چهار مقام پاکستانی به خبرگزاری رویترز گفتند که اسلامآباد به توافقی با لیبیا برای فروش به ارزش چهار میلیارد دالر تجهیزات نظامی دست است. این توافق در حالی صورت گرفته لیبا از سال ۲۰۱۰ بهاینسو تحت تحریمهای تسلیحاتی سازمان ملل قرار دارد.
مقامهای پاکستانی این توافق را یکی از بزرگترین فروشهای تسلیحاتی تاریخ پاکستان عنوان کردهاند.
توافق کنونی پس از دیدار هفته گذشته میان مارشال عاصم منیر، رئيس ارتش پاکستان و صدام خلیفه حفتر، معاون فرمانده کل ارتش ملی لیبیا، در شهر بنغازی در شرق لیبیا نهایی شده است.
وزارت دفاع، خارجه و ارتش پاکستان تاکنون به طور رسمی درباره این توافق چیزی نگفتهاند.
هرگونه توافق تسلیحاتی با لیبیا بهدلیل بیثباتی طولانی مدت این کشور پس از سرنگونی رژیم معمر قذافی در سال ۲۰۱۱، با دقت و حساسیت بالایی بررسی خواهد شد.
نسخهای از این قرارداد پیش از نهایی شدن که خبرگزاری رویترز آن را مشاهده کرده، شامل خرید ۱۶ فروند جنگی جیاف-۱۷ و یک هواپیمای رزمی چندمنظوره که بهطور مشترک توسط پاکستان و چین توسعه یافته، و ۱۲ فروند هواپیمای آموزشی «سوپر موشک» برای آموزش پایه خلبانان میشود.
یکی از مقامات پاکستانی گفت این قرارداد شامل فروش تجهیزات زمینی، دریایی و هوایی است که در بازهای دو و نیمساله تحویل داده میشوند. او افزود توافق میتواند شامل جنگندههای جیاف-۱۷ نیز باشد.
رسانه رسمی ارتش لیبیا روز یکشنبه گزارش داد که این کشور با پاکستان یک پیمان همکاری دفاعی امضا کرده است که شامل فروش سلاح، آموزش مشترک و تولید نظامی میشود. در این گزارش جزئیات بیشتر ارائه نشده است.
حفتر در اظهاراتی که روز یکشنبه از شبکه تلویزیونی الحدث پخش شد، گفت: «ما آغاز مرحلهای جدید از همکاری راهبردی نظامی با پاکستان را اعلام میکنیم.»
لیبیا از سال ۲۰۱۱ تحت تحریم تسلیحاتی سازمان ملل قرار دارد و هرگونه انتقال سلاح و تجهیزات مرتبط نیازمند تأیید سازمان ملل است.
هیئتی از کارشناسان در گزارشی در دسامبر ۲۰۲۴ به سازمان ملل اعلام کرد که تحریم تسلیحاتی لیبیا «بیاثر» باقی مانده است. این هیئت گفت برخی دولتهای خارجی بهطور فزایندهای آشکارا به ارائه آموزش و کمک نظامی به نیروها در شرق و غرب لیبیا، علیرغم این محدودیتها، روی آوردهاند.
هنوز روشن نیست آیا پاکستان یا لیبیا برای دریافت هرگونه معافیت از تحریم سازمان ملل درخواست دادهاند یا خیر.
او که شامگاه دوشنبه یکم جدی به وقت شرق امریکا با حضور مقامهای ارشد امنیت ملی کابینهاش نشستی در فلوریدا برگزار کرد، افزود که ناوهای جنگی جدید هسته اصلی «ناوگان طلایی» است.
او هدف «ناوگان طلایی» را تثبیت برتری ایالات متحده در دریاها عنوان کرد.
به گفته رئیسجمهور ایالات متحده، این برنامه با ساخت دو شناور آغاز میشود و انتظار میرود در نهایت به ۲۰ تا ۲۵ کشتی افزایش یابد. نخستین ناو از این رده «یواساس دیفاینت» نامگذاری خواهد شد.
ترامپ که پیشتر از ظاهر برخی ناوهای جنگی امریکا انتقاد کرده بود، در طراحی این کشتیها مشارکت خواهد داشت.
او گفت که این ناوها بیش از ۳۰ هزار تُن وزن خواهند داشت، از ناوشکنهای فعلی بزرگتر خواهند بود و به جدیدترین فناوریها، از جمله هوش مصنوعی و لیزرهای انرژی هدایتشده، مجهز میشوند.
ترامپ گفت: «ما از سال ۱۹۹۴ تاکنون هیچ ناو جنگیای نساختهایم. این شناورهای پیشرفته از مرگبارترین کشتیهای نبرد سطحی خواهند بود... البته بهجز زیردریاییهای ما.»
