دوه افغان بایسکل ځغلونکې خویندې فریبا هاشمي او یلدوز هاشمي نن په المپیک سیالۍ کې برخه اخلي
د ښځو په برخه کې د ۲۰۲۴ پاریس المپیک بایسکل ځغلونې سیالۍ نن یکشنبه ترسره کیږي. په دغې سیالۍ کې د بېلابېلو هېوادونو ۹۳ بایسکل ځغلونکې ګډون کې.
د ښځو په برخه کې د ۲۰۲۴ پاریس المپیک بایسکل ځغلونې سیالۍ نن یکشنبه ترسره کیږي. په دغې سیالۍ کې د بېلابېلو هېوادونو ۹۳ بایسکل ځغلونکې ګډون کې.
په نن سیالۍ کې د افغانستان په استازیتوب فریبا هاشمي او یلدوز هاشمي له خپلو سیالانو سره سیالي کوي.
د ۲۰۲۴ پاریس المپیک سیالیو لړ کې نن یکشنبه د ښځینه بایسکل ځغلونکو تر منځ د ۱۵۸ کیلومتره په واټن د بایسکل ځغلونې سیالۍ ترسره کیږي.
په دغو سیالیو کې د بېلابېلو هېوادونو ۹۳ بایسکل ځغلونکو ګډون کړی.
د افغانستان په استازیتوب دوه خویندو ۲۴ کلنې یلدوز هاشمي او ۲۲ کلنې فریبا هاشمي ګډون لري.
تر دې مهاله د ۲۰۲۴ پاریس املپیک سیالیو کې افغان لوبغاړو د پام وړ مقام نه دی ترلاسه کړی.
خو یلدوز هاشمي تېره اوونۍ د شنبې په ورځ هانګژو اسیایي سیالیو د ټایم ټرېل په انفرادي لوبو کې د خپلو سیالانو په وړاندې ولبېده او ۱۸،۳ کیلومټره لاره یې په ۲۷ دقیقو او ۱۴ ثانیو کې ووهله او د څوارلسو بایسکل ځغلونکو په منخ کې یې لسم ځای خپل کړ.
پاکستاني رسنیو راپور خپور کړی، چې د روان ۲۰۲۴ کال (د اګسټ تر درېیمې نېټې) له پاکستانه د ټولو ستنو شویو افغان کډوالو شمېر ۶۷۵۱۹۰ تنو ته رسېدلی او د ستنېدو لړۍ لاهم روانه ده.
راپور کې راغلي، د جولای له ۲۱مې نېټې څخه د اګسټ تر درېیمې نیټې پورې له ۱۵۵۳۷ افغانانو له ډلې ۶۳۴۵ یې نارینه، ۴۹۶۳ یې ښځې او ۴۲۲۹ یې ماشومان وو، چې خپل هېواد ته بېرته ستانه شوي دي.
د راپور له مخې، دغه ۴۲۱ کورنۍ افغانستان ته په ۴۸۹ موټرو کې ستنې شوې دي.
دغه شمېرې پاکستاني چارواکو داسې مهال خپرې کړې دي چې د افغان کډوالو د ایستلو دویم پړاو پیل شوی او دا مهال د دغه هیواد په بېلابېلو سیمو کې د افغان کډوالو نیول او ایستل روان دي.
پاکستاني چارواکو مخکې ويلي وو، که دغه کډوال په خپله خوښه ونه وځي؛ نو د دوی د نیولو او شړلو له ګواښ سره مخامخ شي.
په ملګرو ملتونو کې د پاکستان استازي منیر اکرم په تېره چنګاښ میاشت کې ويلي و، چې له تېرو ۴۰ کلونو راهیسې یې هېواد د پنځه مېلیونو افغان کډوالو کوربهتوب کړی چې ۱.۴ مېلیونه یې راجستر شوي، چې پاتې یو مېلیون نا راجستر شوي او په زرګونه بې اسناده کډوال لاهم په پاکستان کې مېشت دي.
