حملات خشونتآمیز مرتبط با مهاجران، امنیت و مهاجرت را به موضوعات کلیدی در انتخابات آلمان تبدیل کرده است. احزاب مختلف آلمانی در سالهای اخیر به طور فزایندهای خواستار اتخاذ تدابیر سختگیرانهتر در زمینه مهاجرت شدهاند. این احزاب کدامها هستند و سیاست آنها در قبال مهاجران چیست؟
در مجموع، احزاب آلمانی نگرشهای متفاوتی نسبت به مهاجرت دارند. از مواضع سختگیرانه حزب دموکرات مسیحی، حزب سوسیالی مسیحی و حزب آلترناتیو برای آلمان گرفته تا رویکردهای نسبتاً بازتر حزب سوسیال دموکرات و سبزها، موضوع مهاجرت همچنان یکی از محورهای اصلی بحثهای سیاسی در آلمان است.
انتخابات فدرال روز یکشنبه فرصتی خواهد بود تا این نگرشها و سیاستها بهطور رسمیتر مورد بررسی قرار گیرد و نشاندهنده تمایلات جدید جامعه آلمانی در این زمینه باشد.
حزب دموکرات مسیحی (CDU) و حزب سوسیالی مسیحی (CSU)
حزب دموکرات مسیحی (CDU) و حزب سوسیالی مسیحی (CSU) موضعی سختگیرانه در قبال مهاجرت اتخاذ کرده و خواستار بازگرداندن کنترولهای مرزی و کاهش حق الحاق خانوادهها برای پناهندگان هستند. نظرسنجیها نشان میدهد این دو حزب در انتخابات پیش رو با حدود ۳۰ درصد آرا بهعنوان حزب برتر شناخته خواهند شد. آنها به دنبال توقف ورود مهاجران غیرقانونی و اجرای «یخزدگی واقعی در مهاجرت» هستند.
این احزاب معتقدند که باید مهاجرانی که بهطور غیرقانونی وارد آلمان میشوند، رد شوند و تنها به کسانی که به حمایت نیاز دارند، پناهندگی داده شود. همچنین، آنها قصد دارند برنامه الحاق خانواده برای افراد تحت حمایت فرعی را متوقف و کمکهای اجتماعی را کاهش دهند. علاوه بر این، آنها به دنبال تسریع در فرایندهای پناهندگی، افزایش اخراج پناهجویان رد شده و معرفی کشورهایی بهعنوان «کشورهای امن مبدا» برای بازگرداندن پناهجویان هستند. در زمینه حق شهروندی نیز، این احزاب میخواهند قوانینی وضع کنند که شهروندی افراد دو تابعیتی مرتکب جرم را لغو کند.
حزب آلترناتیو برای آلمان (AfD)
حزب افراطی «آلترناتیو برای آلمان» (AfD) به دلیل دیدگاههای ضد مهاجرتیاش شناخته شده و خواستار بسته شدن مرزها و لغو حق الحاق خانوادهها برای پناهجویان است. این حزب سیاستهای مهاجرتی خود را بخشی از سیاست امنیتی میداند و به دنبال کاهش مهاجرت به حداقل و بازگرداندن قوانین ملیت به قبل از ۱۹۹۰ است.
حزب آلترناتیو برای آلمان معتقد است که وضعیت کنونی مهاجرت فشار زیادی به اقتصاد آلمان وارد میکند و به دنبال بسته شدن «بهشت پناهندگی» است. پیشنهادات این حزب شامل محدود کردن مهاجرت، ارسال پناهجویان به کشورهای امن، افزایش بازگشت مهاجران غیرقانونی و کاهش برنامههای حمایتی اجتماعی برای پناهجویان است. آنها همچنین بر «حفاظت از فرهنگ و زبان آلمانی» تأکید دارند و مهاجرت را تهدیدی برای فرهنگ و اقتصاد آلمان میدانند.
حزب سوسیال دموکرات (SPD)
حزب سوسیال دموکرات که دولت کنونی را رهبری میکند، در حال حاضر با حدود ۱۵ درصد آرا در جایگاه سوم قرار دارد. رهبری این حزب اخیراً سیاستهای سختگیرانهتری در زمینه مهاجرت را اتخاذ کرده و در عین حال به جذب بیشتر کارگران ماهر خارجی نیز تمایل دارد. این حزب به دنبال ایجاد توازن بین سیاستهای سختگیرانه و نیاز به نیروی کار است.
این حزب بر قانونی بودن مهاجرت تأکید دارد و معتقد است که آلمان از مهاجرت بهرهمند میشود.
