زرغون بهیر: د لغمان په قرغيو ولسوالۍ کې د طالبانو جنایي مشر ووژل شو

د تېر جمهوري دولت د ولسمشر مرستیال امرالله صالح په مشرۍ زرغون بهير ويلي، چې د لغمان د قرغيو ولسوالۍ د طالبانو د جنايي جرمونو د مخنيوي مدیر د دې ولایت په مرکز کې وژل شوی دی.

د تېر جمهوري دولت د ولسمشر مرستیال امرالله صالح په مشرۍ زرغون بهير ويلي، چې د لغمان د قرغيو ولسوالۍ د طالبانو د جنايي جرمونو د مخنيوي مدیر د دې ولایت په مرکز کې وژل شوی دی.
دا لومړی ځل دی، چې زرغون بهير د طالبانو د یوه غړي د وژل کېدو خبر ورکوي.
دغه بهیر پر خپله اېکس پاڼه ليکلي دي، چې امرګل د لغمان ولایت د الیشنګ ولسوالۍ د شکي د کلي اوسېدونکی و او « د یکشنبې په ورځ د سهار د ۱۱ بجو پرمهال د لغمان په مرکز کې د جهالت او تعصب له منګولو څخه د ازادۍ غوښتونکو له خوا ووژل شو.»
زرغون بهير دا ونه ويل کوم کسان، چې د دغه سيمه ييز طالب چارواکي د وژلو هڅه يې کړې له کومي ډلې سره تړاو لري.
دغه حرکت ويلي: « په سېمه کې د طالبانو ظالمانه چلند خلک دې ته اړ کړي، چې عملي اقدام وکړي.»
د افغانستان زرغون بهیر (رسا) له خوا په خپره شوې خبرپاڼه کې راغلي، چې طالبانو د دې قضیې په تړاو دوه تنه نیولي دي.
زرغون بهير د طالبانو د امنیتي ادارې او د دې ډلې د کورنیو چارو وزارت د یو شمېر چارواکو او غړو د هویت په تړاو مهم معلومات خپاره کړي دي.
دا لومړی ځل دی، چې د دې ډلې استخباراتي څانګه د طالبانو د یوه غړي د وژل کېدو خبر ورکوي.
دغه حرکت چې مشري یې د طالبانو یو مخالف امرالله صالح کوي تر اوسه د خپلو پوځي فعالیتونو په اړه څه نه دي ویلي.


افغانستان انټرنشنل - پښتو ته رسېدلي سندونه ښيي، چې د طالبانو د لوړو زدکړو وزارت د لېسانس سند له پښتو او دري څخه عربي او انګرېزي ته اړولی دی.
طالبانو تازه دا سند هغو کسانو ته ورکړی، چې له مدرسو فارغ او د لوړو زدکړو وزارت «د اسلامي پوهنتونونو او تخصص» ریاست کې یې دیني زدکړې ارزول شوې.
طالبانو تر واکمنېدو مخکې هم د خپلې ډلې لپاره ځینې عربي اصطلاحات دود کړي، چې ښه بېلګه یې پوځي مرکز ته معاسکر ویل دي.
دې ډلې په واکمنېدو سره هم د لومړي وزیر پر ځای ریس الوزرا، د سرپرست لپاره کفیل او نورې ورته کلیمې غوره کړې او هم یې د افغانستان د قول اردوګانو او ځینې نورو ادارو پخواني نومونه عربي کړل.
له مدرسو فاغو کسانو ته د پښتو او دري پر ځای په عربي او انګرېزي د سند وېش په داسې مهال دی چې د ۲۰۲۱ کال په اګسټ کې له بیا واکمنېدو را هیسې دې ډلې پر دولتي دندو د مسلکي کسانو پر ځای د ملایانو د ګومارلو لپاره د دیني مدرسو له فارغو د دوی د زدکړو ارزونې لپاره بیا بیا ازموینې اخیستې دي او د بکلوریا، لېسانس او ماسټرۍ په کچه سندونه یې ور کړي دي.
د طالبانو لوړو زدکړو وزارت د تېرې جنورۍ په وروستیو کې هم له نږدې ۵۰ زرو ملایانو د ارزیابي امتحان واخیست، په نتیجه کې یې دوی ته د نیمه لوړو زدکړو او لوړو زدکړو سندونه ور کړل.

