وحشت در پاکستان از تصمیم هند؛ «با قطع آب رود سند از گرسنگی خواهیم مرد»
در پی تصمیم هند برای تعلیق معاهده آبهای رود سند، ناظران و کشاورزان هشدار دادهاند که در صورت قطع جریان آب، پاکستان با خشکسالی گسترده دچار خواهد شد و مردم از گرسنگی خواهند مرد.
پس از حمله مرگبار در کشمیر، وزیر منابع آب هند اعلام کرد: «اطمینان خواهیم داد که حتی یک قطره آب رود سند به پاکستان نرسد.»
در حاشیه رود سند، هوملا تاکور، دهقان پاکستانی، درحالیکه فاصله کمی با رود دارد، مشغول سمپاشی محصولات خشکیده خود است و نگران آینده میباشد.
در حالی که آفتاب بهشدت میتابد و سطح آب رودخانه به شدت کاهش یافته، تاکور به رویترز گفت: «اگر آب را قطع کنند، همه این منطقه به بیابان تار تبدیل خواهد شد. تمام کشور خشک میشود.»
مزرعه حدوداً ۵ جریبی او در منطقه لطیفآباد ایالت سند، جایی که رود سند پس از سرچشمه گرفتن از تبت و گذر از هند به دریای عرب میریزد، واقع شده است. تاکور در صحبت با رویترز افزوده است: «از گرسنگی خواهیم مرد.»
دهقانان دیگر و کارشناسان نگرانی مشابهی دارند، به ویژه در شرایطیکه بارندگی در سالهای اخیر بسیار اندک بوده است.
در پی حمله به گردشگران هندی در کشمیر، دولت هند تصمیم گرفت که معاهده آبهای سند را که در سال ۱۹۶۰ با میانجیگری بانک جهانی امضا شده بود و آبرسانی به ۸۰ درصد از مزارع پاکستان را تضمین میکند، به حالت تعلیق در آورد.
هند تصریح کرد که تا زمانی که پاکستان به طور «قابل باور و غیرقابل بازگشت» حمایت از «تروریسم فرامرزی» را متوقف نکند، تعلیق معاهده آبی ادامه خواهد داشت.
هند مدعی است که دو نفر از سه شبهنظامی عامل حمله به گردشگران در کشمیر، پاکستانی بودند. اسلامآباد هرگونه دستداشتن در این رویداد را رد کرده و هشدار داده است که «هرگونه اقدام برای توقف یا انحراف جریان آب متعلق به پاکستان، اقدامی جنگی تلقی خواهد شد.»
بر اساس این معاهده، رود سند و شاخههای آن میان دو رقیب هستهای تقسیم شده است.
مقامات دولتی و کارشناسان در هر دو کشور میگویند که هند نمیتواند فوراً جریان آب را قطع کند، زیرا معاهده به این کشور تنها اجازه ساخت نیروگاههای برقآبی بدون سدهای ذخیرهسازی گسترده بر روی سه رود اختصاصیافته به پاکستان را داده است. با این حال، تغییراتی ممکن است طی چند ماه آینده آغاز شود.
چاندارکانت راگونات پتل، وزیر منابع آب هند، در شبکه اجتماعی اکس نوشت: «اطمینان خواهیم داد که حتی یک قطره از آب رود سند به پاکستان نرسد.» او از پاسخ به سوالات درباره نگرانیهای ایجادشده در پاکستان خودداری کرد.
دو مقام دولتی هند که خواستند نام شان فاش نشود، به رویترز گفتند که این کشور میتواند طی چند ماه آینده با ایجاد کانالها، آب را به سوی مزارع داخلی منحرف کند و در عین حال ساخت سدهای برقآبی را که تکمیل شان ۴ تا ۷ سال طول خواهد کشید، آغاز کند.
در کوتاهمدت، هند تبادل دادههایی مانند جریانهای هیدرولوژیکی، هشدارهای سیلاب و برگزاری جلسات سالانه کمیسیون دائمی رود سند را متوقف خواهد کرد. کوشویندر وُهرا، رئیس پیشین کمیسیون مرکزی آب هند و کمیسار سابق رود سند، تاکید کرد: «پاکستان بدون دسترسی به دادههای دقیق، قادر به برنامهریزی مناسب نخواهد بود.»
اقتصاددانان هشدار میدهند که کمبود آب تنها بخش کشاورزی را تهدید نمیکند، بلکه تولید برق و اقتصاد پاکستان را نیز با بحران روبرو خواهد ساخت.
