د طالبانو ویاند ذبیح الله مجاهد نن یک شنبه د (کب ۲۷مه) د خبریالانو د ملي ورځې په مناسبت د مبارکۍ پیغام خپور کړی او ويلي یې دي چې خبریالان دې د خپلو فعالیتونو پر مهال اسلامي ارزښتونو او ملي ګټو ته پام وکړي.
واک ته د طالبانو تر رسېدو وروسته څه باندې دوه نیم کاله کیږي چې د نورو اصطلاح ګانو تر څنګ دغې ډلې د اسلامي ارزښتونو او ملي ګټو د اصطلاح ګانو په کارولو او پلمې سره یو شمېر خبریالان نیولي، بندیان کړي او ځورولي دي.
خبریالان او د خبریالانو د ملاتړ سازمانونه وايي چې له تېر یو کال راهیسې دغې ډلې د افغانستان د رسنیو قانون په دې نوم ځنډولی چې ګنې د دغې ډلې مشر ملا هبت الله ته یې د توشیح لپاره لیږلی.
دغې ډلې له تیرو څه باندې دوه نیمو کلو راهیسې د بېلابېلو فرمانونو له لارې پر رسنیو بېلابېل بندیزونه لګولي چې یو شمېر هغه یې په ځانګړي ډول پر ښځينه خبریالانو دي.
د جمهوریت له سقوط او واک ته د طالبانو له رسېدو وروسته د خبریالانو او د رسنیز ډګر د وضعیت په اړه د خبریالانو د ملاتړ سازمان په خپل یوه تازه خپور شوي راپور کې لیکلي، چې د افغانستان په ۱۹ ولایتونو کې دمګړۍ هیڅ خبریاله یا ښځینه کارکوونکې په رسنیزو چارو بوخته نه ده.
راپور کې راغلي، دا واقعیت د دې ښکارندویي کوي چې په افغانستان کې د ښځو غږ چې د ټولنې نیمایي برخه جوړوي، ټپ شوی دی.
په راپور کې ویل شوي، چې د ټولو ۲۴۸ټلویزیونونو څخه اوسمهال ۶۸ټلویزیوني شبکې، له ۴۳۸ راډیوګانو څخه ۲۱۱ راډیوګانې، له ۹۱ ورځپاڼو څخه ۱۱ چاپي ورځپاڼې پاتې دي او شاوخوا ۶۰۰ښځینه خبريالانې اوسمهال پر دندو بوختې دي.
بې پولې خبریالان هم تېره اوونۍ په یوه خبرپاڼه کې ويلي چې، طالبانو د نویو فرمانونو له لارې په افغان رسنیو کې پر ښځو بندیزونه ډیر کړي او دغې برخې ته یې ډیر ځانګړی پام اړولی دی.
دغه سازمان د طالبانو له مشر ملا هبت الله غوښتي، چې د رسنیو پر وړاندې له زورزیاتیو لاس واخلي.
دغه سازمان خبرداری ورکړی، چې د فبرورۍ په میاشت کې پر رسنیو په ځانګړې توګه په خوست او کندهار کې د طالبانو بندیزونه زیات شوي او ښايي دا لړۍ د افغانستان نورو برخو ته هم وغځیږي.
بې پولې خبريالانو په يوه اعلاميه کې ليکلي، چې د روان کال په فبرورۍ مياشت کې د طالبانو کړنې او فرمانونه په افغانستان کې پر رسنيو د زور او ناوړه چلند څرګندويي کوي.
دغه سازمان وايي، رسنیو ته د خبریالانو، اورېدونکو یا لیدونکو په توګه د ښځو لاسرسی محدودول او همداراز په کندهار کې د طالبانو له خوا پر ويډیو او انځور اخیستنې د بندیز حکم د اندېښنې وړ دي.
د خبریالانو د ملاتړ سازمان د راپور له مخې، ډېری ښځینه خبریالانې یا له کاره ګوښه شوي او یا هم دې ته اړ اېستل شوې چې دنده پرېږي.
راپور کې راغلي، چې شاوخوا ۹۵ سلنه رسنیو خپلو ښځینه کارکوونکو ته ځواب ورکړی دی.
د بې پولې خبریالانو په راپور کې دا هم ويل شوي چې، که څه هم په ګاونډیو هېوادونو کې د جلاوطنه افغانان خبریالانو کره شمېر نه دی معلوم؛ خو د دغې ټولنې د راپور له مخې، دا مهال یوازې په پاکستان کې شاوخوا ۲۰۰ خبریالان درېیمو هېوادونو ته د مېشتېدو په تمه دي.