یونس قانونی می‌گوید طالبان تحریک مسلحی هستند که به دولت‌داری رسیده‌اند و تازه وارد مشکلات اصلی شدند. او به بی‌بی‌سی گفت حالا طالبان دو گزینه بیشتر ندارند؛ یا آماده شوند برای انتقال به مرحله سیاسی، نظام فراگیر ملی و توافق بر ارزش‌هایی که خواست مردم افغانستان است یا نابود می‌شوند.
قانونی گفت ارزش ها و خواست مردم؛ حقوق بشر، حقوق زن، آزادی، انتخابات، مردم سالاری و ... است که طالبان باید به آن گذار کنند.
او همچنین گفت اگر طالبان به ارزش‌ها بی‌اعتنا باشد، هیچ شخصیت سیاسی هم آماده همکاری با طالبان نخواهد بود.
اشرف غنی عامل فروپاشی نظام است
معاون رئیس جمهور سابق افغاستان همچنین گفت اشرف غنی عامل فروپاشی نظام است و او طالبان را بر رهبران سنتی ضد طالبان ترجیح داد.
قانونی گفت فروپاشی افغانستان به صورت تدریجی انجام شد، اما ۱۵ آگوست به دلیل بی‌عرضگی تیم غنی، حکومت سقوط کرد.
آقای قانونی گفت اشرف غنی به عنوان رئیس جمهور و سرقوماندان اعلی قوای مسلح، گزینه‌های مختلفی داشت که می‌شد از فروپاشی نظام و بازگشت طالبان جلوگیری کند، اما نکرد.
او توضیح داد دفاع مشترک ملی در کنار قوای مسلح، تشکیل شورای رهبری و دولت مشارکت ملی به اشرف غنی پیشنهاد شده بود، اما تیم غنی به جای مصالحه، فروپاشی نظام را ترجیح داد.
وی بر این باور است که اشرف غنی به دلیل خودشیفتگی و خود بزرگ بینی، افغانستان را به لابراتوار تئوری‌های خام خود تبدیل کرد؛ نهادهای کارآمد نظام گذشته را ناکارآمد ساخت، خلیجی از فاصله را بین نهادهای دولتی به وجود آورد و یک دولت مافیایی را در درون دولت توسط افراد خود به وجود آورد.
به گفته آقای قانونی، این افراد فقط سه هدف داشتند؛ انحصار قدرت، تصفیه قومی و قبیلوی و تمرکز روی مراکز و چشمه‌های عایداتی افغانستان.