د ملګرو ملتونو امنیت شورا په خپل تازه رپوټ کې ویلي چې د ۲۰۲۵ کال په لومړۍ نیمایي کې د افغانستان د کورني ناخالص تولید کچه۶،۵ سلنه راکمه شوې ده. په رپوټ کې راغلي چې د بېکارۍ کچه ۷۵ سلنه اټکل شوې او له ۹۰ سلنې زیات افغانان د فقر تر کرښې لاندې ژوند کوي.
د ایران د سویلي خراسان والي سید محمدرضا هاشمي ویلي، ایران د روان کال له پیله تر تلې میاشتې پورې افغانستان ته شاوخوا ۳.۵ مېلیون ټنه توکي صادر کړي چې ارزښت یې نږدې ۱.۱ مېلیارد ډالرو ته رسېږي.
د طالبانو د صنعت او سوداګرۍ وزیر وايي، په قرغیزستان کې د افغانستان د سوداګرۍ کور په جوړېدو سره به د دواړو هېوادونو ترمنځ سوداګریزې ستونزې حل شي او د صادراتو او وارداتو په زیاتوالي، پانګونې او د دواړو هېوادونو د سوداګرو ترمنځ د باور پراخېدو کې به مرسته وکړي.
طالبان وایي، د قرغزستان د اقتصاد او سوداګرۍ وزیر په مشرۍ پلاوي د یادې ډلې د ریاست الوزرا اداري مرستیال عبدالسلام حنفي سره په لېدنه کې د دوه اړخیزو سوداګریزو اړیکو د پراختیا لپاره چمتوالی ښودلی دی.
د طالبانو د صنعت او سوداګرۍ وزارت خبر ورکړی، چې افغانستان ته د قرغزستان د پلاوي د سفر په ترڅ کې دغه هېواد په کابل کې خپل سوداګریز کور پرانیست. یاد وازرت ویلي، دغه اقدام د افغانستان او قرغزستان ترمنځ د سوداګریزو او اقتصادي اړیکو د پیاوړتیا په لور یو مهم ګام دی.
په دوغارون کې د ایران، طالبانو او ترکمنستان د ګمرکي چارواکو ترمنځ درې اړخیزې غونډې په ډاګه کړې، چې ایران د افغانستان په ۱۲ میلیارد ډالره کلنۍ سوداګرۍ کې شاوخوا ۳.۱۴ مېلیارد ډالره برخه لري.
د افغانستان او پاکستان د سوداګرۍ ګډې خونې مشر وايي، له تېرو دوه میاشتو د سوداګریزو لارو تړل کېدو له امله د عوایدو له اړخه لسګونه میلیونه ډالره مالي زیان اوښتی. ضیاالحق سرحدي وايي، د لارو تړل کېدو له امله په ۴۵ ورځو کې پاکستان ته ۱۶،۵ میلیارده روپۍ زیان اوښتی دی.
په بامیان او کندهار کې د ۱۹ زره او ۷۱ ټُنه سُرب او جست د داوطلبیو مراسم د دوشنبې په ورځ (د لیندۍ ۲۴مه) ترسره شول. په دې داوطلبیو کې د بامیان سُرب او جست یو ټُن یې په ۳۱۳ ډالره او د کندهار د سُرب او جست یو ټُن په ۱۲ زره او ۷۵۰ افغانۍ وپلورل شول.
د طالبانو د سوداګرۍ وزیر نورالدین عزیزي وايي چې هند د افغانستان د کرنیزو محصولاتو د صادراتو لپاره یو ښه انتخاب دی. هغه له هند سره د افغانستان د سوداګرۍ د زیاتوالي غوښتنه کړې ده. د طالبانو ادارې مخکې ویلي وو چې له هند سره د سوداګرۍ اوسنی حجم شاوخوا یو ملیارد ډالر دی.
د طالبانو د کانونو او پټرولیم وزارت وایي چې تاجکستاني پانګوالو ددغه وزارت له وزیر ملا هدایت الله بدري سره په لیدنه کې د سمنټو د زېرمو د استخراج په برخه کې پانګونې ته چمتووالی ښودلی دی.
د پاکستان او طالبانو تر منځ د وروستیو نښتو له امله دوه میاشتې کېږي، چې د تورخم، غلام خان، خرلڅي او چمن څلور مهمې سوداګریزې لارې تړلې دي او له امله یې سوداګرو ته مېلیونونه ډالر زیانونه هم اوښتي دي.
