واتیکان خبر داد که در توافق جدید سازمان «جامعه سنت اجیدیو» با وزارتخانهها و سازمانهای ایتالیایی، ۷۰۰ پناهجوی افغان به ایتالیا منتقل خواهند شد. ایتالیا به ۳۳۸ پناهجوی افغان اجازه ورود داده و با اجرایی شدن توافق جدید، ۳۶۲ پناهجوی دیگر تا ماه جولای، به این کشور خواهند رسید.
به گزارش روز سهشنبه، ۱۹ حمل واتیکاننیوز توافق جدید برنامه «دهلیز بشردوستانه» سازمان «جامعه سنتاجیدیو» با وزارتخانهها، زمینه انتقال صدها پناهجوی افغان به ایتالیا را تا حدود سه ماه دیگر ممکن میسازد.
این توافق روز دوشنبه، ۱۸ حمل میان سازمان «جامعه سنتاجیدیو»، حکومت ایتالیا و سازمانها و انجمنهای بینالمللی مستقر در این کشور در وزارت داخله ایتالیا به امضا رسیده است.
مارکو ایمپالیاتزو، رئیس سازمان «جامعه سنتاجیدیو» گفت: «این اقدام برای افغانهایی که پس از مهاجرت گسترده از کابل در اگست ۲۰۲۱ مجبور به فرار از کشور خود در شرایط دشوار شدند و در انتظار اسکان مجدد از سوی جامعه بینالمللی فراموش شدهاند، نشانهای از امید است.»
با این اجرایی شدن این توافق در مجموع به هشت هزار ۲۰۰ پناهجو امکان ورود امن به اروپا داده خواهد شد. به گفته واتیکان این پروژه بهگونه کامل از منابع داخلی و با حمایت از شهروندان ایتالیایی تامین میشود.
آقای ایمپالیاتزو همچنین تاکید کرد که این توافق برای تسهیل ورود پناهجویان افغان بهویژه در زمانی که جنگ و تنشها میاه کشورها افزایش یافته، از اهمیت خاصی برخوردار است.
این توافق همچنین الحاقی به توافقنامهای است که در نوامبر سال ۲۰۲۱ امضا شده بود و به موجب آن ۸۱۲ شهروند افغانستان وارد ایتالیا شده بودند.
نشست ویژهای درباره آموزش و مشارکت سیاسی زنان افغانستان، روز دوشنبه در مقر سازمان امنیت و همکاری اروپا در شهر ویانا برگزار شد. این نشست به ابتکار نمایندگی دایمی مالتا در این سازمان و با همکاری سفارت و نمایندگی دایمی افغانستان برگزار گردید.
فریدون سِینِرلیاوغلو، دبیرکل سازمان امنیت و همکاری اروپا، در این نشست خواستار حمایت عملی از زنان و دختران افغانستان شد. وی تاکید کرد که تمامی کشورهای عضو باید گامهایی جدی برای تضمین ایمنی، امنیت و مشارکت کامل زنان افغان در همه عرصههای اجتماعی بردارند.
سخنرانان این نشست، بر اهمیت دسترسی زنان و دختران افغان به آموزش و نقش کلیدی آنان در ساختار سیاسی کشور تاکید کردند. آنان آموزش دختران را ابزار بنیادین توانمندسازی و راهی بهسوی صلح پایدار دانستند.
سخنرانان همچنین به موانع موجود بر سر راه زنان افغان پرداختند و خواستار پشتیبانی جدی جامعه جهانی از حقوق آنان شدند.
دبیرکل سازمان امنیت و همکاری اروپا در سخنان خود خواستار پشتیبانی مالی شایسته از طرحهای ویژه و نیز تسهیل صدور ویزا برای زنانی شد که در برنامههای این سازمان شرکت میکنند یا هماکنون در نهادهای آموزشی وابسته به آن تحصیل دارند.
او گفت: «تنها از طریق چنین پشتیبانیهایی میتوانیم تضمین کنیم که زنان افغانستان همچنان به آموزش و منابع تحولآفرین دسترسی داشته باشند.»
