د طالبانو د رييس الوزرا اقتصادي مرستيال ملا عبدالغني برادر د دوشنبې په ورځ (د تلې ۲۸مه) د ترکمنستان له ملي رهبر قربانقلي بردي محمدوف سره په کتنه کې له هغه وغوښتل چې په ټاپي پروژه کې افغانانو ته هم کاري فرصتونه برابر کړي.
د طالبانو ټولګټو وزارت وايي چې په تېره یوه اونۍ کې د تلې مياشتې له ۱۸ مې نيټې څخه د تلې تر ۲۴مې پورې د رېل پټلۍ له لارې څه باندې ۱۲۳ زره مټریک ټنه انتقالات شوي دي. یاد وزارت وايي، په دې انتقالاتو کې د نفتي، غیر نفتي توکو ترڅنګ یوه برخه د انارو جوس او نور څښاک توکي هم شامل دي.
د طالبانو د ریاست الوزرا اقتصادي مرستیال ملا عبدالغني برادر د دوشنبې په ورځ د (تلې ۲۸مه) د ترکمنستان له ملي رهبر قربانقلي بردي محمدوف سره په ګډه د ټاپي ګازو نل لیکې له چارو څخه لیدنه کړې. طالبانو ویلي، دغه پروژه د سیمهییز اقتصاد په پرمختګ کې خورا مهمه ده.
پاکستاني رسنیو راپور ورکړی، چې دغه هېواد له افغانستان، ایران او روسیې سره د نوې سوداګریزې طرحې اعلان کړی دی. دغه طرحه د پاکستان د فډرالي کابینې د اقتصادي همغږۍ کمېټې منظوره کړې، چې موخه یې د سیمهییزې سوداګرۍ پیاوړتیا او د سوداګریزې راکړې ورکړې اسانه کول دي.
پاکستان ته د افغانستان د صادراتو بندېدو او له پنجاب نه د نه راوړل کېدو له امله د کراچۍ په بازارونو کې د ځينو خوراکي توبو بيې د پام وړ لوړې شوې دي. د پاکستاني رسنيو د راپور له مخې؛ دا مهال په کراچۍ ښار کې د روميانو بيه د چرګ تر غوښې هم لوړه شوې ده.
د پاکستان د سوداګرۍ وزارت د تبادلهيي (بارټر) سوداګرۍ په میکانیزم کې د تعدیلاتو خبر ورکړی، چې له مخې یې دې هېوادونو سره د بارټر سوداګرۍ لپاره شرطونه نرم شوي. بارټر یو پخوانی او ساده ډول سوداګري ده، چې پکې خلک یا هېوادونه د پیسو پر ځای توکي یا خدمات له یو بل سره تبادله کوي.
د ایران د سیستان او بلوچستان په شمال کې چارواکي وایي، د میلک سرحدي لاره بېرته پرانیستل شوې او د ایران او افغانستان ترمنځ سوداګري بیا پیل شوې.
د طالبانو تر کنټرول لاندې ملي راډیو تلویزیون د کندهار د سپین بولدک ولسوالۍ د سوداګرۍ او پانګونې خونې رییس له قوله راپور ورکړی، چې تر راتلوونکو درېیو ورځو به د سپین بولدک دروازه د سوداګرۍ پر مخ پرانېستل شي.
ایرنا خبري اژانس شنبه (د تلې ۲۶مه) په ایران کې د افغان سوداګرو لپاره د سوداګریزو مالونو د نندارتون په اړه لیکلي، چې افغانستان او ایران د چین په نوښت جوړ شوي «یو کمربند او یوې لارې» اقتصادي پلان سره یو ځای کېدای شي. خو اقتصاد پوهان وايي، چې په دې کار سره امریکا ناراضه کېدای شي.
د ډیورند کرښې په اوږدو کې د طالبانو او پاکستاني ځواکونو تر منځ د پرلهپسې نښتو له امله نن (شنبه د تلې ۲۶مه) ۷مه ورځ ده، چې د دواړو هېوادونو ترمنځ د تګ راتګ ټولې لارې بندې دي. د دغو لارو بندښت له امله د کرښې دواړو خواو سوداګرو ته ګڼ تاوانونه رسېدلي دي.
د پاکستان د عوایدو فدرالي ادارې (اېف بي ار) امر کړی، چې په کراچۍ بندر کې دې د افغانستان اړوند د ټرانزیټي سوداګرۍ د مالونو لېږد رالېږد بهیر په بشپړه توګه ودرول شي. دغه اداره وایي، دغه بندیز به تر نامعلومې نېټې پورې دوام ولري.