برخی مقامهای امریکایی هشدار دادهاند که ناتوانی در ساخت ناوهای جنگی جدید در سالهای اخیر، به رقیب اقتصادی و نظامی ایالات متحده، یعنی چین، برتری داده است.
ترامپ تاثیر چین بر این تصمیم را کماهمیت جلوه داد و گفت این گسترش «پاسخی به همه» است.
رسیدگی شخصی به امور تولید نظامی
او افزود که این توسعه دریایی با اعمال فشار مضاعف بر پیمانکاران دفاعی برای تسریع تولید و مهار هزینهها همراه خواهد بود.
ترامپ همچنین از قصد خود برای دیدار با روسای شرکتهای بزرگ دفاعی در هفته پیش رو خبر داد تا شخصا به «تاخیرها و افزایش هزینهها» رسیدگی و این موضوع را بررسی کند که آیا پرداختهای کلان به مدیران اجرایی، بازخرید سهام و سود تقسیمی، در عقبماندن از اهداف تولید نقش داشتهاند یا نه.
ترامپ گفت: «ما نمیخواهیم در حالی که تولید جنگندههای اف-۳۵ و دیگر هواپیماها در رکود مانده است، مدیران اجرایی سالی ۵۰ میلیون دالر درآمد داشته باشند، سودهای کلان به همه پرداخت کنند و بازخرید سهام انجام دهند.»
رویترز هفته گذشته گزارش داد که دولت در حال برنامهریزی برای صدور یک فرمان اجرایی است تا سود تقسیمی، بازخرید سهام و حقوق مدیران اجرایی را برای پیمانکاران دفاعیای که پروژههایشان با افزایش هزینه و تاخیر مواجه است، محدود کند.
ترامپ و پنتاگون از ماهیت پرهزینه، کند و ریشهدار صنعت دفاعی شکایت کردهاند و وعده دادهاند تغییرات چشمگیری اعمال کنند تا تولید تجهیزات جنگی چابکتر و سریعتر شود.
همزمان با سخنرانی ترامپ مبنی بر ساخت ناوهای غولپیکر و مجهز جدید، پیشنویس گزارشی درباره جاهطلبیهای نظامی بیجینگ از پنتاگون به رسانهها درز کرد که از تسریع روند ساخت کلاهکهای هستهای و پیشرفت قابل توجه برنامههای موشکهای بالستیک بهدست چین خبر میدهد.
در این گزارش به عقب ماندن امریکا از سرعت رقیب نیز اشاره شده است.
ناو جدید و سیاست بازدارندگی
پیت هگست، وزیر جنگ ایالات متحده، نیز در نشست دوشنبه گفت که دولت ترامپ در حال بازگرداندن «روحیه جنگاوری» به ارتش آمریکاست.
او همچنین تاکید کرد که ترامپ، مانند آنچه در دوره نخست ریاستجمهوریاش برای بازسازی ارتش انجام داد، اکنون نیز با «سرمایهگذاریهای تاریخی» بهویژه در صنایع کشتیسازی، همان روند را ادامه میدهد و «بازدارندگی امریکا در مرزها، در دریاها و در برابر دشمنان را احیا میکند.»
بخش عمده سخنان هگست به برنامه ساخت ناوهای جنگی جدید اختصاص داشت. او ناو «کلاس ترامپ» را «بزرگترین، مرگبارترین و همهکارهترین ناو جنگی جهان» توصیف کرد که نهتنها با «قدرت تهاجمی بسیار بالا» دفاع میکند، بلکه بهطور مستقیم دشمن را نیز هدف قرار میدهد.
به گفته او این ناو قرار است حامل موشک کروزِ دریاپایه با کلاهک هستهای باشد و بهعنوان «رکن جدید در بازدارندگی هستهای آمریکا» عمل کند.
او همچنین توضیح داد که این ناو، مشابه نقش ناوهای جنگی در جنگ جهانی دوم، میتواند بهعنوان ناو فرماندهی برای هدایت عملیات دریایی در فواصل دور مورد استفاده قرار گیرد.
افزون بر این، هگست از ساخت ناوچههای جدید، افزایش توان آبیخاکی تفنگداران دریایی، توسعه شناورهای بدونسرنشین و سرمایهگذاری گسترده در کشتیهای پشتیبانی سخن گفت و اعلام کرد که نیروی دریایی امریکا تحت رهبری ترامپ از نظر حجم و ظرفیت کشتیها، قدرت آتش و توان عملیاتی بهطور چشمگیری تقویت خواهد شد.