نوموړي هیله څرګنده کړې وه، چې ۱.۴ مېلیونه راجستر شوي کډوال به هم ډېر ژر بېرته خپل هېواد ته ستانه شي.
پاکستاني چارواکو ویلي چې دغه لړۍ روانه ده او دوی په پام کې لري چې د استوګنې له اسنادو پرته افغان کډوال له پاکستانه وباسي.
د افغان کډوالو د نیولو په بهیر کې پاکستاني پولیسو په تېرو څو ورځو کې ۱۵۰ تنه افغان کډوال یوازې په اسلام اباد کې نیولي او ځینې هغه یې له دغه هیواده په زور ایستلي دي.
د ایران د بشري حقونو سازمان وايي، د روان میلادي کال په لومړیو اوو میاشتو کې ایران ۳۰۰ کسان په دار کړي چې ۲۰ افغانان دي. دغه سازمان په خپل وروستي راپور کې ویلي، چې یوازې په جولای میاشت کې د ایران حکومت له لوري ۴۹ کسان په دار ځړول شوي.
یاد سازمان له ایران څخه بهر فعالیت کوي.
له بهره فعالیت کوونکی د ایران د بشري حقونو سازمان د شنبې په ورځ په خپل وروستې راپور کې ویلي، چې د روان میلادي کال په لومړنیو اوو میاشتو کې د ایراني حکومت له لوري ۳۰۰ کسان په دار شوي چې په دغو کسانو کې ۲۰ تنه یې یوازې افغانان وو.
د ایران بشري حقونو سازمان وايي:«چې په دار شویو کسانو کې ۴۲ بلوڅان، ۲۰ کردان، ۲۰ افغانان او ۱۵ ښځې هم شاملې وې.»
په راپور کې ویل شوي، چې په دار ځړول شویو کسانو کې په ۱۷۲ تنو باندې د نشه یې توکو د قاچاقو تور وو.
راپور زیاتوي چې د تېر کال د لومړیو اوو میاشتو پرتله په ایران کې د اعدام سزا ورکول کم شوي، او په ایران کې پارلماني او د ولسمشرۍ ټاکنې او د دغه هېواد د پخواني ولسمشر ابراهیم رییسي وژنه یې لامل ښودل شوې.
د دغه سازمان مشر، محمود امیري مقدم وايي: «موږ په ځانګړې توګه په راتلونکو اونیو او میاشتو کې د کرد مدني فعالانو او د نشه یي توکو په جرمونو د تورنو کسانو د اعدامونو د نوې څپې په اړه اندیښمن یو. یوازې د مدني ټولنې د اعتراضونو او نړیوالو فشارونو له لارې د اعدامونو د دې څپې مخه نیول کېدای شي.»
د ایران د بشری حقوقو سازمان د ایران په زندانونو کې د اعدام د حکمونو د پلي کولو د شدت په وړاندې خبرداری ورکړی او په دغه هیواد کې د اعدامونو موضوع ته د نړیوالې ټولنې او عامو خلکو د خاصې پاملرنې غوښتنه کوي.
تر دې مهاله د طالبانو حکومت د ایراني حکومت له لوري د ۲۰ تنو افغانانو په دار ځړولو په اړه څه نه دي ویلي.
د طالبانو کانونو وزارت وياند وايي، د «ابوسعيد» په نوم يوه کورني شرکت د شنبې په ورځ د فارياب ولايت په دولت اباد ولسوالۍ کې د مالګې کان په را ایستلو پيل وکړ. طالبانو ویلي، چې دغه شرکت د مالګې کان د ایستلو په برخه کې له ۲۴ میلیونو ډالرو زیاته پانګونه کړې ده.
د طالبانو تر واک لاندې باختر اژانس د خبر له مخې: د فارياب د مالګې کان چې ١٤ کيلومتره مربع جوړښت لري، د هېواد له سترو کانونو څخه ګڼل کيږي.
