زمینلرزهای به بزرگی ۵.۱ تخار را لرزاند

مرکز لرزهنگاری ایالات متحده اعلام کرد که امروز سهشنبه، ۱۵ میزان، زمینلرزهای به بزرگی ۵.۱ درجه در نزدیکی ولسوالی ینگیقلعه ولایت تخار، در شمالشرق افغانستان رخ داده است.

مرکز لرزهنگاری ایالات متحده اعلام کرد که امروز سهشنبه، ۱۵ میزان، زمینلرزهای به بزرگی ۵.۱ درجه در نزدیکی ولسوالی ینگیقلعه ولایت تخار، در شمالشرق افغانستان رخ داده است.
این زمینلرزه عصر امروز در عمق ۱۰ کیلومتری زمین و در حدود ۹ کیلومتری جنوبشرق ینگیقلعه ثبت شده است.
تاکنون گزارشی از تلفات یا خسارات احتمالی این رویداد منتشر نشده است.
ولایت تخار و مناطق همجوار آن، از جمله بدخشان، از مناطق زلزلهخیز افغانستان بهشمار میروند.

یالچین توپچو، مشاور ارشد رئیسجمهور ترکیه، در نشستی با حزب «عدالت ملی افغانستان» گفته است که ترکیه به تلاشهای خود برای استقرار صلح پایدار و حاکمیت فراگیر در افغانستان ادامه خواهد داد. توپچو گفته که ترکیه همواره به طالبان درباره حکومت فراگیر و تامین حقوق زنان تاکید کرده است.
بهگزارش رسانههای ترکیه، محمد عیسی مصباح، رئیس حزب عدالت ملی افغانستان و هیئت همراه آن، با مشاور ارشد رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه، دیدار کردهاند. در این دیدار، درباره روابط ترکیه و افغانستان، ثبات منطقهای و روند صلح اجتماعی در افغانستان گفتوگو شده است.
آقای توپچو گفته است که ترکیه همواره در کنار مردم افغانستان بوده و همچنان خواهد ماند. او افزود: «برای ثبات نسبی در افغانستان، ایجاد حکومت فراگیر و تامین حقوق اساسی بشر بهویژه حقوق زنان و دختران از اهمیت ویژه برخوردار است و ما این موضوع را در هر فرصت به مقامات افغان (طالبان) گوشزد میکنیم.»
او با اشاره به پیوندهای تاریخی و فرهنگی میان دو کشور افزود: «ما با همه اقشار مردم افغانستان پیوندهای عمیقی داریم.»
در همینحال محمد عیسی مصباح، سفیر پیشین افغانستان در قرغیزستان و رئیس حزب عدالت ملی افغانستان، از موضع «قاطع» رجب طیب اردوغان در هشتادمین مجمع عمومی سازمان ملل را تحسین کرد.
رجب طیب اردوغان در یکم میزان در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل از طالبان خواست تا رویکردی فراگیر در حاکمیت خود در پیش گیرد و به ارزشهای انسانی توجه کند. او همچنان تاکید کرد که جامعه جهانی نباید مردم افغانستان را تنها بگذارد.
بیشتر بخوانید: اردوغان از طالبان خواست رویکردی سیاسی فراگیر در پیش گیرد
آقای مصباح همچنین کمکهای ترکیه به مردم افغانستان را ارزشمند دانست.
حزب عدالت ملی افغانستان در اوایل ماه اسد سال جاری از سوی جمعی از وزیران پیشین و نمایندگان سابق مجلس نمایندگان تاسیس و محمد علی مصباح به عنوان رئیس آن انتخاب شد.
این حزب سیاسی جدید توسط فیضمحمد عثمانی و جماهیر انوری، وزرای پیشین دولت، روزگیلدی اویچی و نظری ترکمن، نمایندگان پیشین شورای ملی، عبدالرحیم اوراز و محمدعیسی مصباح، سفیران پیشین، و محمدانور باشلیق، سناتور پیشین، بنیانگذاری شده است.

