ترامپ به کابینه: درباره اخراج کارمندان و سیاستگذاری نهادها شما تصمیمگیرندهاید، نه ماسک
دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا روز پنجشنبه در جلسهای به اعضای کابینهاش گفت که آنها مسئول تعیین سرنوشت کارمندان و طرح سیاستها در وزارتخانهها و سازمانهای تحت امر شاناند، نه ایلان ماسک. ترامپ افزود که ایلان ماسک تنها نقش مشورتی خواهد داشت.
ایلان ماسک هم که در این نشست حضور داشت، گفت با برنامههای ترامپ موافق است.
خبرگزاری رویترز روز جمعه، ۱۷ حوت، به نقل از منابع معتبر گزارش داد این جلسه کابینه هم در پی شکایت وزارتخانهها و نهادهای فدرال از رویکرد تند اداره کارآمدی حکومت به ریاست ایلان ماسک، برگزار شد.
به گفته منابع، اعضای کابینه به مقامهای کاخ سفید به ویژه سوزی ویلز، رئيس دفتر رئیسجمهور ترامپ از ماسک شکایت کرده بودهاند. پیشتر هم منابع از وجود اختلاف میان ایلان ماسک و سوزی ویلز خبر داده بودند.
در همین حال، دفتر امور پارلمانی کاخ سفید هم در روزهای اخیر تماسهای زیادی از اعضای جمهوریخواه کانگرس دریافت کرده است که میگویند به دلیل عملکرد حکومت ترامپ، در حوزههای انتخابیهشان با خشم مردم روبهرو شدند.
اختلافها میان وزیران کابینه و ایلان ماسک، میلیاردر امریکایی که رهبری اداره کارآمدی حکومت ترامپ را به عهده دارد، پس از آن اوج گرفت که ماسک شروع به اخراج هزاران کارمند، لغو قراردادها و لغو بودجههای نهادهای فدرال کرده و از سوی دیگر به سیستمهای حساس کامپیوتری این نهادها دسترسی پیدا کرد.
ترامپ با نصب ایلان ماسک در راس اداره کارآمدی حکومت، تلاش دارد حجم کارمندان، بروکراسی و بودجه حکومت فدرال را کاهش دهد اما این اقدام با واکنش شدید دموکراتها مواجه شده است. دموکراتها ترامپ را متهم میکنند که با قطع کمکهای فدرال تلاش دارد زمینه را برای میلیاردرهای امریکا مناسبتر سازد.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا، پنجشنبه اعلام کرد که بهزودی تصمیم خواهد گرفت آیا وضعیت قانونی موقت حدود ۲۴۰ هزار اوکراینی که از جنگ با روسیه فرار کردهاند را لغو کند یا خیر. پیشتر رویترز گزارش داده بود دولت ترامپ قصد اتخاذ چنین اقدامی را دارد.
به گزارش رویترز، چنین اقدامی یک چرخش چشمگیر از سیاستهای مهاجرتی دولت جو بایدن خواهد بود که در دوره ریاستجمهوری خود استقبال گستردهای از اوکراینیها انجام داده بود.
این تصمیم ممکن است اخراج سریع این مهاجران را به دنبال داشته باشد.
ترامپ در پاسخ به خبرنگاران در دفتر بیضیشکل کاخ سفید، درباره امکان لغو وضعیت قانونی اوکراینیها و اخراج آنها گفت: «ما قصد نداریم به کسی آسیب برسانیم، قطعا قصد نداریم به آنها آسیب برسانیم، من در حال بررسی این موضوع هستم.»
او افزود: «برخی معتقدند که این تصمیم مناسب است و برخی دیگر مخالفند. بهزودی تصمیم خود را اعلام خواهم کرد.»
لغو حمایتهای مهاجرتی اوکراینیها بخشی از یک تلاش گسترده دولت ترامپ برای حذف وضعیت قانونی بیش از ۱.۸ میلیون مهاجر است که تحت برنامههای اقامت موقت بشردوستانه دولت بایدن به امریکا وارد شدهاند.
