دکتر پاول اشپیگل، یکی از کارشناسان تیم سازمان صحت جهانی که پنج هفته به افغانستان سفر کرد، این رخداد را پیشبینی میکرد. او که اوایل ماه دسمبر از افغانستان بازگشت، میگوید که کارکنان صحی معاش نگرفتهاند و دارو و دوا در شفاخانهها به سرعت در حال تمام شدن است، و علاوه بر این، بسیاری از شفاخانهها قادر نیستند اتاق بیماران را گرم کنند.
اشپیگل و دیگر ناظران میگویند که دلیل اصلی تحریماتی است که از سوی سازمان ملل وضع شده است. دلیل تحریمها این است که طالبان مجبور شوند از اعمالی که حقوق بشر را نقض میکند دست بکشند.
اما به گفته ناظران و دکتر اشپیگل، تحریمها تاثیر مخرب دیگری داشته است: «بیشتر سیستم صحی افغانستان فرو پاشیده است».
دکتر اشپیگل مدیر مرکز سلامت انسانی در مدرسه صحت عمومی جانز هاپکینز است.
در میانه ماه آگست که طالبان قدرت را گرفت، افغانستان با شش بیماری فراگیر دست و پنجه نرم میکرد: فلج اطفال، مالاریا، کولرا، سرخکان، دنگ و کووید۱۹. با قدرتگیری طالبان، کمکهای بیرونی به بخش صحی فورا با اعمال تحریمها متوقف گردید.
دکتر اشپیگل میگوید: «هیچ پولی برای پرداخت معاش کارکنان صحی، برای تجهیزات و دارو نیست. هرگونه مراقبت یا عملیات جراحی امکان ندارد. همه چیز به خاطر تحریمات متوقف شده است». او میگوید که شفاخانههای بزرگتر هم که خدمات بیشتری ارائه میکنند، کمکی دریافت نمیکنند. «به عنوان مثال، امریکا و دیگران حامیان مالی هزینه ۳۹ شفاخانه کووید۱۹ را پرداخت اما فقط ۸ درصد آنها فعلا فعال است. بسیاری از آنها تجهیزات ابتدایی مانند کپسول آکسیجن ندارند».
نشانههای امید
دکتر اشپیگل به رسانه «انپیآر» گفت که در ماههای اکتوبر و نوامبر سیستم صحتمندی دوباره به تدریج از طریق موسسات غیردولتی (ان جی او) تمویل شد. دلیل این امر پرداخت ۴۵ میلیون دالر کمک اضطراری از سوی سازمان ملل بود. این پول مستقیما به موسسات غیردولتی داده شد؛ نه به دولت طالبان.
در آن زمان، فقط ۱۷ درصد از ۲۳۰۰ کلینیک سیستم صحتمندی کاملا کار میکردند. دکتر اشپیگل میگوید که حالا با تزریق پول به سیستم صحتمندی، امیدی به فعالیت دوباره مراکز صحی به وجود آمده است.