حزب سوسیال دموکرات بر محدود کردن مهاجرت غیرقانونی و مبارزه با قاچاق انسان تأکید کرده و خواستار حفظ حق الحاق خانوادهها برای پناهجویان است. همچنین به بهبود سیستم آموزشی برای کودکان از پسزمینههای مختلف و سرمایهگذاری در مناطق شرقی آلمان برای کاهش نژادپرستی و افراطگرایی متعهد است. این حزب مخالف بسته شدن مرزها و بر حفاظت از مرزهای خارجی اتحادیه اروپا تأکید دارد.
حزب سبزها
حزب سبزها که بهعنوان بخشی از دولت کنونی عمل میکند، در حال حاضر حدود ۱۳ تا ۱۴ درصد آرا را دارد. این حزب به خاطر سیاستهای نسبتاً دوستانهاش نسبت به مهاجرت و پناهندگی شناخته میشود. با این حال، آنها نیز اخیرا در برخی مسائل مانند اخراج مهاجرانی که مرتکب جرم شدهاند، سیاستهای سختگیرانهتری را در پیش گرفتهاند.
حزب سبزها (Greens) در آلمان بهعنوان یک حزب انسانگرا و محیطزیستگرا، در زمینه مهاجرت بر این باور است که آلمان باید بهعنوان کشوری مهاجرپذیر و حمایتکننده از پناهندگان شناخته شود. آنها بر تفکیک مهاجرت کاری و پناهندگی تأکید دارند و میگویند که این دو باید بر اساس منطقهای متفاوتی بررسی شوند. سبزها بهدنبال تسهیل قوانین مهاجرت و پذیرش بیشتر کارگران ماهر از خارج هستند و همچنین به دنبال حذف موانع کاری برای پناهندگان هستند تا آنها سریعتر به جامعه ادغام شوند.
در سند انتخاباتی آنها، بر نیاز به سیاستهای انسانی و بینالمللی برای مقابله با علل اصلی مهاجرت، مانند تغییرات اقلیمی و بحرانهای جهانی، تأکید شده است. همچنین، سبزها خواستار برقراری سیاستهای منسجم و مشترک در سطح اروپا برای توزیع عادلانه پناهجویان هستند و به دنبال تقویت قوانین حمایت از پناهندگان در اتحادیه اروپا هستند. این حزب همچنین مخالف ایدههای سختگیرانهتر در خصوص مهاجرت و اخراج افراد است و بر اهمیت ادغام خانوادهها تأکید میکند.
حزب چپ
حزب چپ بهعنوان حزبی با کمترین سیاستهای سختگیرانه در زمینه مهاجرت و پناهندگی شناخته میشود. این حزب در هفتههای اخیر محبوبیت زیادی پیدا کرده و در حال حاضر حدود ۷ درصد آرا را به خود اختصاص داده است.
چپها در مورد مهاجرت بر این باورند که باید یک «قانون مهاجرت باز و مبتنی بر همبستگی» برقرار شود. در مناظرههای انتخاباتی پیشرو، آنها به پنج محور اصلی در سیاستهای مهاجرتی خود اشاره دارند:
حذف موانع ادغام: ایجاد وزارتخانهای مستقل برای مهاجرت و تسهیل قوانین ویزا، به طوری که همه درخواستکنندگان پناهندگی بتوانند از روز اول کار کنند و در شرایط مناسبتری زندگی کنند.
برابری حقوق و فرصتها: تأکید بر یک «جامعه مهاجرتی» که در آن همه افراد، صرفنظر از ملیت یا قومیت، دارای حقوق یکسان باشند. همچنین، پیشنهاد اصلاح قوانین تابعیت برای آسانتر کردن فرآیند طبیعیسازی.
سیاستهای اتحادیه اروپا: جایگزینی آژانس مرزی با یک برنامه نجات دریایی تحت هدایت جامعه مدنی و تضمین دسترسی به رویههای پناهندگی در مرزهای خارجی اتحادیه اروپا.
مخالفت با اخراج و نژادپرستی: رد هرگونه اخراج، حتی از مجرمان، و تأکید بر ایجاد مسیرهای قانونی برای اقامت مهاجران و مقابله با نژادپرستی.
گسترش شناخت دلایل فرار: به رسمیت شناختن تعقیب به دلایل جنسی و آسیبهای زیستمحیطی به عنوان دلایل فرار و همچنین تأکید بر مهاجرت به دلایل اقتصادی و اجتماعی به عنوان یک نیاز مشروع.
چپها بر اساس این اصول به دنبال ایجاد یک نظام مهاجرتی انسانی و عادلانه در آلمان و اتحادیه اروپا هستند.
