طالبان از توافق مرزی تاجیکستان و قرغیزستان استقبال کرد

وزارت خارجه طالبان روز شنبه ۲۵ حوت در بیانیهای از توافق اخیر مرزی تاجیکستان و قرغیزستان استقبال کرد.

وزارت خارجه طالبان روز شنبه ۲۵ حوت در بیانیهای از توافق اخیر مرزی تاجیکستان و قرغیزستان استقبال کرد.
سران تاجیکستان و قرغیزستان پیشتر توافقنامهای را برای تعیین خطوط مرزی میان دو کشور امضا کردند.
وزارت خارجه طالبان، توافقنامه مرزی این دو کشور را گامی مثبت برای ثبات، رشد اقتصادی منطقه و تقویت اعتماد خوانده است.
وزارت خارجه طالبان گفته «حل این اختلاف طولانیمدت بین دو کشور از طریق تفاهم را گامی مثبت بهسوی ثبات و رشد اقتصادی منطقه و تقویت اعتماد متقابل میداند.»
در بیانیه آمده است که اداره طالبان همواره از صلح، تفاهم و گسترش همکاریهای منطقهای حمایت میکند و باور دارد که این توافق « فصل جدید صلح پایدار و همکاری در آسیای مرکزی را خواهد گشود.»
صدر جاپاروف و امامعلی رحمان، روسای جمهور قرغیزستان و تاجیکستان روز پنجشنبه ۱۳ مارچ، توافقنامهای را در مورد تعیین خطوط مرزی بین دو کشور امضا کردند.
به دنبال آن، دو پاسگاه در مرز تاجیکستان و قرغیزستان که از سال ۲۰۲۱ مسدود شده بودند، دوباره به فعالیت آغاز کردند.
از ۲۴ حوت هم، پروازها از بیشکک به دوشنبه و خجند آغاز شد.
صدر جاپاروف گفت: «امضای توافقنامه مرز دولتی بین قرغیزستان و تاجیکستان یک رویداد سرنوشت ساز تاریخی است که هم از سوی مردمان کشورهای ما و هم جامعه جهانی با شور و شوق استقبال خواهد شد.»
رئیسجمهور قرغیزستان تاکید کرد که امضای این توافقنامه گام مهمی در تقویت امنیت، ثبات و توسعه پایدار برای کل منطقه آسیای میانه است.
تاجیکستان و قرغیزستان حدود هزار کیلومتر مرز مشترک دارند که یک سوم آن مورد مناقشه بوده و باعث درگیریهای مسلحانه خونین در سالهای گذشته شده است.
در یکی از موارد، قرغیزستان ماه سنبله ۱۴۰۱ اعلام کرد که در درگیری نیروهای این کشور با نیروهای مرزی تاجیکستان ۲۴ شهروندش کشته و ۸۷ نفر دیگر زخمی شدهاند.

نهاد تحقیقاتی اکپس در گزارشی تازه، از موانع و چالشهای مختلف در بهبود روابط طالبان با اوزبیکستان خبر داده است. طبق این گزارش، طالبان هیچ اقدام قاطعی علیه جنبش اسلامی اوزبیکستان مستقر در افغانستان نکرده است، در حالیکه اوزبیکستان این گروه را تهدیدی برای امنیت ملی خود میداند.
اتحادیه کشورهای مستقل مشترکالمنافع که اوزبیکستان هم عضو آن است، در ماه حمل ۱۴۰۲، از حضور گروههای تروریستی در افغانستان اظهار نگرانی کرد. در بیانیه مشترک این کشورها تاکید شد که «همه گروههای تروریستی از جمله داعش، القاعده، جنبش اسلامی ترکستان شرقی، تحریک طالبان پاکستان، ارتش آزادی بخش بلوچستان، جندالله، جیش العدل، جماعت انصارالله، جنبش اسلامی اوزبیکستان و دیگر سازمانهای تروریستی مستقر در افغانستان کماکان تهدیدی جدی برای امنیت منطقه و جهان محسوب میشوند.»