یک مقام ارشد دولت ترامپ و سه منبع آگاه از این موضوع به رویترز اعلام کردند که لغو این برنامه در حال بررسی است.
به گفته این منابع، لغو وضعیت قانونی اوکراینیها ممکن است از اوایل اپریل اجرایی شود. آنها همچنین تاکید کردند که این برنامه از قبل از درگیری علنی اخیر ترامپ با ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، در هفته گذشته آغاز شده است.
کارولین لوویت، سخنگوی کاخ سفید، در پستی در شبکه اجتماعی اکس، گزارش رویترز را رد کرد و نوشت: «در حال حاضر هیچ تصمیمی گرفته نشده است.»
تریشیا مکلاگلین، سخنگوی وزارت امنیت داخلی امریکا، نیز چهارشنبه اعلام کرد که این وزارتخانه هنوز هیچ اطلاعیه جدیدی در این زمینه ندارد. مقامات دولت اوکراین نیز به درخواستهای رویترز برای اظهارنظر پاسخ ندادند.
ترامپ در دستور اجرایی صادرشده در ۲۰ جنوری از وزارت امنیت داخلی خواست که «تمام برنامههای اقامت موقت بشردوستانه دستهجمعی را لغو کند.»
دولت ترامپ قصد دارد وضعیت قانونی حدود ۵۳۰ هزار مهاجر کوبایی، هائیتی، نیکاراگوئهای و ونزوئلایی را در همین ماه لغو کند. این موضوع را ابتدا شبکه سیبیاس نیوز گزارش کرد.
مهاجرانی که وضعیت اقامت بشردوستانه خود را از دست بدهند، ممکن است با روند اخراج سریع مواجه شوند.
بر اساس ایمیلی داخلی از اداره مهاجرت و گمرک امریکا که رویترز مشاهده کرده است، مهاجرانی که بهطور غیرقانونی وارد کشور شدهاند، ممکن است با روند اخراج سریع مواجه شوند. این روند معمولا تا دو سال پس از ورود فرد به آمریکا اعمال میشود.
اما برای کسانی که از طریق گذرگاههای قانونی وارد کشور شدهاند اما بهطور رسمی پذیرفته نشدهاند، مانند مهاجرانی که تحت برنامههای اقامت موقت بشردوستانه آمدهاند، هیچ محدودیت زمانی برای اخراج سریع آنها وجود ندارد.
علاوه بر ۲۴۰ هزار اوکراینی که از جنگ با روسیه فرار کردهاند، و ۵۳۰ هزار کوبایی، هائیتی، نیکاراگوئهای و ونزوئلایی، این برنامهها شامل بیش از ۷۰ هزار افغان میشود که از تسلط طالبان بر افغانستان گریختهاند.
همچنین حدود ۱ میلیون مهاجر دیگر از طریق اپلیکیشن سیبیپی وان* برای ورود قانونی به امریکا وقت رزرو کرده بودند.
هزاران نفر دیگر با برنامههای کوچکتر مانند برنامه اقامت موقت برای اعضای خانواده در آمریکای لاتین و منطقه کارائیب وارد آمریکا شدهاند.
ترامپ در جریان کارزار انتخاباتی خود وعده داده بود که برنامههای مهاجرتی بایدن را متوقف کند و این برنامهها را فراتر از قوانین آمریکا توصیف کرده بود.
دشواری اوکراینیهای مهاجر در ایالات متحده
محدود شدن فرآیندهای مهاجرتی، برخی از اوکراینیها را در شرایط نامشخصی قرار داده است.
