مرکز نظارت بر کیفیت هوا مستقر در سوئیس در گزارشی اعلام کرد که تنها ۱۷ درصد از شهرهای جهان در هفت کشور دستورالعملهای سازمان بهداشت جهانی مربوط به آلودگی هوا را رعایت میکنند. براساس این گزارش چاد، کنگو، بنگلادیش، پاکستان و هند دارای آلودهترین هوا هستند.
در گزارشی که روز سهشنبه، ۲۱ حوت منتشر شد، آمده است که بیشتر کشورهای جهان با هوای آلوده مواجه هستند و هند شش شهر از میان ۹ شهر آلوده جهان را به خود اختصاص داده است.
طبق این گزارش، کشورهای استرالیا، باهاما، باربادوس، استونیا، گرنادا، ایسلند و نیوزلند معیار سالانه آلودگی را رعایت میکنند.
این گزارش که بر اساس دادههای ۴۰ هزار ایستگاه نظارت بر کیفیت هوا در ۱۳۸ کشور تهیه شده، نشان میدهد که شهر برنیهات هند آلودهترین شهر جهان در سال ۲۰۲۴ است.
کارشناسان میگویند که به دلیل نبود تجهیزات لازم برای نظارت دقیق در بسیاری از کشورها، میزان واقعی آلودگی هوا ممکن است بیشتر از آمار گزارششده باشد.
این گزارش در حالی منتشر میشود که هفته گذشته، وزارت خارجه ایالات متحده امریکا اعلام کرد دیگر دادههای مربوط به آلودگی هوا را که از سفارتخانهها و قنسولگریهای خود در سراسر جهان جمعآوری میکند، منتشر نخواهد کرد.
فاطمه احمد، دانشمند و متخصص آلودگی هوا در مالیزیا، به آسوشیتدپرس گفت که تنفس هوای آلوده در بلندمدت میتواند منجر به بیماریهای تنفسی، آلزایمر و سرطان شود. سازمان بهداشت جهانی تخمین میزند که آلودگی هوا سالانه حدود هفت میلیون نفر را به کام مرگ میکشاند.
مرکز نظارت بر کیفیت هوا همچنین گزارش داده است که در چندین شهر جهان، از جمله بیجینگ، سئول و ریبنیک، میزان آلودگی هوا کاهش یافته است. طبق گزارشها، در این شهرها استفاده از انرژی پاک ترویج یافته است.
تسلا، شرکت سازنده موترهای برقی، دوشنبه ۲۰ حوت بدترین سقوط سهام خود را در بیش از پنج سال گذشته تجربه کرد و شبکه اجتماعی اکس نیز در همین روز برای ساعاتی از دسترس بسیاری از کاربران در کشورهای مختلف خارج شد.
ترامپ در واکنش به این رویداد، در شبکه اجتماعی خودش، تروثسوشال، نوشت برای حمایت از ماسک، یک موتر جدید تسلا میخرد.
او در این پست نوشت: «ایلان ماسک برای کمک به کشورمان دارد همهچیزش را به خطر میاندازد اما چپهای افراطی رادیکال، با روشی غیرقانونی و تبانیآمیز در تلاشاند تا یکی از برترین خودروسازان جهان و "فرزند" ایلان را تحریم کنند تا به او و هر آنچه که نمایندهاش است، ضربه بزنند.»
ماسک دوشنبه ۲۰ حوت در گفتوگویی با شبکه فاکس بیزنس گفت که انتظار دارد برای یک سال دیگر در حکومت ترامپ باقی بماند.
سهام تسلا از زمانی که ماسک به حکومت ترامپ پیوست و ریاست اداره بهرهوری حکومت (DOGE) را بر عهده گرفت، هر هفته روند نزولی داشته است. این اداره در حال اجرای یک برنامه گسترده و بحثبرانگیز برای کاهش هزینههای دولت فدرال و کاهش تعداد کارکنان دولتی است.
ارزش بازار این شرکت موترسازی برقی بیش از ۵۰ درصد کاهش یافته که معادل تقریبا ۸۰۰ میلیارد دالر ضرر است.
ماسک در پاسخ به یک پست در شبکه اجتماعی اکس که به سقوط تاریخی سهام تسلا اشاره داشت، نوشت: «در بلندمدت وضعیت خوب خواهد شد.»
ماسک: میخواهم یک تریلیون دالر صرفهجویی کنم
روز دوشنبه، ماسک گفت که در حال حاضر بیش از ۱۰۰ نفر در تیم او در اداره بهروهوری حکومت فعالیت دارند و تقریبا در تمامی سازمانهای دولتی مستقر شدهاند.
