مطالب بیشتر
نماینده اوزبیکستان گفت که کشورش از تعامل عملگرایانه، مبتنی بر منافع مشترک و گفتگو با حکومت طالبان حمایت می کند. او گفت که وضعیت کنونی افغانستان همچنان پیچیده و غیرقابل پیشبینی است و نباید به فراموشی سپرده شود.
او گفت که کشورش خواستار ایجاد یک گفتوگوی طالبان با تماس اقشار و گروه ها است. طالبان باید گامهای لازم برای پاسخگویی بردارند، از جمله در زمینه حقوق بشر و فراهمسازی شرایط امن برای فعالیت سازمانهای بینالمللی.
نماینده اوزبیکستان افزود که کشورش به اتصال منطقهای، ایجاد مناطق تجارت مشترک باور دارد. به همین دلیل از اتصال آسیای جنوبی و آسیای میانه حمایت میکند.
او گفت پروژههای انرژی نهتنها به رونق اقتصادی، بلکه به صلح و ثبات نیز کمک میکنند. کریدور افغانستان–پاکستان–اوزبیکستان از جمله پروژههایی است که به توسعه و ثبات در منطقه و افغانستان یاری میرساند.
سخنگوی کمیته تحقیق روسیه اعلام کرد که رومان استارویت، وزیر حملونقل روسیه، ساعاتی پس از برکناری، در موتر شخصیاش در حومه مسکو دست به خودکشی زده است. این کمیته روز دوشنبه اعلام کرد که جسد استارویت در موتر شخصیاش در حالی کشف شد که اثر اصابت گلوله بر آن، پیدا بود.
گمانههایی وجود دارد که خودکشی او ممکن است با یک پرونده احتمالی جنایی مرتبط باشد. این احتمال نیز وجود دارد که او از سلاح افتخاری که در سال ۲۰۲۳ از سوی وزارت داخله دریافت کرده بود، استفاده کرده باشد.
استارویت بامداد دوشنبه با فرمان ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، از سمتش برکنار شد. او از ماه می ۲۰۲۴ بدینسو وزیر حملونقل روسیه بود.
با اینحال منابعی به خبرگزاری رویترز گفتهاند که از هفتهها بدینسو گفتوگو در مورد برکناری او بهدلیل فساد مالی در کورسک در جریان بوده است.
نصیر احمد فایق، نماینده افغانستان در سازمان ملل، در نشست مجمع عمومی این سازمان درباره افغانستان گفت که این کشور پس از تسلط طالبان بر سر دو راهی قرار گرفته و در همه عرصهها دچار عقبگرد شده است. او خواستار پایان تبعیض جنسیتی و ایجاد مکانیزمهایی برای پاسخگویی طالبان شد.
نماینده افغانستان در سازمان ملل گفت: «ما به دولتی پاسخگو نیاز داریم که بازتابدهنده آرمانهای همه مردم افغانستان، از جمله زنان باشد. طالبان به هیچ عنوان نماینده مردم افغانستان نیستند.»
او گفت دبیرکل باید نمایندهای را برای افغانستان تعیین کند تا روند گفتوگو میان همه طرفها در کشور را تسهیل کند. نصیر احمد فایق گفت طالبان خواستههای مشروع مردم افغانستان را رد میکنند.
او همچنین افزود که تبعیض در افغانستان نهادینه شده و قوانین مربوط به امر به معروف، ممنوعیت تحصیل دختران، بستهبودن دانشگاهها و منع کار زنان در مؤسسهها نمونههای آشکار آن است.
آقای فایق همچنین به اخراج اجباری افغانها از کشورهای همسایه اشاره کرد و از ایران و پاکستان خواست در این زمینه توجه کنند.
او همچنین گفت: «داعش و القاعده تهدیدی مستقیم علیه امنیت منطقه و جهان هستند. افزایش مدارس جهادی به روند رادیکالیزهشدن و گسترش افراطگرایی کمک کرده و افغانستان نباید به مأمن گروههای تروریستی بدل شود.»
