بلومبرگ: کشته شدن ایمن الظواهری به تلاشها برای آزادسازی ذخایر مسدود شده افغانستان ضربه زد
خبرگزاری بلومبرگ میگوید طالبان با پناه دادن به رهبر القاعده به تلاشهای سیاسی برای آزاد کردن ۳.۵ میلیارد دالر بودجه مسدود شده افغانستان ضربه زده است.
قبل از کشته شدن ایمن الظواهری در کابل، مقامات امریکایی و طالبان در مورد آزادی بخشی از داراییهای بلوکه شده افغانستان بحث کردند.
اَلکس زِردن، یکی از مقامات سابق خزانهداری امریکا که در زمان دولت ترامپ در کابل کار میکرد به بلومبرگ گفته است «قرار دادن تروریستها در بانک مرکزی افغانستان که از سوی سازمان ملل متحد، اتحادیه اروپا و امریکا تحریم شده و پناه دادن به رهبر القاعده در مرکز شهر کابل نشان دهنده ناتوانی عمیق طالبان در تبدیل شدن به یک سهامدار مسئول بینالمللی است.»
قبلاً خبرگزاری رویترز به نقل از منابع خود گزارش داده بود که پیشنهادهایی میان امریکا و طالبان برای آزادسازی ذخایر بانک مرکزی افغانستان در یک «صندوق امانی» رد و بدل شده است. با این حال، خودداری طالبان از برکناری سرپرست بانک مرکزی افغانستان، یکی از موارد اختلافی جدی میان دو طرف است.
دو منبع به رویترز گفته بودند که اختلافات قابل توجهی بین طرفین باقی مانده است، از جمله خودداری طالبان از جایگزینی مسئولان ارشد بانک مرکزی، که یکی از آنها تحت تحریمهای ایالات متحده است.
وزارت خارجه امریکا در ۶ اسد، تایید کرد که هیات امریکایی با نمایندگان «طالبان و متخصصین افغان» در تاشکند، پایتخت ازبکستان در مورد آزادسازی ۳.۵ میلیارد دالر از ذخایر ارزی افغانستان در یک حساب بانک مرکزی دارای مجوز بحث کردند.
بر اساس اعلامیه وزارت خارجه امریکا، تام وست، نماینده ویژه امریکا برای افغانستان و برایان نلسون، معاون وزارت خزانهداری در بخش تروریسم و مسایل مالی با نمایندگان طالبان در مورد «تلاشهای جاری برای دسترسی به ۳.۵ میلیارد دالر در ذخایر بانک مرکزی برای استفاده مردم افغانستان تبادل نظر کردند.»
بلومبرگ گفته است موضوع اصلی این گفتگوها این بود که چگونه این پول بدون آنکه بدست طالبان بیافتد، به مردم افغانستان برسد.
پس از تسلط طالبان بر افغانستان در اگست ۲۰۲۱، امریکا بیش از ۹ میلیارد دالر ذخایر بانک مرکزی افغانستان را مسدود کرد. بخش عمده ذخایر بانک مرکزی افغانستان در حسابهای موسسات مالی در امریکاست.
جو بایدن، رئیسجمهور امریکا در ماه فبروری یک فرمان اجرایی را امضا کرد که راه را برای اختصاص حدود نیمی از ۷ میلیارد دالر دارایی مسدود شده افغانستان را برای جبران خسارت قربانیان ۱۱ سپتامبر هموار میکند. بر اساس این فرمان، نیمی از این مبلغ برای مردم افغانستان در نظر گرفته شده است.
علیرغم پناه دادن طالبان به رهبر القاعده در کابل، اما مقامات امریکا پس از کشته شدن ایمن الظواهری در خصوص آینده روابط امریکا و تاثیرات احتمالی این مساله اظهار نظر نکردهاند.
طالبان در اعتراض به حمله هوایی ایالات متحده که منجر به کشته شدن رهبر القاعده در کابل شد، در برخی ولایات علیه امریکا تظاهرات کردند.
انس حقانی، برادر سراجالدین حقانی که گفته میشود الظواهری در خانهای متعلق به او کشته شد، گفته امریکا با حمله در کابل توافق دوحه را نقض کرده است.
سراجالدین حقانی، وزیر داخله طالبان هنوز به ادعاها مبنی بر این که رهبر القاعده تحت حمایت او در کابل زندگی میکرد، پاسخ نداده و از زمان کشته شدن ایمن الظواهری هم در انظار عامه ظاهر نشده است.
اما برادر کوچک او انس حقانی نوشته است «امریکا بار دیگر با حمله به خاک ما با هواپیماهای بدون سرنشین، منشور سازمان ملل و توافق دوحه را نقض کرد.»