او افزود که این تعداد ممکن است به ۲۰۰ نفر افزایش یابد.
ماسک پیشبینی کرد: «میتوانیم تا یک تریلیون دالر صرفهجویی کنیم؛ مگر اینکه متوقف شویم.»
با این حال، تخمینهای ماسک در مورد میزان صرفهجوییهای دولت به چالش کشیده شده است و اداره بهرهوری دولت برخی از ادعاهای خود را درباره بزرگترین صرفهجوییهای مالی، از وبسایتش حذف کرده است.
بر اساس آماری که جمعه از سوی اداره آمار کار ایالات متحده منتشر شد، از زمان آغاز برنامههای این اداره، تعداد کارکنان دولت فدرال در ماه فبروری ۱۰ هزار نفر کاهش یافته است.
در کنار تسلا و ایکس، ماسک مالک شرکت فضایی اسپیساکس و شرکت فناوری عصبی نورالینک است.
مجری فاکس بیزنس، لری کادلو، در گفتوگوی خود با ماسک به او گفت: «شما در حال از دست دادن کنترل بقیه کسبوکارهای خود هستید. چطور همزمان همه این شرکتها را اداره میکنید؟»
ماسک در پاسخ با خنده گفت: «با دشواری زیاد.»
او سپس با لحنی جدیتر ادامه داد: «من فقط در تلاش هستم که دولت را کارآمدتر کنم، اتلاف هزینهها و فساد را کاهش دهم و تاکنون پیشرفت خوبی داشتهایم. صرفهجوییهای ما در حال حاضر از چهار میلیارد دلار در روز فراتر رفته است. بنابراین، این رقم بسیار قابل توجه است.»
با این حال سهام تسلا دوشنبه ۲۰ حوت بیش از ۱۵.۴ درصد کاهش داشت و معاملات روزانه را در وضعیت نزولی به پایان رساند.
حمله سایبری به اکس و درگیری با سناتور امریکایی
ایلان ماسک همچنین اختلالهای روز دوشنبه شبکه اکس را به «یک حمله سایبری گسترده» نسبت داد که به گفته او از آدرسهای آیپی مستقر در اوکراین سرچشمه گرفته بود.
او هیچ مدرکی برای این حرف ارائه نکرد.
علاوه بر این، ماسک دوشنبه در واکنش به گفتههای مارک کلی، سناتور دموکرات ایالت آریزونا، در توییتی نوشت: «تو یک خائن هستی.»
ماسک زمانی این واکنش را نشان داد که مارک کلی در پستی در اکس درباره سفرش به اوکراین در آخر هفته نوشته بود: «همه ما خواهان پایان این جنگ هستیم اما هر توافقی باید امنیت اوکراین را تضمین کند و نباید به نفع پوتین تمام شود.»
سناتور کلی که خلبان سابق نیروی دریایی و فضانورد ناسا است، در پاسخ به ماسک نوشت: «خائن؟! ایلان، اگر نمیفهمی که دفاع از آزادی یکی از اصول اساسی امریکاست و امنیت ما را تضمین میکند، شاید بهتر باشد این کار را به ما بسپاری که درک درستی از آن داریم.»
بر اساس گزارش وبسایت کینک کالج لندن، پژوهشی که به تازگی از سوی آیپسوس بریتانیا و موسسه جهانی برای رهبری زنان در کینگز کالج لندن با بررسی نظرات نزدیک به ۲۴ هزار نفر در ۳۰ کشور جهان انجام شده، الگوهای قابل توجهی را در مورد دیدگاههای برابریخواهانه جنسیتی آشکار کرده است.
نتایج نشان میدهند جوانان نسل زد در مقایسه با نسلهای پیشین، دیدگاههای متفاوتی نسبت به فمینیسم، نقشهای جنسیتی و حقوق زنان دارند.
واگرایی در دیدگاههای جوانان
در حالی که ۵۳ درصد از زنان نسل زد خود را فمینیست میدانند، تنها ۳۲ درصد از مردان همین نسل چنین تعریفی از خود دارند.
این شکاف ۲۱ درصدی، بزرگترین اختلاف در میان تمام نسلهای مورد بررسی است.
نسل میلنیال (متولدین اوایل دهه ۱۹۸۰ تا اواسط دهه ۱۹۹۰) با شکاف ۱۶ درصدی بین زنان و مردان، در رتبه دوم قرار دارد.
