یک منبع رسمی به روزنامه پاکستانی «نیشن» گفته است که تجارت ترانزیتی بین افغانستان و پاکستان در یک سقوط بیسابقه، از جولای ۲۰۲۴ تا فبروری ۲۰۲۵ بیش از یک میلیارد و ۴۸۹ میلیون دالر (۶۶ درصد) کاهش یافته است.
روزنامه نیشن به نقل از یک منبع رسمی روز یکشنبه گزارش داد که کالاهای وارداتی افغانستان از پاکستان ۶۷ درصد کاهش یافته و از ۲۱ میلیون دالر در سال گذشته مالی به ۷۲۹ میلیون دالر در سال جاری میلادی افزایش یافته است.
با اینحال کالاهای صادراتی از افغانستان ۴۶ درصد کاهش داشته و از ۴۶ میلیون دالر به ۲۵ میلیون دالر رسیده است. به این ترتیب، در مجموع کل تجارت ترانزیتی افغانستان با پاکستان کاهش ۶۶ درصدی را نشان میدهد که از ۲۲۴۳ میلیون دالر در سال گذشته به ۷۵۴ میلیون دالر در سال مالی جاری کاهش چشمگیری یافته است.
بر اساس این منبع، تجارت ترانزیتی افغانستان در فبروری ۲۰۲۵ در مقایسه با سال گذشته، ۷ درصد کاهش یافته و از ۸۲ میلیون دالر به ۷۷ میلیون دالر رسیده است.
این منبع افزود که از جولای تا جنوری ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵، کاهش تجارت ترانزیتی افغانستان ۶۹ درصد بوده، اما در فوریه سرعت این کاهش به ۶۶ درصد کاهش یافته است.
در سال مالی گذشته نیز تجارت ترانزیتی افغانستان ۵۹ درصد کاهش را تجربه کرده است. در اوایل ماه میزان سال گذشته رسانههای پاکستان گزارش دادند که میزان تجارت ترانزیتی افغانستان با پاکستان در سال جاری میلادی ۸۴ درصد کاهش یافته است.
کاهش صادرات افغانستان به پاکستان و افت تجارت بین این دو کشور در حالی است که اخیرا گذرگاه تورخم حدود یک ماه بسته مانده بود.
رهبران تاجیکستان و قرغیزستان کلید راهاندازی این خط انتقال برق را در حضور وزیران وزارتخانههای انرژی هر دو کشور به حرکت در آوردند.
ریاستجمهوری تاجیکستان روز دوشنبه یازدهم حمل در خبرنامهای نوشت که اسناد راهاندازی خط انتقال برق ۵۰۰ کیلووات داتکا-سغد در قالب پروژه کاسا-۱۰۰۰ بین سران هر دو کشور امضا و سپس راهاندازی شد.
پروژه کاسا-۱۰۰۰، برق را از آسیای مرکزی به آسیای جنوبی منتقل میکند. این پروژه در سال ۲۰۱۶ در تاجیکستان با حضور رهبران کشورهای منطقه افتتاح شد و قرار بود تا مارچ ۲۰۲۲ تکمیل شود. خط انتقال برق کاسا-۱۰۰۰ با ظرفیت ۵۰۰ کیلووات از هفت ولایت افعانستان عبور کرده و به پاکستان منتقل خواهد شد.
هزینه این پروژه ۱.۲ میلیارد دالر است و توسط بانک جهانی، بانک توسعه اسلامی، بانک سرمایهگذاری اروپا و بانک اروپایی بازسازی و توسعه تامین میشود.
اجرای پروژه در قلمروی افغانستان، جایی که تنها یک خط انتقال برق وجود دارد، به دلیل روی کار آمدن طالبان در اگست ۲۰۲۱ متوقف شد.
با این حال، فرهاد محمودی، رئیس برنامههای وزارت انرژی و آب طالبان ماه اسد ۱۴۰۳ گفت که این وزارت برای آغاز پروژه کاسا-۱۰۰۰ با بانک جهانی در تماس است و کار عملی آن بهزودی آغاز خواهد شد. فرهاد محمودی گفت با اجرای این طرح، حکومت طالبان سالانه ۶۵ میلیون دالر درآمد خواهد داشت.