د طالبانو د ریاست الوزرا اقتصادي مرستیال ملا برادر په کابل کې د روسي شرکتونو له استازو سره په کتنه کې ویلي، چې دوی د کانونو په برخه کې د روسي شرکتونو له پانګونې هرکلی کوي.
د سوېلي خراسان ولایت په مرکز بیرجند ښار کې د اقتصادي او سوداګریزو توکو نندارتون پیل ته یوازې څو ورځې پاتې دي. دغه نندارتون به (د تلې په ۲۶مه) پیل او د همدې میاشتې تر ۲۹مې نېټې به دوام وکړي، چې تر اوسه ۴۰۰ افغان سوداګرو ته پهکې بلنه ورکړل شوې.
ټایمز اف انډیا ورځپاڼې راپور ورکړی، چې د هند د امرتسر او کابل ترمنځ به مستقیمې الوتنې بېرته پيل شي. د هند د پارلمان غړي وېکرم جیت سېنګ ساهني هم د دغه الوتنو بیا پېلېدل ستایلي او دا کار یې د دواړو هېوادونو په ګټه بللی دی.
د ایران د سوېلي خراسان ولایت په مرکز بیرجند ښار کې د افغانستان او ایران لومړنی ګډ اقتصادي نندارتون د دواړو هېوادونو د سوداګریزو اړیکو د پراختیا په موخه پرانیستل شو.
د طالبانو د بهرنیو چارو وزیر امیرخان متقي د هند د صنعت او سوداګرۍ له استازو سره په لیدنه کې ویلي، چې د افغانستان او هند د سوداګرۍ کچه نږدې یو مېلیارد ډالرو ته رسېدلې او په ورته وخت کې د دواړو هېوادونو ترمنځ د اقتصادي همکاریو د پراختیا زمینه برابره شوې ده.
د طالبانو د صنعت او سوداګرۍ وزارت مرستیال احمدالله زاهد او د هند د صنعت او سوداګرۍ د وزیر جیتین پرساد تر منځ په کتنه کې پر دې هوکړه وشوه، چې د افغانستان او هند تر منځ د ګډې سوداګرۍ کمېټه جوړه شي. خو د دغو دواړو هېوادونو تر منځ لنډه ټرانزیتي لاره لانجمنه ده.
د طالبانو د اوبو او انرژۍ وزیر عبداللطیف منصور د روسیې د انرژۍ اوونۍ په نړۍوال فورم کې د ګډون لپاره روسیې ته لاړ. دغه وزارت یاد سفر د اوبو او انرژۍ وزارت لپاره یو مهم سفر بللی دی.
د اکتوبر پر۱۳مه په تاشکند کې د ازبکستان او افغانستان د خصوصي سکتور د همکاریو د پراختیا په موخه د دواړو هېوادونو د خصوصي سکتور د استازو غونډه کړې ده. په دې غونډه کې ۸۰ افغان سوداګرو او له ۲۰۰ ډېرو ازبک شرکتونو ګډون کړی.
په هرات کې د سوداګرۍ او پانګونې خونې اجرایوي امر محمد یوسف امین ویلي، چې یوازې د روان کال په لومړیو میاشتو کې له دغه ولایت څخه بهرنیو هېوادنو ته د وچې مېوې صادرات تر ۳۷مېلیونه او ۶۰۰زره ډالرو اوښتي. هغه زیاته کړې، د ۹۱۸زره ډالرو په ارزښت بیا تازه مېوه صادر شوې.
د طالبانو د صنعت او سوداګرۍ وزارت ویاند اخوندزاده عبدالسلام جواد ویلي، چې د روان کال په تېرو اتو میاشتو کې یې د ۲۲۲ میلیونه ډالرو په ارزښت د افغانستان وچه مېوه بهرنیو هېوادونه ته صادر کړې ده.
ایراني رسنۍ وایي، د دغه هېواد په سویلي خراسان ولایت کې د افغانستان او ایران د ګډې پانګونې او سوداګریزو فرصتونو د څرګندولو په موخه یو لوی نندارتون جوړېږي. دغه ننداراتون د یاد ولایت د اقتصادي وړتیاوو د معرفي کېدو لپاره د (تلې له ۲۶مې تر ۲۹مې) نېټې پورې په بیرجند کې جوړېږي.