وزارت خارجه مصر از اظهارات دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا درباره عدم جابهجایی ساکنان غزه قدردانی کرد. ترامپ روز چهارشنبه در پاسخ به سوالی در دیدار با میهال مارتین، نخستوزیر ایرلند در کاخ سفید گفت: «هیچکس فلسطینیان را از غزه اخراج نمیکند.»
وزارت خارجه مصر با انتشار بیانیهای روز پنجشنبه، ۲۳ حوت اعلام کرد که از اظهارات رئیسجمهور امریکا مبنی بر عدم درخواست برای خروج ساکنان غزه از این منطقه قدردانی میکند. این موضوع در بیانیهای از سوی وزارت خارجه مصر اعلام شد.
وزارت خارجه مصر در این بیانیه گفت: «این موضع نشاندهنده درک ضرورت جلوگیری از وخامت بیشتر وضعیت بشری در غزه و اهمیت یافتن راهحلهای عادلانه و پایدار برای مسئله فلسطین است.»
ترامپ پیشتر پیشنهاد داده بود که امریکا کنترول غزه را به دست بگیرد؛ جایی که حملات نظامی اسرائیل در ۱۷ ماه گذشته دهها هزار نفر را کشته است. او پیش از این نیز گفته بود که فلسطینیان این منطقه باید بهطور دایمی جابهجا شوند.
گروه حماس نیز روز چهارشنبه از عقبنشینی ظاهری ترامپ از پیشنهاد جابهجایی ساکنان غزه استقبال کرد و از او خواست که از همسویی با دیدگاه «راستگرایان افراطی صهیونیست» خودداری کند.
مشخص نیست روسیه دقیقا چه مواردی را در این فهرست گنجانده است و آیا پیش از پذیرش این شرایط، حاضر به مذاکره صلح با کییف خواهد بود یا نه.
به گفته این منابع، مقامهای روس و امریکایی در سه هفته گذشته از طریق دیدارهای حضوری و گفتوگوهای مجازی، این شرایط را بررسی کردهاند.
این افراد شرایط کرملین را گسترده و مشابه خواستههایی توصیف کردند که پیشتر به اوکراین، آمریکا و ناتو ارائه شده است.
شرایط قبلی شامل عدم عضویت اوکراین در ناتو، توافق برای عدم استقرار نیروهای خارجی در اوکراین و به رسمیت شناخته شدن بینالمللی ادعای ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه مبنی بر تعلق کریمه و چهار ایالت دیگر به روسیه بود.
رویترز نوشت برخی مقامهای امریکا، قانونگذاران و کارشناسان نگرانند که پوتین از آتشبس به عنوان فرصتی برای تشدید اختلافات بین ایالات متحده، اوکراین و اروپا استفاده کند.
درخواست پولند برای استقرار سلاحهای اتمی امریکا در این کشور
در همین حال فایننشالتایمز خبر داد که آندری دودا، رئیسجمهوری پولند (لهستان)، از امریکا خواسته است سلاحهای هستهای را به عنوان عاملی بازدارنده در برابر حمله احتمالی روسیه به اروپا، به این کشور منتقل کند.
دودا در مصاحبه با این رسانه گفت: «مرزهای ناتو در سال ۱۹۹۹ به سمت شرق حرکت کردند، بنابراین ۲۶ سال بعد باید زیرساختهای ناتو نیز به شرق بروند.»
از سوی دیگر همزمان با بحثها درباره آتشبس ۳۰ روزه، پوتین در حالی که لباس نظامی به تن داشت، در سفر به منطقه کورسک به فرماندهان ارشد دستور داد تا در اسرع وقت نیروهای اوکراینی را از منطقه غربی کورسک بیرون برانند.
این نخستین سفر او به کورسک پس از تصرف بخشهایی از آن به دست ارتش اوکراین است.
