مردمشناس روس از زندان طالبان آزاد شد

سویاتوسلاو کاورین، پژوهشگر و مردمشناس روسی، پس از حدود یکونیم ماه بازداشت در افغانستان آزاد شد. خبرگزاری تاس روز دوشنبه به نقل از سفارت روسیه نوشت که کاورین پس از آزادی به مسکو برگشته است.

سویاتوسلاو کاورین، پژوهشگر و مردمشناس روسی، پس از حدود یکونیم ماه بازداشت در افغانستان آزاد شد. خبرگزاری تاس روز دوشنبه به نقل از سفارت روسیه نوشت که کاورین پس از آزادی به مسکو برگشته است.
طالبان در ۲۸ سرطان آقای کاروین را به اتهام قاچاق جواهرات در شهر قندوز بازداشت کردند و سپس به کابل انتقال دادند.
ماه گذشته زمانی که تاتارستان میزبان نشستی با حضور طالبان در آن کشور بود، مادر سواتاتوسلاو کاورین، از رستم مینیخانوف، رئیسجمهور تاتارستان خواست که برای آزادی پسرش کمک کند.
روسیه تنها کشوری در جهان است که حکومت طالبان را به رسمیت شناخته است.

خبرگزاری حالوش روز دوشنبه گزارش داد که در تیراندازی نیروهای مرزی ایران در منطقه کلگان در شهر گلشن سیستان و بلوچستان دستکم شش افغان کشته و پنج نفر دیگر زخمی شدند. در گزارش آمده است دستکم ۴۰ افغان دیگر پس از تیراندازی بازداشت و به پاسگاه مرزی منتقل شدهاند.
حالوش به نقل از منابع خود نوشت اجساد قربانیان در محل تیراندازی رها شده است.
این سازمان حقوق بشری نوشت که عصر دوشنبه ۱۷ سنبله مرزبانان ایرانی با سلاحهای سنگین بدون هشدار قبلی بهسوی گروه ۱۲۰ نفری مهاجران آتش گشودند.
کسانی که از این تیراندازی جان سالم بدر بردند به اطراف منطقه متواری شده و «نیروهای مرزبانی همچنان در حال تعقیب آنان هستند».
به نقل از گزارش حالوش «پس از چند ساعت، زخمیها با آمبولانس به مراکز درمانی منتقل شدند».
وضعیت زخمیها در شفاخانه سراوان «وخیم» گزارش شده است.

محمدعمر مخلص که به تازگی از سوی هبتالله آخندزاده بهعنوان آمر حوزه سوم امنیتی کابل تعیین شده، میگوید که «میخواستیم کارمندان رسانهها را بکشیم اما فرار کردند.» آقای مخلص در مراسم خداحافظیاش از فرماندهی امنیه ولایت پکتیا گفت که برای کشتن کارمندان رسانهها به دنبال آنها بود.
ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان یک هفته قبل (روز دوشنبه ۱۰ سنبله) گزارش داد که محمدعمر مخلص با دستور هبتالله آخندزاده از سمت خود در فرماندهی پولیس پکتیا برکنار و بهعنوان آمر حوزه سوم کابل تعیین شده است.
به دنبال این جابجایی برخی از رسانهها گزارش دادند که آقای مخلص از برکناری خود از فرماندهی پولیس پکتیا ناراض است.
به تازگی ویدیویی به دست افغانستان اینترنشنال رسیده است که در آن دیده میشود آقای مخلص در یک گردهمایی با لحن تهدیدآمیز درباره رسانهها سخن میگوید. منابع گفتند این ویدیو در مراسم خداحافظی مخلص از فرماندهی پولیس پکتیا ایراد شده است.
محمدعمر مخلص در این ویدیو رسانهها را به «خیانت» متهم میکند و میگوید: «ما میخواستیم آنها را بکشیم و از بین ببریم، آنها را تعقیب میکردیم، اما آنها نجات یافتند و زود خود را به اربابان شان رساندند.»
مخلص در ادامه در جملاتی که به نظر میرسد در واکنش به گزارش رسانهها درباره نارضایتی او از برکناری از فرماندهی پولیس پکتیا باشد، میگوید: «رسانهها هرگز خوشحال نباشند.» زیرا «اگر عسکر هم شوم افتخار میکنم.»
او در ادامه با اشاره به کارمندان رسانهها اعتراف کرد که قبلا دستور دریافت کرده بود که «مشرکان» را بکشد.
عمر مخلص گفت: «آن زمان دستور بود که مشرکان را بکشم، اما اکنون خداوند به من میگوید که از خدا، رسول و اولیالامر اطاعت کنم.»
در سالهای گذشته، خبرنگاران و کارکنان رسانههای افغانستان بارها هدف قتلهای هدفمند و خشونتآمیز طالبان قرار گرفتهاند. براساس آمار نی، موسسه حامی رسانههای آزاد افغانستان، در بیست سال گذشته دستکم ۱۶۵ خبرنگار و کارمند رسانه در افغانستان کشته شدهاند.
پس از سقوط دولت جمهوری اسلامی افغانستان در اسد ۱۴۰۰ و روی کار آمدن طالبان، فضای رسانهای در افغانستان به شدت محدود شده است. دهها رسانه چاپی، رادیویی و تلویزیونی تعطیل یا فعالیتشان کاهش یافته و خبرنگاران، به ویژه زنان، با تهدید، بازداشت و محدودیتهای شدید مواجه شدهاند. خودسانسوری گسترده شده و موضوعاتی مانند حقوق زنان یا نقد طالبان عمدتا ممنوع است.
طالبان در چهار سال گذشته بهطور پیوسته خبرنگاران را بازداشت و شکنجه کرده است. در چهار سال گذشته صدها خبرنگار و کارمندان رسانه از ترس حملات طالبان به کشورهای مختلف جهان پناه بردهاند. هنوز صدها خبرنگار در کشورهایی مثل ایران و پاکستان در انتظار رسیدگی به پروندههای پناهندگی خود اند و با آینده نامطمین و خطر اخراج دست و پنجه نرم میکنند.