در گزارش اکپس که روز جمعه ۲۴ حوت منتشر شده، آمده است که اوزبیکستان از ساخت کانال انتقال آب قوشتپه در شمال افغانستان توسط طالبان نیز نگران است.
طالبان پس از بازگشت دوباره به قدرت، با صرف هزینه سنگینی بر اجرای طرح کانال قوشتپه تمرکز کرده است. این کانال بخشی از آب رودخانه آمو را به سوی مناطقی در شمال ولایتهای بلخ، جوزجان و فاریاب هدایت میکند.
نهاد تحقیقاتی اکپس میگوید نگرانیها و تنشها در مورد مدیریت آبهای فرامرزی دریای آمو همچنان وجود دارد و با تکمیل شدن کار ساخت کانال قوشتپه در افغانستان ممکن است تشدید شود.
شوکت میرضیایف، رئیسجمهور اوزبیکستان ماه سنبله ۱۴۰۲ هشدار داد که طالبان در حال ساخت کانال انتقال آب قوش تپه است و میتواند رژیم آب و تعادل را در آسیای میانه به طور اساسی تغییر دهد. شوکت میرضیایف گفت در واقع یک مصرفکننده جدید ظاهر شده که «هیچ تعهدی با کشورهای ما ندارد.»
نهاد تحقیقاتی اکپس به مطالبات طالبان هم اشاره کرده و گفته این گروه خواستار بازگرداندن هلیکوپترهای افغانستان است که از اوزبیکستان به امریکا منتقل شدند.
این در حالی است که رسانههای اوزبیکستان پیشتر گزارش دادند هفت چرخبال بلک هاوک ارتش سابق افغانستان که به اوزبیکستان برده شده بودند، به امریکا منتقل شدهاند. در گزارشها آمده که پنتاگون این چرخبالها را برای استفاده مناسب تشخیص داد و به ایالات متحده منتقل کرد.
به دنبال آن، وزارت دفاع طالبان انتقال هلیکوپترهای ارتش پیشین افغانستان از اوزبیکستان به ایالات متحده امریکا را «غیرقابل قبول» خواند. این وزارت از امریکا خواست چرخبالهای ارتش پیشین را به افغانستان بازگرداند.

عنایتالله الکوزی، سخنگوی وزارت مخابرات و تکنالوژی معلوماتی طالبان اعلام کرد که تاکنون ۱۸ میلیون سیم کارت تلفن در سراسر افغانستان ثبت شده است. او با اعلام اینکه در مجموع ۲۶ میلیون سیمکارت وجود دارد، گفت روند ثبت سیمکارتهای باقیمانده در جریان است.
خبرگزاری باختر، تحت کنترول طالبان روز شنبه ۲۵ حوت به نقل از عنایتالله الکوزی گزارش داد که روند ثبت سیمکارتها در افغانستان توسط وزارت مخابرات این گروه نظارت و مدیریت میشود.
وزارت مخابرات و تکنالوژی معلوماتی طالبان پیش از این از همه شرکتهای مخابراتی در افغانستان خواسته بود که طبق کار شیوه ثبت سیمکارتهای مخابراتی، سیمکارتهای مشتریان خود را ثبت کنند.
حکومت پیشین افغانستان نیز برای تامین امنیت و جلوگیری از سوءاستفاده گروههای مسلح به ویژه طالبان اقدام به ثبت سیمکارت کردند اما این روند موفق نشد.
با این حال اکنون کارشناسان و شهروندان نگران هستند که طالبان زیر عنوان تامین امنیت، حریم خصوصی شهروندان را نقض کند.

رسانهها در امریکا به نقل از منابع آگاه خبر دادهاند که دولت دونالد ترامپ در حال بررسی اعمال محدودیتهای گسترده سفر برای شهروندان دهها کشور است. براساس گزارشها، در صورت عملی شدن این طرح، شهروندان ۱۰ کشور از جمله افغانستان نخواهند توانست به ایالات متحده سفر کنند.