نیروهای اوکراینی ۱۶ اسد مرز روسیه را در هم شکستند و بخشی از سرزمین این کشور را تصرف کردند تا تمرکز نیروهای مسکو را از خطوط مقدم در شرق اوکراین منحرف کنند و به یک ابزار بالقوه چانهزنی دست یابند.
در همین حال والری گراسیموف، رییس ستاد کل ارتش روسیه، به پوتین گفت که نیروهای روسیه، نیروهای اوکراینی را از بیش از ۸۶ درصد منطقهای که در کورسک در اختیار داشتند (معادل ۱۱۰۰ کیلومتر مربع)، بیرون راندهاند.
گراسیموف گفت که طرحهای اوکراین برای استفاده از کورسک به عنوان ابزار چانهزنی در مذاکرات احتمالی آینده با روسیه شکست خورده است.
در همین روز، دونالد ترامپ، رئییسجمهوری امریکا، ابراز امیدواری کرد پوتین با پیشنهاد واشنگتن برای آتشبس ۳۰ روزه میان روسیه و اوکراین که کییف آن را پذیرفته است، موافقت کند.
ترامپ همچنین اعلام کرد گروهی از نمایندگان دولت او برای رایزنی به روسیه سفر خواهند کرد.
در همین حال خبرگزاری رویترز گزارش داد روسیه در برابر پیشنهاد برقراری آتشبس ۳۰ روزه در مناقشه اوکراین، «رویکردی محتاطانه اتخاذ کرده» است.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، ۲۲ اسفند اعلام کرد مارکو روبیو، وزیر خارجه امریکا و مایک والتز، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، قرار است جزییات نشست جده و طرح پیشنهادی آتشبس را در اختیار مسکو قرار دهند.
او افزود کرملین پیش از موضعگیری درباره طرح آتشبس، باید اطلاعات لازم را دریافت کند.
آمریکا و اوکراین ۲۱ اسفند پس از دیدار مقامهای ارشد دو کشور در جده، در بیانیهای مشترک اعلام کردند کییف با پیشنهاد واشینگتن برای برقراری آتشبس فوری ۳۰ روزه موافقت کرده و ایالات متحده هم پذیرفته که ارائه کمکهای نظامی و اطلاعاتی به اوکراین را بلافاصله از سر بگیرد.
وزیران خارجه گروه هفت، شامل آلمان، ایالات متحده، ایتالیا، بریتانیا، جاپان، فرانسه و کانادا، همراه با اتحادیه اروپا، برای دو روز به منظور برگزاری نشستی در شهر توریستی لا مالبای، واقع در تپههای کبک کانادا گردهم آمدهاند.
نشستهای گروه هفت معمولا بر اجماع در خصوص مسائل کلیدی بینالمللی متمرکز بوده است.
پیش از این مارکو روبیو، وزیر خارجه امریکا گفته بود که در نشست گروه هفت درباره «تصرف کانادا» بحث نخواهد شد.
مهمترین موضوع در دستور کار شرکای واشنگتن، دریافت گزارشی از مذاکرات روبیو با مقامهای اوکراینی در جده عربستان سعودی است. کییف در این مذاکرات آمادگی خود را برای توافق آتشبس فوری ۳۰ روزه اعلام کرده است.
همزمان خبرگزاری رویترز به نقل از دو فرد آگاه گزارش داد مسکو فهرستی از مطالبات خود را به امریکا ارائه کرده تا توافقی برای پایان جنگ علیه اوکراین و بازتنظیم روابط با واشنگتن حاصل شود.
اختلافات بر سر تعرفهها و رویکرد نسبت به روسیه و چین
در آستانه اولین نشست گروه هفت در دوران ریاست کانادا بر این گروه، تدوین یک بیانیه نهایی جامع و مورد توافق، با چالشهایی روبهرو بوده است.
تصمیم واشنگتن برای اعمال تعرفه ۲۵ درصدی بر تمام واردات فولاد و آلومینیوم، واکنش فوری کانادا و اتحادیه اروپا را در پی داشته و بر میزان تنشها افزوده است.
