دیدهبان حقوق بشر با انتشار گزارش تازهای به بررسی وضعیت پناهجویان افغان در بریتانیا پرداخته است. این سازمان جهانی حقوق بشری گفته است که شماری از زنان پناهجوی افغان در بریتانیا با مشکلات متعدد از جمله خشونت خانوادگی، تجاوز و فشارهای روانی ناشی از تروما دست و پنجه نرم میکنند.
۸ ماه پس از تخلیه اضطراری از افغانستان، بسیاری از پناهجویان افغان در بریتانیا هنوز در خانههای موقت و معمولا در اتاقهای هتل در حال انتظار به سر میبرند.
بلاتکلیفی و ازدحام در خانههای موقت، باعث ایجاد تنش فزاینده برای مهاجران افغان در بریتانیا شده است. این وضعیت به ویژه برای زنان پناهجو شرایط دشواری را رقم زده است.
دیدهبان حقوق بشر با پنج زن که از اواخر آگست ۲۰۲۱ در سه محل اسکان موقت در لندن زندگی میکردند، مصاحبه کرده است. آنها در مصاحبههایشان گفتهاند خطر افزایش خشونت خانگی، نظارت، و محدودیتهای آزادی رفت و آمد آنها را در مسکنهای موقتی که تماماً توسط پناهجویان افغان پر شده است، آزار میدهد.
سحر فطرت، دستیار پژوهشگر حقوق زنان در دیدهبان حقوق بشر گفت: "زنانی که با آنها مصاحبه شد، همه از تخلیهشدنشان سپاسگزار بودند، اما آنها قبل از فرار و در جریان فرار از افغانستان با حجم عظیمی از تروما مواجه شدهاند و اکنون با شرایطی دست و پنجه نرم میکنند که بر سلامت روان آنها تأثیر گذاشته است و آنها را از ادغام در جامعه باز میدارد."
دیدهبان حقوق بشر میگوید در اپریل ۲۰۲۲ به وزیر داخله، وزیر پناهندگان و دیگر مقامات مربوطه بریتانیا نامهای فرستاده و نگرانیهای خود را در این مورد با آنها بیان کرده است، اما هنوز دولت بریتانیا به این نامه پاسخ نداده است.
بریتانیا پس از تسلط طالبان بر افغانستان در ماه اگست، حدود ۱۸ هزار نفر از جمله بیش از ۱۸ هزار شهروند بریتانیا را تخلیه کرد و آنها را در اقامتگاههای موقت اسکان داد. این کشور در عین حال به دنبال مسکن دایمی برای این پناهجویان بوده است.
گاردین گزارش داده است که هنوز حدود ۱۸ هزار نفر در خانههای موقت باقی ماندهاند و بسیاری از خانوادهها تنها در یک اتاق زندگی میکنند.
دیدهبان حقوق بشر از وزارت داخله بریتانیا میخواهد که روند ارائه مسکن و خدمات حمایتی برای افغانها را سریعتر انجام دهد.
زندانی در یک اتاق
یکی از پناهجویان زن در بریتانیا به دیدهبان حقوق بشر گفت گفت: "هیچ وقت یک اتاق خانه نیست." یکی دیگر از زنان از روند کند تهیه مسکن برای پناهجویان ابراز ناامیدی کرد و گفت: "زندگی در اتاق یک هتل برای مدت کوتاه خوشآیند است، نه برای هفت ماه. ما احساس روتین، فضای شخصی، خانه و آزادی برای مدیریت مستقل زندگی خود را از دست داده ایم."
این زنان به دیدهبان حقوق بشر گفتند که به دلیل کمبود فضای شخصی در محل اسکان موقت آنها، احساس ناراحتی، تجاوز، خشونت خانوادگی و فشار از سوی اعضای جامعه تخلیه شده علیه زنان افزایش یافته است.
یکی از زنان گفت: "زنی توسط شوهرش در هتل ما مورد ضرب و شتم قرار گرفت، زمانی که او میخواست این موضوع را گزارش کند، جامعه افغانهای حاضر در هتل با ارعاب او در مورد عواقب آن مانعش شدند."
زن دیگری گفت: "چند بار شنیدهام که زن و شوهری در همسایگی دعوا میکنند. شوهر فریاد میزند و میرود و در را میکوبد و زن با صدای بلند گریه میکند. او هفت ماه را در یک اتاق هتل گذرانده است و چیزی جز محوطه هتل ندیده است."
نقشهای سنتی جنسیتی و کمبود پول و حمایت اجتماعی به این معناست که بسیاری از زنان میگویند که در اتاقهای خود به دام افتادهاند.
یک زن گفت: "برای زنان متاهلی مانند من، ما باید در اتاقهای هتل بمانیم و مراقب فرزندانمان باشیم و شوهرمان را ببینیم که آزادانه بیرون میروند و دوست پیدا میکنند.
او گفت که دوست دارد در یک دوره آموزش زبان انگلیسی شرکت کند، اما کسی را ندارد که از فرزندانش مراقبت کند.
زن دیگری گفت: "برای بیشتر زنان متاهل، هیچ فعالیتی وجود ندارد و بیشتر شوهران به همسرانشان اجازه نمیدهند بیرون بروند. این زنها دارند دیوانه میشوند."
در افغانستان برخی از این زنان نیز آزادی حرکت محدودی داشتند، اما از حریم خصوصی و فضای شخصی بیشتری برخوردار بودند.
افراد تخلیه شده ماهانه ۲۵۰ تا ۲۸۰ پوند از وزارت داخله بریتانیا دریافت میکنند، اما زنان مصاحبه شونده گفتند که بسیاری از مردان تمام کمک هزینههای خانواده را میگیرند.
یکی از زنان گفت: "به زنان کارت بانکی داده میشود، اما شوهر کدهای پین را با خودش محفوظ نگه میدارد."
بیشتر این زنان بیسواد هستند یا با چنین سیستمهایی آشنا نیستند و هیچ کنترلی بر پول خود ندارند.
این زنان گفتند که افغانهای مناطق مختلف کشور با وجود اینکه از گروههای قومی و زبانی و مذاهب مختلف هستند و دیدگاههای بسیار متفاوتی در مورد هنجارهای اجتماعی دارند، در خانههای موقت دور هم جمع میشوند. آنها بابا مشکلات جدیدی روبرو شدهاند.مشکلات جدیدی در جامعه نو مواجه شدهاند.گفتند که پیامد آن اغلب فشار بر زنان برای انطباق با هنجارهایی است که حتی در افغانستان در برابر آنها مقاومت میکردند، در زمانی که آنها امیدوار بودند در جوامع جدید خود در بریتانیا ادغام شوند، آنها با مشکلات جدیدی مواجه شدهاند.