شکاف بین زنان و مردان نسل بیبیبومر (متولدین ۱۹۴۶ تا ۱۹۶۴) و نسل ایکس (متولدین اوایل دهه ۱۹۶۰ تا اوایل دهه ۱۹۸۰) به ترتیب ۱۱ و هشت درصد است.
در این مطالعه، در مورد نگرش به نقشهای جنسیتی نیز تفاوتهای قابل توجهی مشاهده شد.
بیش از یکچهارم (۲۸ درصد) از مردان نسل زد معتقدند مردی که در خانه میماند تا از فرزندانش مراقبت کند «مردانگی کمتری» دارد؛ دیدگاهی که تنها ۱۹ درصد از زنان همین نسل با آن موافق هستند.
جالب اینجاست که این آمار در میان مردان نسل بیبیبومر تنها ۱۲ درصد است که نشاندهنده تفاوت نگرش بین نسلهاست.
دیدگاههای متفاوت درباره تلاشهای برابریخواهانه
یافته قابل توجه دیگر این پژوهش مربوط به دیدگاهها درباره تلاشهای برابریخواهانه است.
حدود ۶۰ درصد از مردان نسل زد معتقدند از مردان انتظارات بیش از حدی برای حمایت از برابری جنسیتی وجود دارد که ۲۲ درصد بیشتر از زنان همین نسل است.
همچنین ۵۷ درصد از مردان نسل زد بر این باورند که «تلاشها برای ارتقای برابری زنان آنقدر پیش رفته که اکنون علیه مردان تبعیض ایجاد میکند» اما تنها ۳۶ درصد از زنان نسل زد با این دیدگاه موافق هستند.
نکته قابل توجه این است که مسنترین نسل مورد بررسی، یعنی نسل بیبیبومر، در واقع پیشروترین دیدگاه را در این زمینه دارد. بیبیبومر تنها گروهی است که کمتر از نیمی (۴۴ درصد) از مردانشان معتقدند تلاشهای برابریخواهانه به تبعیض علیه مردان منجر شده است.
اتفاق نظر درباره تنشهای جنسیتی در جامعه
تنها موردی که زنان و مردان نسل زد دیدگاه به نسبت مشابهی به آن دارند، اعتقاد به وجود تنشهای جنسیتی در جامعه امروز است.
بر اساس نتایج این مطالعه، ۶۰ درصد از اعضای نسل زد در ۳۰ کشور مورد بررسی معتقدند بین زنان و مردان تنش وجود دارد که بیشترین میزان در میان تمام نسلهای مورد بررسی است. این میزان برای نسل بیبیبومر تنها ۴۰ درصد است.
از نظر مقایسه بین کشورها، کوریای جنوبی با ۷۶ درصد بالاترین میزان تنش بین زنان و مردان را در میان ۳۰ کشور مورد مطالعه گزارش کرده است.
بریتانیا با ۴۰ درصد در جایگاه بهتری قرار دارد و رتبه ۲۶ را به خود اختصاص داده است. امریکا با ۵۸ درصد و استرالیا با ۵۱ درصد، میزان تنش جنسیتی بالاتری نسبت به بریتانیا نشان میدهند.
با این حال، نکته قابل توجه در این پژوهش آن است که تنشهای جنسیتی در مقایسه با سایر تنشهای اجتماعی، کمتر گزارش شدهاند.
در ۳۰ کشور مورد مطالعه، تنها ۵۱ درصد از پاسخدهندگان معتقدند بین مردان و زنان تنش وجود دارد، در حالی که حدود ۷۳ درصد بین ثروتمندان و فقرا، ۷۰ درصد بین مهاجران و افراد بومی و ۶۶ درصد بین افراد با ایدههای لیبرال-پیشرو و کسانی که ارزشهای سنتی دارند، تنش مشاهده میکنند.
این آمار نشان میدهد تنشهای اقتصادی-طبقاتی و فرهنگی همچنان در صدر چالشهای اجتماعی قرار دارند.
امید به آیندهای برابر
با وجود این روندهای متفاوت، همچنان اکثریت قاطع مردم در تمام کشورهای مورد بررسی (۶۸ درصد)، از جمله اکثریت مردان (۶۲ درصد)، میگویند دستیابی به برابری بین زنان و مردان برایشان اهمیت شخصی دارد.