لیانا آوتیسیان، مهاجر اوکراینی، به همراه همسر و دختر ۱۴ سالهاش در سال ۲۰۲۳ از کیف فرار کردند و در شهر دویت، آیووا خانهای خریدند. وضعیت اقامت موقت آنها و مجوز کارشان در ماه مه به پایان میرسد. آنها نزدیک به ۴ هزار دالر برای درخواست تمدید اقامت موقت خود و تلاش برای ورود به برنامه وضعیت حفاظت موقت (TPS) هزینه کردهاند.
آوتیسیان میگوید که نگرانیهایش باعث شده که دچار سردردهای شدید شود. او گفت «نمیدانیم چه باید بکنیم.»
رهبران جامعه اوکراینی در حال آگاهسازی مردم از حقوقشان در برابر ماموران مهاجرتی و گزینههای آنها برای اقامت بلندمدت در کشور هستند.
آندریج دوبریانکی، مدیر ارتباطات کمیته کانگرس اوکراینیهای امریکا، گفت: «بسیاری از این افراد دیگر خانهای برای بازگشت ندارند. آنها از شهرهایی آمدهاند که کاملا نابود شدهاند. کجا باید آنها را بفرستیم؟ به هیچجا»
پایان استقبال از مهاجران افغان
متحدان افغانستانی امریکا که در زمان دولت بایدن وارد این کشور شدهاند، نیز گرفتار شدهاند و برنامههای مهاجرتی تازه آنان را هم تحت فشار گذاشته است.
رفیع، یک افسر سابق اطلاعاتی افغانستان، جنوری ۲۰۲۴ بهطور قانونی از طریق اپلیکیشن سیبیپی وان وارد امریکا شد. اما ۱۳ فبروری سال جاری، کمتر از یک سال پس از ورودش، در جریان یک قرار ملاقات در دفتر اداره مهاجرت و گمرک در ویرجینیا بازداشت شد و وضعیت اقامتش لغو گردید.
طبق یک نامه توصیه از یک افسر سابق سیا در اکتبر ۲۰۲۲، رفیع بهطور مستقیم با نیروهای امریکایی کار کرده بود و اطلاعاتی درباره «اهداف با ارزش بالا» ارائه میداد.
او در یک تماس تلفنی از بازداشتگاه گفت: «وقتی کسی در کنار سربازان امریکایی میایستد و جانش را به خطر میاندازد... انتظار چنین رفتاری را ندارد.»
وکیل او ۲۴ فبروی به اداره مهاجرت و گمرک نامه نوشت و درخواست آزادی وی را مطرح کرد، اما مقامات این درخواست را رد کردند. جیمز مولان، مدیر دفتر اداره مهاجرت و گمرک در واشنگتن، در پاسخ به ایمیلش نوشت: «اولویتهایی که در ایمیل خود مطرح کردید، در ۲۰ جنوری ۲۰۲۵ پایان یافت.»
نیویارک تایمز در مطلبی نوشت که تمجید دونالد ترامپ از حکومت پاکستان بهخاطر نقشش در دستگیری یک عضو داعش و مسئول کشته شدن سربازان امریکایی در میدان هوایی کابل، حاکی از تقویت احتمالی روابط دو کشور در حوزه مبارزه با گروههای تروریستی است.
معاون انستیتوت کوئینسی، یک مرکز تحقیقاتی در واشنگتن نیز گفته است که تشکر ترامپ دستاورد کوچکی برای پاکستان نیست.
روزنامه نیویورک تایمز روز پنجشنبه در مطلبی که پس از خبر دستگیری و انتقال محمد شریفالله، شهروند افغانستان و از اعضای ارشد داعش از پاکستان به امریکا منتشر کرد، نوشت در زمانی که پاکستان بهدنبال پشتیبانی بینالمللی برای مبارزه با شبه نظامیان در داخل مرزهایش است، اعلامیه ترامپ درباره دستگیری شریفالله حاکی از تقویت احتمالی همکاری واشنگتن و اسلامآباد در مبارزه با تروریسم در پاکستان است.