ورونیک پِپِن-هاله، نماینده کانادا در این سازمان، نیز گفت: «زنان افغان خواستار اقدامهای قاطعتر و موثرتر هستند. ما نمیتوانیم در برابر وضعیت آنان سکوت کنیم یا بیتفاوت بمانیم. آنان شجاعتی کمنظیر از خود نشان دادهاند و ما وظیفه داریم که در کنارشان بایستیم.»
او با اشاره به تجربه شخصیاش در افغانستان افزود: «تحول مثبت نیازمند برنامهریزی درازمدت است و گاه یک نسل زمان میبرد؛ اما فروپاشی تنها در چند روز ممکن است.»
منیژه باختری، سفیر و نماینده افغانستان در ویانا، در سخنان خود گفت: «محروم کردن دختران افغانستان از آموزش، نهتنها نقض حقوق بشر است، بلکه تهدیدی جدی برای ثبات منطقهای محسوب میشود؛ تهدیدی که موجب گسترش مهاجرت، افراطگرایی، تندروی و جرایم سازمانیافته از جمله تروریسم و قاچاق مواد مخدر میگردد – تهدیدهایی که تنها به مرزهای افغانستان محدود نمیمانند.»
وی خواستار رویکردی همهجانبه برای پاسخگو ساختن گروه طالبان از سوی جامعه جهانی شد و بر شناسایی تبعیض جنسیتی بهعنوان جنایت بینالمللی تاکید کرد. او همچنین از اقدامات اخیر دیوان بینالمللی دادگستری و دیوان کیفری بینالمللی در این زمینه استقبال کرد.
ناتاشا مِلی داوودی، رئیس گروه شرکای آسیایی و نماینده دایمی مالتا در سازمان امنیت و همکاری اروپا نیز گفت: «جامعه جهانی باید از برنامههایی پشتیبانی کند که مشارکت مؤثر زنان را در عرصه سیاسی ترویج میدهند. ما نباید اجازه دهیم زنان افغانستان در این مبارزه تنها بمانند.»
او افزود که ما از ایستادگی و پایداری زنان افغانستان الهام گرفتهایم. آنان نشان دادهاند که تسلیمناپذیرند. پشتیبانی از آنان تنها یک شعار نیست، بلکه وظیفهای است که باید در عمل به آن پایبند باشیم.
وزارت مهاجرین طالبان میگوید آغاز روند اخراج اجباری مهاجران افغان از پاکستان، اقدامی «برخلاف اصول اسلامی، انسانی و قوانین بینالمللی» است. این وزارت روز سهشنبه در اعلامیهای نوشت که هیچکس نباید از مهاجرین به عنوان ابزار تحقق اهداف سیاسی خود استفاده کند.
وزارت امور مهاجرین و عودتکنندگان طالبان روز سهشنبه، ۱۹ حمل، با نشر اعلامیهای به اخراج اجباری مهاجران افغان از پاکستان و اقدام مشابه آن از سوی ایران واکنش نشان داد.
در این اعلامیه آمده است که حکومت پاکستان مهاجران افغان را بهگونه غیرقانونی از خانهها، دکانها و بازارها بازداشت کرده، آنها را به زندان منتقل و سپس بهطور اجباری از کشور اخراج میکند.
طالبان همچنین گفته است که داراییهای مهاجران افغان در پاکستان غصب شده و وسایل خانههای آنان مصادره میشود. این گروه از حکومتهای پاکستان و جمهوری اسلامی ایران خواسته است تا به «خشونت و رفتار ناپسند با مهاجران» پایان دهند.
در اعلامیه طالبان آمده است: «از جمهوری اسلامی پاکستان و ایران میخواهیم که در برخورد با مهاجران از صبر و بردباری کار گیرند و اصول حسن همجواری، ارزشهای اسلامی و قوانین بینالمللی را رعایت کنند.»
به گفته وزارت مهاجرین طالبان، با وجود درخواست این گروه برای بازگشت داوطلبانه مهاجران از طریق یک مکانیزم مشترک، تفاهم متقابل و فراهمسازی فرصت کافی، پاکستان روند اخراج اجباری را آغاز کرده است.
طالبان تاکید کرده که آمادهی پذیرش مهاجران افغان است، اما «برخوردهای ناپسند کشورهای همسایه قابل قبول و تحمل نیست.»