به گفته پروفسور هیجونگ چانگ، مدیر موسسه جهانی رهبری زنان در کینگز کالج لندن، اگرچه از سال گذشته تاکنون پیشرفتهایی حاصل شده اما همچنان تقسیمبندیهای قابل توجهی در نحوه درک برابری جنسیتی در بسیاری از جوامع وجود دارد.
این شکاف اغلب از سوی سیاستمداران و رسانههایی تقویت میشود که پیشرفت زنان را بهعنوان علت نارضایتیهای گستردهتر اجتماعی، مانند کاهش فرصتهای شغلی با درآمد مناسب و امنیت کاری معرفی میکنند.
کلی بیور، مدیرعامل آیپسوس در بریتانیا و ایرلند نیز تاکید کرد: «نبرد جنسیتی به نیرویی برجسته در میان نسل زد تبدیل شده است. با وجود اینکه اکثریت نمونه ۳۰ کشوری ما میگویند برابری جنسیتی برایشان شخصا مهم است، همچنان شاهد نگرشهای متفاوت نسبت به برابری جنسیتی به طور گستردهتر هستیم؛ به ویژه در میان این گروه سنی جوانتر.»
بیور در ادامه گفت: «این یافتهها، به ویژه در کنار نتایج انتخابات اخیر در امریکا و آلمان که در آنها مردان جوان به طور قابل توجهی بیشتر از زنان جوان از احزاب سیاسی راستگرا حمایت کردند، بر نیاز فوری به گفتوگوهای دقیق و راهحلهای فراگیری تاکید میکند که به نگرانیهای همه جنسیتها پاسخ دهد.»
به گفته او، جامعه جهانی باید راههایی برای پر کردن این شکاف بیابد و اطمینان حاصل کند که پیشرفت به سوی برابری جنسیتی به نفع همه است.
بر اساس این گزارش که دوشنبه ۲۰ حوت منتشر شد، میزان واردات تسلیحات اوکراین در این بازه زمانی در مقایسه با سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۹، حدود ۱۰۰ برابر افزایش یافته است.
سیپری افزود پس از حمله روسیه، دستکم ۳۵ کشور به اوکراین تسلیحات ارسال کردند و همچنان تحویل سلاح بیشتر به این کشور در دستور کار قرار دارد.
۴۵ درصد تسلیحات عمده ارسالشده به اوکراین از امریکا تامین شد و پس از آن، آلمان با ۱۲ درصد و پولند با ۱۱ درصد، در رتبههای بعدی قرار گرفتند.
پس از اوکراین، کشورهای هند، قطر، عربستان سعودی، پاکستان، جاپان، استرالیا، مصر، ایالات متحده و کویت، در میان بزرگترین واردکنندگان تسلیحات جهان طی این دوره جای دارند.
روسیه عملیات نظامی خود را علیه اوکراین حوت ۱۴۰۰ کلید زد و از آن زمان تاکنون، درگیریهای مرگبار میان دو کشور ادامه داشته است. از زمان آغاز جنگ کنونی، روسیه حدود یک-پنجم از خاک اوکراین را به تصرف خود درآورده است.
گزارش سیپری در حالی منتشر میشود که رسانهها ۱۳ حوت به نقل از مقامهای ارشد امریکا گزارش دادند دونالد ترامپ، رئیسجمهور ا ین کشور، تمامی کمکهای نظامی به اوکراین را متوقف و اعلام کرده تا زمانی که رهبران اوکراین تعهدی «صادقانه» به صلح نشان ندهند، این کمکها از سر گرفته نخواهد شد.
افزایش ۱۵۵ درصدی واردات تسلیحات کشورهای اروپایی
سیپری در ادامه گزارش خود اعلام کرد واردات تسلیحات کشورهای اروپایی در فاصله سالهای ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴ با افزایش ۱۵۵ درصدی همراه بوده که این مساله را میتوان به نگرانی از تهدیدات روسیه و ابهامات موجود در مورد سیاست خارجی آمریکا نسبت داد.
با این حال، بهجز اوکراین، نام کشور اروپایی دیگری در میان ۱۰ واردکننده نخست تسلیحات عمده جهان به چشم نمیخورد.
هرچند واردات تسلیحات در اروپا و امریکا در این بازه زمانی افزایش یافته اما سایر مناطق جهان از این روند پیروی نکردند. در نتیجه، حجم کلی جابهجایی تسلیحات در جهان در دوره ۲۰۲۰-۲۰۲۴ تقریبا در همان سطح دورههای ۲۰۱۵-۲۰۱۹ و ۲۰۱۰-۲۰۱۴ باقی ماند.
