جمهوری اسلامی میگوید ثبات افغانستان یک الزام راهبردی برای کل منطقه است
عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی روز یکشنبه ۲۳ قوس در «نشست نمایندگان ویژه کشورهای همسایه افغانستان-روسیه» در تهران، ثبات در افغانستان را یک الزام راهبردی برای کل منطقه خواند.
عراقچی گفت امنیت افغانستان، «مستقیما با منافع همه کشورهای همسایه گره خورده است.»
در نشست منطقهای درباره افغانستان، نمایندگان ویژه روسیه، پاکستان، چین، تاجیکستان، اوزبیکستان و ترکمنستان حضور دارند.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه ایران در آغاز نشست منطقهای تهران گفت در این نشست همه تحولات مربوط به افغانستان بررسی خواهد شد.
طالبان اما از حضور در این نشست خودداری کرده است.
عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی در نشست امروز گفت: ایجاد ساز و کارهای منظم گفتوگو میان کشورهای همسایه افغانستان ضرورتی راهبردی است.
او افزود: «این نشستها نه تنها از سوء تفاهمها جلوگیری میکند، بلکه امکان هماهنگی سیاستها و برنامههای اقتصادی، مرزی، انسانی و تقویت درک متقابل و نزدیکی دیدگاهها میان کشور منطقه را فراهم آورده و بستری مناسب برای کاهش تنشها و ارتقای همکاریهای سازنده میان همسایگان ایجاد میکند.»
عباس عراقچی راهحلهای همسایگان و کشورهای منطقه را برای افغانستان مفید خواند، اما به گفته وی نسخههای «فرامنطقهای» موثر نیستند.
وزیر خارجه جمهوری اسلامی گفت: «هیچ نسخه فرامنطقهای نمیتواند مشکلات و بحرانهای منطقهای را حل کند و نسخههای وارداتی و تصمیمگیریهای فرامنطقهای منجر به ثبات در هیچ کشوری نمیشود.»
عباس عراقچی بر گسترش همکاریهای اقتصادی منطقه با افغانستان تاکید کرد و گفت ارتقای شرایط در افغانستان میتواند آن را به حلقه اتصال آسیای مرکزی با آسیای جنوبی و غرب آسیا با آسیا پاسفیک تبدیل و بستری برای ترانزیت انرژی و تجارت فراهم کند.
پیش از برگزاری این نشست، جمهوری اسلامی جریانهای مخالف طالبان را در قالب یک بیانیه مشترک موسوم به «همصدایی احزاب و جریانهای سیاسی افغانستان» گردهم آورد.
جریانهای سیاسی افغانستان با تشویق ایران اعلامیه مشترکی صادر کردند و بر حل بحران افغانستان از طریق گفتوگوهای سیاسی تاکید کردند.
حنیف اتمر، وزیر خارجه سابق افغانستان برگزاری نشست منطقهای در تهران را فرصتی مهم برای پیشبرد روند سیاسی خوانده است. او از منطقه خواست به آغاز مذاکرات بینالافغانی کمک کند و «از جوانب افغانی بخواهد تا با همکاری سازمان ملل متحد، این مذاکرات را هرچه زودتر برگزار نمایند.»
حنیف اتمر، وزیر خارجه سابق افغانستان برگزاری نشست کشورهای منطقه درباره افغانستان در تهران را فرصتی مهم برای پیشبرد روند سیاسی خواند.
آقای اتمر از منطقه خواست به آغاز مذاکرات بینالافغانی کمک کند و «از جوانب افغانی بخواهد تا با همکاری سازمان ملل متحد، این مذاکرات را هرچه زودتر برگزار نمایند.»
این در حالی است که تهران میزبان نشست منطقهای درباره «تحولات مرتبط با افغانستان» خواهد بود.
در این نشست، نمایندگان ویژه کشورهای پاکستان، تاجیکستان، اوزبیکستان، ترکمنستان، چین و روسیه در امور افغانستان حضور خواهند داشت.