آدام واینستین، معاون مدیر برنامه خاورمیانه در موسسه کوئینسی گفت:«تشکر رئیس جمهور ترامپ، پیروزی کوچکی برای پاکستان نیست، کشوری که به دنبال شناسایی تلاشهای ضد تروریسم خود در منطقه است.»
او با این حال تاکید کرد که ارتش قدرتمند پاکستان به دنبال چیزی بیش از قدردانی است. به گفته واینستین، پاکستان خواهان مشارکت امنیتی امریکا است تا بتواند از آن علیه دشمنانش، به ویژه تحریک طالبان پاکستان استفاده کند.
نیویارک تایمز از قول کارشناسان نوشت که عملیات دستگیری یکی از عوامل حمله به میدان هوایی کابل در سال ۲۰۲۱، همکاری اطلاعاتی مداوم امریکا و پاکستان، دستکم در مورد داعش خراسان را نمایان کرد.
وزیر خارجه جدید امریکا اخیراً فاش کرد که واشنگتن با طالبان نیز تبادل اطلاعاتی دارد. مارکو روبیو در یک مصاحبه در ۳ حوت گفت که در برخی موارد طالبان در مبارزه با القاعده و داعش با امریکا همکاری کرده اند.
مقامهای امریکایی و پاکستانی به این روزنامه گفتند که ایالات متحده اطلاعاتی را در اختیار پاکستان قرار داده است که منجر به دستگیری شریفالله شده است.
شهباز شریف، نخستوزیر پاکستان، روز چهارشنبه در بیانیهای از ترامپ بهدلیل «اذعان و قدردانی» از نقش کشورش در مبارزه با تروریسم در سراسر منطقه تشکر کرد.
شریف گفت که شریفالله «در یک عملیات موفقیتآمیز در منطقه مرزی پاکستان و افغانستان» دستگیر شده بود.
آقای اظهارات ترامپ در مورد بازداشت فردی که او آن را "تروریست ارشد" خواند، در حالی بیان میشود که پاکستان طی تنها چهار روز سه حمله انتحاری را در دو ایالت ناآرامش تجربه کرده است.
در گزارش تازه شاخص جهانی تروریسم از موسسه اقتصاد و صلح، یک اندیشکده بینالمللی پاکستان را به عنوان دومین کشور متاثر از تروریسم پس از بورکینافاسو رتبه بندی کرده است.
نیویارک تایمز نوشت که حملات تروریستی در پاکستان در بالاترین سطح از سال ۲۰۱۴ قرار دارد.
پاکستان در کنار بیثباتی اقتصادی و بحران سیاسی ناشی از برکناری عمرانخان در سال ۲۰۲۲، با احیای حملات شورشیان در ایالات خیبر پختونخوا و بلوچستان رو بهرو است که از زمان تسلط طالبان بر افغانستان بیشتر شده است.
رهبران کشورهای عضو اتحادیه اروپا به پیشنهاد امانوئل مکرون رئیسجمهور فرانسه برای بحث درباره گسترش چتر هستهای این کشور به اروپا با احتیاط واکنش نشان دادند.
پس از خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، فرانسه تنها عضو این اتحادیه است که سلاح اتمی دارد.
اولف کریسترسون، نخستوزیر سویدن، پنجشنبه ۱۶ حوت، در حاشیه برگزاری نشست سران کشورهای عضو اتحادیه اروپا به خبرنگاران گفت: «ما سویدنیها، مانند اکثر مردم، میخواهیم تا حد امکان کمتر سلاح هستهای داشته باشیم، اما در حال حاضر باید خوشحال و قدردان باشیم که دو کشور همسایه هستند که سلاح هستهای دارند.»
او افزود: «بنابراین فکر میکنم خوب است که فرانسه گشادهرویی نشان میدهد.»