حزب آزاد (FDP)
حزب لیبرالهای آزاد (FDP) که یکی از قدیمیترین احزاب آلمان است، ممکن است به پارلمان راه نیابد زیرا تنها ۴ درصد آرا را دارد. این حزب به دنبال تسهیل شرایط مهاجرت برای کارگران ماهر است، اما محدودیتهایی برای الحاق مجدد خانوادهها و افزایش اخراجها نیز مدنظر دارد.
حزب لیبرالهای آزاد بر کنترول مهاجرت غیرقانونی و بهبود سیستم پناهندگی تأکید دارد و پیشنهاد میکند که فرآیندهای پناهندگی در کشورهای ثالث انجام شود. این حزب همچنین خواستار کمک به کودکان مهاجر برای یادگیری زبان آلمانی و شناسایی مدارک تحصیلی خارجی است، اما در زمینه حقوق و امتیازات مهاجران سیاستهای مشخصی ارائه نمیدهد.
این حزب به امنیت داخلی و مقابله با افراطگرایی اهمیت میدهد و سیاستهای سختگیرانهای برای جلوگیری از ورود تهدیدها به جامعه پیشنهاد میکند. همچنین خواستار محدود کردن حمایتهای اجتماعی برای افرادی است که نمیتوانند به کشورهای خود بازگردانده شوند و تأکید دارد بر بررسی نقش اسلام در جامعه و شفافیت در روابط با گروههای اسلامی.
حدود ۵۹ میلیون آلمانی برای شرکت در انتخابات برای تعیین دولت آینده واجد شرایط رأیدهی هستند.
بر اساس نظرسنجیها، اتحادیه دموکرات مسیحی (CDU) با ۳۰ درصد آرا پیشتاز است، در حالی که حزب راست افراطی "آلترناتیو برای آلمان" (AfD) با ۲۰ درصد در رتبه دوم قرار دارد. حزب حاکم سوسیال دموکرات (SPD) با ۱۵ درصد در جایگاه سوم قرار گرفته است.
برخی از نظرسنجیها نشان میدهد که فریدریش مرتس، رهبر ۶۹ ساله محافظهکاران، در موقعیت برتری قرار دارد تا بهعنوان صدراعظم بعدی آلمان انتخاب شود؛ انتخاباتی که از سوی اروپا و امریکا به دقت دنبال میشود.
او وعده داده است که در چهار سال بیشتر مشکلات را حل کند؛ کاری دشوار برای بزرگترین اقتصاد اروپا که با زیرساختهای فرسوده مواجه است.
اگر حزب دموکراتمسیحی (CDU) به رهبری مرتس پیروز شود، او برای تشکیل دولت مجبور به ائتلاف با حداقل یک حزب دیگر خواهد بود که به احتمال زیاد حزب سوسیالدموکرات به رهبری اولاف شولتس خواهد بود؛ حزبی که دولتش اواخر پارسال سقوط کرد.
خط قرمز مرتس در برابر راست افراطی
در آستانه رأیگیری، مرتس تأکید کرد که هیچ توافقی با حزب راست افراطی «آلترناتیو برای آلمان» (AfD) نخواهد داشت؛ حزبی که به نظر میرسد دومین نیروی بزرگ سیاسی شود و حتی از حزب مرکزگرای شولتس پیشی بگیرد.
حدود ۵۹.۲ میلیون آلمانی واجد شرایط رأی دادن هستند. در حالی که میلیونها نفر از طریق پست رأی خود را ارسال کردهاند، نظرسنجیها نشان میدهد که تا روز انتخابات حدود ۲۰ درصد از رأیدهندگان هنوز مردد بودند.
صندوقهای رأی ساعت شش عصر به وقت محلی بسته میشود و انتظار میرود که نتایج اولیه در همان شب مشخص شود.
افزایش نگرانیها درباره مهاجرت و امنیت
موضوع مهاجرت و امنیت پس از پنج حمله مرگبار از ماه می گذشته، که سه مورد آن در جریان کارزار انتخاباتی در شهرهای ماگدبورگ، آشافنبورگ و مونیخ رخ داد، برجستهتر شده است.
حمله با چاقو در یادبود هولوکاست برلین در جمعه شب، این مسئله را بار دیگر به صدر اخبار بازگرداند. قربانی این حمله زنده ماند، اما پولیس اعلام کرد که مهاجم یک فرد سوری بوده و انگیزهاش یهودستیزانه بوده است.
حزب «آلترناتیو برای آلمان» سیاستی بحثبرانگیز به نام «بازگشت مهاجران» را مطرح کرده است که به اخراج مهاجرانی که مرتکب جرم شدهاند اشاره دارد. اما این واژه میتواند به اخراج گسترده مهاجران و فرزندان آنها نیز تعبیر شود.