او گفته حمله امریکا "بیاحترامی" به داشتن جهانی صلحآمیز است و افغانها نقض حاکمیت ملی خود را تحمل نمیکنند.
در تصاویری که انس حقانی از تظاهرات علیه امریکا منتشر کرده، صدها نفر از هواداران طالبان دیده میشود که شعار علیه امریکا سر دادهاند.
شماری از تظاهرات کنندگان هم پاکستان را شریک امریکا در حمله به کابل دانستهاند و با در دست داشتن بنرهایی، شعار "مرگ به آیاسآی" سر دادند.
این تظاهرات به خواست طالبان انجام شده و پیش از برگزاری آن از مردم خواسته شده بود که پس از نماز جمعه در آن شرکت کنند.
به گفته منابع افغانستان اینترنشنال تظاهرات تاکنون در کابل، ننگرهار، زابل، قندوز، خوست و هلمند برگزار شده است.
منابع به افغانستان اینترنشنال میگویند طالبان از کارمندان دولتی هم خواستهاند که در تظاهرات علیه امریکا شرکت کنند.
روزنامه فایننشال تایمز در گزارشی زغال سنگ افغانستان را "طلای سیاه طالبان" عنوان کرده که به این گروه امکان حیات داده است. در گزارش آمده که طالبان صادرات زغال سنگ را به شدت افزایش دادهاند، اما استخراج معادن اغلب وحشتناک است و در بین کارگران حتی کودکان ۸ ساله دیده میشود.
گفته شده در معدن زغال سنگ ولسوالی نهرین ولایت بغلان، کودکان ۸ ساله بدون ماشینآلات و تجهیزات ایمنی کار میکنند.
به نوشته روزنامه فایننشال تایمز، بخش اعظم زغال سنگ به پاکستان میرود و از آنجا مقداری به چین فرستاده میشود.
افزایش جهانی قیمت کالاها در بحبوحه جنگ اوکراین و مسائل مرتبط با ویروس کرونا، تجارت در معادن زغال سنگ افغانستان را رونق داده است.
معادن زغال سنگ به طالبان منبعی برای حیات شده، زیرا این گروه پس از تسلط بر افغانستان به دنبال احیای اقتصاد است که به دلیل انزوا و تحریمهای بینالمللی از هم پاشیده شده است.
این روزنامه بریتانیایی گفته شمار زیادی از مردان و پسران سر تا پا پوشیده از گرد و غبار زغال سنگ، معادن را حفر میکنند. ملنگ، مرد ۶۰ سالهای که در حمل زغال سنگ به کامیونها کمک میکند گفته است «طالبان خوش شانس بود که قیمت زغال سنگ بلافاصله پس از آمدن آنها افزایش یافت.»
از زمان خروج نیروهای ناتو و برکناری دولت تحت حمایت غرب توسط طالبان، افغانستان دچار یک فروپاشی اقتصادی چشمگیر شده است.
با توقف کمکهای جهانی که سه چهارم بودجه حکومت پیشین را تشکیل میداد، اقتصاد افغانستان به شدت سقوط کرد.
برای راه اندازی مجدد اقتصاد، طالبان صادرات زغال سنگ را افزایش دادهاند و نگرانیهای زیست محیطی و اخلاقی را کنار گذاشتهاند.
در گزارش روزنامه فایننشال تایمز که روز پنجشنبه ۱۳ اسد منتشر شده آمده است کارگران معدن که نیمی از آنان نوجوان یا جوان هستند، با دستمزد ناچیز در شرایط نامطمئن کار میکنند.
تحليلگران میگويند كه هرچند قبلا هم کودکان در معادن کار میکردند، اما پس از تسلط طالبان بر افغانستان تعداد کودکانی كه در معدن كار میكنند افزايش يافته، زيرا بحران اقتصادی آنها را مجبور به ترك تحصيل كرده است.
پس از کشته شدن رهبر القاعده در حمله هوایی امریکا در کابل، طالبان از برگزاری تظاهرات ضد امریکا خبر داده و در ولایتهای مختلف از مردم خواستهاند که روز جمعه ۱۴ اسد، پس از ادای نماز ظهر در آن شرکت کنند. طالبان حمله امریکا را نقض حریم افغانستان دانسته و آن را محکوم کرده است.
منابع به افغانستان اینترنشنال میگویند طالبان همچنین از خبرنگاران خواستهاند که روز جمعه به مساجد رفته و سخنان امامان مساجد را پوشش خبری بدهند.