در این اعلامیه، طالبان از نهادهای بینالمللی، سازمانهای کمکرسان و سرمایهگذاران افغان خواسته است تا به مشکلات مهاجران بهگونه فوری رسیدگی کنند.
با پایان مهلت تعیینشده از سوی پاکستان برای اخراج مهاجران، هزاران دارنده کارت شهروندی، از پاکستان به افغانستان بازگردانده شدهاند.
طبق گزارش اخیر سازمان بینالمللی مهاجرت، تنها در دو روز گذشته، بیش از هشت هزار مهاجر بدون مدرک و دارندگان کارت ACC از طریق گذرگاههای تورخم و اسپینبولدک به افغانستان اخراج شدهاند.
حکومت دونالد ترامپ در اقدامی که سازمان ملل آن را «حکم مرگ» برای میلیونها انسان توصیف کرده، ۵۶۲ میلیون دالر کمک به افغانستان را قطع میکند. مقامهای امریکایی گفتند این اقدام ممکن است شرایطی را بوجود آورد که مردم را وادار به پیوستن به گروههای افراطی مانند داعش خراسان کند.
حکومت تحت رهبری دونالد ترامپ در کنار افغانستان، کمک به دهها کشور دیگر از جمله سوریه، سومالیا، یمن و غزه را نیز قطع کرده است که بالغ بر ۱.۳ میلیارد دالر میشود.
سارا چارلز، رئیس سابق دفتر امور بشردوستانه اداره توسعه بینالمللی امریکا و ۹ منبع دیگر، از جمله شش مقام فعلی ایالات متحده که در کمکهای بشردوستانه مشارکت داشتند اطلاعات مربوط به قطع کمکها را به رویترز دادهاند.
برنامه جهانی غذای سازمان ملل هشدار داد که قطع کمکهای امریکا "میتواند به منزله حکم مرگ برای میلیونها نفری باشد که با قحطی و گرسنگی شدید روبرو هستند".
سیندی مککین، رئیس برنامه جهانی غذا، در پیامی در اکس گفت که قطع کمکها «گرسنگی را عمیقتر میکند، بیثباتی را تقویت میکند و جهان را ناامنتر میکند».
ایالات متحده بزرگترین کمک کننده به افغانستان تحت حاکمیت طالبان و به یمن بوده است که یکی توسط طالبان و دیگری توسط حوثیهای تحت حمایت ایران کنترول میشود، و هر دو کشور سالها از جنگ ویرانگر رنج بردهاند.
یک منبع به رویترز گفت: «هر کمک باقیمانده اداره توسعه بینالمللی برای افغانستان پایان یافت.»
مقامها گفتند که بودجه قطع شده شامل کمک به یک آژانس سازمان ملل متحد است که به زنان و دختران افغان، سازمان جهانی غذا و حداقل شش سازمان غیردولتی کمک میکند.
پنج منبع گفتند که کمک به افغانها که توسط دفتر جمعیت، پناهندگان و مهاجرت وزارت امور خارجه ارائه میشد نیز پایان یافته است.
به گفته چندین منبع و کارشناسان، قطع این کمکها بحرانهای بشردوستانه جهان را تشدید میکند و میلیونها انسان ناامید را در معرض خطر گرسنگی قرار میدهد و میتواند موجهای جدیدی از مهاجرت غیرقانونی را دامن بزند.
پیامد قطع کمکها برای آسیبپذیرترینها
بر اساس گزارش سازمان ملل متحد، نزدیک به ۲۳ میلیون نفر، که بیش از نیمی از آنها کودک هستند، در افغانستان به کمک نیاز دارند. سازمان جهانی غذا میگوید سال گذشته غذای اضطراری و پول نقد را برای نزدیک به ۱۲ میلیون افغان فراهم کرده است، و کمک به زنان و دخترانی را که با "گرسنگی شدید" روبرو هستند در اولویت قرار داده است.
سارا چارلز، که در جنوری سال گذشته اداره توسعه بینالمللی امریکا را ترک کرد، گفت: «کمکها به افغانستان با دقت زیادی برای نجات جان انسان ها هدف گذاری شده بود.»