رسانهها در امریکا به نقل از منابع آگاه خبر دادهاند که دولت دونالد ترامپ در حال بررسی اعمال محدودیتهای گسترده سفر برای شهروندان دهها کشور است.
براساس گزارشها، در صورت عملی شدن این طرح، شهروندان ۱۰ کشور از جمله افغانستان نخواهند توانست به ایالات متحده سفر کنند.
ابتدا روزنامه نیویارکتایمز خبر داد که دولت دونالد ترامپ در حال بررسی ممنوعیت گسترده سفر برای شهروندان ۴۳ کشور است، اقدامی که به گفته مقامات آگاهی که این روزنامه نامشان را اعلام نکرد، محدودتر از ممنوعیتهای اعمالشده در دوره نخست ریاستجمهوری ترامپ خواهد بود.
سپس رویترز گزارش داد این تصمیم هنوز نهایی نشده اما براساس یادداشتهایی که مشاهده کرده، محدودیتها برای شهروندان ۴۱ کشور در نظر گرفته شده است.
براساس این گزارشها، یک فهرست پیشنهادی که از سوی مقامات دیپلوماتیک و امنیتی ایالات متحده تهیه شده، کشورها را به سه دسته تقسیم میکند.
🔴 فهرست سرخ شامل ۱۱ کشور است که شهروندان آنها از ورود به ایالات متحده منع خواهند شد. این کشورها عبارتاند از: افغانستان، ایران، بوتان، کوبا، لیبیا، کوریای شمالی، سومالی، سودان، سوریه، ونزوئلا و یمن.
🟠 فهرست نارنجی شامل ۱۰ کشور است که محدودیتهای شدیدی بر سفر شهروندان آنها اعمال میشود، اما ورود آنها بهطور کامل ممنوع نخواهد شد.
بهعنوان مثال، مسافران تجاری ثروتمند از این کشورها ممکن است اجازه ورود به خاک امریکا را داشته باشند، اما اغلب ویزاهای مهاجرتی و توریستی برای شهروندان این کشورها تعلیق خواهند شد.
همچنین، مصاحبه حضوری برای دریافت ویزا برای اتباع این کشورها اجباری خواهد شد. در این فهرست نیز ۱۰ کشور بلاروس، اریتره، هائیتی، لائوس، میانمار، پاکستان، روسیه، سیرالئون، سودان جنوبی و ترکمنستان قرار دارند.
🟡 فهرست زرد شامل ۲۲ کشور است که به آنها ۶۰ روز فرصت داده میشود تا «نقصهای شناساییشده» را اصلاح کنند. در غیر این صورت، ممکن است به یکی از دو فهرست بالا منتقل شوند. این کشورها شامل آنگولا، آنتیگوا و باربودا، بنین، بورکینافاسو، کامبوج، کامرون، کیپ ورد، چاد، جمهوری کنگو، جمهوری دموکراتیک کنگو، دومینیکا، گینه استوایی، گامبیا، لیبریا، مالاوی، مالی، موریتانی، سنت کیتس و نویس، سنت لوسیا، سائوتومه و پرنسیپ، وانواتو و زیمبابوه میشود.
مقامهای آگاهی که با نیویارکتایمز و رویترز صحبت کردهاند و بهدلیل حساسیت موضوع نخواستهاند نامشان فاش شود، تاکید کردهاند که این فهرست هنوز قطعی و نهایی نشده و ممکن است تا زمان ارائه به کاخ سفید تغییراتی در آن ایجاد شود.
در حال حاضر، مقامات سفارتخانههای امریکا، دفاتر منطقهای وزارت امور خارجه و متخصصان امنیتی از سایر نهادهای دولتی و اطلاعاتی در حال بررسی این پیشنویس هستند. این طرح هنوز نیازمند تایید مقامات ارشد دولت، از جمله مارکو روبیو، وزیر امور خارجه امریکا است.