مکرون شامگاه چهارشنبه، ۱۵ حوت، در یک سخنرانی خطاب به مردم فرانسه گفت که با توجه به اظهارات فردریش مرتس، صدراعظم آینده آلمان، گفتوگوی راهبردی بر سر گسترش حفاظت ناشی از زرادخانه هستهای فرانسه به شرکای اروپایی خود را آغاز خواهد کرد.
فرانسه و بریتانیا هر دو قدرتهای هستهای هستند، اما بازدارندگی هستهای اصلی بیشتر کشورهای اروپایی از ایالات متحده سرچشمه میگیرد. چتر هستهای امریکا بر اروپا، برای چندین دهه نمادی از همبستگی دو سوی اقیانوس اطلس بوده است.
تغییر سیاست خارجی رادیکالی که از سوی حکومت جدید دونالد ترامپ طراحی شده، کشورهای اروپایی را به فکر واداشته که نیروی دفاعی خود را مستقل از امریکا تقویت کنند.
امریکا که به روسیه پیشنهادهایی داده، کییف را برای صلح با مسکو تحت فشار قرار داده و موضع تهاجمیتری نسبت به متحدان سنتی خود در اروپا و کانادا اتخاذ کرده است.
دنمارک که زمانی متحد سرسخت ایالات متحده بود و اکنون از تهدیدهای ترامپ مبنی بر تصرف گرینلند، قلمرو دنمارک نگران است، از پیشنهاد مکرون استقبال کرد.
مته فردریکسن، نخستوزیر دنمارک پنجشنبه در بروکسل گفت: «من فکر میکنم ما اکنون باید در مورد همه چیز بحث کنیم، بنابراین همه ایدههای خوب در اطراف میز باید بخشی از بحث ما باشد.»
برخی از کشورهای حوزه بالتیک ابراز نگرانی کردهاند که اگر به روسیه اجازه داده شود در اوکراین پیروز شود، کشورهایشان میتوانند هدفهای بعدی حملات روسیه باشند. این کشورها نیز از پیشنهاد مکرون حمایت کردند.
گیتاناس ناوسدا، نخستوزیر لیتوانیا گفت: «فکر می کنم این ایده بسیار جالبی است. چتر هستهای به عنوان یک بازدارندگی بسیار جدی در برابر روسیه عمل میکند.»
مکرون برای اولین بار در سال ۲۰۲۰ ایده مشارکت اروپا در بازدارندگی هستهای خود را مطرح کرد. اما در آن زمان، واکنش شرکای فرانسه در اتحادیه اروپا سکوت بود.
اما پنج هفته پس از بازگشت ترامپ به کاخ سفید، فریدریش مرتس که قرار است صدراعظم جدید آلمان شود، به طور روشن از پیشنهاد مکرون استقبال کرد و گفت که برلین ممکن است نیاز داشته باشد کمتر به چتر هستهای ایالات متحده وابسته شود.
او خواستار گفتگو با فرانسه و بریتانیا در مورد گسترش حفاظت هستهای آنها شد.
مکرون در سخنرانی چهارشنبه خود از این اظهارات به عنوان یک نقطه عطف «تاریخی» یاد کرد.
با این حال، استراتژی فرانسه هنوز مبهم است و در چنین شرایطی، برخی از رهبران اتحادیه اروپا احتیاط کردهاند.
کارشناسان میگویند فرانسه نمیتواند امیدوار باشد که همان سطح زیرساختهای هستهای استراتژیک را که ایالات متحده در اروپا دارد، جایگزین کند.
فرانسه تنها کسری از تعداد تسلیحات اتمی هوابردی را که ایالات متحده میتواند ارائه دهد در اختیار دارد، بلکه هرگونه ارتقای سیستمهای هستهای فرانسه پرهزینه و پیچیده خواهد بود.
اویکا سیلینا، نخستوزیر لتونی، در پاسخ به این سوال که آیا لتونی تسلیحات هستهای فرانسه را در خاک خود میپذیرد یا خیر، گفت که برای پاسخ به این سوال «خیلی زود» است.
