حمله روسیه به اوکراین به رغم هشدارهای پی در پی آمریکا و متحدانش، از بامداد روز پنجشنبه ۵ حوت به فرمان ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه آغاز شد. ولادیمیر پوتین همزمان فرمانده عالی نیروهای مسلح و فرمانده کل قوای روسیه نیز هست.
در این تقابل نامتقارن، توان روسیه و اوکراین چقدر است؟
در نخستین ساعات حمله روسیه به اوکراین، بیش از ۱۰۰ موشک از انواع مختلف، به سمت زیرساخت‌های نظامی اوکراین شلیک شد. روسیه گفته است با تسلیحات دقیق می‌خواهد تمام تاسیسات دفاعی و زیرساخت‌های نظامی اوکراین را نابود کند.
حملات موشکی روسیه تاکنون دست‌کم مراکز فرماندهی ارتش اوکراین در کی‌یف و خارکوف را هدف قرار داده‌اند. این موشک‌ها شامل موشک‌های بالستیک میان‌برد، موشک‌های کروز، موشک‌های زمین به هوا و موشک‌های پرتاب‌شده از دریای سیاه بوده‌اند.
تهاجم نظامی روسیه به اوکراین، از دریا - و زمین و هوا همچنان ادامه دارد. حملات هوایی برای باز کردن راه برای نیروهای زمینی است.
تاکنون ده‌ها نفر از شهروندان اوکراین کشته و زخمی شدند.
هرچند هنوز آمار دقیق تعداد نیرو‌ها و تجهیزات به کار رفته روسیه در این جنگ اعلام نشده، اما آمار تفاوت قابل توجهی را میان توان نظامی دو کشور نشان می‌دهد. شاخص توان نظامی روسیه در سال ۲۰۲۲ در میان ۱۴۰ کشور جهان رتبه ۲ را کسب کرده و اوکراین از این نظر در رتبه ۲۲ جهان قرار گرفته است.
- ارتش روسیه ۱۲ هزار و ۴۲۰ تانک دارد
ارتش اوکراین ۲ هزار و ۵۹۶ تانک - ارتش روسیه ۷۷۲ هواپیمای جنگنده دارد
ارتش اوکراین ۶۹ هواپیمای جنگنده - ارتش روسیه ۳۰ هزار و ۱۲۲ وسیله نقلیه زرهی دارد
ارتش اوکراین ۱۲ هزار و ۳۰۳ وسیله نقلیه زرهی - ارتش روسیه ۷ هزار و ۵۷۱ توپخانه متحرک دارد
ارتش اوکراین ۲ هزار و ۴۰ توپخانه متحرک - ارتش روسیه ۶ هزار و ۵۷۴ توپخانه کششی دارد
ارتش اوکراین ۱ هزار و ۶۷ توپخانه کششی - ارتش روسیه ۳ هزار و ۳۹۱ موشک انداز کششی دارد
ارتش اوکراین ۴۹۰ موشک انداز کششی - ارتش روسیه ۵۴۴ هلی‌کوپتر جنگی دارد
ارتش اوکراین ۳۴ هلی‌کوپتر جنگی - ارتش روسیه ۶۰۵ کشتی جنگی دارد
ارتش اوکراین ۳۸ کشتی جنگی - ارتش روسیه ۱ ناو هواپیمابر دارد
ارتش اوکراین ناو هواپیمابر ندارد - ارتش روسیه ۷۰ زیردریایی دارد
ارتش اوکراین زیر دریایی ندارد
با این حال، اوکراین روحیه خود را نباخته است. ارتش اوکراین پس از نزدیک به هشت سال جنگ با جدایی طلبان مورد حمایت روسیه، از مهارت و تجربه خوبی برخوردار است و در پی فرمان ولودیمیر زلنسکی رئیس جمهور کشورشان برای بسیج عمومی، انگیزه برای دفاع، بیش از هر زمانی شده است.
زلنسکی از تمام کسانی که می‌توانند سلاح به دست گیرند خواسته است از اوکراین دفاع کنند.
اما چرا جنگ شد؟ دلیل حمله خرس روسی چیست؟
تضعیف روسیه پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی آغاز ماجرا بود. زمانی که آمریکا و غرب فرصت را مغتنم شمردند و در طول چند دهه، اقدام به گسترش ناتو در مناطقی کردند که روسیه حیاط خلوت خود می‌داند؛ تا اینکه به اوکراین رسید.
اوکراین هرچند تاکنون عضو رسمی ناتو نیست اما به عنوان یک شریک، ممکن است به زودی به این سازمان بپیوندند. خرس روسی حالا ضعیف نیست. مخالفت کرده و پیوستن اوکراین به ناتو را تهدیدی مستقیم علیه امنیت خود می‌داند.
روسیه به دنبال تضمینی است که اوکراین هیچگاه عضو سازمان پیمان آتلانتیک شمالی نشود. پوتین می‌گوید اوکراین ساخته شوروی است. او خواهان توقف فعالیت‌های نظامی ناتو در شرق اروپا هم شده است.
خواسته‌های او اما برآورده نشد. پوتین دیپلماسی را کنار گذاشت و از راه نظامی وارد عمل شد. سه روز پیش با امضای سندی، استقلال دونتسک و لوهانسک در شرق اوکراین را به رسمیت شناخت و یک روز بعد هم حمله بر اوکراین را آغاز کرد. به نظر پوتین، بهترین دفاع، حمله است.
واکنش‌های جهانی تاکنون چه بوده است؟
پس از به رسمیت شناختن دونتسک و لوهانسک توسط پوتین و حمله گسترده نظامی روسیه به اوکراین، جامعه جهانی واکنش‌های تندی داشته است. کشورهای عضو سازمان پیمان امنیت جمعی، همکاری شانگهای و اتحادیه کشورهای مشترک‌المنافع اما همچنان موافق و متحد روسیه هستند.
آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل گفت که روسیه حاکمیت اوکراین را نقض کرده است. جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا گفت که روسیه جنگ را انتخاب کرده و متحمل هزینه‌های آن خواهد شد. ناتو هم این یک تهاجم را خودخواسته و مرگبار دانست. امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه گفت: عملیات نظامی در اوکراین فورا متوقف شود.
دیدگاه مردم روسیه
شمار زیادی از مردم روسیه خواهان پایان جنگ در اوکراین هستند. اعضای خانواده بسیاری از شهروندان این دو کشور، ساکن کشور دیگری هستند و همواره بدون ویزا رفت و آمد می‌کنند.
شب گذشته، هزاران نفر در تظاهراتی در مسکو، سن پترزبورگ و دیگر شهرهای روسیه از پوتین خواستند به جنگ پایان دهد. این تظاهرات اما با برخورد نیروهای امنیتی روسیه مواجه شد و نزدیک به ۸۰۰ نفر بازداشت شدند. اکثر آنان جوان بودند. کسانی که گفتند: «جنگ انتخاب ما نیست»
با این حال، به نظر می‌رسد که پوتین بیش از حمله به اوکراین، درصدد زورآزمایی و شاخ و شانه کشیدن به غرب بوده است؛ لشکر کشی پوتین به مرزهای یک کشور دیگر یادآور لشکرکشی‌‌های متعدد شوروی سابق در راستای توسعه طلبی است. به گفته مادلین آلبرایت، وزیرخارجه کابینه بیل کلینتون، پوتین می‌خواهد تا بار دیگر اقتدار و بزرگی شوروی سابق را با اقداماتی اینچنینی بازسازی کند.
انفعال ناتو و کشورهای غربی در قبال اوکراین، یقینا مسکو را جسورتر خواهد کرد.