شماری از چهرههای ارشد حزب جمعیت اسلامی روز دوشنبه اعلام کردند که این حزب پس از این رهبر واحدی ندارد و به جای آن «شورای عالی تصمیمگیری» مسئولیت هدایت مبارزات نظامی، سیاسی و مدنی آن را به عهده میگیرد.
این جناح، بدون حضور صلاح الدین ربانی، اعلام کرد که چهرههای ارشد حزب مانند عطا، اسماعیل خان و قانونی، به «اتحاد درونی» برای ادامه مبارزه با طالبان دست یافته اند.
در بیانیه آمده است که این شورا با الهام از آموزههای دینی و اندیشههای رهبران پیشین جمعیت، از جمله برهانالدین ربانی و احمد شاه مسعود، فعالیتهای خود را به صورت هماهنگ و در سطح ملی، منطقهای و بینالمللی دنبال خواهد کرد.
در این اعلامیه از همکاری چهرههای ارشد و قدیمی حزب، از جمله عطامحمد نور، محمد اسماعیل خان، احمد مسعود، حضرت علی، محمد یونس قانونی یاد شده است. این فهرست اعلام شده نشان میدهد که اختلاف با صلاح الدین ربانی که رهبری حزب جمعیت را از برهان الدین ربانی، رهبر فقید حزب به میراث برده، به حال خود باقی است.
یک منبع معتبر و نزدیک به این شورا به افغانستان اینترنشنال گفت که آقای نور پس از این از اعضای شورای عالی تصمیم گیری است. او قبلا رهبری شاخه انشعابی حزب جمعیت را به عهده داشت.
این حزب بر ضرورت همبستگی ملی و همکاری با دیگر احزاب و جریانهای سیاسی برای مقابله با طالبان تاکید کرده و خواستار مشارکت همه نیروهای مدنی و سیاسی در چارچوب یک چتر واحد سیاسی شده است.
منبع معتبر و نزدیک به شورای عالی به افغانستان اینترنشنال گفت که کمیتهای با نام «کمیته حل و فصل مشکلات» در دو سال گذشته تلاش داشته اختلافهای درونحزبی جمعیت را برطرف کند. او گفت که پیش از این روابط شمار بیشتری از فرماندهان و رهبران این حزب نیز دچار تیرگی شده بود، اما این کمیته توانسته است که بخش بزرگی از این اختلافها را حل کند.
به گفته او، صلاحالدین ربانی، رهبر حزب جمعیت اسلامی، تاکنون حاضر به گفتوگو در این روند نشده است. به گفته منبع، آقای ربانی تاکید کرده که چنین مشکلاتی تنها از طریق نشستهای حضوری قابل حل است و در جلسات آنلاین شرکت نخواهد کرد.
حزب جمعیت به رهبری صلاحالدین ربانی تا اکنون به تشکیل شورای عالی تصمیمگیری واکنشی نشان نداده است.
به گفته منبع، حزب جمعیت اسلامی افغانستان در چهار سال گذشته در مبارزه با طالبان فعالیت چندانی نداشته و سران این حزب میخواهند که جمعیت، مبارزه جدی علیه طالبان را آغاز کند. به گفته او، احمد مسعود، رهبر جبهه مقاومت ملی نیز با شورای عالی تصمیم گیری حزب جمعیت همپیمان است.
این اعلامیه پیش از آغاز «هفته شهید» منتشر شده و از آن بهعنوان نقشه راهی تازه برای مقابله با وضعیت کنونی کشور یاد شده است.
جمعیت اسلامی افغانستان در سال ۱۳۳۶ با الهام از حزب اخوانالمسلمین مصر تاسیس شد.برهانالدین ربانی، رهبر فقید این حزب، در ۲۹ سنبله ۱۳۹۰ در اثر یک انفجار انتحاری طالبان در منزل خود در وزیر اکبر خان کابل کشته شد.
پس از بازگشت طالبان به قدرت، اکثر اعضای رهبری جمعیت اسلامی افغانستان مجبور به ترک افغانستان شدند.

