رهبران ناتو روز چهارشنبه در هالند در نشستی برای افزایش بودجه این پیمان نظامی، شرکت کردند. انتظار میرود که سران ناتو در این نشست با افزایش ۵ درصدی از تولید ناخالص داخلی خود، برای بودجه دفاعی این نهاد موافقت کنند.
با احساس تهدید کشورهای عضو ناتو از روسیه و همچنین فشارهای مداوم دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا، رهبران ناتو قرار است در این نشست از افزایش هزینههای دفاعی حمایت کنند.
دونالد ترامپ در ماههای اخیر تهدید کرده بود که در صورت عدم افزایش بودجه دفاعی توسط اعضا، امریکا ممکن است از تعهدات خود در قالب بند ۵ منشور ناتو که حمله به یک کشور عضو را حمله به همه میداند، عقبنشینی کند.
مطابق طرح جدید، از این پنج درصد، ۳٫۵ درصد برای هزینههای دفاعی مستقیم مانند نیروهای نظامی، تسلیحات و آموزش در نظر گرفته شده است.
۱٫۵ درصد دیگر نیز برای اقدامات غیرمستقیم دفاعی مانند امنیت سایبری، حفاظت از زیرساختهای حیاتی و آمادگی لجستیکی مانند تجهیز جادهها و پلها برای استفاده نظامی به مصرف خواهد رسید.
هدفگذاری جدید قرار است طی ده سال آینده اجرا شود و جایگزین هدف پیشین ناتو برای اختصاص دو درصدی از تولید ناخالص کشورهای عضو ناتو به دفاع خواهد شد. هر چند تاکنون بسیاری از اعضای ناتو حتا به هدف دو درصدی نرسیده بودند.
در این بین اسپانیا گفته که با وجود مخالفت با تخصیص پنج درصدی از تولید ناخالص ملی، همچنان به تعهدات نظامیاش در ناتو عمل خواهد کرد.
مارک روته، دبیرکل ناتو گفته که برای کشورها تأمین پول بیشتر برای هزینههای دفاعی آسان نیست، اما گفت که انجام این کار حیاتی است. او به خبرنگاران گفت: «همکارانم در میز مذاکره با اطمینان کامل معتقدند که با توجه به تهدید روسها و وضعیت امنیت بینالمللی، هیچ جایگزینی وجود ندارد.»
مقامهای ناتو امیدوارند که درگیری بین اسرائیل و ایران و بمباران سایتهای هستهای ایران توسط امریکا در آخر هفته، نتواند اجلاس را تحتالشعاع قرار دهد.
این تصمیم در حالی اتخاذ میشود که جنگ میان روسیه و اوکراین همچنان ادامه دارد و اروپا در وضعیت امنیتی بیسابقهای به سر میبرد.
اختلافنظرها و مصالحهها
تمامی اعضای ناتو به جز اسپانیا با این هدفگذاری جدید موافقت کردهاند. دولت اسپانیا اعلام کرده که میتواند با سطحی پایینتر از بودجه دفاعی، تعهدات خود را در ناتو انجام دهد.
با وجود مخالفت دبیرکل ناتو با موضع اسپانیا، او برای حفظ انسجام درونی ائتلاف، با پدرو سانچز، نخستوزیر این کشور، به توافقی سیاسی دست یافت تا نشست بدون تنش و بهطور هماهنگ برگزار شود.
در حاشیه نشست، ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، تنها در ضیافت شام پیشنشست شرکت داده شد و از حضور در جلسه اصلی بازماند. این تصمیم، که با سیاستهای حمایتی قبلی ناتو از اوکراین در تضاد است، نشاندهنده تغییر توازن در رویکرد ائتلاف نسبت به جنگ اوکراین بهویژه تحت تأثیر نگاه محتاطانهتر ترامپ نسبت به مسکو است.
کرملین در واکنش به توافق جدید در نشست سران ناتو، با صدور بیانیهای، این سازمان را متهم به نظامیگری افسارگسیخته و تلاش برای «شیطانسازی از روسیه» کرد تا افزایش بودجههای دفاعی خود را توجیه کند.
تدروس ادهانوم، رئيس سازمان جهانی بهداشت روز سهشنبه، ۳ سرطان، بدون اینکه مشخص کند که عامل این حمله مرگبار کدام طرف است، از طرفهای درگیر خواست که حملات به تاسیسات درمانی را متوقف کنند.
دفتر سازمان جهانی بهداشت در سودان اعلام کرده که در حمله به بیمارستان المجلاد شش کودک و پنج کادر درمانی کشته و به تاسیسات خسارات شدیدی وارد شده است.
