دونالد ترامپ، رئیس جمهور امریکا روز دوشنبه اعلام کرد در صورتی که چین برنامه خود را برای اعمال تعرفه تلافیجویانه ۳۴ درصدی بر واردات کالاهای امریکایی لغو نکند، ایالات متحده یک تعرفه ۵۰ درصدی اضافی بر واردات چین اعمال خواهد کرد.
ترامپ در پستی در شبکه تروث سوشیال نوشت: «هر کشوری که علیه ایالات متحده با اعمال تعرفههای تلافیجویانه بیشتر اقدام کند، بلافاصله با تعرفههای جدید و بهمراتب بالاتری نسبت به تعرفههای اولیه مواجه خواهد شد.»
او افزود: «بنابراین، اگر چین تا فردا، ۸ اپریل ۲۰۲۵، افزایش ۳۴ درصدی تعرفه خود را که بر سوءاستفادههای بلندمدت تجاریاش افزوده است، پس نگیرد، ایالات متحده از ۹ اپریل تعرفههای اضافی ۵۰ درصدی بر چین اعمال خواهد کرد.»
ترامپ در ۲ اپریل اعلام کرد که «تعرفههای متقابل» را بر واردات از حدود ۹۰ کشور اعمال میکند. وی این اقدام را «روز رهایی» توصیف کرده و گفت این مالیاتهای جدید برای جبران نابرابریهای تجاری میان امریکا و سایر کشورها، از جمله چین و اتحادیه اروپا، ضروری است.
بیجینگ هفته گذشته در پاسخ به اعمال تعرفه ۳۴ درصدی ترامپ بر واردات چین که قرار است از ۹ اپریل اجرایی شود، اعلام کرد که از ۱۰ اپریل تعرفه متقابل ۳۴ درصدی را بر تمام کالاهای وارداتی از امریکا اعمال خواهد کرد.
جنگ تجاری در حال گسترش ترامپ باعث نگرانی والاستریت شده و اقتصاددانان هشدار دادهاند که این تنشها میتواند به رشد اقتصادی امریکا و جهان لطمه زده و حتی به رکود اقتصادی منجر شود.
آنها هشدار میدهند که این تعرفهها باعث گرانی کالا در امریکا میشود. زیرا، شرکتها هزینه تعرفهها را شامل قیمت اجناس خواهند کرد و خریداران باید هزینه بیشتر بپردازند.
حکومت ترامپ این ارزیابی و پیشبینی بانکها و اقتصاددانان را رد کرده است.
به گزارش روزنامه گاردین، مایکل منسفیلد، وکیل سرشناس، همراه با گروهی از وکلا، دوشنبه ۱۸ حمل یک پرونده ۲۴۰ صفحهای را به واحد جرائم جنگی اسکاتلندیارد تحویل میدهد که شامل اتهاماتی مانند «کشتار هدفمند غیرنظامیان و امدادگران (از جمله با شلیک تکتیرانداز) و حملات کور به مناطق مسکونی، بیمارستانها و دیگر اهداف محافظتشده» است.
در این گزارش که تیمی از وکلا و پژوهشگران بریتانیایی در لاهه آن را تهیه کردهاند، این افراد به «حملات هماهنگ به اماکن تاریخی و مذهبی و جابهجایی اجباری غیرنظامیان» متهم شدهاند.
به دلایل حقوقی، متن کامل گزارش و نام متهمان فعلا منتشر نمیشود.
دیگر متهمان جنایات جنگی در جنگ غزه
در قوس ۱۴۰۳، قضات دیوان کیفری بینالمللی احکام بازداشت بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر و یوآو گالانت، وزیر دفاع پیشین اسرائیل و محمد دیاب المصری، ملقب به «ضیف»، فرمانده کشتهشده حماس را صادر کردند و آنها را به ارتکاب «جنایات جنگی» و «جنایت علیه بشریت» متهم کردند.