هیئت معاونت سازمان ملل در افغانستان روز دوشنبه به افغانستان اینترنشنال تایید کرد که نیروهای طالبان از ورود کارمندان زن افغان به دفاتر سازمان ملل در کابل و چند ولایت دیگر جلوگیری کردهاند. یوناما این اقدام را مانعی جدی در برابر اجرای ماموریتهای سازمان ملل در افغانستان دانست.
یوناما در پاسخ به پرسشهای افغانستان اینترنشنال گفت که در حال حاضر «برای حفظ امنیت و ادامه ارائه خدمات به مردم افغانستان، در روند کاری نهادهای متعلق به ملل متحد در افغانستان تغییرات موقتی ایجاد شده است.»
در نامه آمده است که یوناما برای رسیدگی به این وضعیت در حال گفتوگو با طالبان است.
پیش از این افغانستان اینترنشنال به نقل از منابع خود گزارش داده بود که نیروهای نظامی طالبان روز یکشنبه، ۱۶ سنبله از ورود کارمندان زن ملل متحد به دفتر یوناما در کابل جلوگیری کردهاند. پاسخ یوناما تایید میکند که این ممانعت علاوه بر کابل، در شماری از دیگر ولایتها نیز ایجاد شده است.
به گفته این منبع، طالبان به کارمندان زن ملل متحد گفتهاند که بهدستور هبتالله آخندزاده، رهبر این گروه، اجازه ورود به محل کار خود را ندارند و اصولاً نباید در بیرون از خانه کار کنند.
به گفته منبع، پس از اقدام طالبان، یوناما نیز کارکنان زن خود را تا اطلاع بعدی به مرخصی فرستاده است.

ریچارد بنت، گزارشگر ویژه سازمان ملل برای افغانستان روز دوشنبه در نشست شورای حقوق بشر این نهاد بار دیگر خواهان تشکیل یک سازوکار تحقیق مستقل درباره نقض حقوق بشر در افغانستان شد. او گفت تشکیل این سازوکار، برای پاسخگویی طالبان و مهار نقض حقوق بشر نقش اساسی بازی خواهد کرد.
به گفته او میکانیزم تحقیق مستقل، ماموریت گزارشگر ویژه سازمان ملل، دفتر یوناما و دادگاه کیفری بینالمللی برای رسیدن به عدالت را تکمیل خواهد کرد.
این متخصص ارشد حقوق بشر گفت از طریق یک سازوکار مستقل تحقیقی باید کسانی که مرتکب جنایت در افغانستان شدهاند، شناسایی شوند.
افزایش مجازات بدنی
ریچارد بنت در نشست شورای امنیت گفت که مجازات بدنی در افغانستان تحت کنترول طالبان افزایش یافته است.
او به نقل از دادگاه عالی طالبان گفت در یک سال گذشته بیش از ۶۰۰ نفر به دست طالبان مجازات شدهاند. از این جمله ۵۷۰ نفر از قربانیان مرد بودهاند.
به نقل از گزارشگر ویژه سازمان ملل، این آمار نسبت به زمان مشابه در سال گذشته افزایش مجازاتهای بدنی را نشان میدهد.
طالبان معمولا افراد متهم به جرایمی مثل روابط خارج از ازدواج، دزدی یا دیگر قضایای جنایی را در ملاء عام شلاق میزند. این مجازاتها با صدور حکم توسط دادگاههای طالبانی - بدون رعایت اصول دادرسی عادلانه، وکیل مدافع و رعایت حقوق بشر انجام میشود.
بیشتر بخوانید: تجربه شماری از قربانیان شلاق شریعت طالبانی
افغانستان امن نیست
آقای بنت در این جلسه به کشورهایی که مهاجران افغان را اخراج میکنند هشدار داد که این کشور برای اخراجشدگان «جای امنی نیست.»
او گفت به شدت نگران افغانهایی است که به افغانستان تحت کنترول طالبان به زور اخراج میشوند.
او همچنین گفت کشورهایی که افغانها را به اخراج تهدید میکنند نیز او را نگران کرده است. زیرا شرایط در افغانستان رو به وخامت میرود و پناهجویان ممکن است با بازداشت و خشونت روبرو شوند.
در سالهای گذشته ایران، پاکستان، تاجیکستان و ترکیه میلیونها شهروند افغانستان را اخراج کردهاند. اخیرا دامنه این اخراجها به اروپا نیز رسیده و آلمان موجهای اخراج پناهجویان «مجرم» افغان را آغاز کرده است. رهبران یک حزب راست افراطی در بریتانیا نیز هشدار داده است در صورتی که به قدرت برسند، زنان و مردان پناهجوی افغان را اخراج خواهند کرد.
گزارشگر ویژه سازمان ملل گفت برخی از کشورها برای دنبال کردن امنیت و خواستهای بازرگانی خود به دنبال عادیسازی طالبان هستند. ریچارد بنت با ابراز نگرانی از روند عادیسازی طالبان هشدار داد که این عادیسازی روابط با گروهی است که دادگاه کیفری بینالمللی آنان را محکوم کرده است.

