د طالبانو د ریاست الوزرا اقتصادي مرستیال ملا عبدالغني برادر د باکو له نړیوال بحري بندر څخه د لیدنې پرمهال د دې بندر له لارې اروپا ته د افغانستان د صادراتو لپاره د اسانتیاوو برابرولو غوښتنه کړې ده. اذربایجاني چارواکو هم ویلي چې افغانستان د خپلو صادراتو لپاره د باکو بندر کارولی شي.
د چین او پاکستان تر منځ د اقتصادي دهلېز« سي پیک » پروژه، چې میلیاردونه ډالر لګښت لري، د دواړو هېوادونو له لوري د سیمې لپاره یو «لوبهبدلوونکې» پروژه ګڼل شوې، او افغانستان ته پراختیا به یې د جنوبي اسیا د راتلونکي لپاره یو ستراټيژیک بدلون رامنځته کړي.
د طالبانو د ریاست الوزرا اقتصادي مرستیال ملا برادر د قزاقستان له لومړي وزیر سره د لېدنې پرمهال دغه هېواد د افغانستان لپاره مهم او د باور وړ سیمه ییز شریک بللی او وايي، چې دغه هېواد به ډېر ژر د تورغونډۍ ـ هرات اوسپنې پتلۍ پروژه کې د ۵۰۰ مېلیونو ډالرو پانګونه وکړي.
د طالبانو د ریاست الوزرا اقتصادي معاونیت ویلي، چې ملا عبدالغني برادر د اقتصادي همکاریو سازمان په ۱۷مه سرمشریزه کې د ازبکستان له ولسمشر شوکت میرضیایوف څخه په افغانستان کې د اوسپنې پټلۍ جوړېدو پروژه کې د پانګونې غوښتنه کړې ده.
د ترکمنستان بهرنیو چارو وزارت په یوه خبرپاڼه کې ویلي، چې د دوی بهرنیو چارو وزیر رشید مرادوف د ملابرادر سره په لیدنه کې پر سیاسي، سوداګریزو او ډېپلوماټیکو همکاریو خبرې کړي. طالبانو په دې لیدنه کې د انرژۍ، ترانسپورټ او مخابراتو په برخه کې د پاملرنې غوښتنه کړې.
د روسیې د بهرنیو چارو وزارت وايي، مسکو له کابل سره د اقتصادي، انرژۍ، ترانسپورت، کرنې او کلتوري همکاریو پراخ فرصتونه ویني، تر څنګ یې د افغانستان د نوي سفیر د اعتبار لیکونو د سپارلو پر مهال د اړیکو ژورتیا مهمه بللې.
د پاکستان "اېکسپرېس ټربیون" ورځپاڼې په یوې مقاله کې ویلي، چې که افغانستان د چین او پاکستان اقتصادي دهلېز ته داخل شي، نو د پاکستان او افغانستان د خلکو په ټولنيز او اقتصادي برخلیک کې به پرمختګ راشي.
د افغانستان لپاره د امریکا د مرستو کمښت او د ښځو د حقونو او بندیانو د خلاصون په برخه کې د طالبانو د نههمکارۍ له امله د بندیزونو کواښونو پر خصوصي پانګوالو فشار زیات کړی، چې د هېواد اقتصاد ته ساه ورکړي. اوس پوښتنه راپورته شوې، چې له پانګوالو دا تمه عادلانه او عملي ده او که نه؟
د پاکستان د ټرانسپورټ او ارتباطاتو وزیر د شانګهای همکارۍ سازمان د ترانسپورټ وزیرانو په غونډه کې ویلي، چې پاکستان له افغانستان سره د سیمه ییزې سوداګرۍ او ترانسپورټي دهلېزونو پراختیا ته ژمن دی.
د بامیان ولایت په یکاولنګ ولسوالۍ کې د ښځو د لاسي صنایعو د پېر او پلور لپاره د ۴ مېلیونه افغانیو په لګښت یو ځانکړی بازار جوړ او ګټې اخیستنې ته وسپارل شو.
د طالبانو د پنجشېر د کانونو او پټروليم رياست رییس محمد قاسم امیري ویلي چې یو ځل بیا د هېواد پر سوداګرو ۳ زره ۹۸۷ قيراطه زمرد د ۵۲۴ زره ۳۵۰ ډالرو په ارزښت د کانونو د څارنې کمېټې، د سیمه ییزو چارواکو او سوداګرو په حضور کې د داوطلبۍ له لارې وپلورل شول.