د ابوسعید شرکت ژمنه کړې چې د دغه کان د ایستلو او ګټې اخیستنې لپاره به پرمختللې ټکنالوژي او نړیوال معیارونه کاروي.
طالبان وايي چې د دغه کان په ایستلو سره به میلیونونه ډالر عواید ترلاسه کړي.
طالبانو په افغانستان کې د اقتصادي ناورین او شخصي ګټو له امله په کانونو پام ورټول کړی دی.
په تېره چنګاښ میاشت کې، افغان ویټنس راپور ورکړ چې طالبانو له درېیو کلونو څخه په کمه موده کې له ۱۵۰ شرکتونو سره د ۲۰۰ کانونو د کیندنې قراردادونه لاسلیک کړي.
د راپورونو او اټکلونو له مخې د افغانستان د ځمکې لاندې زیرمو ارزښت نږدې یو ټریلیون ډالره اټکل شوی دی.
ورته مهال د دغه کال په پیل کې، فارن پالیسي راپور ورکړ چې په القاعدې پورې تړلې ۱۴ ډلې د طالبانو د کانونو له عوایدو څخه ګټه پورته کوي.
امریکايي رسنیو راپور ورکړی چې کماله هریس د «طالبانو او القاعدې» د یوه ملاتړ کوونکي مجرم، مدافع وکیل ټوني ویسټ، د خپلې ټاکنیزې ډلې د سلاکار په توګه ټاکلی دی. ویسټ د هریس د خور خاوند دی.
نوموړي په ۲۰۰۲ کال کې د یوه وکیل په توګه د یوه داسې امریکايي وکالت وکړ، چې له طالبانو او القاعدې سره د همکارۍ په تور نیول شوی و.
۵۸ کلن ټوني ویسټ د کماله هریس د ټاکنیزو منډو ترړو د مشر سلاکار ټاکل شوی دی.
کماله هریس د جمهوري ریاست په ټاکنو کې د ګډون لپاره د ډیموکراټ ګوند له استازو څخه کافي رایې ګټلې او په راتلوونکو څو ورځو کې به په رسمي توګه د ګوند د نوماندې په توګه اعلان شي.
نوموړی د امریکا د پخواني ولسمشر بارک اوباما د ولسمشرۍ پر مهال د ګوانتانامو په زندان کې د ترهګرۍ په شک د بندیانو لپاره د دغه هېواد د عدلیې وزارت د پالیسیو د څارنې لپاره په دنده ګمارل شوی و.
د امریکایي رسنیو په وینا، ویسټ پخوا په سان فرانسسکو کې په یوه حقوقي شرکت کې کار کاوه، او هلته یې د یوه امریکايي وګړي جان واکرلینډ چې د طالبانو او القاعده ملاتړ کوونکی و، له قضیې دفاع وکړه.
جان واکرلینډ د طالبانو د واکمنۍ په لومړۍ دوره کې د القاعدې او طالبانو له مشر اسامه بن لادن سره د بیعت لپاره افغانستان ته ولاړ او له طالبانو سره یو ځای شو.
د راپورونو له مخې نوموړی د ۲۰۰۱ کال په نومبر میاشت کې د امریکايي ځواکونو له خوا د «دښمن جنګیالي» په توګه او له القاعده او طالبانو سره د همکارۍ په تور نیول شوی و.
جان واکرلینډ د امریکایي وګړو د وژلو په دسیسه او له القاعده او طالبانو سره د مرستې په ګډون له څو تورونو سره مخامخ شوی و.
خو په ۲۰۰۲ کال کې، ټوني ویسټ په محکمه کې د جان واکرلینډ دفاع وکړه او ویې ویل: «لینډ ترهګر نه دی.»
ویسټ هغه وخت ویلي وو، چې جان واکرلیند «افغانستان ته د امریکایانو د وژلو لپاره نه و تللی»
جان واکرلینډ په محکمه کې طالبانو ته د خدمتونو د برابرولو او هغوی ته د چاودیدونکو توکو د رسولو په تورونو اعتراف وکړ او په شل کاله بند محکوم شو.