تشابه با سیاستهای مهاجرتی قبلی ترامپ
این اقدام یادآور ممنوعیت سفر برای شهروندان برخی کشورها به ایالات متحده در دوره اول ریاستجمهوری ترامپ است. در آن زمان ورود شهروندان هشت کشور به ایالات متحده محدود شد. این سیاست چندین بار اصلاح شد و در نهایت دیوان عالی ایالات متحده در سال ۲۰۱۸ آن را تایید کرد.
دستور اجرایی جدید ترامپ و تشدید غربالگری امنیتی
در ۲۰ جنوری ۲۰۲۵، ترامپ یک فرمان اجرایی جدید صادر کرد که بررسیهای امنیتی را برای ورود شهروندان خارجی به امریکا تشدید میکند.
این فرمان از اعضای کابینه خواسته است که تا ۲۱ مارچ فهرستی از کشورهایی که باید سفر از آنها بهطور کامل یا جزئی تعلیق شود، ارائه دهند. این فهرست بر اساس این معیار اصلی تنظیم میشود که فرایندهای نظارتی و غربالگری مهاجرتی این کشورها «ناکافی» تلقی شده است.
ممنوعیت جدید بخشی از برنامه گستردهتری برای مهار مهاجرت است که ترامپ آن را از آغاز دومین دوره ریاستجمهوری خود در دستور کار قرار داده است.
او در یک سخنرانی در اکتبر ۲۰۲۳ اعلام کرده بود که قصد دارد محدودیتهایی را برای غزه، لیبیا، سومالی، سوریه، یمن و «هر منطقه دیگری که تهدیدی برای امنیت امریکا تلقی شود»، اعمال کند.
این سیاست میتواند تاثیرات گستردهای بر مهاجرت، روابط دیپلوماتیک و اقتصاد کشورهای هدف داشته باشد.
منتقدان احتمالا این اقدام را تبعیضآمیز و محدودکننده آزادیهای بینالمللی خواهند دانست. اما طرفداران ترامپ و سیاستهای مهاجرتی او، این محدودیتها را گامی ضروری برای حفظ امنیت ملی امریکا توصیف خواهند کرد.
عدم شفافیت درباره سرنوشت دارندگان ویزا و گرین کارت
هنوز مشخص نیست که آیا افرادی که پیشتر ویزای ورود به امریکا دریافت کردهاند، از این ممنوعیت معاف خواهند بود یا ویزاهای آنها نیز لغو خواهد شد. همچنین، وضعیت دارندگان گرین کارت که به آنها امکان اقامت دائم قانونی در امریکا را میدهد، مشخص نیست.
یک نمونه مرتبط، لغو گرین کارت محمود خلیل، یک دانشجوی سابق دانشگاه کلمبیا است که متولد سوریه و فلسطینیتبار است. دولت امریکا دلیل این اقدام را نقش خلیل در رهبری اعتراضات دانشگاهی علیه جنگ اسرائیل در غزه عنوان کرده و آن را رفتاری یهودستیزانه دانسته است. این اقدام بحثهای حقوقی جدیدی درباره پیامدهای ممنوعیتهای مهاجرتی ایجاد کرده است.
دلایل انتخاب برخی کشورها در فهرست و ابهامات موجود
نیویارکتایمز نوشته است برخی از کشورهایی که در فهرستهای سرخ و نارنجی قرار گرفتهاند، در ممنوعیتهای دوره اول ترامپ نیز حضور داشتند. این کشورها عمدتا مسلمان، فقیر و دارای دولتهای ضعیف یا فاسد هستند.
اما دلیل افزوده شدن برخی کشورها مانند بوتان به این فهرست مشخص نیست. این کشور کوچک میان چین و هند واقع شده است، در حالی که هیچیک از این دو کشور در فهرست ممنوعیتهای پیشنهادی قرار ندارند.
از سوی دیگر، ممنوعیت ورود شهروندان روسیه پرسشهای جدیدی را مطرح کرده است. در حالی که دولت روسیه به فساد شهرت دارد، اما ترامپ همواره تلاش کرده است سیاست خارجی امریکا را در جهت روابط دوستانهتر با مسکو پیش ببرد.