از سوی دیگر ایالات متحده تلاش کرده است برای گفتمان مرتبط با اوکراین خطوط قرمز تعیین کند و در عین حال با صدور بیانیه درباره محدودسازی «ناوگان سایه» روسیه – شبکهای از کشتیهای نفتکش که تحریمها را دور میزنند – مخالفت کرده و در عوض خواهان لحنی شدیدتر علیه چین شده است.
روبیو دوشنبه هشدار داد واشنگتن مخالف هرگونه گفتمانی است که بتواند به تلاشها برای گفتوگو میان روسیه و اوکراین آسیب بزند.
او روز چهارشنبه در گفتوگو با خبرنگاران گفت که یک بیانیه خوب از سوی گروه هفت، باید تلاش ایالات متحده را برای پیشبرد فرایند پایان دادن به جنگ، به رسمیت بشناسد.
دیپلوماتهای گروه هفت اظهار کردهاند که نتایج مثبت نشست جده دستکم میتواند گفتوگوها درباره اوکراین را تسهیل کند.
از زمان بازگشت دوباره ترامپ به کاخ سفید، ایالات متحده رویکرد حمایت حداقلی نسبت به اوکراین اتخاذ کرده و ضمن اعمال فشار برای رسیدن به یک توافق سریع به منظور پایان دادن به جنگ، از توجه به نقش شرکای اروپایی در مذاکرات آینده خودداری کرده و همزمان روابط خود را با مسکو بهبود بخشیده است.
از تعرفهها تا الحاق پنجاهویکمین ایالت
با به قدرت رسیدن ترامپ، حتی جاپان که بهشدت به تضمینهای امنیتی امریکا متکی است، خود را در تیررس حملات او دیده است.
به گزارش رویترز، یکی از دیپلوماتهای اروپایی به طعنه گفت: «اوضاع بسیار پیچیده است. شاید بهتر باشد صبر کنیم تا دوباره گروه هشت تشکیل شود!»
ترامپ پیشتر پیشنهاد داده بود که با بازگرداندن روسیه به این گروه، گروه هشت دوباره احیا شود. روسیه در سال ۲۰۱۴ و پس از الحاق کریمه به خاک خود، از گروه هشت کنار گذاشته شد.
رویترز نوشت که شاید هیچ کشوری بیش از کانادا شاهد اختلافات عمیق با واشنگتن نبوده است.
روابط میان ایالات متحده و کانادا به پایینترین سطح خود رسیده؛ بهویژه پس از تهدیدهای ترامپ برای اعمال تعرفه بر تمامی واردات از کانادا و اظهارنظرهای مداوم او درباره امکان الحاق کانادا به ایالات متحده به عنوان پنجاهویکمین ایالت.
روبیو در پاسخ به این گمانهزنیها گفت: «ما در گروه هفت روی تمام این مسائل تمرکز خواهیم کرد. این نشست درباره تصاحب کانادا نیست.»
با این حال، این سخنان نتوانسته است نگرانیهای اوتاوا را کاهش دهد.
موضع تهاجمی کانادا در گروه هفت
ملانی جولی، وزیر خارجه کانادا روز چهارشنبه ۲۲ حوت اعلام کرد که قصد دارد در نشست گروه هفت موضعی تهاجمی اتخاذ کند.
او اظهار داشت: «در هر نشست، موضوع تعرفهها را مطرح خواهم کرد تا واکنشی هماهنگ با اروپاییها تنظیم کرده و بر امریکاییها فشار بیاورم.»
دیپلوماتهای اروپایی نیز گفتهاند که امیدوارند در نشست گروه هفت، بهطور مستقیم ارزیابی کنند که روبیو تا چه حد در تعیین سیاست خارجی امریکا تاثیرگذار است.
ترامپ تاکنون از مقامات مختلفی خارج از وزارت خارجه برای هدایت مذاکرات حساس، از اوکراین گرفته تا خاورمیانه، استفاده کرده است. این امر باعث نگرانی متحدان واشنگتن شده که اظهارات متناقض و غیرمنتظرهای از مقامات امریکایی دریافت کردهاند.
