مسلم لیګ ن، پیپلز او نور واړه ګوندونه د مرکزي حکومت جوړولو ته نږدې شوي دي. پاکستاني رسنیو د دوشنبې په ورځ د (سلواغې۲۳مه) خبر ورکړ چې د حکومت جوړولو په لړ کې به چوهدري شجاعت نن په اسلام اباد کې له نوازشریف، اصف زرداري او مولانا فضل الرحمان سره لېده کاته وکړي.
بل خوا پاکستاني رسنیو ویلي چې د مسلم لیګ ن او پیپلز ګوند تر منځ په سیاسي همکارۍ هوکړه شوې، تېره ورځ د یادو ګوندونو مشرانو هوکړه کړې چې د خلکو رایوته په احترام به دوی نه مایوسه کوي او دغه هیواد به له سیاسي بې ثباتۍ ژغوري.
دا په داسې حال کې ده چې تېره ورځ د (ایم کیو ایم) ګوند مسولانو د نواز شریف سره هم لېدنه کړې خو په دغې لېدنه کې د ګډ حکومت جوړولو په اړه کومې پرېکړې ته نه دي رسیدلي.
په پاکستان کې د فبرورۍ په اتمه عمومي ټاکنې تر سره شوې خو هیڅ ګوند د غوڅ اکثریت رایو په تر لاسه کولو نه دی توانېدلی، او ویل کیږي چې دغه ټاکنې د پراخو درغلیو څخه ډکې وي.
د پاکستاني طالبانو وسله والې ډلې یا ټي ټي پي نن دوشنبه د (سلواغې ۲۳مه)د یوې خبرپاڼې په خپرولو سره د پاکستان د دوو مذهبي ګوندونو مشرانو مولانا فضل الرحمان او سراج الحق ته ويلي چې نور دې د جمهوريت لاره پریږدي او د پاکستان د پوځ په وړاندې په «مبارزه» کې دې له دوی سره یو ځای شي.
ټي ټي پي دغه خبرپاڼه داسې مهال خپروي چې تېره ورځ د جماعت اسلامي مشر سراج الحق په اوسنیو ټاکنو کې تر خپلې ناکامۍ وروسته د پاکستان د ټاکنو کمیسیون په درغلۍ تورن کړ او د دغه کمیسیون له چارواکو یې د «استعفاء» غوښتنه وکړه.
د ټي ټي پي جماعت الاحرار ډلې د دغو دوو ګوندونو مشرانو ته سپارښتنه کړې چې که «رېښتیا اسلامي نظام راولي نو د ټاکنو او جمهوریت له لارې نه بلکې د جهاد لاره دې خپله کړي.»
د تحریک طالبان پاکستان په دغې خبرپاڼه کې راغلي چې په «پاکستان کې جمهوریت او ټول واک د پاکستاني پوځ په لاس کې دی او هر څه چې هغوی وغواړي هغه به کیږي، ټاکنې هسې د یوه تمثیل په ډول کیږي.»
د پاکستان په سږکال ۲۰۲۴ ټاکنو کې قام پرستو او مذهبي ګوندونو ټاکنې بایللې دي، او تر دې مهاله يوازې خپلواک نوماندان چې تحریک انصاف کسان دي د دغو ټاکنو مخکښ دي.
د جمعیت علمای اسلام ګوند مولانا فضل الرحمان په خپل پلرني ټاټوبي ډېره اسمعیل خان کې ناکام شوی او یوازې په بلوچستان او ځینو نورو پښتنو سیمو کې یې د قومي اسمبلۍ څلور څوکۍ ګټلې دي.
د اسراییل د پوځ انجینرانو د بهرنیو رسنیو یو شمېر خبریالان د تونلونو دغې شبکې ته وړي.
دا په داسې حال کې ده، چې د فلسطین لپاره د ملګرو ملتونو د مرستندویه اداره د یو کړکیچن وضعیت سره مخامخ ده.
یو شمېر مالي تمویل کوونکو دغه ادارې سره خپلې مرستې د حماس سره د دې ادارې د ځینې کارمندانو د تړاو په اړه د اسراییل له خوا د لګیدلو تورونو وروسته د داخلي څېړنو د پیل په پایله کې درولي دي.
فلسطینیانو اسراییل تورن کړی، چې غواړي د جعلي معلوماتو په خپرولو سره د فلسطین لپاره د ملګرو ملتونو د مرستندویه اداره د بدنامه کړي.
دغه اداره د غزې په تړانګه کې ۱۳ زره کسان پر کار ګومارلي او د کلونو راهیسې مرستو د محتاج کسانو لپاره د ژوندي پاتې کېدو یوازینۍ هیله ده.
