سازمان ملل میگوید افغانستان آماده پذیرش مهاجران بازگشت کننده نیست

کمیساری عالی سازمانملل در امور پناهندگان با ابراز نگرانی نسبت به وخامت وضعیت معیشتی مردم افغانستان گفته است که این کشور آماده پذیرش مهاجران بازگشتی نیست.

کمیساری عالی سازمانملل در امور پناهندگان با ابراز نگرانی نسبت به وخامت وضعیت معیشتی مردم افغانستان گفته است که این کشور آماده پذیرش مهاجران بازگشتی نیست.
این نهاد با اشاره به کاهش «نگرانکننده» کمکهای بینالمللی، گفته است که برای پاسخگویی به نیازهای نیازمندان در سال جاری، به ۲۱۶ میلیون دالر بودجه نیاز دارد، اما تاکنون تنها ۲۵ درصد آن تامین شده است.
کمیساری عالی سازمانملل در امور پناهندگان روز سهشنبه با اشاره به بازگشت بیش از ۳ میلیون مهاجر افغان از کشورهای همسایه، خواستار تداوم حمایت «سیاسی و مالی» جامعه جهانی از مردم افغانستان شده است.
نهاد مذکور ضمن هشدار نسبت به کاهش چشمگیر کمکهای بینالمللی، تصریح کرده است که توانایی حمایت این نهاد از افغانها رو به کاهش است.
این سازمان با استناد به آمار برنامه توسعه سازمانملل و کاهش چشمگیر کمکهای بینالمللی تخمین زده است که نیمی از جمعیت افغانستان نیازمند کمکهای بشردوستانه اند.
کمبود بودجه باعث شده که کمکهای نقدی ملل متحد به بازگشتکنندگان افغان در مرز هفت برابر کاهش یافته است.
این نهاد وابسته به سازمان ملل گفت در حالیکه بسیاری مجبور به بازگشت به افغانستان میشوند، «برخی دیگر نیز در حال آماده شدن برای ترک دوباره کشور به مقصد ایران، ترکیه و اروپا هستند.»
این نهاد از کشورهای همسایه خواسته است تا با افغانها با کرامت رفتار کنند و بازگشت ایمن، داوطلبانه و باکرامت مهاجران افغان را تسهیل کنند.

رادیو تلویزیون ملی تحت کنترول طالبان، دستکم ۳۰۰ کارمند خود را برکنار کرده است. در میان افراد اخراج شده، ۹۱ زن و شماری از خبرنگاران سابق و کارمندان بخش فنی این نهاد شامل هستند. این اقدام بخشی از سیاست جدید طالبان برای کاهش هزینههای نهادهای دولتی است.
شماری از کارمندان تلویزیون ملی روز سهشنبه به افغانستان اینترنشنال گفتند که مقامات طالبان حدود ۳۰۰ نفر، از جمله ۹۰ زن را اخراج و به خانههای شان فرستادهاند.
در میان اخراجشدگان، خبرنگاران باتجربه و کارمندان بخش فنی با ۲۰ تا ۴۰ سال سابقه کار در این تلویزیون حضور دارند. کارتهای شناسایی این کارمندان نیز از آنها گرفته شده است.
کارمندان اخراجشده شکایت دارند که معاش ماههای حمل و ثور به آنها پرداخت نشده است. این مشکل تنها به کارمندان تلویزیون ملی محدود نمیشود؛ معلمان و دیگر کارمندان دولتی نیز هنوز معاش دو ماه اول سال جدید هجری شمسی را دریافت نکردهاند.
ملا هبتالله، رهبر طالبان، با صدور حکمی دستور کاهش ۲۰ درصدی کارمندان نهادهای دولتی را داده است. منابع میگویند این اقدام به دلیل کمبود بودجه و توقف کمکهای بینالمللی انجام شده است.
طالبان تصمیم دارد تشکیلات نهادهای دولتی بهشمول نهادهای امنیتی این گروه را کوچکتر کند. بربنیاد مکتوبهای اداره طالبان، تنها از وزارت معارف، دستکم ۹۰ هزار کارمند برکنار میشوند.
پیشتر، وزارت زراعت، آبیاری و مالداری طالبان ۳۱ کارمند ریاست زراعت ولایت پروان را اخراج کرده بود. همچنین، بیش از ۹۰ زن کارمند از کودکستانهای دولتی نیز اخراج شدهاند.