دبیرکل ناتو هشدار داده است که جنگ جهانی سوم ممکن است با تهاجم همزمان چین به تایوان و روسیه به قلمرو ناتو آغاز شود. مارک روته تاکید کرد که برای جلوگیری از این فاجعه و تهدیدات فزاینده چین و روسیه، ناتو باید توان دفاعی خود را افزایش دهد.
مارک روته به روزنامه نیویارکتایمز گفته است: «باور اینکه جاهطلبی شی جینپینگ [رئیسجمهور چین] برای تصرف تایوان تنها به درگیری میان چین و تایوان محدود شود، سادهلوحی است. در صورت حمله چین به تایوان، رئیسجمهور چین ابتدا با شریک کوچکتر خود در این پروژه، ولادیمیر پوتین [رئیسجمهور روسیه] تماس خواهد گرفت.»
شی جینپینگ و پوتین بارها از «شراکت بدون محدودیت» خود در جریان تهاجم روسیه به اوکراین سخن گفتهاند.
پیشبینی روته مبنی بر استفاده چین از روسیه برای اغفال غرب، با گزارشهایی که هفته گذشته از نشست اتحادیه اروپا با وانگ یی، وزیر خارجه چین، منتشر شد، همخوانی دارد.
بر اساس این گزارشها، وانگ یی گفته است که «شی نمیتواند اجازه دهد روسیه در جنگ اوکراین شکست بخورد.»
روته هشدار داده است که جهان هماکنون نیز تأثیر اتحاد مسکو و منطقه اقیانوسیه را در جنگ اوکراین مشاهده کرده است؛ از جمله اعزام بیش از ۱۲ هزار سرباز کوریای شمالی برای کمک به روسیه.
همچنین روسیه از پهپادهای ساخت ایران استفاده کرده و اتحادیه اروپا نیز شرکتهای چینی را به حمایت از ماشین جنگی روسیه متهم کرده است.
روته افزود: «ما میدانیم که چین چشم به تایوان دارد و در چنین وضعیت ژئوپولیتیکی، دیگر نمیتوان با همان بودجه نظامی سابق دو درصدی از خود دفاع کرد.»
او تأکید کرد که برای جلوگیری از جنگ جهانی، ناتو باید توان نظامی خود را افزایش دهد تا مانع از گسترش تجاوزات روسیه به اروپا شود. روته همچنین از کشورهای غربی خواست تا برای مهار تهاجم چین در منطقه هند–پاسیفیک که با رزمایشهای گسترده نظامی چین در اطراف تایوان همراه شده، متحد شوند.
بهرسمیتشناختن طالبان از سوی روسیه واکنشهای متفاوتی در داخل افغانستان در پی داشته است. در حالیکه شمار اندکی آن را فرصتی اقتصادی میدانند، بسیاری از افغانها هشدار میدهند که این تصمیم میتواند افغانستان را دوباره در دام نفوذ و بازیهای سیاسی مسکو گرفتار سازد.
دولت روسیه بهتدریج ابتدا نام طالبان را از فهرست گروههای تروریستی خود حذف کرد و پس از پذیرش سفیر طالبان در مسکو، روز پنجشنبه گذشته نخستین کشوری در جهان شد که حکومت این گروه را بهرسمیت شناخت.
پس از این تصمیم، شمار زیادی از سیاستمداران افغان در بیرون از کشور، چهرههای سرشناس، فعالان مدنی، مدافعان حقوق بشر و بهویژه فعالان حقوق زنان، این تصمیم روسیه را نادرست خوانده و گفتهاند که این اقدام، افغانستان را چند سال دیگر به عقب برد.
منتقدان، از جمله فعالان حقوق زنان، هشدار دادهاند که این اقدام موجب مشروعیتبخشی به محدودیتهای شدیدی میشود که طالبان علیه زنان اعمال کردهاند، و میگویند این اقدام به حمایت ضمنی از نقض حقوق بشر در افغانستان تعبیر میشود.
در حالی که انتقاد از طالبان در داخل افغانستان به شدت سرکوب میشود و کمتر کسی جرأت میکند علناً از این گروه انتقاد کند، یک جوان کابلی با نام مستعار عاطف به خبرگزاری فرانسه گفته است که باور ندارد روابط بهتر میان افغانستان و روسیه، تأثیری در بهبود زندگی مردم عادی داشته باشد.