به گفته این منابع، ریاستهای اطلاعات و فرهنگ طالبان در ولایتها نامهای شماری از مساجد را به خبرنگاران فرستاده و دستور داده است که ضمن پوشش سخنرانی امامان مساجد، تظاهرات را نیز پوشش خبری بدهند.
یک منبع به افغانستان اینترنشنال گفت که مقامات طالبان از کارمندان ادارات دولتی و نیز از هواداران خود خواستهاند که در تظاهرات ضد امریکا شرکت کنند.
طالبان پنج روز پس از کشته شدن ایمن الظواهری در حمله هواپیمای بدون سرنشین امریکا، از ورود و همچنین محل سکونت رهبر القاعده در کابل اظهار بیخبر کرد. طالبان روز پنجشنبه در اعلامیه رسمی گفت که در خصوص کشته شدن ایمن الظواهری تحقیق میکند.
منابع میگویند طالبان از وزارتخانهها و کارمندان ادارات دولتی خواسته اند که با خویشاوندان خود در این تظاهرات شرکت کنند.
جو بایدن، رئیسجمهور امریکا اخیراً تایید کرد که ایمن الظواهری، رهبر القاعده در حمله پهپادی این کشور در کابل کشته شده است.
روز شنبه هفته گذشته، طالبان گفت که یک راکت در خانه مسکونی در شیربور کابل اصابت کرده و این حمله تلفاتی در پی نداشته است. این گروه روز دوشنبه قبل از سخنرانی رئیسجمهور امریکا گفت که این حمله توسط ایالات متحده صورت گرفته است.
سناتور جمهوریخواه امریکا در یک رشته توییت تاکید کرده که ایالات متحده باید سیاستهای خود را به سرعت تنظیم کند تا از تکرار ۱۱سپتامبر جلوگیری کند.
لیندزی گراهام نوشته «پناهگاه امن تروریستها در افغانستان فرمولی برای فاجعه است.»
به گفته او افراطگرایی در افغانستان در حال رشد است.
او به سخنان رئیس افبیآی اشاره کرده که گفته القاعده و دیگر گروههای اسلامی رادیکال به شدت مایل به ضربه زدن به سرزمین امریکا هستند.
ایمن الظواهری، رهبر القاعده روز یکشنبه ۹ اسد در حمله پهپادی امریکا در بالکن خانهای در مرکز شهر کابل هدف قرار گرفت و کشته شد.
کشته شدن او مورد استقبال سیاسیون امریکا و جامعه جهانی قرار گرفته، اما نگرانی از فعالیتهای تروریستی القاعده همچنان پابرجاست. دولت امریکا از احتمال حملات انتقامجویانه القاعده هم خبر داده است.
وزارت خارجه امریکا روز سهشنبه گفت که احتمال دارد القاعده پس از کشته شدن رهبرشان، دست به حملات انتقامجویانه علیه شهروندان امریکایی بزنند. این وزارت از شهروندان امریکا خواسته هنگام سفر به کشورها محتاط باشند. به گفته دولت امریکا گروههای تروریستی در حال برنامهریزی حمله علیه منافع امریکا هستند.
وزارت خارجه امریکا معتقد است که «با توجه به مرگ ایمن الظواهری ظرفیت بیشتری برای خشونت ضد امریکایی وجود دارد.»
لیندزی گراهام نیز در توییتهای خود تاکید کرده که الظواهری ممکن است در افغانستان مرده باشد، اما القاعده از بین نرفته است.
این سناتور جمهوریخواه امریکا میگوید باید درک کنیم که گروههای تروریستی در افغانستان تحت کنترل طالبان قویتر میشوند و تهدیدی مستقیم برای امریکا هستند.
پنج روز بعد از کشته شدن ایمن الظواهری، سراجالدین حقانی به ادعاهایی مبنی بر این که رهبر القاعده تحت حمایت او در کابل زندگی می کرد، پاسخ نداده است.
او از زمان گزارش قتل الظواهری در انظار عامه ظاهر نشده و جایزه ۱۰ میلیون دالری بر سر سراجالدین حقانی هنوز پابرجاست.
صدای امریکا در گزارشی نوشته است سراجالدین حقانی، وزیر داخله ۴۲ ساله طالبان و رهبر شبکه حقانی، تنها تروریستی خانواده حقانی نیست که ایالات متحده برای اطلاعاتی که منجر به دستگیری او شود، جایزه تعیین کرده است.
ایالات متحده امریکا در بدل اطلاعاتی که منجر به دستگیری خلیل حقانی، کاکای سراجالدین که در کابینه طالبان وزیر است و عزیز حقانی برادر کوچکتر سراجالدین شود، جایزههای ۵ میلیون دالری تعیین کرده است.