د طالبانو تر کنټرول لاندې د بهرنیو چارو وزارت ویلي، چې د افغانستان لپاره د روسيې ځانګړي استازي د طالبانو د بهرنيو چارو له وزير سره په لیدنه کې ويلي، چې د دوحې په راتلونکې ناسته کې باید ملګري ملتونه د طالبانو توافق ولري.
ښاغلي ضمير کابلوف زياتوي، چې «د طالبانو له هوکړې پرته دا لړۍ کومه پايله نه شي لرلی.»
د طالبانو بهرنيو چارو وزارت نن سې شنبه په يوې اعلاميه کې د افغانستان لپاره د روسيې د ځانګړي استازي ضمير کابلوف او د طالبانو د بهرنيو چارو وزير اميرخان متقي د ليدنې خبر ورکړی.
په اعلاميه کې راغلي، چې په ناسته کې دواړو لوريو د افغانستان او روسيې ترمنځ پر دوو اړخيزو سياسي او اقتصادي مسايلو، په دوحه کې د ملګرو ملتونو په نوښت د افغانستان لپاره د ځانګړو استازو په ګډون د راتلونکې ناستې او پر سيمه ييزو مسایلو خبرې کړې دي.
اعلاميه زياتوي، چې متقي په ناسته کې د روسيې او افغانستان ترمنځ د سیاسي اړيکو او سوداګرۍ پر لا پياوړتيا ټينګار کړی.
ښاغلي متقي په دوحه کې د افغانستان د مسايلو اړوند د ملګرو ملتونو په نوښت جوړېدونکې ناستې ته په اشارې ويلي: « طالبان له ملګرو ملتونو سره په خبرو بوخت دی، په دوحه کې د راتلونکې ناستې د اجنډا او ترکیب په اړه له کافي وضاحت وروسته به خپل دریځ څرګند کړي.»
د روسیې د ولسمشر ځانګړي استازي د دوحې په ناسته کې د طالبانو هوکړه اخيستل لازمي بللې او زياتوي: « هر ډول ناسته چې د افغانستان په اړه جوړېږي، باید د طالبانو هوکړه په کې اخیستل شوې وي، د دوحې په راتلونکې ناسته کې هم مهمه ده چې ملګري ملتونه د افغانستان د حکومت توافق ولري.»
کابلوف ټينګار کړی، چې د طالبانو د حکومت له هوکړې پرته دا لړۍ بې پايلې ده.
هغه ويلي، چې د نړۍ دولتونه باید د تماس او څو اړخيزو ميکانېزمونو پر ځای د طالبانو د حکومت سره د دوو اړخيزو مکانيزمونو له لارې اړيکې وپالي.
ښاغلي کابلوف ويلي، چې امریکا باید د افغانستان کنګل کړې شتمنۍ ازادې کړي.
په ناسته کې کابلوف د طالبانو بهرنیو چارو وزير اميرخان متقي ته د مسکو بلنه هم ورکړې.
څه موده مخکي په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د ماموریت مشرې د افغانستان په اړه په دوحه کې د درېیمې غونډې د ترسره کولو لپاره چمتووالی اعلان کړ.
روزا اوتنبایوا ویلي؛ هیله لري، چې د طالبانو پلاوی او نورې ښکېلې ډلې به په دې غونډه کې ګډون وکړي؛ خو نور وضاحت یې نه دی ورکړی.
د یوناما مشرې د ملګرو ملتونو امنیت شورا ته په یوه راپور کې ویلي، چې په دوحه کې راتلونکې غونډه باید عملي اجنډا ولري او خبرې اترې باید د هغو پایلو لامل شي، چې دغه سازمان یې په لټه کې دی.
خو ویل کیږي، چې دا ناسته به د دوحې د لومړۍ او دویمې ناستې برعکس په جلا کچه او شاید د ملګرو ملتونو د عمومي منشي له شتون پرته ترسره شي.

د طالبانو د صنعت او سوداګرۍ وزارت وایي، تېر ۱۴۰۲ کال يې د ۴۹ مېليونو ډالرو په ارزښت ۶۷ ټنه زعفران نهو هېوادونو ته لېږلې دي. طالبان وايي د کوکنارو پر کښت له بنديزونو وروسته یې په ۲۶ ولایتونو کې د زعفرانو کر زيات کړی.
د طالبانو تر واک لاندي ملي ټلویزيون د سې شنبې په ورځ د طالبانو د صنعت او سوداګرۍ وزارت د ویاند عبدالسلام جواد له قوله ويلي، د زعفرانو زياته برخه هندوستان، عربستان، اسپانیا، متحده عربي امارت، المان، امريکا، اندونيزيا، ترکيې او انګلستان ته لېږلي دي.
د طالبانو همدې ټلویزيون د کرنې اوبو لګولو او مالدارۍ وزارت ویاند په حواله زياتوي، چې په ۲۶ ولایتونو کې يې پر ۸۳۰۴ هکټاره ځمکه زعفران کرلي دي.
طالب ویاند مصباح الدین مستعين وايي، چې د همدې کښتونو څخه یې شاوخوا ۲۳ زره ۲۴۹ ميټريک ټنه زعفران راټول کړي دي.
د طالبانو د کرنې وزارت وایي، چې کروندګرو ته د زعفرانو د ځوغلیو وېش، د پروسیس او بسته بندۍ وسایل او په تخنيکي لارښوونې او نورو برخو کې د خدماتو د وړاندې کولو هڅې کوي.