به گزارش خبرگزاری تاس، دلیر جمعه، وزیر انرژی و منابع آب تاجیکستان ماه جنوری امسال اعلام کرد که این پروژه در سال ۲۰۲۷ پس از اتمام کارها در خاک افغانستان راهاندازی خواهد شد.
طبق این گزارش، وزیر انرژی و آب تاجیکستان گفته بود که مشکل اصلی در حال حاضر تعلیق بودجه برای ساخت زیرساختهای ضروری در افغانستان توسط شرکای انکشافی است.
دلیر جمعه در همان زمان گفت که طبق برنامهها، کارهای پروژه کاسا-۱۰۰۰ در قلمروی پاکستان باید تا پایان نیمه اول سال ۲۰۲۵ به پایان برسد.
رئیس برنامههای وزارت انرژی و آب طالبان در ماه اسد ۱۴۰۳ در برنامه معرفی دستاوردهای یکساله و پاسخگویی این وزارت درباره کاسا-۱۰۰۰ گفت: «با بانک جهانی در تماس هستیم، از طرف بانک جهانی توافقات صورت گرفته، [این پروژه] بهزودی آغاز خواهد شد و تا سال ۲۰۲۶ تکمیل میشود.»
بانک جهانی در ماه حوت ۱۴۰۲ اعلام کرد که کار پروژه ساخت خط انتقال نیروی برق کاسا-۱۰۰۰ را به درخواست کشورهای سهیم در این پروژه هریک قرغیزستان، اوزبیکستان و پاکستان را در افغانستان آغاز میکند.
بر اساس تصمیم بانک جهانی، تمام پرداختهای ساختوساز در پروژه کاسا-۱۰۰۰ در خارج از افغانستان و بهدور از سیستمهای اداری طالبان مدیریت خواهد شد.
تصاویر منتشرشده از تلویزیون محلی بامیان نشان میدهد که شماری از کراچیداران در مرکز این ولایت در انتظار یافتن کاری هستند تا بتوانند غذای شب فرزندانشان را تامین کنند.
در همین حال، طالبان در هرات اعلام کردهاند که ۹ هزار نسخه از پیام عیدی هبتالله آخندزاده را در مرکز و ولسوالیهای این ولایت توزیع کردهاند.
هبتالله آخندزاده در پیام عیدی خود از مردم خواسته است که گزارشهای مربوط به فقر و مشکلات اقتصادی در افغانستان را باور نکنند. او از شهروندان خواسته است که شکرگزار حکومت طالبان باشند و قناعت و صبر پیشه کنند.
همزمان با این، رهبر طالبان امروز در سخنرانی عید فطر خود در مسجد عیدگاه قندهار گفت که فقر بخشی از تقدیر الهی است و فقرا نباید از وضعیت خود شکایت کنند.
آخندزاده گفت که خداوند از ازل میدانست چه کسانی صبور هستند و همان افراد را فقیر آفرید.
او افزود که فقرا باید به وضعیت خود قناعت داشته باشند و نباید دیگران را مسئول مشکلات اقتصادیشان بدانند.
با بازگشت طالبان به قدرت، سطح فقر و بیکاری در سراسر کشور به شدت افزایش یافته است. آمارهای نهادهای جهانی نشان میدهد که دستکم ۲۳ میلیون نفر در افغانستان به کمکهای بشردوستانه نیاز دارند. افزایش شمار افراد فقیر و نبود فرصتهای شغلی، مهاجرت گسترده را در پی داشته است.
کریم خلیلی، رهبر حزب وحدت، وضعیت افغانستان را «بحرانی و فرساینده» توصیف کرده و گفته است که تبعیض، استبداد و خشونت در کشور به اوج خود رسیده است.
او افزود که زیرساختهای اقتصادی افغانستان بهشدت آسیب دیده، فقر و بیکاری در حال گسترش است و مردم حتی به خدمات اساسی نیز دسترسی ندارند.
عبدالله سرحدی، والی طالبان در بامیان نیز در سخنرانی خود به مناسبت نماز عید فطر، از مردم خواست که خدا را سپاسگزار باشند که نظام اسلامی در افغانستان برقرار شده و صلح سرتاسری تامین گردیده است.
او از مردم خواست که در راستای «قایم و دایمی»سازی امارت طالبان سعی کنند.