برخی دیگر از رهبران اروپایی نیز احتیاط کردند.
پتر فیالا، نخستوزیر چک پنجشنبه در یک کنفرانس خبری در پراگ پیش از نشست اتحادیه اروپا گفت که این بحث «زودرس» است.
فیالا افزود: «امکان بررسی آن وجود دارد، اما در حال حاضر امنیت ما با همکاری نزدیک با ایالات متحده تضمین شده است.»
اولاف شولتس، صدراعظم آلمان که به زودی مقام خود را به مرتس واگذار خواهد کرد، گفت که مهم است اروپا از حفاظت نظامی ایالات متحده صرفنظر نکند.
شولتس در دوران صدراعظمی خود با استراتژی دفاعی فرانسه در مورد اروپا شدیدا اختلاف داشت.
پیشنهاد مکرون واکنشهای همراه با خشم و کنایه را نیز در روسیه به همراه داشت.
بیشتر بخوانید: روسیه با رد حضور نیروهای صلحبان در اوکراین، درباره 'تهدید هستهای' فرانسه هشدار داد
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری امریکا، روز پنجشنبه ۱۶ حوت، اعلام کرد که تا یک ماه و نیم آینده به عربستان سعودی سفر خواهد کرد. ترامپ در مورد اینکه آیا در جریان این سفر با ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه دیدار خواهد کرد یا نه، چیزی نگفت.
دونالد ترامپ، دو هفته پیش، پس از یک گفتوگوی ۹۰ دقیقه با پوتین، گفت با او در عربستان سعودی دیدار خواهد کرد و محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان نیز در این دیدارها حضور خواهد داشت.
پس از این گفتوگوی تلفنی، شماری از مقامات ارشد دو کشور در عربستان سعودی با یکدیگر دیدار کردند. این دیدار بهطور عمده بر مذاکرات صلح اوکراین متمرکز بود اما سپس روشن شد در جریان مذاکرات به موضوعاتی دیگر، از جمله ایران و برنامه هستهای جمهوری اسلامی نیز پرداخته شده و مسکو پیشنهاد کرده بین تهران و واشنگتن میانجیگری کند.
اندکی پیش از آنکه ترامپ از سفر خود به عربستان سعودی خبر دهد، استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ در خاورمیانه گفت او در حال مذاکره با اوکراین برای چارچوب توافق صلح برای پایان دادن به جنگ با روسیه است و قرار است هفته آینده با اوکراینیها در عربستان سعودی دیدار کند.
ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین، نیز اندکی پس از اظهارات ویتکاف اعلام کرد که دوشنبه آینده به عربستان سعودی خواهد رفت و با ولیعهد این کشور دیدار خواهد کرد.
زلنسکی گفت که تیم او پس از ملاقات با ولیعهد سعودی، در عربستان باقی خواهد ماند تا با مقامات امریکایی دیدار کند.
از ناتو تا جنگ تعرفهها و حذف وزارت معارف
دونالد ترامپ در آستانه امضای چند فرمان اجرایی جدید، در اظهارنظرهایی کوتاه به موضوعات و مسائل متنوع و متعددی اشاره کرد.
او با اشاره به اینکه کشورهای عضو سازمان پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو، هنوز به اندازه کافی سهم خود را نمیپردازند، بار دیگر هشدار داد که اگر کشورهای ناتو هزینه کافی برای دفاع از خود پرداخت نکنند، ایالات متحده از آنها دفاع نخواهد کرد.
او همچنین با دفاع از وضع تعرفههای جدید بر کالاهای وارداتی به آمریکا گفت ماه آینده هیچ معافیتی برای موترهای وارداتی از کانادا و مکسیکو وجود نخواهد داشت و او به سازندگان موتر گفته است که معافیت آنها یک معامله کوتاه مدت خواهد بود.