حنیف اتمر روز یکشنبه ۲۳ قوس در اکس نوشت: «امید داریم این نشست بر ضرورت آغاز مذاکراتبینالافغانی بهمنظور رسیدگی به ابعاد داخلی بحرانها و تحقق مسئولیتها و تعهدات بینالمللی دولت افغانستان تأکید کند و از جوانب افغانی بخواهد تا با همکاری سازمان ملل متحد، این مذاکرات را هرچه زودتر برگزار نمایند و حمایت خود را در این زمینه اعلام کنند.»
به گفته آقای اتمر، نشست پیش رو میتواند فرصتی برای تقویت هماهنگی میان تلاشهای ملی، منطقهای و بینالمللی با هدف دستیابی به راهحلهای پایدار برای بحرانهای افغانستان باشد.
وزیر خارجه سابق افغانستان تاکید کرده زمان آن فرا رسیده تا کشورهای منطقه و جامعه جهانی، نقش خود را در حمایت از همصدایی و یافتن راهحلهای سیاسی ایفا کنند.
آقای اتمر میگوید اعلامیه اخیر «همصدایی احزاب و جریانهای سیاسی افغانستان»، باید این اطمینان را داده باشد که آنها برای حل سیاسی بحرانها آمادهاند.
شورای عالی مقاومت برای نجات افغانستان، جبهه مقاومت ملی افغانستان، مجمع ملی برای نجات افغانستان و حرکت ملی صلح و عدالت افغانستان روز سهشنبه ۱۸ قوس، در یک نشست آنلاین اعلامیه مشترکی با عنوان «همصدایی ملی احزاب و جریانهای سیاسی افغانستان» منتشر کردند.
در این اعلامیه مشترک، بر اولویت دادن به حل بحران افغانستان از طریق گفتوگو و مذاکره تاکید شده است.
سانجی ویجسکرا، مدیر منطقهای یونیسف برای جنوب آسیا خبر داد در سفرش به کابل از مرکزی دیدن کرده که به کودکان دچار سوء تغذیه کمک میکند. او پس از بازدید از این مرکز گفته است که سرمایهگذاری روی کارکنان بهداشتی زن در افغانستان حیاتی است.
سانجی ویجسکرا روز یکشنبه ۲۳ قوس در اکس نوشت در این مرکز که تحت حمایت یونیسف است، پرستاری زن به کودکان دچار سوء تغذیه کمک میکند. او گفت: « کار او یادآور این است که چرا سرمایهگذاری روی کارکنان بهداشتی زن حیاتی است.»
تاجالدین ایوالی، نماینده صندوق کودکان سازمان ملل (یونیسف) در افغانستان پیشتر گفت که این کشور با یکی از شدیدترین بحرانهای تغذیهای در سطح جهان روبهرو است و ۳.۵ میلیون کودک از سوءتغذیه حاد رنج میبرند. به گفته او، یک میلیون نفر نیز بهشدت دچار لاغری مفرط و در معرض خطر هستند.
با این حال، سازمان ملل روز یکشنبه ۱۶ قوس اعلام کرد که در سه ماه گذشته طالبان از ورود کارمندان زن این سازمان به دفاترشان جلوگیری کرده است. این سازمان هشدار داد هرچه این محدودیتها بیشتر پابرجا بمانند، خطر بیشتری خدمات نجاتبخش را تهدید میکند.
عصمتالله ایرگاشف، نماینده اوزبیکستان در امور افغانستان و سوتا توساکا، رئیس دفتر جایکا در افغانستان، در تاشکند دیدار و درباره اجرای پروژههای مشترک در کشور رایزنی کردند.
هدف از این همکاری، بهبود وضعیت اجتماعی - اقتصادی افغانستان خوانده شده است.
وزارت خارجه اوزبیکستان در خبرنامهای نوشت: «طرفین در این دیدار در مورد امکان اجرای پروژههای مشترک برای توسعه اجتماعی-اقتصادی افغانستان گفتوگو کردند.»