که څه هم جان واکرلینډ په ۲۰۱۹ کې د څو کلونو بښنې سره له بند څخه خوشې شو، خو هغه په ۲۰۲۱ کې د اېف بي ای لخوا د داعش ملاتړ کوونکي سره د لیدو په تور ونیول شو.
یوه ایراني ډیپلومات د ایران د نوي حکومت او طالبانو ترمنځ د اړیکو د بیا کتنې لپاره د غونډې هرکلی وکړ او ویې ویل تهران په خپل ګاونډ کې یو ټيکاومن هیواد غواړي.
رسول موسوي په افغانستان کې د ټولګډونه حکومت پر جوړولو د ایران د ټینګار نیوکې ته په اشارې سره وویل، له ټولګډونه حکومت موخه ټلواله یا د مخالفانو ټولګه جوړول نه دي.
رسول موسوي په خپله ایکس پاڼه لیکلي چې د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت د غونډې په یوه برخه کې د ټولګډونه حکومت په اړه عمومي بحث شوی دی. هغه وويل: «د دې غونډې ويناوال په دې اړه سم معلومات او تحليل نه لري.»
موسوي د طالبانو په غونډې کې د ویناوال نوم وانه خیست، خو د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت د افغانستان د ولسي جرګې د پخواني غړي او دغې ډلې ته نږدې شخص جعفر مهدوي ویلي، چې ایران باید په افغانستان کې د یوه ټولګډونه حکومت د جوړولو موضوع پرېږدي.
د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت دمهدوي په حواله ویلي چې په افغانستان کې د یوه ټولګډونه حکومت جوړول «نه عملي او نه د منلو وړ دی» هغه زیاته کړه چې د حکومت بڼه د افغانانو کورنۍ مسله ده.
خو جعفر مهدوي په خپله ایکس پاڼه کې په یوه یادښت کې لیکلي چې د هغه خبرې د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت د مرستیال ویاند له خوا لنډې شوې او بشپړې نه دي خپرې شوې.
ښاغلي مهدوي په یادښت کې ویلي، چې په افغانستان کې د ټولو توکمونو په ګډون د یوه ملي اسلامي حکومت جوړول حتمي دي.
هغه زیاته کړه، چې د یوه ټولګډونه حکومت لپاره د هېوادونو طرحه او د فاسدو څېرو نوملړ د طالبانو او افغانانو دواړو له خوا رد شوی دی.
خو رسول موسوي وویل، له ټولګډونه حکومت موخه ټلواله او یا د مخالفو ټولګه جوړول نه دي.
د ایران د بهرنیو چارو وزارت دغه لوړپوړي چارواکي وویل، حکومت هغه مهال ټولګډونه دی چې په اغېزمنه توګه د ټولنې ټول غړي په کې د کار لپاره ګډون وکړي.
هغه لیکلي، «که د قوانینو جوړول او پلي کول پاک، بې پرې او د هېواد ټولو غړو ته حساب ورکوونکی وي، هغه حکومت ټولګډونه او حساب ورکوونکی دی.»
د ایران د بهرنیو چارو مرستیال وزیر زیاته کړه چې ټولګډونه حکومت د افغانستان یوه ملي او کورنۍ مسله ده. هغه وویل ایران په خپل ګاونډ کې د یو ټیکاومن حکومت په لټه کې دی.
ښاغلي موسوي په دې وروستیو کې د طالبانو د رییس الوزرا له مرستیال عبدالکبیر سره له کتنې وروسته له دغې ډلې سره د اړیکو اداره کول «په دیپلوماتیکو اړیکو کې تر ټولو ستونزمن او پیچلی سیاسي مدیریت» بللی دی. رسول موسوي وویل، په ایران او افغانستان کې ډېر «داخلي او بهرني ننګونکيلاملونه» شتون لري.