تصمیم برای افزودن ونزوئلا نیز ممکن است بر بهبود روابط اخیر میان این کشور و ایالات متحده تاثیر بگذارد. این روابط برای سیاستهای مهاجرتی ترامپ، از جمله بازگرداندن مهاجران غیرقانونی ونزوئلایی، اهمیت دارد.
نوسان در سیاستها
جو بایدن، رئیسجمهور پیشین امریکا، هنگامی که در جنوری ۲۰۲۱، بهعنوان رئیسجمهور وارد کاخ سفید شد با صدور فرمانی این ممنوعیتها را لغو کرد و آنها را «لکهای سیاه بر وجدان ملی امریکا» و «ناسازگار با سنت دیرینه امریکا در استقبال از مردم با هر دین و عقیده» خواند.
اما ترامپ در دستور اجرایی اخیر خود تاکید کرده است که وضع این ممنوعیتها برای حفاظت از شهروندان امریکایی ضروری است.
او میگوید که این سیاستها «از ورود افراد خارجی که قصد ارتکاب حملات تروریستی، تهدید امنیت ملی، ترویج ایدئولوژیهای نفرتانگیز یا سوءاستفاده از قوانین مهاجرتی امریکا را دارند، جلوگیری خواهد کرد.»

اتاق مشترک بازرگانی و صنعت پاکستان و افغانستان خواستار اقدام فوری اسلامآباد برای حل بحران تجاری با طالبان و کشورهای آسیای مرکزی شد. رئیس این نهاد از تأثیرات منفی بسته ماندن گذرگاه تورخم و مالیاتهای ترانزیتی بر اقتصاد پاکستان و تجارت منطقهای خبر داد.
جنید مکدا، رئیس اتاق مشترک بازرگانی و صنعت پاکستان و افغانستان، روز جمعه، ۲۴ حوت گفت که افزایش موانع تجاری، بالا رفتن هزینههای حملونقل و ادامه بسته ماندن مرز تورخم به شدت به کسبوکارهای مرزی آسیب وارد میکند.
او نسبت به خسارات احتمالی بر اقتصاد پاکستان در نتیجه ادامه این وضعیت هشدار داد و گفت: «این وضعیت تاجران را مجبور میکند تا از بنادر ایرانی به جای مسیرهای پاکستانی استفاده کنند، که این امر به شبکه تجاری ما آسیب بلندمدت وارد میکند.»
رئیس اتاق مشترک بازرگانی افغانستان و پاکستان تأکید کرده است که با وجود تلاشهای این نهاد، وضعیت همچنان بدتر شده است. او گفت: «کاهش عوارض توسعه زیرساخت به یک درصد تسکین کمی است، باید مالیاتهای ترانزیتی، برداشته شود.»
گذرگاه تورخم بیش از ۲۰ روز پیش، به دلیل تنشهای مرزی میان پاکستان و طالبان بسته شد. وزارت خارجه پاکستان گفته است که این گذرگاه تا زمانی که طالبان ساختوساز را متوقف نکنند، بسته خواهد ماند.

صندوق بینالمللی پول اعلام کرد که نشستی غیررسمی را برای بررسی آخرین تحولات اقتصادی افغانستان، ایران، سودان، سوریه، تونس و یمن برگزار کرده است. این نهاد روز چهارشنبه گفت که این جلسه برای اعضایی برگزار شد که مشاورههای اقتصادی آنها با تأخیر انجام شده بود.
صندوق بینالمللی پول روز جمعه، ۲۴ حوت اعلام کرد که کارکنان این نهاد، گزارشی از وضعیت اقتصادی برخی کشورها را به هیئت مدیره این صندوق ارائه کرده است. کارمندان این نهاد مالی، گزارشی از پیشرفتها و تغییرات اقتصادی در کشورهای افغانستان، ایران، سودان، سوریه، تونس و یمن ارائه کردند.
جلسه اطلاعرسانی به هیئت مدیره صندوق بینالمللی پول بهطور معمول هر ۱۲ ماه یکبار برگزار میشود.