گفته شده سوتا توساکا زیرساختهای ایجاد شده در ترمذ اوزبیکستان را مهم خوانده و گفته میتوان از قابلیتهای آن برای اجرای پروژههایی جهت بهبود وضعیت مردم افغانستان استفاده کرد.
گذرگاه ترمذ –حیرتان پس از چهار سال اخیرا بازگشایی شد. این اقدام با هدف تسهیل تردد مسافران و تقویت تجارت با افغانستان انجام شده است.
اوزبیکستان پس از قدرتگیری طالبان در سال ۲۰۲۱ مرز زمینی خود با افغانستان را به دلیل نگرانیهای امنیتی بسته بود.
حزبالله افغان، رئیس پولیس سرحدی طالبان، در واکنش به اظهارات انتقادی سراجالدین حقانی، وزیر داخله این گروه، هشدار داد که با از بین رفتن اعتماد درونگروهی، انسجام صفوف طالبان نیز از بین میرود.
او گفت که در نظام اسلامی اطاعت از امیر یک قاعده اداری نیست، بلکه حکم شرعی است.
رئیس پولیس سرحدی وزارت داخله طالبان همچنین تأکید کرد: «صف مجاهدین باید بر بنیاد اعتماد و باور شکل بگیرد، نه بر بدگمانی، رقابت و یا تمایلات شخصی.» اشاره تلویحی حزبالله افغان به اظهارات اخیر سراجالدین حقانی است که روز گذشته در جریان سخنرانی در خوست از حاکمیت مبتنی بر ترس و هراس انتقاد کرد و گفت حکومتی که مردم را با «ترس و زور» اداره کند، حکومت واقعی نیست.
حقانی اعتراف کرد که طالبان برای حکومتداری به تحقیر، خشونت و ایجاد ترس و رعب متوسل میشود.
وزیر تحصیلات عالی طالبان نیز واکنش نشان داده و گفته اشت که در نظام اسلامی فقط یک امیر وجود دارد و همه باید از او اطاعت کنند. به گفته او، «امیران بیشتر» سبب فساد و ناکامی نظام خواهد شد.
تاجمیر جواد، معاون ریاست استخبارات طالبان میگوید برخی حلقات داخلی و خارجی تلاش میکنند با بهانههای مختلف برای افغانستان مشکل ایجاد کنند.
او گفت که طالبان خواهان جنگ نیست، اما در صورت تحمیل جنگ از نظام خود دفاع خواهد کرد.
این مقام طالبان روز شنبه، ۲۲ قوس در مراسم فراغت طلبعهای یک مدرسه دینی سخنرانی کرد و گفت این گروه براساس «رهنمودهای شریعت و منافع کشور» به امنیت و ثبات منطقهای متعهد است.
او گفت: «ما جنگ نمیخواهیم، اما اگر جنگ بر ما تحمیل شود چنان از نظام شریعت و سرزمین اسلامی دفاع خواهیم کرد که تمام محاسبات کنونی نادرست ثابت شود و جنگطلبان سختترین پشیمانی زندگیشان را تجربه کنند.»
این اظهارات در حالی مطرح شده است که در روزهای اخیر، بحثها در میان مقامهای طالبان درباره حاکمیت این گروه و چگونگی اطاعت از رهبر طالبان افزایش یافته است.
تاجمیر جواد که بهعنوان «مغز متفکر حملات انتحاری» طالبان شناخته میشود همچنین گفت که طالبان باور دارد که با رشد و توسعه علوم دینی، عقیده اسلامی تضمین میشود و با رشد و توسعه علوم عصری، کشور از رفاه و پیشرفت برخوردار میشود.
او پس از به قدرت رسیدن طالبان در اسد ۱۴۰۰ بهعنوان معاون ریاست استخبارات منصوب شد. تاجمیر جواد در بیش از چهار سال گذشته با بیان اظهارات تهدیدآمیز علیه افراد و گروههای مختلف، به یکی از چهرههای جنجالی طالبان تبدیل شده است.