وقار احمد، اقتصاددان و سرپرست تیم در شرکت مشاورهای آکسفورد پالیسی منجمنت بریتانیا، گفت که پاکستان تهدید خروج هند از معاهده را دستکم گرفته است. او افزود: «هند فعلاً زیرساختهای لازم برای توقف کامل جریان آب، به ویژه در فصل سیلاب را ندارد. بنابراین این دوره فرصتی حیاتی برای پاکستان است تا ناکارآمدیهای گسترده خود در بخش آب را اصلاح کند.»
در سالهای اخیر، دولت نارندرا مودی، نخستوزیر هند، در پی بازنگری در معاهده بوده است. همچنین، دو کشور برخی اختلافات بر سر میزان ظرفیت ذخیره آب نیروگاههای برقآبی کیشنگنگا و راتله را در دیوان دائمی داوری لاهه پیگیری کردهاند.
وُهرا گفت: «اکنون میتوانیم پروژههای خود را با آزادی کامل دنبال کنیم.»
هند روز پنجشنبه در نامهای به پاکستان اعلام کرد که شرایط از زمان امضای معاهده تغییر کرده است؛ از جمله رشد جمعیت و نیاز به منابع انرژی پاکتر همچون برقآبی.
سخنگوی بانک جهانی نیز اعلام کرد که این نهاد تنها برای انجام وظایف محدودی در معاهده حضور دارد و «در قبال تصمیمات حاکمیتی کشورهای عضو، موضعگیری نمیکند.»
ندیم شاه، دهقان پاکستانی که مالک یک مزرعه ۱۵۰ جریبی در سند است، گفت که حتی برای تامین آب آشامیدنی نیز نگرانیهایی وجود دارد. او افزود: «ما به خداوند توکل داریم، اما نسبت به اقدامات هند نگرانیم.»
سه رودخانه اختصاصیافته به پاکستان، که جمعیتی بالغ بر ۲۴۰ میلیون نفر را در بر میگیرد، بیش از ۱۶ میلیون هکتار از اراضی زراعتی کشور، معادل ۸۰ درصد از کل اراضی، را آبیاری میکنند.
غشا شوکت، کارشناس موسسه تحقیقات کشاورزی پاکستان در کراچی گفت: «در حال حاضر جایگزینی برای این سیستم نداریم. رودخانههای مشمول معاهده، علاوه بر کشاورزی، برای زندگی شهری، تولید برق و معیشت میلیونها نفر استفاده میشوند.»
سیاستمداران پاکستانی هشدار دادهاند که تعلیق معاهده آبهای رود سند یک سابقه خطرناک ایجاد میکند.
بلاول بوتو زرداری، وزیر خارجه پیشین پاکستان، گفت: «ما پیش از این نیز گرفتار درگیری بودهایم و باور دارم با تعلیق معاهده آبهای رود سند، نسلهای آینده را در مسیر تازهای از درگیری گرفتار خواهیم کرد.»
سعید جعفری، مدیرعامل شرکت توسعه خدمات دریایی و بندری سینا که انفجار بندر رجایی در محوطه اختصاصی آن رخ داده، به خبرگزاری ایلنا گفت: «این سانحه درپی اظهار خلاف محمولههای وارداتی رخ داده و محمولههای بسیار خطرناک تحت عنوان کالای معمولی وارد و دپو شده بود.»
او ادامه داد: «این سانحه در پی تکرار فاجعهآمیز اظهار خلاف واقع در خصوص کالاهای خطرناک و تحویل این کالاها بدون اسناد و برچسبهای کالاهای خطرناک رخ داده است.»
در همین حال، محمد آشوری، استاندار هرمزگان خبر داد که تعداد جانباختگان انفجار در بندر رجایی بندرعباس به ۴۰ نفر افزایش یافته است.
بنا بر آخرین آمار رسمی اعلام شده، تا کنون در جریان آتشسوزی و انفجار در بندر رجایی هزار و ۲۰۵ مصدوم در مراکز درمانی پذیرش شدند.
مدیرعامل شرکت توسعه خدمات دریایی و بندری سینا گفت که «قدرت و موج انفجار و شعاع تخریب و سایر مشخصههای انفجار روز گذشته، بیانگر محمولههای به شدت خطرناکی بوده که باید به عنوان کالای خطرناک به بندر اظهار شود. این درحالی است که این محموله به عنوان محموله معمولی و غیرخطرناک اظهار و بستهبندی و تحویل بندر شده بود.»
پیشتر علی خضریان، نماینده تهران در مجلس گفته بود: «انفجار در بندر رجایی در محوطه شرکت سینا، وابسته به بنیاد مستضعفان رخ داده است.»