په کابل کې د اوسپنې ویلې کولو فابریکو یو شمېر مسوولانو افغانستان انټرنشنل ته وویل چې د طالبانو د افغانستان برېښنا شرکت رییس عبدالباري عمر د اوسپنو ویلي کولو پر فابریکو برېښنا کمه کړې ده. د فابریکو مسوولان وايي، زیات شمېر کاریګر یې رخصت کړي او فابریکې د بندیدو له ګواښ سره مخ دي.
د طالبانو د بهرنیو چارو وزیر امیرخان متقي له یو شمېر افغان سوداګرو سره په ناسته کې د ویزو، ټرانزیټي لارواو د افغاني محصولاتو لپاره د بازار موندنې پر موضوعاتو خبرې وکړې، او ویې ویل چې هڅه کوي له ګاونډیو او د سیمې هېوادونو سره د سوداګرۍ دروازې بېرته پرانیزي.
د طالبانو د مالیې وزارت ویلي، چې پر ګول سیخ، طبي پنبې، پمپرز او کوټکس، فشاري رنګ چرمي او پلاسټیکي څپلکو یې د کورني صنعت د ودي په موخه تعرفې لوړې کړې دي. په دغو توکو کې ګول سیخ، پلاستیکي او چرمي څپلۍ او بوټان او یو شمېر نور توکي شامل دي.
د طالبانو تر واک لاندې د احصايي او معلوماتو ملي ادارې ویلي، چې په تېره یوه میاشت کې له افغانستان څخه بهر هېوادونو ته د ۱۰۲،۷ مېلیون ډالرو په ارزښت صادرات شوي او د یو میلیارد او ۲۴۴ میلیون ډالرو په ارزښت افغانستان ته واردات شوي دي.
د طالبانو اقتصاد وزارت ویاند وايي، په تېر کال کې له کورنۍ بودیجې څخه یو زر او ۲۴۳ بېلابېلې پروژې پلې شوي دي. عبدالرحمان حبیب وايي چې په دې پروژو کې ۳۷۰ اساسي پروژې او ۸۳۷ فرعي پروژې شاملي دي او همدرنګه تېر کال کورني ناخلص تولید ۲ اعشاریه ۷ سلنه وده درلوده.
د طالبانو لهخوا په چین کې ټاکل شوی سفیر بلال کریمي د «ټرانس همالیا فورم» په پنځمه غونډه کې ګډون کړی او په خپله وینا کې یې له نړیوالو، په ځانګړي ډول له بهرنیو پانګوالو، غوښتنه کړې چې افغانستان کې له سوداګریزې پانګونې او فرصتونو ګټه واخلي.
د سرحد سوداګرۍ او صنعت خونې( ایس سي سي ای ) د پاکستان او افغانستان تر منځ د ټرانزیټ سوداګرۍ لپاره د بانکي ضمانتونو پر ځای د بیمې ضمانتونو د پلي کېدو پر اوږدې ځنډېدنې ژوره اندېښنه څرګنده کړې ده او د پاکستان له حکومت یې وغوښتل چې د دغې تګلارې د ژر پلي کېدو لپاره عملي ګامونه واخلي.
د نړيوال وجهي صندوق (IMF) د پنجشنبې په ورځ اعلان وکړ چې د سعودي عربستان د ناخالص کورني توليد د ۲۰۲۵ کال د ودې وړاندوینه یې له پخوا ۳ سلنه څخه ۳.۵ سلنه ته لوړه کړې ده.
دا چې د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ هڅه کوي د دغه هېواد د مرکزي بانک نوی رییس وټاکي، د دغه راپور له خپریدو وروسته، د ډالر ارزښت د پنجشنبې په ورځ په تېرو دریو کلونو کې تر ټولو ټیټې کچې ته ټیټ شوی.
په بلخ کې د طالبانو ولایت مقام رسنیز دفتر د (چنګاښ ۵مه) نېټه خبر ورکړی، چې چین غواړي په دغه ولایت کې د ۲۳۰ مېلیونه افغانیو په لګښت د میوو او سبزیجاتو لپاره یوه معیاري سړه خونه جوړه کړي.
د ملګرو ملتونو د ۲۰۲۵ کال د دوامداره پراختیایي موخو په نوې ډلبندۍ کې بنګلهدېش د سوېلي اسیا هېوادونو په ډله کې تر افغانستان او پاکستان ښه ځای لري. «ډې بزنس سټنډرډ» وېبپاڼې په یوه راپور کې ویلي، چې دغه هېواد په نړۍواله کچه ۱۱۴م مقام ته ځان رسولی دی.