روز جهانی مادر هر سال در دومین یکشنبه ماه می در بسیاری از کشورهای جهان از جمله امریکا، ترکیه، کانادا و کشورهای اروپایی گرامی داشته میشود. هدف از این روز، قدردانی از نقش مادران در خانواده و جامعه است.
اما مادران در افغانستان این روز را چگونه سپری میکنند؟
در کشوری که یکی از بالاترین نرخهای مرگومیر مادران را دارد زنان با چالشهایی چون سوءتغذیه، فقر، محدودیتهای آموزشی و شغلی و بار سنگین سرپرستی خانواده مواجهاند.
همزمان با گرامیداشت این روز در جهان، بسیاری از مادران افغان نهتنها نادیده گرفته میشوند بلکه بقایشان نیز با تهدیدهای جدی روبروست.
براساس گزارشی صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل که در حمل امسال منتشر شد اگر ممنوعیت آموزش زنان در رشتههای پزشکی ادامه یابد بیش از ۵۰۰۰ مادر و کودک در معرض خطر مرگ قرار خواهند گرفت.
طبق آمار سازمان جهانی بهداشت نیز که در سنبله ۱۴۰۲ منتشر شد روزانه حدود ۲۴ زن به دلیل بیماریهای قابل پیشگیری مرتبط با بارداری و زایمان در افغانستان جان میدهند.
مادری از کابل که یک فرزند دارد و از تحصیل بازمانده است، به افغانستان اینترنشنال گفت: «زنان و مادران در افغانستان به یک شی زینتی تبدیل شدهاند.» او با بغض افزود: «روزهایی که در افغانستان سپری میکنم، چیزی نیست که از زندگی انتظار آن را داشتم.»
این زن با اشاره به محرومیتهای اعمالشده علیه زنان گفت: «زندگی و سلامت روانی مادران در افغانستان بهشدت تهدید شده است. ممنوعیتها بر رشد فردی ما سایه انداخته. من در کنار مادری، آرزو داشتم ماستری بگیرم اما در جامعه زنستیز کنونی، نبردم ناتمام ماند.»
زنان در گفتوگو با افغانستان اینترنشنال تاکید کردند که بسیاری از خدمات و امکانات برای مادران در افغانستان وجود ندارد. آنها با اشاره به ممنوعیت سفر زنان بدون همراه مرد، گفتند که زندگی برای مادران در این کشور بهشدت دشوار شده است.
طبق یکی از گزارشهای گاردین، محدودیت طالبان بر رفتوآمد «زنان بدون محرم»، ازدواجهای زودهنگام، کمبود خدمات درمانی، ناامنی جادهها و بیتوجهی فرهنگی به سلامت زنان، بحران مرگومیر مادران و نوزادان را در افغانستان تشدید کرده است.
وضعیت سلامت مادران در افغانستان همچنان بحرانی است و جان هزاران زن به دلایلی قابل پیشگیری در خطر قرار دارد. یونیسف تاکید کرده که حدود ۹۰ درصد موارد مرگ مادران قابل جلوگیریاند اما کاهش کمکهای مالی بینالمللی، توانایی این نهاد برای حمایت از مراکز صحی و ارائه خدمات حیاتی به مادران را تهدید میکند.