بزرگان جامعه شیعه کابل در دیدار با عبداللطیف منصور، وزیر انرژی و آب طالبان، از کمبود شدید آب آشامیدنی در این شهر ابراز نگرانی کردند. منصور گفت که مشکل کمبود آب کابل در اولویت این وزارت قرار دارد و برای حل آن برنامههایی روی دست گرفته است.
وزارت انرژی و آب طالبان روز سهشنبه اعلام کرد که در این دیدار، بزرگان شیعه مسائل مربوط به کمبود آب آشامیدنی را مطرح کردند. منصور اطمینان داد که بررسی و طراحی سد للندر شاتوت تکمیل شده، بودجه آن تامین گردیده و بهزودی کار ساخت آن آغاز خواهد شد.
او تاکید کرد که این سد بخش بزرگی از مشکلات کمبود آب کابل را رفع خواهد کرد.
منابع آب زیرزمینی کابل کاهش یافته که براثر آن معضل بزرگ خشیکدن چاههای آب آشامیدنی در کابل به وجود آمده است. سازمانهای بینالمللی نیز نسبت به بحران آب در کابل هشدار دادهاند. یونیسف پیشتر اعلام کرد که با توجه به شهرنشینی سریع و تغییرات اقلیمی، ممکن است تا سال ۲۰۳۰ آب زیرزمینی کابل بهطور کامل خشک شود و از نهادهای همکار خود خواست فوراً برای رفع این بحران اقدام کنند.
طالبان در سه سال گذشته بارها درباره بحران آب کابل هشدار داده و اعلام کرده است که آب رودخانه پنجشیر را به کابل منتقل میکند. شهردار طالبان در کابل در سال ۱۴۰۰ اظهار داشت که کابل تنها ۲۹ میلیون مترمکعب آب در اختیار دارد، در حالی که نیاز ساکنان پایتخت ۱۰۰ میلیون مترمکعب است.
بر اساس گزارشها، حدود ۸۰ درصد جمعیت افغانستان به آب آشامیدنی کافی دسترسی ندارند. برنامه توسعه سازمان ملل در اواخر سال ۲۰۲۳ اعلام کرد که افغانستان از نظر آسیبپذیری در برابر تغییرات اقلیمی در رتبه ششم جهان قرار دارد.
همچنین، نمایندگی اتحادیه اروپا در افغانستان در اسد ۱۴۰۴ از بحران فزاینده آب در این کشور ابراز نگرانی کرد و خشکسالی، آلودگی و استفاده بیرویه از منابع آبی را تهدیدی جدی برای زندگی مردم آن دانست.