متیو جورج، مدیر برنامه انتقال تسلیحات در موسسه بینالمللی تحقیقات صلح استکهلم، در تحلیل این دادهها گفت آمار جدید بهوضوح نشان میدهد کشورهای اروپایی برای مقابله با تهدیدات روسیه، تقویت تسلیحاتی خود را در دستور کار قرار دادهاند.
جورج افزود: «با این حال، برخی واردکنندگان عمده تسلیحات، از جمله عربستان سعودی، هند و چین، با وجود نگرانیهای شدید از تهدیدات در مناطق خود، به دلایل مختلف کاهش چشمگیری در حجم وارداتشان داشتهاند.»
در هفتههای اخیر، دولت ترامپ کوشیده است از روابط مسکو و واشنگتن که در دوره جو بایدن به سردی گراییده بود، تنشزدایی کند.
این رویکرد با نارضایتی متحدان اروپایی امریکا همراه شده و به نگرانیها در خصوص چشمانداز امنیتی اروپا در برابر تهدیدات روسیه دامن زده است.
امریکا، بزرگترین صادرکننده تسلیحات جهان
سیپری در گزارش خود نوشت امریکا سهم خود از مجموع صادرات جهانی تسلیحات را به ۴۳ درصد رسانده و جایگاه خود را بهعنوان بزرگترین صادرکننده تسلیحات بیش از پیش تثبیت کرده است.
فرانسه، روسیه، چین، آلمان، ایتالیا و بریتانیا نیز رتبههای دوم تا هفتم این فهرست را به خود اختصاص دادند.
در بازه زمانی ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴، ایالات متحده ۶۶ درصد از تسلیحات وارداتی اسرائیل را تامین کرد و آلمان با ۳۳ درصد و ایتالیا با یک درصد در ردههای بعدی قرار گرفتند.
سیپری افزود با وجود جنگ غزه، واردات تسلیحات اسرائیل در این دوره در مقایسه با پیش از آن، تا حد زیادی ثابت مانده است.
به گزارش این موسسه، دشمنان اسرائیل، از جمله حماس، حزبالله لبنان و حوثیهای یمن به سلاحهای جمهوری اسلامی متکی هستند و «حزبالله و حوثیها از موشکها و پهپادهای تامینشده از سوی ایران علیه اسرائیل استفاده کردهاند».
عبدالباسط البحر، سخنگوی ارتش یمن، ۱۵ دی اعلام کرد جمهوری اسلامی پس از تضعیف گروههای نیابتی خود در منطقه، ارسال تسلیحات بیشتر به حوثیها را در دستور کار قرار داده است.
ولودیمیر زلنسکی امیدوار است که مذاکرات جده باعث احیای روابط با امریکا شود.
روابط کییف با واشنگتن پس از دیدار فاجعهبار زلنسکی با دونالد ترامپ در ماه گذشته دچار تنش شدیدی شد.
رئیسجمهور اوکراین پیشنهاد آتشبس اولیه با روسیه در حملات هوایی و دریایی را داده است. زلنسکی با این پیشنهاد میخواهد به ترامپ نشان دهد که برای صلح آماده است. ترامپ زلنسکی را به عدم آمادگی برای صلح متهم کرد و به مذاکرات مستقیم با روسیه ادامه داد.
همزمان، آندری یرماک، مذاکرهکننده اوکراینی و رییس دفتر ریاستجمهوری اوکراین سهشنبه اولین تصاویر از دیدار با هیئت آمریکایی در عربستان سعودی را منتشر کرد. او گفت: «ما برای برقراری صلحی عادلانه و پایدار در اوکراین کار میکنیم».
در جریان این مذاکرات، آتشبس جزئی بین کییف و مسکو مورد بحث قرار میگیرد.
بزرگترین حملات اوکراین به مسکو
مقامهای روسی گفتند، اوکراین در شبانه روز گذشته بزرگترین حمله پهپادی خود را به مسکو انجام داد که شامل به کارگیری دستکم ۹۱ هواپیمای بدون سرنشین بوده است. طبق گزارشها، دستکم دو نفر در این حملات کشته و ۱۸ نفر از جمله سه کودک زخمی شدند و باعث آتشسوزی، بسته شدن میدانهای هوایی و تغییر مسیر دهها پرواز شده است.
این حمله که به گفته مقامهای روسی در آن ۳۳۷ پهپاد بر فراز روسیه ساقط شدند، ظاهرا با هدف نشان دادن توانایی کییف برای انجام حملات بزرگ انجام شده است.