ترامپ روز چهارشنبه خودروسازان را از تعرفه های تنبیهی ۲۵ درصدی خود بر کانادا و مکسیکو به مدت یک ماه و تا زمانی که قوانین تجارت آزاد موجود را رعایت کنند، معاف کرد.
وضع تعرفه بر کالاهای صادراتی از مکسیکو و کانادا که مشمول قرارداد تجاری امریکای شمالی میشوند نیز تا ۱۳ حمل به تعویق افتاده است.
ترامپ روز پنجشنبه در بخش دیگری از صحبتهای خود همچنین گفت که احتمالا ضرب الاجل پلتفرم رسانه اجتماعی تیک تاک متعلق به چین را تمدید خواهد کرد تا به این برنامه محبوب اجازه دهد به فعالیت خود در ایالات متحده ادامه دهد.
او همچنین گفت که میخواهد پس از حذف احتمالی وزارت معارف، ایالات این کشور مکاتب را اداره کنند.
ترامپ به خبرنگاران گفت که اگر وزارت معارف حذف شود، قرضههای دانشجویی از سوی وزارت خزانهداری ایالات متحده، اداره کسبوکارهای کوچک یا وزارت بازرگانی اداره خواهند شد.
بر اساس گزارش موسسه اقتصاد وصلح، داعش و گروههای وابسته به آن، با پذیرفتن مسئولیت کشتن بیش از ۱۸۰۰ نفر در ۲۲ کشور جهان، مرگبارترین سازمان تروریستی در سال ۲۰۲۴ بودند.
بنا به این گزارش، داعش توانسته است فعالیت خود را در ۳۰ کشور افزایش دهد.
با این حال، تلفات منسوب به این گروه نسبت به سال ۲۰۲۳ ده درصد کاهش یافته است.
در سال ۲۰۲۳ میلادی، یک هزار و ۹۹۶ نفر در حملاتی که داعش مسئولیت آن را به عهده گرفته، کشته شدهاند. این رقم در سال گذشته ۱۸۰۵ نفر بوده است.
طبق گزارش موسسه اقتصاد و صلح که یک اندیشکده بینالمللی است، داعش، تحریک طالبان پاکستانی، جماعت نصرتالاسلام والمسلمین و الشباب عامل مرگ بیش از ۴۲۰۰ نفر در سال گذشته بودند.
این گروهها در سال ۲۰۲۳ در ۲۹ کشور فعال بودند اما در سال ۲۰۲۴ توانستند ساحه فعالیت شان را به ۳۰ کشور گسترش دهند.
در این گزارش آمده که در سال ۲۰۲۴ مسئولیت ۳۶ درصد حملات تروریستی را هیچ گروهی به عهده نگرفت.
داعش خراسان، فعالترین گروه جهادی
داعش به عنوان یک شبکه جهانی تروریستی به حضورش در چندین منطقه از طریق شاخههایش ادامه داده است. در سال ۲۰۲۴ این گروه در ۲۲ کشور در سراسر خاورمیانه، افریقا، آسیا و اروپا فعال بوده است.
با این حال، شاخه خراسان داعش به عنوان یکی از فعالترین گروههای جهادی در سراسر جهان تبدیل شده است. طبق این گزارش، داعش خراسان پیوسته ساحه فعالیتهایش را فراتر از افغانستان به پاکستان، ایران، روسیه و آسیای مرکزی گسترش داده است.
در گزارش آمده که توانایی داعش خراسان برای گسترش فعالیتهایش باعث نگرانی بینالمللی شده و تلاشهای ضد تروریسم را در اتحادیه اروپا، روسیه و آسیای مرکزی افزایش داده است.
در سال ۲۰۲۴ داعش خراسان مسئول دو مورد از مرگبارترین حملات تروریستی، یکی در ایران و دیگری در روسیه بود.