شرل بنارد، همسر زلمی خلیلزاد، از معماران توافقنامه دوحه، نگرانی پناهجویان افغان و نهادهای حامی آنان از بازگشت به افغانستان تحت کنترول طالبان را «بیاساس» خوانده و گفته است که از بازگشت به افغانستان نترسند.
خانم بنارد در مقالهای که روز سهشنبه در وبسایت نشنل اینترست منتشر شده است، ممنوعیت آموزشی زنان و دختران افغان را «غیرقابل قبول و فاقد پشتوانه دینی» خوانده است، اما گزارش رسانهها درباره سرکوب زنان را رد کرده است.
بنارد که حدود یک ماه قبل به کابل سفر کرده بود، گفت که بازگشتکنندگان افغان که نگران نظام آموزشی تحت کنترول طالبان هستند، فرزندان خود را به مکاتب خصوصی بفرستند.
همسر زلمی خلیلزاد، طرد حکومت طالبان از سوی کشورها را «ناعادلانه و عجیب» توصیف کرده و مدعی شد که وضعیت زنان در هند به مراتب بدتر از وضعیت زنان افغان است. او گفت: «برخورد [طالبان] با زنان اصلا به اندازه هند به عنوان کشوری پیشرفته و قدرتمند، وحشیانه نیست.»
هند دارای رئیسجمهور زن است و زنان حق آموزش و کار دارند. بر اساس گزارش شاخص نابرابری جنسیتی( جیآیآی)، هند جایگاه ۱۰۲ در میان ۱۹۳ کشور جهان از نظر پیشرفت زنان دارد.
در مقابل، افغانستان در قعر جدول برابری جنسیتی قرار دارد. سازمانهای بین المللی حقوق بشری، از جمله گزارش گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل، گفته اند که طالبان با ممنوع کردن آموزش، کار و فعالیتهای سیاسی و اجتماعی برای زنان افغان، عملا نظام آپارتاید جنسیتی را در افغانستان ایجاد کرده است.
بنارد در این مقاله گزارشهای رسانهها درباره سرکوب و محدود کردن زنان به دست طالبان را زیر سوال برده است. او نوشت: «من در کابل زنان فروشنده را در مراکز خرید دیدم، از جمله یک دختر جوان که صاحب یک مغازه عطر بود. زنان در رستورانها کار میکردند و از همه جالبتر زنانی بودند که در کراچیهای خود لباسهای دستدوخت خانگی و میوههای فصلی میفروختند.»
شرل بنارد مسئله تردد زنان با محرم را رد کرده و گفته است که «این ادعا نادرست است. زیر من بسیاری از زنان را دیدم که تنها یا با دوستان زن خود قدم میزدند، بیشتر شان روسری به سر داشتند و صورت شان پوشیده نبود.»
افغانستان اینترنشنال گزارش داد که بر بنیاد اسناد دست یافته، طالبان به تمام زنان کارمند در بخش صحی در قندهار دستور داده تا از آغاز الی پایان ساعات کاری باید با محرم همراه باشند. شماری از این کارمندان با انتقاد از این تصمیم طالبان گفتند که اکنون «با یک معاش، دو نفر کار میکنیم.»
او با رد ناامن بودن افغانستان برای پناهجویان افغان گفته است که «اکنون بهترین وضعیت امنیتی در سالهای اخیر را داریم و بهطور چشمگیری بهبود یافته است.»
او با اشاره به تردد کارکنان سفارت و دیپلوماتهای امریکایی با هلیکوپتر در دوره جمهوریت از فرط ناامنی، گفت که اکنون جادههایی که زمانی مناطق ممنوع بودند، دوباره به روی رفتوآمد باز شده اند.
بنارد گفت: «اکنون میتوان با انتظار معقولی از امنیت و معیشت، در افغانستان زندگی و کار کرد.»
او مانند حکومت طالبان، از موضع وزیر امنیت داخلی امریکا در قبال اخراج مهاجران افغان از این کشور استقبال کرده و گفته است که کریستی نوم به کابل سفر کند و قول داد که «با استقبال گرم[طالبان] مواجه خواهد شد.»
بنارد گفت که طالبان در جریان سفرش به کابل از وی استقبال کردند.
افغانها بزرگترین رقم پناهجویان در اروپا، ایران و پاکستان را تشکیل میدهند. فقر گسترده، آزار و اذیت نیروهای نظامی پیشین، سرکوب فعالیتهای سیاسی و مدنی و منع آموزش زنان علتهای عمده مهاجرت گسترده افغانها پس از بازگشت طالبان به قدرت است.
خانم بنارد از مدیریت اقتصادی طالبان ستایش کرده است اما اشارهای به کمبود غذایی گسترده و بیکاری در افغانستان نکرده است. سازمان ملل در چندین گزارش خود نسبت به تشدید بحران انسانی در افغانستان هشدار داد و گفت حدود یکسوم جمعیت افغانستان به کمک غذایی نیازمند اند و ۳.۱ میلیون نفر در آستانه قحطی قرار دارند.
خانم خلیلزاد با اشاره به این دستاوردها از کشورهای جهان خواست که رویکرد خود را در برابر طالبان تغییر دهند.
او گفت: «طالبان تشنه بهرسمیتشناخته شدن دیپلماتیک هستند، آنها میخواهند داراییهای شان آزاد شود، ممنوعیت سفر رهبران شان برداشته شود، سرمایهگذاری خارجی جذب کنند و امریکا سفارت خود را در کابل دوباره باز کند.»
خانم بنارد افزود که «طالبان هرچه باشند، احمق نیستند.»