د طالبانو د سټنډرډ ادارې ویلي، د فراه د ابونصر فراهي بندر کې یې د هغو ۳۹ ټانکره بې کیفیته تېلو مخه نیولې، چې له ایرانه افغانستان ته وارېدېدل. تر دې وړاندې هم طالبانو په خپلو اعلاميو کې د نيمروز او فراه ولایتونو پر پوله ایران ته د بې کيفيته تيلو د ورګرځولو خبر ورکړی.
د طالبانو تر واک لاندې د سټنډرډ ادارې نن په ایکس پاڼه کې لیکلي بيا خلکو او سوداګرو ته خبرداری ورکړی، چې د بې کيفيته تيلو د راوړلو څخه دي ډډه وکړي.
د طالبانو سټنډر ادارې په خپلو خبرپاڼو کې ليکلي، چې له ایران سره پر پوله یې د تيلو د کنټرول چارې سختې کړې او د هغو بې کيفيته تيلو مخه به نيسي، چې د دوی د سټنډر سره په ټکر کې وي.
د طالبانو سټنډرډ ادارې پرون دوشنبه هم په يوه خبر کې ويلي، چې شپږ ټانکره بې کېفیته تېل یې د نیمروز له بندر بېرته ایران ته ورستانه کړي دي.
د طالبانو د سټنډر ادارې د شمېرو له مخې، چې د مارچ میاشت کې یې د بې کيفته تيلو ۱۳۸ ټانکران د فراه ولایت له شيخ ابونصر فراهي بندر له لارې او ۱۰۵ ټانکره د نيمروز له ورېښم پول ایران ته بيرته ګرځولي دي.
تر دې وړاندې ایراني چارواکو د افغانستان په سرحدي ادارو کې د تېلو د کیفیت د معلومولو معیارونه د پوښتنې وړ بللي وو.
ایراني چارواکو ویلي وو، چې طالبان د کیفیت معلومولو ماشینونو پر بنسټ نه؛ بلکې په خپل زړه او خپله خوښه ورته معیارونه ټاکي.
خو د ایران د سونتوکو صادروونکو اتحادیې مشر حمید حسیني په تېر جون کې منلې وه، چې افغانستان ته د ایران صادرېدونکي سونتوکي هم ځینې وخت په معیار برابر نه وي.

ځینې طالب سرچینو افغانستان انټرنشنل ـ پښتو ته وویل چې د داعش او نورو مخالفو ډلو د ځپلو لپاره ځانګړې قطعه جوړوي. طالبان چې په افغانستان کې د داعش یا د دوی پرضد د نورو وسلوالو فعالیت او حضور ردوي، اوس په دغه ځانګړي ځواک کې د دې ډلې هغه بې سرنوشته سرتېري ګوماري چې بې دندو دي.
د طالبانو کورنیو چارو وزارت د ځانکړو ځواکونو عمومي قومندانۍ د دې ډلې د نظامي چارو کمېسون ته په مکتوب کې لیکلي، چې د ملا هبت الله په شفاهي هدایت هغه بې سرنوشته طالبان په دغه قطعه کې وګومارل شي چې د بستونو له منځه تلو سره یې بې دندې او بې معاشه دي.
د معلوماتو له مخې دغه ځانګړي قطعه په ځواکمنو او پر مختللو وسلو سمبال شي او واک به یې له کندهار سره وي او د استخباراتي معلوماتو پر بنسټ به عملیات کوي.
سرچینې زیاتوي دغه ځواک به په افغانستان کې د داعش او نورو مخالفو ډلو پرضد په وخت او چټک عملیات کوي.
افغانستان انټرنشنل ـ پښتو د طالبانو د کورنیو چارو وزارت بل مکتوب هم ترلاسه کړی دی، چې کابل ولایت ته یې لیکلی دی.
په دغه مکتوب کې ولسوالیو د بې سرنوشته طالبانو د لېستونو د جوړولو غوښتنه شوې ده، خو دا کسان باید د اړوند ولسوالۍ، امنیه قومندانۍ او استخباراتو مدیریت لخوا تاید شي.

دا ځواک په داسې حال پلانېږي چې د طالبانو د تصفیې کمېسون له خوا د دې ډلې د سرتېرو په بې دندې کېدو سره په مختلفو ولایتونو کې شکایتونه ډېر شوي دي.
د طالبانو د استخباراتو لوی ریاست یوه مکتوب کې څه مهال دا اندېښنه هم ښودلې چې ښايي په میدان وردګ کې بې دندو شوي وسلوال یې له داعش سره یو ځای شي.
دا لومړی ځل دی، چې طالبان د داعش او د نورو مخالفو وسلوالو د ځپلو لپاره ځانګړی ځواک جوړوي، خو ترې دې وړاندې د طالبانو د مشر ملا هبت الله لپاره ځواک جوړ شو.
طالبان د ۸۸۸ ځانګړي عملیاتي قطعه او ۳۱۳ بدري قطعې په نومونو ځانګړي نظامي ځواک هم لري.