انتخاباتی تعیینکننده برای آینده آلمان و اروپا
این انتخابات نقطه عطفی برای آلمان محسوب میشود، زیرا این کشور باید تصمیمات مهمی در عرصه جهانی و داخلی اتخاذ کند.
مرتس وعده داده است که رهبری قدرتمندی در اروپا داشته باشد، اما دولت آینده برلین نیز تحت فشار قرار دارد تا بودجه نظامی خود را افزایش دهد.
بهعنوان دومین تأمینکننده بزرگ کمکهای نظامی به اوکراین، دولت بعدی آلمان با دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا مواجه خواهد شد که ولودیمیر زلنسکی را «دیکتاتور» خوانده و جبهه متحد غرب علیه روسیه را متزلزل کرده است.
رابطه راست افراطی آلمان با سیاستمداران امریکایی
جیدی ونس، معاون رئیسجمهور امریکا، با آلیس وایدل، نامزد «آلترناتیو برای آلمان» برای کرسی دراعظمی این کشور، دیدار کرده و خواستار پایان دادن به تابوی دیرینه گفتوگو با راست افراطی شده است. رهبران سیاسی آلمان از اقدام جیدی ونس حیرتزده شدهاند.
در آلمان، این تابو به نام "دیوار آتش" (Brandmauer) شناخته میشود. مرتس ماه گذشته به نقض این تابو متهم شد، زمانی که در پارلمان از حمایت «آلترناتیو برای آلمان» بهره برد. این موضوع موجب اعتراضاتی گسترده علیه راست افراطی در چندین شهر آلمان شد.
افزایش محبوبیت حزب «آلترناتیو برای آلمان» در غرب کشور
حزب «آلترناتیو برای آلمان» در ایالتهای شرقی محبوبیت زیادی دارد، اما در غرب نیز بهسرعت در حال رشد است و بهویژه در میان جوانان از طریق تیکتاک هواداران زیادی پیدا کرده است.
یکی از ویدیوهای تبلیغاتی کمپین وایدل ۴ میلیون بازدید داشته است. پیام او ساده است: «به «آلترناتیو برای آلمان» رأی دهید، دیوار آتش را بشکنید و سیاست آلمان را تغییر دهید.»
«آلترناتیو برای آلمان» خواستار خروج آلمان از اتحادیه اروپا، کنار گذاشتن سیاستهای مقابله با تغییرات اقلیمی، ساخت نیروگاههای هستهای، تعمیر خطوط گاز و بهبود روابط با روسیه است.
رشد «آلترناتیو برای آلمان» در شهرهای صنعتی غرب
این حزب توانسته است در مناطق صنعتی غرب آلمان، بهویژه در دره «روهر» که مرکز قدیمی صنعت زغالسنگ و فولاد آلمان بوده، جایگاهی به دست آورد.
در انتخابات اروپا در تابستان گذشته، «آلترناتیو برای آلمان» در برخی مناطق شمالی شهر دویسبورگ پیروز شد؛ در برخی محلهها ۲۰ درصد، در محلهای مجاور ۲۵ درصد و در دیگری ۳۰ درصد از آرا را به خود اختصاص داد.
در محله مارکسلوه، که جامعه بزرگی از مهاجران را در خود جای داده، جوانان از نبود فرصتهای شغلی شکایت دارند. «ما جوان هستیم، نیاز به کار داریم اما هیچ شانسی برای آموزش نداریم.»
با اینکه «آلترناتیو برای آلمان» برنامهای برای سیاستهای اجتماعی ندارد، اما پیام آن درباره امنیت با استقبال مردم مواجه شده است. جوانانی که از شرایط نامناسب شغلی گله دارند، این حزب را افراطی نمیدانند و آن را «حزبی عادی» توصیف میکنند.
وضعیت رقابت در انتخابات
با اینکه نظرسنجیها روند کلی رقابت را روشن کردهاند، برخی از احزاب ممکن است نتوانند به حد نصاب ۵ درصدی برای ورود به پارلمان ۶۳۰ نفره آلمان دست پیدا کنند.
حزب لیبرال دموکرات (FDP) که در دولت پیشین حضور داشت، با خطر حذف مواجه است، همانطور که حزب پوپولیست چپگرا (BSW) نیز با سرنوشت مشابهی روبرو است.
با این حال، حزب چپ آلمان در روزهای اخیر رشد چشمگیری داشته و نظرسنجیها نشان میدهند که پس از حزب سبزها، به پنجمین حزب بزرگ در پارلمان تبدیل خواهد شد.
بیشتر بخوانید: خشونتها و حملات پیاپی پناهجویان افغان در آلمان چه پیامدهایی دارد