او گفت که حمله به قطار جعفر اکسپرس توسط رهبران شبهنظامی مستقر در خارج از کشور برنامهریزی شده است و به طور مستقیم عناصری مستقر در هند در این قضیه دخالت داشتهاند.
بیانیه تاکید کرد که «تروریستها در افغانستان پناهگاههای امن دارند و پاکستان بارها از حکومت موقت افغانستان (طالبان) خواسته است که مانع از استفاده گروههایی مانند ارتش آزادیبخش بلوچ از خاک این کشور برای انجام عملیات تروریستی شود.»
منابع افغانستان اینترنشنال براساس اطلاعات نهادهای امنیتی پاکستان گزارش دادند که مکالمات رهگیریشده میان مهاجمان و هدایتکنندگان آنها نشاندهنده وجود یک حلقه ارتباطی از افغانستان، هند و اروپا است.
اعضای ارتش آزادیبخش بلوچ روز سهشنبه، قطار جعفر اکسپرس را که بیش از ۴۰۰ مسافر را از کویته به راولپندی منتقل میکرد، در منطقه مشکاف واقع در گذرگاه بولان گروگان گرفتند.
ارتش پاکستان اعلام کرده که تمام گروگانها آزاد شدهاند، اما شبهنظامیان پیش از آغاز عملیات پاکسازی، ۲۱ مسافر را کشتهاند.
همچنین براساس اعلام ارتش پاکستان، چهار نفر از نیروهای پاکستانی نیز در جریان این حمله در ناحیه بولان جان خود را از دست دادهاند.
سخنگوی وزارت خارجه پاکستان همچنین گفت پاکستان مذاکرات دیپلوماتیک را در مجامع عمومی مطرح نمیکند، اما به طور مداوم شواهد مفصلی از اینگونه حملات را با طالبان به اشتراک گذاشته است.
شفقت علیخان تصریح کرد که تمرکز اصلی پاکستان همچنان بر تقویت روابط دوستانه و نزدیک با طالبان است و مبارزه با تروریسم، حوزهای کلیدی در همکاری با شرکای بینالمللی باقی میماند.
ارتش پاکستان نیز رسما افغانستان را پایگاه طراحان این حمله خونین شبه نظامیان بلوچ معرفی کرد.
پاکستان براساس گزارشهای استخباراتی اعلام کرده که این حمله توسط «سرکردههای تروریستی» مستقر در افغانستان برنامهریزی و هدایت شده و آنها در تمام مدت حمله بهطور مستقیم با مهاجمان در تماس بودهاند.
احمد شریف چودری، مدیرکل روابط عمومی ارتش پاکستان گفت که حادثه جعفر اکسپرس «قوانین بازی را تغییر داد.»
او گفت: «هر کسی که پشت این حمله باشد، تحت تعقیب قرار گرفته و به عدالت سپرده خواهد شد.»
سخنگوی ارتش آزادیبخش بلوچستان روز پنجشنبه در بیانیهای ادعای ارتش پاکستان مبنی بر پایان عملیات و پیروزی ارتش پاکستان را رد کرد.
این گروه در بیانیه خود تأکید کرده که نبرد همچنان ادامه دارد و ارتش پاکستان در جبهههای مختلف در حال عقبنشینی است.
سخنگوی ارتش آزادیبخش بلوچستان همچنین گفته که برخلاف ادعای ارتش پاکستان مبنی بر نجات گروگانها، ارتش آزادیبخش بلوچستان طبق اصول جنگ و هنجارهای بینالمللی آنها را آزاد کرده است.
در این بیانیه افزوده شده که ارتش پاکستان برای پوشاندن شکستهای خود به تبلیغات ادامه داده و تلاش میکند تا با حمله به غیرنظامیان بلوچ، انتقام شکستهای خود را بگیرد.