اسرائیل بارها ادعاهای مربوط به ارتکاب جنایات جنگی از سوی رهبران سیاسی یا نظامی خود را رد کرده است.
ارتش اسرائیل در پاسخ به حمله هفتم اکتبر ۲۰۲۳ حماس که منجر به کشتهشدن بیش از هزار و ۲۰۰ نفر (اکثرا غیرنظامی) و گروگان گرفته شدن حدود ۲۵۰ نفر شد، حملات گستردهای را به غزه آغاز کرد که تاکنون افزون بر ۵۰ هزار کشته برجای گذاشته و بیشتر قربانیان نیز غیرنظامی بودهاند.
قوانین بریتانیا درباره جنایات جنگی
گاردین به نقل از منسفیلد که سابقه وکالت در پروندههای مهمی را دارد، نوشت: «اگر یکی از شهروندان ما مرتکب جرمی شده، ما باید اقدامی در اینباره انجام دهیم. حتی اگر نتوانیم جلوی دولتهای خارجی را بگیریم، باید جلوی اقدامات غیرقانونی شهروندان خودمان را بگیریم. شهروندان بریتانیایی طبق قانون موظفاند در جنایات صورتگرفته در فلسطین شریک نباشند. هیچکس بالاتر از قانون نیست.»
گزارش شکایت این گروه حقوقی به نمایندگی از «مرکز حقوق بشر فلسطین» در غزه و «مرکز حقوقی منافع عمومی» در بریتانیا تهیه شده و مربوط به جنایاتی است که بین اکتبر ۲۰۲۳ تا می ۲۰۲۴ در غزه اتفاق افتادهاند.تهیه این گزارش شش ماه زمان برده است.
در گزارش مورد نظر تاکید شده است که بریتانیا طبق پیمانهای بینالمللی وظیفه دارد تحقیق و پیگرد قضایی عاملان «جنایات اصلی بینالمللی» را انجام دهد.
طبق بخش ۵۱ قانون دادگاه کیفری بینالمللی مصوب سال ۲۰۰۱، «ارتکاب نسلکشی، جنایت علیه بشریت یا جنایت جنگی، حتی اگر در کشور دیگری انجام شده باشد، طبق قوانین انگلستان و ولز جرم محسوب میشود».
۱۰ شهروند بریتانیایی به چه متهم هستند؟
در این گزارش آمده است که هر یک از اتهامات مطرحشده علیه این ۱۰ نفر، مصداق «جنایت جنگی یا جنایت علیه بشریت» است. برخی از این افراد تابعیت دوگانه دارند.
یکی از شاهدان که در مرکز درمانی در غزه حضور داشت، خاطره خود از خشونتهای مرگبار در این منطقه را چنین روایت کرد: «جسدها در محوطه بیمارستان روی زمین پخش شده بود و بسیاری از آنها در یک گور دستهجمعی دفن شده بودند. بولدوزری از روی یک جسد عبور کرد، صحنهای وحشتناک و دلخراش که بیاحترامی به مردگان بود.»
به گفته این شاهد، بولدوزر همچنین بخشی از ساختمان بیمارستان را تخریب کرد.
شان سامرفیلد، وکیل دادگاه داتیاستریت که در تهیه این پرونده همکاری داشته، گفت این پرونده بر پایه شواهد منابع باز و شهادت شهود تنظیم شده و یک پرونده «قوی و قابل توجه» است.
او افزود: «مردم بریتانیا احتمالا از شنیدن اینکه شواهد قابل اعتمادی وجود دارد که برخی از بریتانیاییها مستقیما در انجام این جنایات نقش داشتهاند، شوکه خواهند شد.»
قوانین مربوط به ارتکاب جنایات جنگی
قواعد بینالمللی درگیریهای مسلحانه از کنوانسیون ۱۹۴۹ ژنو حاصل شد. تمام کشورهای عضو سازمان ملل این قوانین را تصویب و سپس با احکام دادگاههای بینالمللی جنایات جنگی، آنها را تکمیل کردند.