دا اداره ښوونځي، روغتیایي کلینیکونه او نور ټولنیز خدمتونه پرمخ وړي او مرستې ویشي. یاده اداره خپل فعالیتونه په بشپړ ډول بشردوستانه بولي.
دغه تونل، چې د پوځ په خبره ۷۰۰ متره اوږدوالی او ۱۸ متره ژوروالی لری، ، په ځینو برخو کې پر دوو لورو ویشل شوی، چې په یو خوا کې یې خونې ښکاري. په دغه تونل کې یو دفتر، د فولادو سیفونو، یو تشناب، د کمپیوټر یوه لویه خونه او بیټرۍ ګانې لیدل شوي دي.
د ایډو په نوم د اسراییل د پوځ یو ډګروال، وايي: "هر څه له دې ځایه ترسره کیده. د تونلونو ټوله انرژي، له دې ځایه رسیږي. دا د استخباراتو یو مرکز دی. دا ځای د حماس د استخباراتي واحدونو څخه دی، له کومه ځایه چې دوی د ډیرو جګړو قومانده کوله."
دغه ډګروال وايي، چې حماس د اسراییل له پرمختګ سره سم دغه ځای پریښی او ټول د مخابراتو سیسټم یې پرې کړی دی.
نوموړی وايي، دوی په دې پوهیږو چې د حماس کسان د ملګرو ملتونو د مرستندویه ادارې سره کار کوي. هغه زیاتوي: "موږ له هر نړیوال سازمان څخه غواړو چې په غزه کې کار وکړي. دا کومه ستونزه نه ده. زموږ ستونزه حماس سره ده."
د پښتونخوا ملتپالو پښتني ګوندونو بده ماتې منلې، د پوځ له ملاتړ برخمنو مذهبي ګوندونو هم چندان ګټه کړې نه ده او په سهیلي پښتونخوا کې د ملتپالو پښتنو برخلیک هم خوندور نه بريښي.
د ټاکنو له لومړنیو (ناحتمي – ناروستیو) پایلو څخه څو خبرو ته رسېدلای شو.
۱ـ پوځ تل د پاکستان د ټولټاکنو په مهندسي کې ځواکمن لاس درلوده. دا ځل یې وغوښتل اقتصادي ناورینځپلی، بېثباته او له نړیوال ګوښیتوب(انزاو) سره مخامخ پاکستان ته د دغو انتخاباتو په مټ نسبي ثبات وروبښي. نواز شریف د فساد له ګڼو حقوقي دوسیو سره سره د همدې لپاره پاکیستان ته راغی (راوغوښتل شو) چې که د پوځ په مټ بریالی شي، ښايي د پاکستان تاوتریخجن سیاسي وضعیت او لړزاند اقتصادي حالت ته به یو څه ټیکاو وروبښي، خو د لومړنیو ناحتمي پایلو له مخې په بندیخانه کې د پروت عمران خان مخکښۍ ښايي ټول هېښ کړي وي، یو خو د پوځ د مهندسي هڅه ناکامه شوه، بل که د خلکو اراده د تحریک انصاف په ګټه وي، نو دا تر ټاکنو روسته د پاکیستان کړکېچن وضعیت نور هم خرابولای شي. تحریک انصاف او عمران خان له دوی سره د شویو ناانصافیو لپاره له ګرومونو (عقدو) څخه ډک دي.
۲- بله دا څرګنده شوه، چې د قائد اعظم په پله روان د استبلېشمنت دعوا دار پانګوال مسلملیګ په پاکستان کې دودیز –تاریخي اغېز بایللی دی. عمران خان د دوو لویو سره سیال پارټیو د اوږده فساد او د هغوی د ناکامو سیاستونو په پایله کې د اقتصادي بحران راپېښېدو څخه ګټه پورته کړه او د ښي اړخي عوامپسند یا پاپیولیست سیاست په پایله کې یې تر دواړو پارټيو (مسلم لیګ او پیپل) ځان مخکې کړ. عمران خان ځان د عامو پاکیستانیانو استازی معرفي کړ او سیاست یې د فیوډالو پنجابي کورنیو او سېټمشربه سیندهي میراثخورو له ګورت څخه راوویست.
