روسیه کې د طالبانو د مخالفو غونډه؛ د افغانستان په اړه د مسکو "نړیوالې ناستې" اجنډا څه ده؟
افغانستان انټرنشنل ته د رسېدلو معلوماتو پر بنسټ، د لیندۍ په دویمه نېټه به د طالبانو ضد مشهورې څېرې لکه احمد مسعود او امرالله صالح په مسکو کې د یو شمېر سیاسي او څېړنیزو ډلو په بلنه د افغانستان په اړه په یوه غونډه کې وینا وکړي.
د اجنډا له مخې چې یوه کاپي یې افغانستان انټرنشنل ته رسېدلې ده، دا "نړیواله ناسته" به "افغانستان د تېر او اوسني تر منځ" تر نامه لاندې جوړه شي.
د غونډې بڼه او د ویناوو سرلیک تر ډېره د فکري او څېړنیزې غونډې په څېر دی.
په دې غونډه کې یوازې د طالبانو ضد مشهورو څېرو لکه د مقاومت د جبهې مشر احمد مسعود، د مقاومت د جبهې نږدې غړي امرالله صالح، د افغانستان د خلکو د یووالي ګوند مشر حاجي محمد محقق، د مقاومت جبهې غړی فضل احمد معنوي او د اسمعیل خان زوی محمد صادق طاها ته بلنه ورکړل شوې چې په دې غونډه کې ویناوې وکړي.
په ويناوالو کې د دوو ښځينه سياسي او مدني فعالانو فوزيې کوفي او شکريې بارکزۍ نومونه هم ليدل کېږي.
په دې غونډه کې د کډون له پاره طالبانو او یا هم دې ډلې ته نږدې شخصیتونو ته بلنه نه ده ورکړل شوې.
احمد مسعود به د افغانستان د حالاتو په اړه خپل نظر وړاندې کړي او امرالله صالح به د امریکا او طالبانو ترمنځ د قطر د تړون په اړه خبرې وکړي.
دغه راز محمد محقق به له طالبانو سره د نړۍ د هېوادونو د تعامل په اړه هم خبرې وکړي.
ټاکل شوې ده چې د اسمعیل خان زوی صادق طاها به چې د طالبانو له مشهورو مخالفو څېرو څخه دی، په افغانستان کې د سیمې د هېوادونو د رول په اړه او فضل احمد معنوي به له القاعدې سره د طالبانو د اړیکو په اړه خبرې وکړي.
د مسکو دغه نړیواله غونډه به د جهان عادل انسټیټیوټ، د روسیې د سوسیالیست ګوند او د عدالت لپاره روسیه او همداراز د روسیې د علومو اکاډمۍ په همکارۍ ترسره شي.
که څه هم د دې غونډې په ترسره کولو کې د روسیې حکومت مستقیم رول نه ښکاري، خو یو شمېر روسي غړي د روسیې په دوما یا پارلمان کې د دغې غونډې په برخه کې رول نه لري.
دغه راز د افغانستان په اړه په دې غونډه کې د روسیې د بهرنیو چارو وزارت چارواکي هم بلل شوي، خو د هغوی نومونه او موقف یې په اجنډا کې نه دي لیکل شوي.
په دې غونډه کې د پخواني حکومت ګڼو څېرو ته هم د ګډون بلنه ورکړل شوې ده.
هغه بلنلیکونه چې افغانستان انټرنشنل ته رسیدلي ښیي چې دغې غونډې د ګډون له پاره محمود صیقل، محمد عالم ایزدیار، بهاء الدین جیلاني، مشکور کابلي، خلیل اندرابي، زلمی یونسي، سید باقر محسني، منیر تره خیل، باز محمد احمدي، عتیق الله بریالی، دادالله قانع، نورالرحمن اخلاقي او شمس الله اریانفر ته بلنه ورکړل شوې ده.
ددغو نومونو ترڅنګ د ملي مصالحې د عالي شورا د پخواني رئیس عبدالله عبدالله، د پخواني ولسمشر حامد کرزي، د محمد اسمعیل خان، حبیب الرحمن سیاف، تادین خان، حاجي الماس زاهد، ستار حسیني، رنګین دادفر سپنتا، فیض الله ذکي، نذیر احمد حنفي، ظاهر تمیم، رحمت الله یارمل، پیر محمد خاکسار، عالیه یلماز او د خالد پښتون نومونه هم لیدل کیږي.
خو له دې سره، تراوسه لا څرګنده نه ده چې د دغو مشهورو سیاستوالو له ډلې څخه به کوم کسان دغه غونډې ته ورشي.
د یادولو ده چې تر دې وړاندې طالبانو په نړیوالو غونډو کې د ډاکټر عبدالله او حامد کرزي د ګډون مخه نیولې وه.