این قواعد شامل معاهدات رفتار با غیرنظامیان، سربازان و اسیران جنگی در قالب ساز و کاری است که در مجموع به نام «قانون درگیری مسلحانه» یا «حقوق بینالمللی بشردوستانه» شناخته میشود.
این قانون در مورد نیروهای دولتی و گروههای مسلح سازمانیافته غیردولتی مانند شبهنظامیان حماس نیز اعمال میشود.
شهروندان بریتانیایی باید پاسخگوی اتهامات باشند
به گفته سامرفیلد، هدف از طرح شکایت علیه ۱۰ شهروند بریتانیایی این است که متهمان در دادگاه اولد بیلی (دادگاه جنایی مرکزی لندن) حاضر شوند و پاسخگوی این اتهامات باشند.
راجی سورانی، مدیر مرکز حقوق بشر فلسطین، گفت: «این اقدامات، غیرقانونی، غیرانسانی و غیرقابل قبول هستند. دیگر بس است. دولت نمیتواند بگوید چیزی نمیدانسته؛ چون ما همه شواهد را در اختیار آنها گذاشتهایم.»
پل هرون، مدیر حقوقی مرکز منافع عمومی نیز گفت: «ما این گزارش را ارائه میدهیم تا روشن کنیم که این جنایات جنگی به نام ما انجام نشدهاند.»
دهها کارشناس حقوقی و فعال حقوق بشر با امضای نامهای، از واحد جنایات جنگی پولیس لندن خواستهاند این شکایات را با جدیت بررسی کند.
نیوزویک در گزارشی روز دوشنبه، ۱۸ حمل نوشت این تحرک در حالی انجام گرفته که تنشها با جمهوری اسلامی و حوثیها در یمن شدت گرفته و میتواند نشانهای از احتمال رویکردی تهاجمیتر امریکا در روزها و هفتههای پیشِ رو باشد.
این ناو هواپیمابر همراه گروه ضربتی خود، از جمله ناوشکنهای «یواساس پرینستون» و «یواساس استرت»، از تنگه مالاکا عبور کرده و وارد اقیانوس هند شده است.
بر اساس این گزارش، با حضور همزمان دو ناو هواپیمابر، امریکا اکنون نیروی ضربتی قدرتمندی در منطقه در اختیار دارد.
حضور مشترک «کارل وینسون»، «هری اس. ترومن» و بمبافکنهای بی-۲ که در جزیره دیهگو گارسیا مستقر هستند، بهطور چشمگیری توان امریکا برای اجرای حملات هوایی و موشکی را افزایش میدهد و احتمال گسترش عملیات نظامی را بالا میبرد.
در همین حال روزنامه تایمز شامگاه یکشنبه در گزارشی نوشت دیپلوماتها در خاورمیانه معتقدند دونالد ترامپ به دنبال محدود کردن جمهوری اسلامی از طریق «تهدیدات فعال» است و همزمان میکوشد تا برای حمله احتمالی به ایران مشروعیت سیاسی فراهم کند.
تایمز به نقل از چند مقام افزود پس از دو حمله هوایی گسترده اسرائیل که سامانههای راداری و پدافندی هوایی ایران را عملاً از کار انداخت، زمان احتمالی چنین حملهای در حال بررسی است.
با بالا گرفتن تنشها میان تهران و واشنگتن در روزهای گذشته، گزارشهای متعددی نیز درباره نوع مذاکره مستقیم یا غیرمستقیم میان دو طرف منتشر شده است.
گفته میشود جمهوری اسلامی خواهان ادامه مذاکرات غیرمستقیم از طریق عمان است اما ترامپ بر ضرورت مذاکره مستقیم بر سر برنامه هستهای ایران تاکید دارد.
علاوه بر این رویارویی و تهدیدات مستقیم، حملات امریکا به حوثیها که از آنها با عنوان نیروهای تحت حمایت جمهوری اسلامی یاد میشود نیز ادامه دارد.