اسوشیتدپرس گزارش داد که انفجارهای بندر رجایی احتمالا بر اثر جابهجایی نادرست محمولههای سوخت جامد مورد استفاده در موشکهای بالستیک رخ داده است. نیویارک تایمز هم به نقل از یک مقام جمهوری اسلامی این احتمال را تایید کرد.
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، روز یکشنبه در مصاحبهای گفت که ارتش این کشور حملات خود به اهداف نظامی اوکراین را ادامه خواهد داد.
ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، گزارش داد که روسیه روز یکشنبه ۷۰ حمله به خاک اوکراین انجام داده است و وی وضعیت را دشوار توصیف کرد.
لاوروف درباره حمله راکتی مرگبار روسیه به یک ساختمان مسکونی در کییف در هفته گذشته گفت که این مکان «کاملاً غیرنظامی» نبوده است.
وزیر خارجه روسیه شبکه به سیبیاس امریکا گفت: «ما همچنان به اماکنی که ارتش اوکراین مزدورانی از کشورهای خارجی و مربیانی که اروپاییها رسماً برای کمک به هدفگیری تاسیسات غیرنظامی روسیه اعزام کردهاند، حمله خواهیم کرد.»
دونالد ترامپ به این حمله که دستکم ۱۲ کشته بر جای گذاشت، روز جمعه پنج ثور واکنش نشان داد و خطاب به ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه نوشت: «ولادیمیر، کافی است!»
زلنسکی که روز گذشته پیش از مراسم خاکسپاری پاپ فرانسیس در رم با ترامپ دیدار کرد، روز یکشنبه در حسابش در تلگرام نوشت: «وضعیت در خط مقدم و اقدامات ارتش روسیه نشان میدهد که فشار جهانی برای پایان دادن به این جنگ هنوز کافی نیست.»
دونالد ترامپ، رئیس جمهور امریکا، روز گذشته پس از پایان دیدار سه ساعته استیو ویتکاف، فرستاده ویژه او، با ولادیمیر پوتین رییسجمهور روسیه، گفت بیشتر محورهای اصلی برای پایان دادن به جنگ روسیه در اوکراین مورد توافق قرار گرفتهاند و دو طرف به توافق «بسیار نزدیک» هستند.
ترامپ عصر جمعه، پنج ثور، در یک پست که در شبکههای اجتماعی منتشر شد با اشاره به این دیدار، خواستار دیدار سطح بالای میان مقامات کییف و مسکو شد تا توافق نهایی شود.
با این حال، به رغم خوشبینی ترامپ، اظهارات جدید لاوروف نشان می دهد که هنوز روسیه آماده طرح امریکا برای صلح نیست.
وزارت بهداشت غزه اعلام کرد که دستکم ۵۱ فسطینی در یک شبانهروز گذشته در حملات هوایی ارتش اسرائیل کشته شدهاند.
این وزارت تعداد مجموعی تلفات حملات اخیر اسرائیل را نزدیک به ۷۰۰ نفر اعلام کرده است.
وزارت بهداشت غزه در تازهترین بروزرسانی، آمار مجموعی تلفات در ۱۸ ماه جنگ را ۵۲ هزار و ۲۴۳ نفر اعلام کرد. این وزارت افزود که روند مستندسازی کشته شدگان حملات اسرائیل جریان دارد. این وزارت تصریح کرد که آمار روزانه شامل اجسادی است که پس از حملات قبلی از زیر آوار بیرون کشیده شدهاند.
ارتش اسرائیل در ۱۸ مارچ با حمله به غزه به توافق آتشبس پایان داد و از آن زمان تاکنون به حملات خود در نوار غزه ادامه داده است. نیروهای زمینی اسرائیل منطقه حائل را گسترش داده و شهر جنوبی رفح را محاصره کردهاند. گفته شده که در حال حاضر حدود ۵۰ درصد از نوار زغره را در کنترل خود دارند.
در پی افزایش حملات اسرائیل، نزدیک به ۶۰ روز است که سازمانهای امدادی قادر به کمکرسانی به ۲ میلیون فلسطینی نیازمندان نیستند. بر بنیاد گزارشها، امروز یکشنبه روند انتقال کمکها به غزه از سرگرفته شده است.
گروههای امدادی پیشتر هشدار داده بودند که به زودی منابع بشردوستانه به پایان میرسد و هزاران کودک دچار سوءتغذیه از دسترسی به کمکهای غذیی محروم میشوند.