برای دستگیری یحیی حقانی، دستیار نزدیک و برادر همسر سراجالدین پاداش نقدی در نظر گرفته نشده اما او نیز در سال ۲۰۱۴ توسط دولت ایالات متحده به عنوان یک تروریست جهانی معرفی شد.
حقانیها به اتهام دست داشتن در کشتار و سازماندهی یک سری حملات تروریستی در افغانستان در چند سال گذشته تحت تعقیب هستند.
سراجالدین حقانی متهم به طراحی حمله ۱۴ جنوری ۲۰۰۸ به هتل سرینا در کابل است. در این حمله شش نفر از جمله یک شهروند امریکایی کشته شدند. در مارچ ۲۰۰۸، وزارت امور خارجه ایالات متحده، سراجالدین حقانی را به عنوان یک تروریست جهانی معرفی کرد.
در فبروری ۲۰۰۸، همین عنوان به خلیل حقانی اعطا شد. در میان دیگر فعالیتهای تروریستی، خلیل حقانی متهم است که به عوامل القاعده در افغانستان اسلحه و منابع مالی رسانده است.
پس از این که طالبان در ماه اگست ۲۰۲۱ کابل را تصرف کنند، حقانیها چنان مخفیانه زندگی میکردند که هیچ عکسی از سراجالدین و خلیل حقانی منتشر نشده بود.
خلیل و سراجالدین حقانی که به پیروزی "به یاری خدا" در برابر امریکا به عنوان یک ابرقدرت متجاوز میبالند، اکنون در مقابل دوربینها ظاهر میشوند و نقش آزادیبخش کابل را بازی میکنند.
بازگشت به پناهگاهها؟
رحمتالله نبیل، رئیس سابق اداره امنیت ملی افغانستان میگوید چندین نفر از رهبران شبکه حقانی، از جمله سراجالدین حقانی، پس از ترور الظواهری، کابل را به سمت مخفیگاههای خود در جنوب غربی افغانستان ترک کردهاند.
او به صدای امریکا گفت که سراجالدین حقانی آخرین بار در چند ویدیوی کوتاهی دیده شده است که وزارت داخله طالبان در اولین روز ماه اگست توییت کرده بود. در این ویدیوها، حقانی در حال احوالپرسی و گفتگو با مردم در مناطق روستایی ولایت پکتیا دیده میشود.
نبیل به صدای آمریکا گفت: "پس از حمله به الظواهری، سراجالدین حقانی به پکتیا رفته است و همه از جمله نزدیکترین دستیاران او مخفی شدهاند و در وزارت داخله در کابل دیده نمیشوند."
طالبان گفتهاند که از محل سکونت الظواهری در قلب کابل که در فاصلهای کمتر از یک کیلومتری اداره امنیت ملی طالبان موقعیت دارد، اطلاعی نداشتهاند. با این حال مقامات امریکایی این ادعای آنها را رد میکنند.
جان کربی، سخنگوی کاخ سفید، در پاسخ به این سوال که آیا طالبان از حضور الظواهری در کابل اطلاعی داشتند یا خیر، به خبرنگاران گفت: "اعضای ارشد شبکه حقانی مطلع بودند."
آماج قرار دادن حقانیها
مقامات امریکایی میگویند که اجازه نخواهند داد طالبان بار دیگر افغانستان را به مرکز تروریستهای بینالمللی تبدیل کنند.
کربی روز سهشنبه گفت: "اگر ما شواهد معتبری داشته باشیم که نشان بدهد یک تروریست در افغانستان یا هر جای دیگری فعالیت میکند، رئیسجمهور برای دفاع از این کشور و مردم امریکا اقدام خواهد کرد."
صدای امریکا از کاخ سفید و شورای امنیت ملی امریکا پرسید که آیا ممکن است که رهبران شبکه حقانی واجد شرایط این باشند که امریکا به عنوان اهدافی برای حملات ضد تروریستی به آنها حمله کند؟ کاخ سفید گفت که چیزی در این مورد به گفتن ندارد.
رحمتالله نبیل، رئیس سابق اداره امنیت ملی افغانستان که از نزدیک با سازمانهای اطلاعاتی ایالات متحده همکاری میکرد، گفت که حقانیها ممکن است در لیست اهداف ایالات متحده قرار گیرند.
نبیل گفت: "با توجه به روابط ناگسستنی شبکه حقانی با سایر گروههای تروریستی، این احتمال وجود دارد که امریکا آنها را هدف قرار دهد و سراج حقانی نیز از این قاعده مستثنی نخواهد بود."