یک عضو صندوق توسعه صادرات زعفران ایران گفت با آنکه این کشور ۹۰ درصد زعفران جهان را تولید میکند اما سهم آن از گردش مالی ۸ میلیاردی این محصول لوکس در بازار جهانی ۳۰۰ میلیون دالر است. او گفت بر عکس، افغانستان ۲۰ درصد تولید اما ۹۰ درصد صادرات دارد.
محمدرضا اردیخانی با اشاره به «پیشینه ۳ هزار ساله» ایران در تولید زعفران گفت در حالی که این کشور به عنوان نخستین خاستگاه زعفران باید سهم بزرگی در بازار جهانی داشته باشد، سهم آن از گردش مالی هشت میلیاردی این محصول در بازارهای جهانی تنها ۳۰۰ میلیون دالر است.
او گفت که ورود افغان ها به بازار زعفران ایران سبب شده تا آمار خروج زعفران در کشور در فهرست صادرات رسمی ثبت نشود و سهم ایران در صادرات بازار جهانی بسیار ناچیز باشد.
به گزارش خبرگزاری مهر، اردیخانی گفت که زعفران ایران «به شکل خام فروشی صادر میشود و بخش زیادی هم به شکل قاچاق خارج میشود. به عنوان مثال، افغانستان و هند از بازار مشهد ۵۰۰ کیلو گرام تا یک تن خرید دارند.»
آقای اردیخانی گفت: «عامل اصلی قاچاق زعفران ایران به افغانستان به تعرفه برگشته زیرا صادرات زعفران از افغانستان به هند که بازار بزرگی است با تعرفه صفر انجام میشود در حالی که این در ایران ۳۷ درصد است.»
او افزود با وجود کشت این محصول در بیشتر استانهای ایران اما همچنان ۹۰ درصد زعفران در استان خراسان رضوی و بخش عمده آن در منطقه تربت جام کشت میشود.
تصور میشود، نزدیکی مناطق تحت کشت زعفران در استان خراسان رضوی، بهخصوص منطقه تربت جام با افغانستان، کمک کرده تا این محصول به سادگی به شکل خام به افغانستان قاچاق و از پروسس به نام افغانستان به خارج صادر شود.
پیشتر خبرگزاری ایرنا تحت عنوان «زعفران ایران به نام و کام دیگرن» گزارش داد كه به دلیل وجود مشكلات در ثبت جهانی و شرایط بازارهای صادراتی، زعفران ایران همچنان به نام و كام كشورهای دیگر از جمله افغانستان، اسپانیا و ایتالیا به فروش میرسد.
ایرنا نوشت: «در سال های اخیر، با دراختیار گذاشتن پیاز زعفران ایران به افغانستان، این كشور به یكی از رقیبان ایران در تولید و عرضه زعفران تبدیل شده است.»