د طالبانو د صنعت او سوداګرۍ وزارت ویلي، چې د ۱۴۰۴کال په تېرو ۷میاشتو کې د ایران او افغانستان ترمنځ د سوداګریزې راکړې ورکړې کچه یو مېلیارد او ۹۲۱مېلیون ډالرو ته رسېدلې ده. دغه وزارت ایران له خپلو مهمو سوداګریزو شریکانو ګڼي.
په اسلام اباد کې د امریکا سفارت چارسمبالې ناتالي بیکر وایي چې د امریکا د صادراتو او وارداتو بانک(یو ایس ایګزم) په بلوچستان کې د مهمو منرالونو د کان کیندنې د ملاتړ لپاره د ۱،۲۵ میلیارد ډالرو تمویل منظور کړی دی. نوموړې دا د دواړو هېوادونو او بلوچستان د پرمختګ لپاره مهم ګام ګڼلی.
په کندهار کې د سوداګرۍ او پانګونې خونې خبر ورکړی، چې پاکستان سره د سوداګریزو لارو تر تړل کېدو وروسته له دغه ولایت نه د څه باندې ۱۰مېلیونه ډالرو په ارزښت ۲۳زره ټنه انار بهرنیو هېوادونو ته صادر شوي دي.
نیویارک ټایمز په خپل تازه رپوټ کې ویلي، چې د افغانستان او پاکستان ترمنځ د سوداګرۍ دوامداره ځنډ او خنډ د دواړو هېوادونو پر میلیونونو کروندګرو، سوداګرو او عامو خلکو ژور منفي اغېز کړی. رپوټ وايي، افغان سوداګر د شړلو له وېرې له پاکستاني بانکونو پانګې باسي.
د طالبانو د صنعت او سوداګرۍ وزارت وايي، چې افغانستان له پاکستان سره د توکو د وارداتو او صادراتو له انحصاره راوتلی دی. نوموړی وايي، د توکو بیې تر ډېره ثابتې پاتې دي. خو د طالبانو د احصایې او معلوماتو ادارې تېره ورځ وویل چې په تېره میاشت کې د توکو بیې۲،۳ سلنه لوړې شوې دي.
د ننګرهار په شيخ مصري صنعتي ښارګوتي کې د يوه افغان پانګهوال په دوه ميليونه امريکايي ډالرو پانګونې سره د «المعيار»په نوم د تېلي نباتاتو د پروسس او غوړيو توليدي فابريکې فعاليت پيل کړ. دغه فابريکه په ۲۴ساعتونو کې د دوه سوه ټُنه نباتاتو د پروسس وړتيا لري او ترې تېل او غوړي تولیدېږي.
د طالبانو د عامې روغتیا وزارت د خوړو او درملو مرستیال حمدالله زاهد په هېواد کې د درملو د سترو تولیدي فابریکو له مسوولینو سره لیدنه کې وویل، پر وارداتو تکیه کول هېواد محتاج ساتي، خو پر کورنیو تولیداتو تکیه کول بیا اقتصادي خپلواکي رامنځته کوي.
د افغانستان او پاکستان د سوداګرۍ ګډه خونه وايي، د لارو د تړل کېدو له امله شاوخوا ۱۱ زره افغان ټرانزیټي کانټینر د کراچۍ په بندر کې بند پاتې دي. پاکستاني سوداګرو ویلي، چې له افغانستان سره د لارو بندېدو د پاکستان د صادراتو ونډه پام وړ کمه کړې ده.
په هلمند کې طالب مسوولین وايي، په تېره یوه اوونۍ کې د هلمند له بېلابېلو لارو په ناقانونه توګه د ۵۹ ټُنه خوراکي او غېر خوراکي توکو له واردېدو مخنیوی شوی دی. سره له دې چې یادو مسوولینو د مبدا هېواد په تړاو څه نهدي ویلي، خو هلمند د ډیورند کرښې له لارې له پاکستان سره لاره لري.
په مسکو کې د طالبانو سفارت وايي چې طالب سفیر ګل حسن حسن د پانګونې او اقتصادي «دوم تاوریچسکي» فورم کې کډون کړی. دوی زیاتوی، چې د فورم په ترڅ کې د خرسون والي ولادمیر سلدو ویلي، چې دغه سیمه چمتو ده، چې افغانستان ته زراعتي محصولات، په ځانګړي ډول غنم صادر کړي.
د ایران د پارلمان او د بودیجې د کمېسیون غړي محسن زنګنه ویلي، چې په تېرو دوو کلونو کې څه باندې زر تنه افغان پانګوال او متشبثین د اسعارو د ستونزو له امله له ایران څخه وتلي او خپل فعالیتونه یې په افغانستان کې پیل کړي دي.