پیت هگست، وزیر دفاع امریکا روز سه شنبه اعلام کرد که پنتاگون گروه ویژهای برای بررسی شیوه خروج نیروهای امریکایی از افغانستان تشکیل میدهد. او در بیانیهای گفت که وظیفه این تیم آن است که مطمئن شود در برابر مردم امریکا و نیروهای نظامی کشور، پاسخگویی و شفافیت کامل وجود دارد.
پیت هگست، وزیر دفاع امریکا، روز سهشنبه در یادداشتی که یک نسخه آن به افغانستان اینترنشنال نیز ارسال شده، اعلام کرد که برای بررسی جامع خروج نیروهای امریکایی از افغانستان در سال ۲۰۲۱، از شان پارنل، مشاور ارشد و مسئول روابط عمومی وزارت دفاع، خواسته است تا یک گروه ویژه بازبینی تشکیل دهد.
هگست تاکید کرد که این گروه تمام تحقیقات پیشین، شامل اسناد، منابع، شاهدان و تصمیمگیریهایی مربوط به خروج را بهدقت بررسی خواهد کرد.
مشخص نیست که بررسی جدید تیم جدید پنتاگون چه تفاوتی با بسیاری از بررسیهای قبلی خواهد داشت. پیش از این در دوره حکومت بایدن، ارتش امریکا، وزارت خارجه و حتی جمهوریخواهان در مجلس نمایندگان گزارشهای خود را درباره شیوه خروج امریکا از افغانستان منتشر کردند.
احتمالاً، هگست به سیاسیسازی این موضوع، به ویژه از سوی دموکراتها متهم خواهد شد. حکومت بایدن در پاسخ به منتقدان جمهوریخواه خود گفته است که حکومت ترامپ در هنگام توافق با طالبان، برای خروج نیروهای امریکایی برنامهریزی دقیقی نکرده بود. حکومت بایدن گفته است که مجبور بود بر اساس توافق ترامپ و طالبان، باید در آخر آگست ۲۰۲۱ نیروها را خارج میکرد.
ترامپ در کارزارهای انتخاباتیاش بارها از بایدن و حکومت او بابت این خروج انتقاد کرده است.
دونالد ترامپ و همکارانش مقامات اداره بایدن را متهم میکنند که با مدیریت غیرمسئولانه این خروج، اعتبار بینالمللی امریکا را خدشهدار کردهاند. کشته شدن ۱۳ سرباز امریکایی و ۱۷۰ غیرنظامی افغان در جریان خروج، از دلایل اصلی انتقاد جمهوریخواهان از حکومت بایدن است.
مقامات حکومت جدید بارها اعلام کردهاند که عاملان این خروج فاجعهبار مورد بازخواست قرار خواهند گرفت. ترامپ این عملیات را «عقبنشینی فاجعهبار» و «تحقیرآمیزترین رویداد در تاریخ امریکا» توصیف کرده است.
هگست اظهار داشت که تحقیقات درباره چگونگی خروج از افغانستان ممکن است تا سال ۲۰۲۶ ادامه یابد، اما تاکید کرد که عاملان این «فاجعه» قطعاً پاسخگو خواهند بود. او روز دوشنبه نیز در گفتوگو با فاکس نیوز گفت: «اقدامات جو بایدن اعتبار امریکا را صدمه زد، اما اکنون با بازگشت دونالد ترامپ، قدرت و جایگاه آمریکا دوباره احیا شده است.»
هگست از زمان آغاز کار خود در پنتاگون متعهد به بررسی دقیق این خروج پرهرجومرج شده بود. او در دیدار با کارکنان پنتاگون اظهار داشت: «ما این عملیات را موشکافانه بررسی خواهیم کرد تا مشخص شود چه اشتباهاتی رخ داده و چرا تاکنون کسی پاسخگو نبوده است.»
دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا، پیشتر خواستار استعفای مقامات نظامی مسئول مدیریت عملیات خروج از افغانستان شده و اعلام کرده بود: «من خواستار استعفای فوری آنها هستم.»

محمد نعیم وردک، معین وزارت خارجه طالبان، در نشست «گفتوگوی ترمذ» از کشورهای منطقه و جهان خواست که این گروه را به عنوان شریکی قابل اعتماد در نظر بگیرند. وی تاکید کرد که خاک افغانستان علیه هیچ کشوری استفاده نخواهد شد و طالبان نیز انتظار متقابلی از دیگران دارد.
این اظهارات در حالی مطرح میشود که هیچ کشوری تاکنون رژیم طالبان را به رسمیت نشناخته و تلاشهای این گروه برای کسب مشروعیت بینالمللی بینتیجه مانده است. با گذشت هر روز، نگرانی کشورهای منطقه و جهان در خصوص فعالیت گروههای تروریستی در خاک افغانستان افزایش مییابد.
نعیم افزود: «ما از جامعه بینالمللی، کشورهای منطقه، سازمانهای بینالمللی و نهادهای مالی تقاضا داریم که افغانستان را به عنوان شریک قابل اعتماد ببینند و برای توسعه پایدار، سرمایهگذاری در زیربناها، ظرفیتسازی و ارتقای رفاه اقتصادی مردم افغانستان، همکاری موثر داشته باشند.»
وی همچنین به گسترش بیسابقه روابط طالبان با اوزبیکستان اشاره کرد و گفت که امضای قراردادهایی به ارزش ۲.۵ میلیارد دالر در بخشهای انرژی، زراعت و صنایع نشاندهنده گسترش روابط میان دو طرف است.
نشست گفتوگوی ترمذ درباره اتصال آسیای مرکزی و جنوبی روز سهشنبه ۳۰ ثور، با حضور حدود ۲۰۰ شرکتکننده از کشورهای آسیای مرکزی و جنوبی، اروپا، کشورهای مستقل مشترکالمنافع، آسیا، امریکا و خاورمیانه آغاز شد.