در گزارش شاخص جهانی تروریسم ۲۰۲۵ آمده است که شاخه خراسان داعش تلاشهای خود را برای استخدام نیرو تشدید کرده و تبلیغات چندزبانهای را برای شهروندان آسیای جنوبی و مرکزی تولید میکند.
داعش خراسان تبلیغات خود را به زبانهای پشتو، دری، عربی، اردو، اوزبیکی، تاجیکی، انگلیسی و اخیراً روسی و ترکی تولید کرده است. این گروه همچنین آموزش از راه دور در مورد تاکتیکها، انتخاب هدف و تهیه سلاح برای اعضای خود ارائه میدهد.
جایگاه افغانستان در شاخص جهانی تروریسم
در شاخص جهانی تروریسم ۲۰۲۵ بورکینافاسو اول، بدنبال آن پاکستان و سوریه در جایگاه بعدی قرار دارند.
در گزارش موسسه اقتصاد و صلح، افغانستان تحت کنترول طالبان در رتبه نهم قرار گرفته است. طبق این گزارش، افغانستان در سال گذشته پیوسته هدف حملات تروریستی بوده و نسبت سال قبل، نزدیک به ۲۰ درصد افزایش بوده است.
شمار تلفات حوادث تروریستی در سال گذشته در افغانستان ۱۱۳ نفر گزارش شده که یک کاهش ۱۲ درصدی است. با اینحال حوادث تروریستی شاهد افزایش بوده و از ۷۳ رویداد در سال ۲۰۲۳ به ۸۷ مورد در سال گذشته رسیده است.
موسسه اقتصاد و صلح گفته است هرچند فعالیتهای تروریستی در افغانستان به طرز چشمگیری کاهش یافته اما به معنای برقراری صلح در این کشور نیست.
در گزارش آمده است که فعالیتهای خشونتبار در سال ۲۰۲۴ عمدتا در ولایات شمالی افغانستان متمرکز بوده و کابل و تخار شاهد بیشترین حملات بودهاند. در کابل ۴۱ حمله صورت گرفته که طی آن ۲۷ کشته شدند.
طبق این گزارش، از سال ۲۰۰۷ تلفات ناشی از حملات تروریستی نوساناتی داشته که از ۱۰ هزار و ۸۸۲ در اوج آن در سال ۲۰۱۵ به ۶۸۳۴ در سال ۲۰۲۲ رسید. با این حال، بیشترین کاهش در فعالیتهای تروریستی از سال ۲۰۰۷ در عراق، افغانستان و تایلند رخ داده است.
بر اساس این گزارش، بیشتر حملات توسط گروههای ضد طالبان از جمله جبهه مقاومت ملی و جبهه آزادی انجام شده است. با این حال، داعش خراسان با به عهده گرفتن مسئولیت ۵۷ درصد تلفات و یک پنجم حملات مرگبارترین گروه در افغانستان بوده است. تنها در یک حمله انتحاری این گروه به یک شعبه بانکی در قندهار ۲۱ نفر کشته شدند.
موسسه اقتصاد و صلح در گزارش شاخص جهانی تروریسم خود گفته که در سال ۲۰۲۴ آمار کلی تلفات حملات تروریستی به ۷ هزار و ۵۵۵ نفر رسید که نسبت به سال قبل آن ۱۳ درصد کاهش را نشان میدهد. طبق این گزارش،شمار حملات تروریستی نیز در سال ۲۰۲۴ با کاهش ۳درصدی به ۳ هزار و ۴۹۲ حمله رسید.
در کشورهای غربی، حملات تروریستی فردی سال گذشته افزایش یافت و از ۳۲ به ۵۲ حمله رسید. این حملات عمدتا توسط افراد جوان انجام شده که روابط رسمی با سازمانهای تروریستی نداشتهاند. طبق این گزارش، حوادث تروریستی در اروپا دو برابر شد و ۶۷ حمله از جمله حملات منسوب به داعش و حماس رسید.