نهادهای حقوق بشری ارتش این کشور را متهم به انجام حمله پهپادی به این بیمارستان کردهاند.
سودان از بیش از یک دهه گذشته دستخوش درگیریهای گسترده میان ارتش این کشور و شبهنظامیان نیروهای حمایت سریع است.
نیروهای پشتیبانی سریع ابتدا برای حمایت از حکومت و ارتش این کشور در مبارزه با گروههای شورشی دیگر تشکیل شده بود اما از سال ۲۰۱۳ به اینسو، این نیروها در برابر ارتش این کشور قد علم کرده و دو طرف بر سر کنترول پایتخت و شهرهای بزرگ دیگر جنگهای خونینی را راه انداختهاند.
این درگیریها پس از سقوط حکومت عمر البشیر، رئيسجمهور سودان در سال ۲۰۱۹ میلادی میان ارتش سودان به رهبری جنرال عبدالفتاح البرهان و نیروهای پشتیبانی سریع به رهبری محمد حمدان دقلو بیشتر شدت گرفته است.
درگیریها تا آنجا پیش رفت که شبهنظامیان نیروهای پشتیبانی سریع توانستند که خرطوم، پایتخت سودان را از کنترول ارتش این کشور خارج و ارتش و حکومت سودان را مجبور به عقبنشینی به شمال این کشور کنند.
ارتش سودان در ماه مارچ امسال توانست کنترول خرطوم را پس بگیرد اما درگیریها و حملات پهپادی از سوی هر دو طرف به شدت جریان دارد.
اطلاعات موسسه مطالعات جنگ امریکا نشان میدهد که در ماه اپریل امسال بخش وسیعی از خاک سودان در کنترول نیروهای شبهنظامی پشتیبانی سریع بوده و درگیری در نزدیکی پایتخت هم جریان دارد.
شماری از کشورها از جمله امارات متحده عربی متهم به حمایت از شبهنظامیان سودانی شدهاند اما امارات این اتهام را رد میکند.
به نقل از نیویارک تایمز، یافتههای این گزارش که از سوی سازمان اطلاعات دفاعی پنتاگون تهیه شده، حاکی از آن است که اظهارات دونالد ترامپ، رئیس جمهور امریکا در مورد نابودی این تاسیسات اغراق آمیز است و ایران میتواند تخریبات این تاسیسات را در کمتر از شش ماه ترمیم کند.
همچنان، در این حمله به اورانیوم غنی شده ۶۰ درصدی ایران آسیبی نرسیده و این به معنای آن است که جمهوری اسلامی همچنان توان دستیابی به اورانیوم با استفاده نظامی را در اختیار دارد.
در واکنش به این گزارش، کارولین لویت، سخنگوی مطبوعاتی کاخ سفید، آن را «کاملاً نادرست» خوانده و رد کرده است. در مقابل، نخستوزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، در بیانیهای ویدیویی، عملیات نظامی مشترک با امریکا را یک «پیروزی تاریخی» خواند و مدعی شد تاسیسات فردو بهطور کامل نابود شدهاند و برنامه هستهای حکومت ایران «به فاضلاب ریخته شده است.»
پیت هگست، وزیر دفاع امریکا روز یکشنبه گفت که این حملات «جاهطلبیهای هستهای ایران را محو کرده است.»
یک مقام امریکایی به رویترز گفت که ایالات متحده هنوز از میزان خسارت این تاسیسات اطلاع دقیقی ندارد.
یک منبع دیگر نیز به این خبرگزاری گفت که ذخایر اورانیوم غنیشده ایران از بین نرفته است و در واقع، برنامه هستهای این کشور ممکن است تنها یک یا دو ماه به عقب افتاده باشد.
پنتاگون آسیب دیدن جزئی برنامه هستهای ایران را رد کرد. پیت هگست در بیانیهای به رویترز گفت: «بر اساس هر آنچه دیدهایم، این بمباران توانایی ایران برای ساخت سلاح هستهای را از بین برده است.»
به گفته کاخ سفید، جگنده های ایالات متحده ۱۴ بمب سنگرشکن را بر تاسیسات فردو ریخت.
سخنگوی ترامپ در این مورد گفت: «همه میدانند وقتی چهارده بمب ۳۰ هزار پوندی به طور کامل به اهداف شان اصابت کنند چه اتفاقی میافتد: نابودی کامل.»
رویترز نوشت که ارزیابیهای نظامی اولیه میتوانند با پیدا شدن اطلاعات بیشتر تغییر کنند و تفاوت دیدگاهها در بین سازمانهای اطلاعاتی مختلف ایالات متحده امری غیرعادی نیست.
