدیکی مناطق تحت کشت زعفران در استان خراسان رضوی، بهخصوص منطقه تربت جام با افغانستان، کمک کرده تا این محصول به سادگی به شکل خام به افغانستان قاچاق و از پروسس به نام افغانستان به خارج صادر شود.
پیشتر خبرگزاری ایرنا تحت عنوان «زعفران ایران به نام و کام دیگرن» گزارش داد كه به دلیل وجود مشكلات در ثبت جهانی و شرایط بازارهای صادراتی، زعفران ایران همچنان به نام و كام كشورهای دیگر از جمله افغانستان، اسپانیا و ایتالیا به فروش میرسد.
ایرنا نوشت: «در سال های اخیر، با دراختیار گذاشتن پیاز زعفران ایران به افغانستان، این كشور به یكی از رقیبان ایران در تولید و عرضه زعفران تبدیل شده است.»