۳- نوي وضعیت ته په پام، پوځ غوښتل د ملافضل الرحمان او نورو مذهبي پنډتانو بخت هم و ازمايي او د دې لپاره، چې په خپلو پنډغالیو کې د روزلیو ځانمرګیو له بریدونو وژغورل شي، له دغو پنډتانو څخه د یوه ایډیولوژیک ډال په توګه کار واخلي. پوځ چې په خپله هم تر پوزې په مالي فساد او مذهبي بنسټپالنه کې ډوب دی، په دې هڅه کې هم ناکام شو. ملافضل الرحمان په خپل کور کې له عليامین ګنډاپور څخه مات شو.
۴- بلوچستان د بېلتونپالنې لمبو په سر اخیستی،تر ټاکنو یوه ورځ مخکې په کې دوه بمي چاودنې وشوې او تر دېرشو یې زیات کسان ووژل. له جغرافیايي او ستراتيژیک پلوه په دغې تر ټولو سترې صوبې کې د بدامنۍ له ډاره ټاکنې داسې وشوې، لکه نه چې وي شوې. خو په پښتونخوا کې ملتپالو پښتنو ګوندونو بده ماته زغملې ده. په خپل مورني ټاټوبي مردان کې د ګوند مشر مرستیال علي حیدر هوتي ناکام شو، مسئولیت یې ومانه او سمدلاسه یې له خپلې ګوندي څوکۍ اوږه وڅنډله.
تر ډیورند کرغېړنې کرښې هاغاړه پښتنو ملتپالو ګوندونو ریښه له افغانستان سره په نږدې اړیکو کې وه. دوی په افغانپالنه کې داسې ژوندي وو، لکه کب، چې په اوبو کې ژوندی وي. افغانستان ته شا ګرځول به خامخا د دوی لپاره دغسې پایلې لري، چې نن یې ګورو.
ملي سیاست دا نه دی، چې پښتون ملتپال دې ځان د (ښه پاکستاني) په نوم رنګ کړي او بیا دې له پښتنو څخه رایه وغواړي. یا دې بلې خواته یو بل پښتون ګوند په افغانستان کې ځان د هغې واکمنۍ استازی وګڼي، چې ټاکنې، اساسي قانون او ولسواکي و جمهوریت کفر ګڼي، خو پخپله دې بیا ټاکنو ته ولاړ وي. پښتانه شعور لري، پوهیږي او بالاخره په کاسه کې هغه څه راوځي، چې په دیګي کې پاخه شوي دي.
پښتانه ملتپال نه ( ښه پاکستانیان) شول او نه هم ملتپال افغانان پاتې شول. خلکو وروښوله، چې که له موږ څخه رایه په دې نامه غواړئ، چې ګواکې ښه پاکستانیان یاست، په دې معیار خو بیا تر تاسو عمران خان او تحریک انصاف والا ډېر سوچه او ښه پاکیستانیان دي.
لنډه يې دا، چې پاکیستان تر ټاکنو روسته یوې نوې کړکېچنې او متشددې دورې ته ورننوت. تحریک انصاف ډېرې رأیې ګټلي، خو مشران یې په بندیخانو کې دي. څه به کیږي؟
نورو ټولو ته، چې د پوځ سترګې وې، مات شوي دي.د شریف کورنۍ له یوې خوا او د بوټو د کورنۍ د پاتې شونو چلند له بلې خوا د تحریک انصاف او عمران خان نه هېریږي. عمران خان به خامخا دا په یاد ساتي، چې ملافضل الرحمان څه ورته ویل؟ او دا دی اوس په انتخاباتو کې د دوی په وړاندې راڅملاستلی دی.دا به روسته څرګندیږي، چې په زندان کې پراته ګټونکي او ازاد بایلونکي څه سره کوي؟
پوځ به هم خپلنوي حیثیت خامخا وارخطا کړی وي.
بېلتونپالنه له بلوچستان څخه ګېلګيټ بلټستان ته ورخوریږي، پښتانه خو ورځه لا له دې شعور څخه لرې دي، خو پاکیستان به په تشه خزانه دغه نوی کړکېچ څنګه مدیریت کوي؟ راروانه زمانه به یې سپینوي.
د افغانستان ګاونډ په کړکېچ کې ډوب دی او لګېدلی اور ګرد ترې تاویږي.پاکستان ښايي دا پند اخیستی وي، چې د ګاونډيو په کور کې ثبات ړنګول او په سیمه کې ولسواکي ماتول په حقیقت کې په خپل کور کې دیموکراسي ضد ځواکونه راپاڅولای او ثبات د باد بڼکه کولای شي.
یادونه: پورته لیکنه د لیکوال نظر څرګندوي، افغانستان انټرنشنل - پښتو د یوې بې پرې رسنۍ په توګه د لیکوالو د نظر درناوی کوي.