این جوان ۲۵ ساله که در حال حاضر بیکار است، گفت: «فکر میکنم افغانستان دوباره در دام روسها گرفتار خواهد شد، مشکلات بیشتر میشود و مردم مانند گذشته همچنان در رنج خواهند بود. مردم در هر صورت به مبارزه خود ادامه خواهند داد.»
در همین حال، یک مرد ۵۸ ساله دیگر در کابل به نام گلمحمد گفته است که در روزهای اخیر نگرانی در میان مردم افغانستان بیشتر شده و تأکید کرده است که جامعه جهانی باید راهحلی پایدار برای بحران افغانستان پیدا کند. او گفته است: «با در نظر گرفتن وضعیت کنونی افغانستان و تمام مشکلات، همه مردم نگراناند. اگر جهان افغانستان را بهرسمیت بشناسد، ما خوشحال خواهیم شد، چون در حال حاضر حتی کوچکترین چیز هم برای ما اهمیت دارد.»
جمالالدین سیر، ۶۷ ساله، با وجود خاطرات تلخ از تهاجم شوروی در سال ۱۹۷۹ که به گفته خودش «همه چیز را از دست داد» و به پاکستان پناهنده شد، اکنون میگوید «اولویتها تغییر کردهاند.» او پیشبینی میکند که «اکنون تجارت و رفاه اقتصادی شکوفا خواهد شد.» این پیلوت بازنشسته همچنین گفته است که سایر کشورها، چه غربی و چه شرقی، باید حکومت طالبان را بهرسمیت بشناسند و «دست از پخش تبلیغات علیه امارت اسلامی بردارند.»
زهرا هاشمی، از هرات، میگوید: «مهمترین پیامد این تصمیم برای مردم، ناامیدی، ترس و احساس بیپناهی است. ما نزدیک به چهار سال است که چشم به راه جامعه جهانی دوختهایم، بهویژه به کشورهای مدعی آزادی، برابری و حقوق بشر. ما انتظار داشتیم که آنها طالبان را وادار به تشکیل یک حکومت فراگیر و مشروع کنند، نه اینکه به یک رژیم زنستیز، مستبد و واپسگرا مشروعیت ببخشند. اقدام روسیه، عملاً دروازه را بهروی سایر کشورها باز کرد تا همین مسیر را ادامه دهند.»
فعالان حقوق زنان، بهویژه آنهایی که خواستار انزوای حکومت طالباناند، تصمیم روسیه را یک عقبگرد میدانند. به گفته آنها، این اقدام محدودیتهای اعمالشده از سوی طالبان بر زنان را بهنوعی مشروعیت میبخشد.
محسن، ساکن کابل با انتقاد از روابط پنهانی برخی کشورها با طالبان میگوید: «روسیه دستکم رسمأ اعلام کرد که طالبان را بهرسمیت میشناسد، اما کشورهای دیگری مثل آلمان، ناروی و بریتانیا، با این گروه روابط پنهانی دارند. این رفتارها نشان میدهد که شعارهای حقوق بشری برای این کشورها دیگر معنا ندارد. هرکدام دنبال منافع خودشان هستند، اما بهای این سیاستها را ما مردم افغانستان میپردازیم.»
او هشدار میدهد که طالبان نهتنها به ارزشهای حقوق بشری پایبند نیست، بلکه تعامل با این گروه، راه را برای گسترش تروریزم و افراطگرایی در منطقه و جهان هموار میسازد.
در پی این تصمیم روسیه، کشورهای منطقه، بهویژه همسایگان افغانستان، موضعگیری محتاطانهای اتخاذ کردهاند. چین تصمیم روسیه را در این زمینه ستود و
پاکستان اعلام کرد که عجلهای برای بهرسمیت شناسی طالبان ندارد.
مقامهای روسی و طالبان این اقدام را گامی بهسوی همکاریهای گستردهتر، بهویژه در زمینههای اقتصادی و امنیتی، ستودهاند.