سازمان ملل میگوید که ایالات متحده از شروع سال جاری تاکنون ۲۰۶ میلیون دالر به افغانستان کمک کرده است. سال گذشته، امریکا با ۷۳۶ میلیون دالر، بزرگترین کمک کننده به افغانستان بود که اکنون تحت کنترول طالبان قرار گرفته است.
صندوق جمعیت سازمان ملل متحد که بر صحت جنسی و باروری تمرکز دارد، ابتدا در پایان ماه فبروری اعلام کرد که کمک هزینه ۲۴ میلیون دالری دو ساله برای کار در افغانستان قطع شده است. در همان زمان، کمک هزینه دو ساله ۱۷ میلیون دالری برای کار در سوریه نیز قطع شد.
قطع کمکها به افغانستان همچنین میتواند بیثباتی اقتصادی جدیدی را ایجاد کند، چرا که باعث میشود ارسال بستههای دالری به بانکهای خصوصی برای تبدیل آن به افغانی از سوی سازمان ملل را متاثر میکند. تزریق دالر در بازار به خصوص توسط نهادهای کمک رسانی از عوامل عمده حفظ ثبات پول افغانی محسوب میشود.
مقامهای امریکایی گفتند که قطع کمکها ممکن است شرایطی را ایجاد کند که مردم را وادار به پیوستن به گروههای افراطی مانند داعش خراسان کند.
در کنار قطع کمک ۵۶۲ میلیون دالری برای افغانستان، ۱۷۰ میلیون دالر برای برنامه جهانی غذا در سومالیا، ۲۳۷ میلیون دالر در سوریه، ۱۰۷میلیون دالر برای یمن و ۱۲ دالر برای غزه نیز قطع خواهد شد.
برخی از مهاجران افغان که دههها پیش به پاکستان مهاجرت کرده بودند، میگویند اکنون به کشوری بازگردانده میشوند که آنها و فرزندانشان چیزی درباره آن نمیدانند. روزنامه پاکستانی دان، با تعدادی از این مهاجران در بخشهایی از شهر کراچی گفتوگو کرده است.
زینالدین، پناهجوی افغان، گفته است که در سال ۱۹۹۶، هنگامی که کودکی بیش نبود، با خانوادهاش به پاکستان مهاجرت کرد و بعدا در کراچی ازدواج کرد.
این پناهجو میگوید که اخیرا پولیس پاکستان داماد او را که به تازگی ازدواج کرده بود، بازداشت کرده است. زینالدین میگوید از حکومپ پاکستان میخواهد که دامادش را آزاد یا هم با همسرش یکجا به افغانستان اخراج کند. او گفت: دخترم اینجا تنها چه کند.»
روزنامه دان نوشته است که بسیاری از مهاجرانی که از پاکستان به افغانستان اخراج میشوند، نه تنها خانه و زندگی خود را رها میکنند بلکه تعدادی از عزیزانشان نیز با دلهره و ترس در اینسوی مرز میمانند.
طبق گزارش، برخی از افغانهای مهاجر که در حومه کراچی زندگی میکنند که از یک هفته به اینسو از ترس بازداشت از خانههای خود بیرون نشدهاند.
گلعلم، مهاجر ۵۵ ساله افغان که از بیماری کلیوی رنج میبرد، باید هر هفته برای درمان به شفاخانه برود اما از دو هفته به اینسو مجبور شده که در خانه بماند.
او میگوید: «من نُه فرزند دارم، بیشترشان دخترند. اگر اخراجم کنند، آنها چه کنند؟»
گلعلم میگوید که دختر کوچکش حتی نمیداند که افغانستان در کجاست.
مهاجران همچنین میگویند که پولیس پاکستان، با خشونت وارد خانههایشان میشود تا مهاجران فاقد مدرک را شناسایی کند.
سعید حسین، یک انسانشناس که در باره مهاجرت پشتونها به کراچی پژوهش میکند، میگوید که روند فعلی اخراج نسبت به سال گذشته بدتر و خشنتر شده است.
او به روزنامه دان گفت: «نیمهشب به خانهها و آپارتمانها حمله میکنند، فقط بهخاطر قیافه کسی را افغان میپندارند و میبرند.»