روزنامه شرق در گزارشی نوشته است کودکان بیمار و زنان باردار مهاجر افغان در ماههای اخیر با محدودیت شدید در دسترسی به خدمات درمانی در ایران روبهرو شدهاند. این گزارش حاکی از آن است که حتی برخی خیریههای فعال در حوزه درمان کودکان نیز حمایت خود را از این بیماران متوقف کردهاند.
در این گزارش آمده است که بسیاری از کودکان مهاجر افغان، بهویژه مبتلایان به بیماریهای سختی مانند سرطان، به دلیل نداشتن مدارک قانونی و بیمه درمانی، از ادامه درمان بازماندهاند.
بسیاری از این مراکز که تمایلی به اعلام نام خود ندارند، به دلیل اخطارهای مستقیم و غیرمستقیم نهادهای مختلف، برای ارائه خدمات آموزشی و درمانی به کودکان افغان با محدودیت مواجه شدهاند و این روزها با چالشهای فراوان به کار خود ادامه میدهند.
مواردی گزارش شده که حتی با وجود داشتن گذرنامه درمانی، کودکان مبتلا به سرطان، از حمایت نهادهایی مانند مؤسسه محک یا خیریه بهنام دهشپور کنار گذاشته شدهاند.
فعالان اجتماعی میگویند برخی بیمارستانها حتی از ورود کودکان افغان به محوطه خود جلوگیری کردهاند. گزارش همچنین افزوده که خانوادههایی که مدارک اقامت قانونی ندارند، از ترس دستگیری یا اخراج، از مراجعه به مراکز درمانی خودداری میکنند.
برخی از بیمارستانهای تهران مانند شهدای تجریش، امام خمینی، علیاصغر و بهرامی نیز پذیرش کودکان افغان را به حداقل رساندهاند و خدمات رایگان مددکاری برای بیماران خردسال افغان را قطع کردهاند.
در مواردی نیز، مهاجران برای درمان فرزندان خود باید هزینههایی در قالب تعرفههای «گردشگری» پرداخت کنند که برای بسیاری از خانوادههای کمدرآمد ممکن نیست.
همچنین، زنان باردار افغان فاقد مدارک اقامت نیز با مشکلات مشابهی مواجهاند و برخی ناگزیر به زایمان در خانه یا بازگشت به افغانستان برای زایمان شدهاند.
در واکنش به این گزارشها، مؤسسه خیریه محک مدعی شده که تغییری در سیاست حمایتیاش ایجاد نشده و بیماران افغان سابق همچنان تحت پوشش هستند. با این حال این موسسه خیریه تأیید کرده است که بیماران جدید، به دلیل نداشتن اقامت قانونی و تعرفههای بالای درمان، از دریافت حمایت معذورند.
فعالان مدنی هشدار میدهند که این روند، علاوه بر نقض اصول انسانی، برخلاف کنوانسیونهای بینالمللی از جمله کنوانسیون حقوق کودک است که ایران نیز به آن پیوسته است. آنها خواستار بازنگری فوری در سیاستهای درمانی مربوط به مهاجران، بهویژه کودکان و مادران باردار شدهاند.

سازمان اسلامی ریلیف اعلام کرده است با گذشت بیش از یک ماه از زلزله مرگبار شرق افغانستان و در آستانه زمستان، حدود ۹۰ درصد بازماندگان در فضای باز و بدون سرپناه مناسب میخوابند. سازمان مذکور هشدار داده است خانوادههای بازمانده اکنون در معرض خطر مرگ ناشی از سرما قرار دارند.
ابراهیم احمد الحمادی، رئیس سازمان اسلامی ریلیف در افغانستان، میگوید: «با نزدیک شدن زمستان، اگر بهزودی سرپناه مناسب پیدا نشود، بازماندگان در معرض خطر شدید سرمازدگی و بیماری هستند.»
الحمادی با انتقاد از کمتوجهی جامعه جهانی به زلزلهزدگان پس از گذشت چند روز، افزود که تقریبا همه خانوادههای زلزلهزده همه چیزشان را از دست دادهاند.
او افزود: «حدود ۹۵ درصد آنها ذخایر غذایی خود را از دست دادهاند. وضعیت خانوادههای متاثر از زلزله روز به روز وخیمتر میشود. بسیاری از بازماندگان هنوز در سرپناههای موقت مانند خیمه و پلاستیک زندگی میکنند.»
سازمان اسلامی ریلیف میگوید بلافاصله پس از زلزله، بیش از ۲۰۰ خیمه، ۹۵۰ بسته بهداشتی و سرویس بهداشتی به مناطق زلزلهزده کمک کرده است؛ اما بازماندگان هرچه سریعتر نیاز به سرپناه دایمی دارند.
برنامه پاسخ و نیازهای بشردوستانه سازمان ملل برای افغانستان در سال ۲۰۲۵ تاکنون کمتر از ۳۰ درصد بودجه مورد نیاز خود را دریافت کرده و این سازمان خواستار اختصاص ۱۳۹ میلیون دالر اضافی برای حمایت از بازماندگان زلزله شده است.