مقامات اسرائیلی میگویند که تشدید حملات و محاصره نوار غزه با هدف اعمال فشار بر حماس برای آزادی گروگانها است. بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل متعهد شده است که جنگ را تا نابودی یا خلع سلاح حماس و بازگرداندن همه گروگانها ادامه دهد.
ارتش پاکستان اعلام کرد که نیروهای امنیتی این کشور یک حمله بزرگ «تروریستی» را در منطقه حسنخیل وزیرستان شمالی، در مرز با افغانستان، دفع کرده و ۵۴ شبهنظامی را به هلاکت رساندهاند. محسن نقوی، وزیر داخله پاکستان، این رویداد را «روزی بزرگ» برای نیروهای امنیتی این کشور خواند.
روابط عمومی ارتش پاکستان روز یکشنبه، هفتم ثور، اعلام کرد که این شبهنظامیان قصد داشتند با هدف انجام «فعالیتهای تروریستی» وارد خاک پاکستان شوند.
وزیر داخله پاکستان گفت: «امروز مهمترین روز برای نیروهای امنیتی ماست. در شب ۲۶ و ۲۷ ماه جاری اطلاعاتی مبنی بر اینکه گروهی از تروریستها از وزیرستان شمالی به منطقه حسنخیل وارد شدهاند، دریافت شد.»
او تاکید کرد که ورود شبهنظامیان تحت نظارت قرار گرفت و زمانی که آنها به منطقهای راهبردی پیشروی کردند، نیروهای پاکستانی از سه جهت به آنها حمله و همه مهاجمان را از بین بردند.
وزیر داخله پاکستان افزود که پیش از این اطلاعاتی درباره حضور عوامل هدایتکننده این شبهنظامیان در داخل خاک پاکستان وجود داشت که موجب تشدید تدابیر امنیتی در مرز با افغانستان شده بود.
محسن نقوی گفت: «بر اساس اطلاعات محرمانه، اقدامات سختگیرانهای در مرز اتخاذ شد و نیروهای ما با موفقیت این تهدید را خنثی کردهاند.» گفته شده است که در این عملیات مقدار زیادی سلاح، مهمات و مواد منفجره کشف و ضبط شده است.
به گفته وزیر داخله پاکستان، در این عملیات یک بمب کنار جادهای نیز کشف شده است. او همچنین افزود: «هر گامی که هند برداشته است، در حال افشا شدن است.»
آقای نقوی گفت: «آنها تلاش کردند با ارسال تروریستها به پاکستان نفوذ کنند. اجساد تروریستها در اختیار ماست و این شواهد غیرقابل انکاری از فعالیتهای تروریستی است. این رویداد نشان داد که پاکستان همچنان با تهدیدهای جدی مواجه است.»
او همچنین افزود که تلاشهایی برای به چالش کشیدن دستاوردهای پاکستان در مبارزه با تروریسم صورت میگیرد. وزیر داخله پاکستان گفت: «ارتش و نیروهای امنیتی هر لحظه با دقت زیر نظر دارند و اگر رویدادی رخ دهد، هند پاسخ قدرتمند پاکستان را خواهد دید.»
محسن نقوی گفت: «پاکستان شواهد واضحی در اختیار دارد که نشان میدهد تروریستهای کشتهشده چگونه به کشور وارد شده بودند. هند برای هرگونه تجاوزی پاسخ مناسب دریافت خواهد کرد.»
جمهوری اسلامی روز دوشنبه، هشتم ثور را در سراسر ایران به دلیل انفجار در بندر رجایی عزای عمومی اعلام کرد.
همزمان مسعود پزشکیان، رئیسجمهور ایران وارد بندرعباس شده است تا به گفته خودش، از نزدیک مسائل را پیگیری کند.
فاطمه مهاجرانی سخنگوی ریاستجمهوری ایران روز یکشنبه هفتم ثور خبر داد «به دنبال حادثه ناگوار در بندر شهید رجایی بندرعباس، دولت چهاردهم فردا دوشنبه را در سراسر کشور عزای عمومی اعلام کرد.»
در پی انفجار در بندر رجایی ایران که روز شنبه اتفاق افتاد، ۲۸ نفر کشته، ۸۰۰ نفر زخمی و شش نفر ناپدید شدهاند.
بر بنیاد گزارشها آتشسوزی گسترده همچنان ادامه دارد و بیش از ۱۰ هزار کانتینر سوخته است.
پیش از این استان هرمزگان سه روز عزای عمومی و وزارت بهداشت ایران وضعیت اضطراری در بندرعباس اعلام کرده بود. علت دقیق انفجار هنوز مشخص نیست، اما حمل نادرست سوخت موشک یکی از احتمالات مطرحشده است.
