په پنجشېر کې د طالبانو د کانونو او پټرولیم ریاست رییس وایي، چې د دغه ولایت په حصه اول ولسوالۍ کې د زمردو له ۱۵ نویو ساحو څخه د زمردو د استخراج چارې پیل شوې دي. مولوي محمد قاسم امیري زیاتوي، چې په پنجشېر کې تراوسه پورې نږدې د ۳۰۰ کانونو د استخراجولو چارې روانې دي.
د طالبانو د کرنې، اوبو لګونې او مالدارۍ وزارت سرپرست عطاالله عمري رویټرز خبري اژانس ته ویلي چې، کابل د ځینو خوراکي توکو د پېرلو او را واردولو لپاره له مسکو سره خبرې کوي.
په پنجشېر ولایت کې د طالبانو د کانونو او پټرولیم ریاست چارواکي وایي، چې د هېواد پر سوداګرو یې ۴ زره او ۷۰۰ قيراطه زمرد د ۴۶۸ زره او ۶۰۰ ډالرو په ارزښت پلورلي دي.
د طالبانو د صنعت او سوداګرۍ وزارت په یوه بیان کې ویلي، چې په سیمه کې د وروستیو کړکېچونو او نښتو سره، سره د افغانستان بهرنۍ سوداګري په عادي، منظمه او پرته له کوم خنډه روانه ده.
د پاکستان د سمندري چارو وزیر ویلي، چې هڅه کوي د افغانستان لپاره د ګوادر بندر له لارې نړیوالو بازارونو ته د لاسرسي نوی فرصت چمتو کړي.
د ایران د دوغارون تایباد د ازادې سوداګریزې-صنعتي سیمې مشر وايي، د ایران صادراتي توکي د دوغارون له لارې د افغانستان ۴۰ میلیونه نفوس لرونکي بازار ته رسېږي او د دواړو هېوادونو ترمنځ کلنۍ سوداګري تر درې میلیارده ډالرو رسېږي.
د افغانستان او پاکستان ترمنځ کلنۍ سوداګري چې پخوا یې ارزښت ۲،۵ میلیارده ډالرو ته رسېده، د طالبانو او پاکستان د اړیکو او د بېثباته سوداګریزو پالیسیو له امله یو میلیارد ډالرو ته راکمه شوې ده. د افغانستان او پاکستان د سوداګرۍ ګډې خونې دا وضعیت د اندېښنې وړ بللی.
اېراف خبري اژانس د ایران د تېلو وزیر محسن پاکنژاد له قوله لیکلي، چې طالبانو د دوی د تېلو پر صادراتو یو شمېر بندیزونه لګولي دي. دغه ایراني چارواکي زیاته کړې، چې اوسمهال افغانستان ته د تېلو هېڅ ډول صادرات نه لري.
د طالبانو د صنعت او سوداګرۍ وزیر نورالدین عزیزي وايي، چې ددوی ډله د قوشتېپې له کانال نه یوازې د افغانستان د کرنې او حق په کچه اوبه کاروي او هدف یې هم د فقر کمول دي. نوموړی وايي، د افغانستان وضعیت د ثبات په حال کې دی او ګڼې «اقتصادي پروژې» پلي کېږي.
پاکستاني رسنۍ جیونیوز راپور ورکړی، چې د سوداګریزو پالیسیو د دوام نشتوالي او د تورخم دروازې د تړلو له امله د پاکستان او افغانستان ترمنځ د سوداګرۍ حجم له ۲.۵ مېلیارد ډالرو څخه یو مېلیارد ډالرو ته راټیټ شوی دی.
انډین اېکسپرېس ورځپاڼې راپور ورکړی، چې پاکستان په واګه بندر کې د افغانستان ۱۱ لارۍ درولې دي. د راپور له مخې؛ دغه لارۍ په نیمه خوسا کېدونکو خوراکي توکو بار دي.
د طالبانو د صنعت او سوداګرۍ وزارت خبر ورکړی، چې د دغه وزارت لپاره د طالبانو وزیر نورالدین عزیزي په مشرۍ یو پلاوی نن دوشنبه (د غبرګولي ۱۹مه) په یوه نړۍوال کنفرانس کې د ګډون په موخه د ازبکستان پلازمینې تاشکند ښار ته ولاړ.
د طالبانو د صنعت او سوداګرۍ وزارت مسوولین وایي، هڅه کوي د افغانستان غالۍ تر دې وروسته د پاکستان پر ځای د ایران او ترکیې له لارې اروپايي بازارونو ته صادر کړي. ایراني رسنیو راپور ورکړی، چې د افغانستان غالۍ به لومړی ایران بیا ترکیې او له هغه ځایه اروپایي بازارونو ته ولېږل شي.
د افغانستان له شمال نه سوېل ته د اوسپنې پټلۍ لویه ټرانزیټي پروژه چې د «کابل دهلېز» په نوم پېژندل کیږي، د سیمهییزو هېوادونو او نړۍوالو قدرتونو پام یې ځانته اړولی دی.
د هرات لپاره د طالبانو د کرنې ریاست چارواکي وایي، چې سږ کال د مېوو حاصلات شاوخوا ۴۰۰ زره ټنه اټکل شوي، چې د تېر کال په پرتله ۱۰ سلنه زیاتوالی ښيي.
د تاجکستان د انرژۍ او اوبي سرچینو وزارت لومړی مرستیال جمشېد شایمزاده ویلي چې دکاسا زر سترې سیمهییزې برېښنا پروژې چارې به د ۲۰۲۶ کال تر ډېسمبر پورې بشپړې شي او له هغې وروسته به پاکستان ته ۱۰۰۰ میګاواټه پاکه برېښنا انتقال شي.
د طالبانو تر واک لاندې د افغانستان بانک وايي چې د بانک رییس نور احمد اغا په کابل کې د چین له سفیر «ژایو شینګ» سره په کتنه کې د مالي او بانکي همکاریو پر پراختیا خبرې وکړې. د چین سفیر ویلي چې هېواد یې غواړي د افغانستان په اقتصادي رغونه کې خپل مثبت رول ولوبوي.
د طالبانو ټولګټو وزارت خبر ورکړی، چې د روان لمریز کال په غويي میاشت کې یې د اوسپنې پټلۍ له لارې د اقینې، تورغونډۍ بندرونو او د هرات-خواف پټلۍ له لارې ۳۳۲زره مټریک ټنه صادرات او واردات کړي دي.
د سوېلي خراسان والي سید محمد رضا هاشمي ویلي، چې د افغانستان د فراه او د ایران د دغه ولایت ترمنځ ګډې پولې د اړیکو، همکاریو، د صادراتو ډېرېدو او اقتصادي پراختيا لپاره ډېر مهم رول لوبولی شي.
د ایرانۍ ایراف رسنۍ د راپور لهمخې، په افغانستان کې د اورګاډي پټلۍ پروژې، په ځانګړې توګه د ټرانس-افغان او خواف-هرات لیکې، دغه هېواد په سیمه کې د ټرانزیټ پر یوې مهمې څلور لارې بدلولی شي.
پاکستانۍ وېپپاڼه وايي، افغانستان چې د لسیزو راهیسې د نړۍوالو قدرتونو ترمنځ د جګړې او سیالۍ ډګر و، اوس د سیمهییز اقتصادي اتصال په برخه کې د یو مهم ټکي په توګه راڅرګندېږي.
د قزاقستان د ملي اټومي شرکت د مدیره پلاوي رییس میرژان یوسوپوف ویلي چې قزاقستان له افغانستان څخه د بریلیم د وارداتو احتمال ارزوي.