در پی اظهارات یک عضو هیئت مدیره صندوق زعفران ایران مبنی بر قاچاق و صدور زعفران این کشور از سوی بازرگانان افغان، وزارت تجارت طالبان این اظهارات را بیاساس خواند. این وزارت روز چهارشنبه گفت که زعفران افغانستان نسبت به زعفران ایران مرغوبتر است.
این وزارت در اعلامیهای قاچاق و صدور زعفران ایران را رد کرد و گفت که دلیلی برای آسیب دیدن وجهه زعفران افغانستان در بازارهای جهانی به علت صدور زعفران بیکیفیت وجود ندارد.
محمدرضا اردیخانی، عضو هیئت مدیره صندوق توسعه صادرات زعفران ایران، در یک نشست خبری در روز یکشنبه، بازرگانان افغان را متهم کرد که زعفران ایران را بهصورت قاچاق از کشور خارج کرده و به نام خود صادر میکنند.
دو روز پس از آن،وزارت صنعت و تجارت طالبان در خبرنامهای اعلام کرد که افغانستان یکی از باکیفیتترین تولیدکنندگان زعفران در سطح بینالمللی است و زعفران «مرغوب» افغانستان، جایگاه برجستهای در بازارهای جهانی پیدا کرده است.
این وزارتخانه همچنین تصریح کرد که «بدون تردید، زعفران صادراتی افغانستان کاملاً محصول داخلی است.»
وزارت صنعت و تجارت طالبان افزود که تمام محمولههای صادراتی تایید لابراتورهای مشتریان را برخوردارند. این وزارت گفت که «افغانها هیچ دلیلی برای آسیب زدن به وجهه زعفران افغانستان با زعفرانهای بیکیفیت نمیبینند.»
وزارت تجارت طالبان به مقامهای ایرانی توصیه کرد تا بهجای «ادعاهای بیاساس»، «کیفیت تولیدات» خود را افزایش دهند و به تقویت جایگاه خود در بازارهای جهانی بپردازند.
پیشتر، یک عضو دیگر هیئت صندوق زعفران ایران گفته بود که ورود تاجران افغان به بازار زعفران ایران موجب شده است تا بخشی از زعفران تولیدی این کشور در آمار رسمی صادرات ثبت نشود و سهم ایران در بازار جهانی کاهش یابد.
او مدعی شده بود که «زعفران ایران یا بهصورت خامفروشی یا قاچاق از کشور خارج میشود.»
او همچنین تصریح کرد که اتباع خارجی، بهویژه تاجران افغان و هندی، بهصورت مستقیم زعفران را از تولیدکنندگان و بازار مشهد با قیمتهای پایین خریداری کرده و به شکل علنی به وزنهای ۲۰۰ کیلوگرم تا یک تن از کشور خارج میکنند. بخشی دیگر از این محصول نیز بهصورت قاچاق از طریق کانتینرها توسط افرادی با شناسنامه تجاری خارج میشود.
این سفارت در دوم عقرب ۱۴۰۲ در نامهای به وزارت خارجه طالبان نوشته است که ۱۶۱ هزار دالر را به نمایندگان وزارت تحصیلات عالی طالبان به خاطر تدارک کتابهای دینی تحویل داده است.
طبق این نامه، این کتابها برای مدرسه دینی «جامعه عبدالله بن مسعود و جامعه ابراهیم النخعی» در قندهار تدارک دیده شده است.
سفارت طالبان در اسلامآباد نوشته است که این مبلغ را از وجوه این سفارت به نمایندگان وزارت تحصیلات عالی این گروه پرداخت کرده است.
این سفارت درباره مصارف سفر چهار تن از نمایندگان وزارت تحصیلات عالی به پاکستان جزئیاتی ارایه نکرده است.
سفارت طالبان نمایندگان وزارت تحصیلات عالی را حافظ مولانا عبدالصبور حقانی، مولانا حزبالله جلالالدین، سید بشیر احمد و تاج محمد معرفی کرده است.
از آنجایی که وزارتخانهها بودجههای عادی و توسعهای دارند مشخص نیست که چرا وزارت تحصیلات عالی طالبان کتابهای مدارس دینی را از سفارت این گروه در اسلامآباد گرفته است.
گسترش مدارس جهادی طالبان
وزارت معارف طالبان اعلام کرده که بیش از ۲۱ هزار مدرسه جهادی در کشور فعال است، اما مرکز حقوق بشر افغانستان میگوید که تعداد این مدارس بسیار بیشتر از این است.
طبق پژوهش این مرکز، طالبان در هر ولایت یک مدرسه جهادی بزرگ با امکانات گسترده و ظرفیت خوابگاهی برای دو هزار نفر ساختهاند. علاوه بر این، در مراکز ولسوالیها نیز مدارس جهادی تاسیس شده است. به عنوان مثال، در ولایت قندوز چهار مدرسه جهادی بزرگ و در مجموع ۸۰۰ مدرسه دینی در سه سال گذشته تاسیس شده است.
تاثیرات مدارس جهادی بر افکار جوانان
مرکز حقوق بشر افغانستان میگوید طالبان با افزایش تعداد این مدارس و تغییرات در برنامههای آموزشی، به دنبال تقویت حاکمیت ایدئولوژیک خود است. به گفته مرکز، طالبان با ترویج خشونت و افکار افراطی، سعی دارد جامعه را از دسترسی به علوم روز و مفاهیم مدرن دور نگه دارند. مرکز حقوق بشر افغانستان هشدار داده که این روند به افراطیسازی جوانان و ترویج ایدیولوژیهای خطرناک در جامعه منجر خواهد شد.
رهبران و فرماندهان طالبان عمدتا در مراکز دینی در پاکستان آموزش دیدهاند. اکنون طالبان کتابهای مدارس دینی خود را از پاکستان فراهم میکند.
محرومیت دختران و زنان از آموزش و از سوی دیگر رشد چشمگیر مدارس دینی در افغانستان زنگ هشدار را به صدا درآورده است.