وزارت خارجه روسیه روز سهشنبه در بیانیهای گفته که اشتراککنندگان نشست مشورتی مسکو حمایت خود را از افغانستان «مستقل، صلحآمیز و عاری از تروریسم و موادمخدر» اعلام کردند. در عکسی که از این نشست منتشر شده، برای نخستین بار پرچم طالبان در ردیف پرچم کشورهای اشتراککننده دیده میشود.
هفتمین نشست مشورتی مسکو در مورد افغانستان روز سهشنبه، ۱۵ میزان در پایتخت روسیه با حضور نمایندگان ویژه روسیه، هند، ایران، قزاقستان، قرغیزستان، چین، پاکستان، تاجیکستان، اوزبیکستان و طالبان برگزار شد.
بر مبنای بیانیهای پایانی وزارت خارجه روسیه، در این نشست به مثابه «معتبرترین پلتفرم چندجانبه» بر هماهنگی و رویکردهای عملی کشورهای منطقه در مورد روند صلح افغانستان تاکید شده است.
توسعه همکاریهای اقتصادی، سیاسی و تجاری بین افغانستان و سایر کشورهای منطقه و جهان نیز از دیگر محورهای گفتوگو در این نشست بوده است.
کشورهای اشتراککننده ضمن اعلام حمایت از افغانستان «صلحآمیز، مستقل و عاری از تروریسم و موادمخدر»، بر لزوم کمکهای بشردوستانه بینالمللی به افغانستان بدون «سیاسی سازی» آن تاکید کردند.
در این نشست همچنین بر نقش مهم پلتفرمهای منطقهای برای پیشبرد یک توافق صلحآمیز در افغانستان نیز توجه صورت گرفته است.
در حاشیه این نشست، سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، با امیرخان متقی دیدار کرد و هر دو طرف در مورد چشماندازهای توسعه همکاری بین دو کشور و تعاملات آنان در پلتفرمهای بینالمللی نیز گفتوگو کردهاند.

طالبان میگوید که رهبر این گروه در نشست با والیها و ولسوالها در قندهار گفته وظیفهای که به آنها سپرده یک امانت است و او حق دارد مقامات را برکنار کند. هبتالله آخندزاده همچنین از مقامات طالبان خواسته است «وظایفی را به جوانان واگذار نکنند که نتوانند آن را به انجام برسانند.»
سخنگوی طالبان روز سهشنبه، پانزدهم میزان، در بیانیهای نوشت که هبتالله آخندزاده در این نشست گفته است که مقامات این گروه افراد مورد اعتماد نظام طالبان هستند و تمام کشور تحت نظارت آنها است.
طبق این بیانیه، رهبر طالبان خطاب با مسئولان این گروه گفته است: «اگر به کسی وظیفه یا مقامی دادم، این یک امانت است؛ و اگر آن را بازپس گرفتم، این هم حق من است. شما نباید از این موضوع دلگیر شوید.»
جهاد خونین
رهبر طالبان گفته است در افغانستان جهادهای بسیاری انجام شد، اما چون نیتها درست نبود، آن آثار مطلوبی که هدف جهاد محسوب میشد، حاصل نشد و افغانستان را به خاک و خون کشاند. او گفته است که «جنگ بر سر قدرت درگرفت، دستهبندیها شکل گرفت و راهها برای ریختهشدن خونها هموار شد.»
هبتالله آخندزاده جنگ طالبان را «جهاد واقعی» خوانده و گفت است «امروز مردم به خاطر دین و شریعت دور شما جمع شدهاند.»
او از مقامات طالبان خواسته است که مردم را با دین و شریعت آشنا کنند، برای اصلاح مسلمانان تلاش کنند و جلوی «گناه و فساد» را بگیرند.
حکومتداری براساس فتوای علمای دین
هبتالله آخندزاده تاکید کرده است که علما «گرامیترین و بهترین انسانها» نزد خدا هستند و مقامهای طالبان باید در همه امور با علمای دین مشورت کنند، از آنها فتوا بگیرند و بر اساس آن عمل کنند.
او همچنین از والیها و ولسوالها خواسته است از رهبران طالبان اطاعت و به یکدیگر اعتماد کنند تا به گفته او دشمن نتواند میان آنها اختلاف ایجاد کند. وی همچنین خواستار تطبیق دستورات و فرامین خود و نظام طالبان در جامعه شده است.
رهبر طالبان بر شایستگی تاکید کرده و گفته وظایفی را به جوانترها واگذار نکنند که نتوانند آن را به انجام برسانند.
او دریافت هدیه از سوی مسئولان طالبان را منع کرده و گفته «از هیچکس هدیه یا تحفه قبول نکنید، زیرا در زمان قدرت، قبول هدیه به منزله رشوه است.»