او میگوید این افراد بدون طی کردن روند قضایی و خلاف قانون، مستقیماً به «امین هاوس»، مهمانخانهای در کراچی که به بازداشتگاه مهاجران افغان بدل شده، منتقل میشوند.
ضیاالحق، مهاجر دیگر میگوید خانوادهاش در دهه ۸۰ میلادی به پاکستان مهاجرت کرد، خودش در پاکستان متولد شده و پدرش نام جنرال ضیاالحق، رئیسجمهور پیشین پاکستان را بر او گذاشته است.
او میگوید که خودش و فرزندانش در پاکستان متولد و بزرگ شدهاند: «پدر و مادرم، پدربزرگ و مادربزرگم، همه همینجا دفناند… کشور من پاکستان است، نه جای دیگر.»
ضیاالحق شعار سر میدهد که «جان و دلش» پاکستان است و میگوید: «امیدواریم و دعا میکنیم که دولت عشق ما به این کشور را ببیند و به ما هویتی در اینجا بدهد.»
ضیابه، زن ۶۵ ساله که هنگام مهاجرت با خانوادهاش به پاکستان ۲۵ سال داشت، میگوید: ««۴۰ سال از عمرم را اینجا گذراندهام، حالا چطور میتوانم بروم؟ اصلاً کجا بروم؟»
او میگوید اصلا نام روستای خود در افغانستان را به یاد ندارد و آنجا نیز کسی را نمیشناسد.
طبق این گزارش، در پنج روز گذشته، ۳۰۷ پناهجوی افغان که خانوادههایشان سالها پیش از افغانستان فرار کرده بودند، از کراچی اخراج شدهاند.
پاکستان پس از پایان ضربالاجل تعیینشده در ۳۱ مارچ، موج دوم عملیات اخراج مهاجران افغان فاقد مدرک را آغاز کرد.
سازمانهای حقوق بشری از جمله عفو بینالملل، بارها خواستار توقف اخراج اجباری مهاجران افغان از پاکستان شده و نسبت به پیامدهای آن هشدار دادهاند.
نادر یاراحمدی، رئيس مرکز امور اتباع وزارت داخله ایران گفت پس از ختم نیمه اول سال جاری خورشیدی، تنها مهاجران دارای ویزا و کارت اقامت میتوانند در ایران زندگی کنند. یاراحمدی گفت که مدارک دیگر برای جمهوری اسلامی قابل قبول نخواهد بود.
مقامهای جمهوری اسلامی میگویند سال گذشته ایران نزدیک به یک میلیون و ۲۰۰ هزار مهاجر افغان بدون مدرک را اخراج کرد.
خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) روز سهشنبه، ۱۹ حمل، به نقل از رئيس مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور ایران نوشت ایران در خدماترسانی به پناهندگان جمعی به مشکل برخورده است.
این مقام وزارت کشور ایران گفته است که کار برای تعیین سرنوشت مهاجران «شبه قانونی» شروع شده و تا پایان تابستان سال جاری تکلیف آنها روشن خواهد شد.
ایران به آن عده مهاجران افغان را که دارای برگه سرشماریاند، مهاجران «شبه قانونی» عنوان میکند. به گفته مقامهای ایرانی، تعداد این مهاجران به بیش از دو میلیون نفر میرسد.
مشاور وزیر کشور ایران روز دوشنبه، ۱۷ حمل گفته است که ایران میتواند به شماری از مهاجران افغان که دارای برگه سرشماری هستند، اقامت یک ساله بدهد اما بقیه باید به افغانستان برگردند.
براساس طرح مهاجرت ایران، تنها خانوادههایی که یکی از والدین دارای برگه آمایشی باشد و بقیه دارای برگه سرشماری، میتوانند اقامت یک ساله ایران را بهدست آروند. براساس این طرح، افراد مجرد و خانوادههایی که والدین برگه سرشماری دارند، باید ایران را ترک کنند.
نادر یاراحمدی تاکید کرده است: «پس از این[تعیین سرنوشت مهاجران دارای برگه سرشماری] به سراغ اتباع غیرمجاز (مهاجران بدون مدرک اقامتی) میرویم.»
ایران شمار مهاجران افغان بدون مدرک اقامت در ایران را هم از دو تا دو و نیم میلیون نفر اعلام کرده است.
