رهبران احزاب مخالف طالبان در خارج از افغانستان «طرح نجات کشور از بحران» را منتشر کردند
شورای مقاومت ملی برای نجات افغانستان روز یکشنبه با برگزاری نشستی با حضور شماری از رهبران احزاب سیاسی مخالف طالبان «طرح نجات کشور از بحران» را منتشر کرد.
براساس این طرح، در مرحله نخست باید مذاکراتی در سطح ملی برگزار شود تا چتر واحد میان نیروهای مطرح سیاسی مخالف طالبان ایجاد شود.
در طرح آمده است که نیروهای سیاسی مخالف طالبان، باید روی چهارچوب کاری مشترک برای نجات کشور، نقشه راه گذار از بحران و نظام آینده کشور توافق کنند.
این طرح همچنین خواهان تعیین آدرس مشخص به منظور تامین و تسهیل ارتباط با همه طرفهای دخیل و موثر در سطح بینالمللی و سازمان ملل متحد شده است.
در «طرح نجات کشور از بحران» از سازمان ملل متحد خواسته شده است درک واحدی از وضعیت افغانستان و پیامدهای ناگوار آن بر مردم، منطقه و جهان با توجه به حضور روزافزون گروههای افراطی و تروریست در خاک افغانستان ایجاد کند.
از سازمان ملل همچنین درخواست شده است که میان کشورهای همسایه، منطقه و جهان برای اعاده ثبات در افغانستان و بیرون کردن این کشور از محل تقابل منافع کشورهای ذینفع و به وجود آوردن اراده جمعی در راستای حل سیاسی بحران افغانستان کار کند.
همچنین از این سازمان خواسته شده است که در راستای جلب حمایت گروه طالبان و جریانهای مطرح مخالف طالبان از نقشه راهی که شورای مقاومت ملی افغانستان پیشنهاد داده است، تلاش کند.
از جامعه جهانی همچنین خواسته شده تا یک دفتر مرکزی و دفاتر نمایندگی این جبهه را برای جریانهای مخالف سیاسی طالبان در شماری از کشورهای جهان ایجاد کند.
طرح نجات کشور از بحران خواهان انتخاب هیاتهای مذاکرهکنندهای از سوی طالبان و جریانهای مخالف این گروه شده است.
تعیین محل گفتگو میان طالبان و مخالفان این گروه در یک کشور بیطرف و تعیین زمان آغاز گفتگوها از دیگر پیشنهادات این طرح است.
از سازمان ملل و جامعه جهانی درخواست شده است که به منظور تمکین طالبان به پیشنهادات این طرح، فشارهای خود را بر این گروه افزایش دهند.
در این طرح گزینههایی پیشنهاد شده است که اگر طالبان از پذیرش خواستهای برحق مردم افغانستان و راهحل سیاسی امتناع ورزند، جامعه جهانی و سازمان ملل از آن استفاده کند.
گفته شده است در صورتی که طالبان آماده گفتگو نشوند، باید مقاومت ملی در سرتاسر ولایات به عنوان گزینه مشروع برای دفاع از حقوق مردم و نجات کشور، به طور روشمند تقویت و گسترش یابد.
این شورا همچنین راهاندازی اعتراضات جمعی و نافرمانیهای مدنی و فلج ساختن اداره طالبان در مرکز و ولایات به گونهای که مردم از آن آسیب نبینند را پیشنهاد کرده است.
این طرح در کنار حمایت از مقاومت مسلحانه، راهاندازی اعتراضات گسترده و نافرمانی مدنی، پیشنهاد داده که با جریانهای میانهرو و باورمند به مصالحه ملی در میان گروه طالبان وار تعامل شود.
شورای عالی مقاومت ملی برای نجات افغانستان از جامعه جهانی خواسته دولت طالبان را به رسمیت نشناسد و ارسال کمکها به افغانستان را به گونهای قطع کند که مردم این کشور از آن متضرر نشوند.
محمد محقق، رهبر حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان از جامعه جهانی خواست در سیاست «تعامل با طالبان» تجدید نظر کند.
آقای محقق میگوید به هر اندازهای که کشورهای دور و نزدیک افغانستان با طالبان از روی تعامل برخورد کند، این گروه ضرر بیشتری به این کشورها خواهد رساند.
رهبر حزب وحدت اسلامی افغانستان که روز یکشنبه در نشست اعلام طرح سیاسی شورای مقاومت ملی برای نجات افغانستان سخنرانی میکرد، تاکید کرد که طالبان، گروه قابل تعامل نیست.
با این حال مارشال عبدالرشید دوستم، رهبر حزب جنبش ملی افغانستان در این نشست از گروه طالبان خواست با کمیته روابط شورای مقاومت برای نجات افغانستان تماس بگیرد.
او با تاکید بر گفتگو و مذاکره گفت نسبت به خارجیها، افغانها مشکلات میان خود را بهتر درک میکنند و میتوانند برای حل آن اقدام کنند.
آقای دوستم از همه اعضای حزب جنبش ملی افغانستان و هواداران این حزب خواست از طرح شورا برای عبور از بحران حمایت کنند.
عطامحمد نور، والی سابق بلخ میگوید جامعه جهانی به رهبران سیاسی مخالف طالبان اجازه باز کردن دفتر سیاسی را نمیدهد و در برابر فعالیتشان موانع ایجاد میکند.
آقای نور خطاب به جامعه جهانی گفت شما به ما اجازه کار سیاسی نمیدهید، اما برای «تروریستهای حرفهای» در قطر دفتر باز کردید.
آقای نور که روز یکشنبه در نشست شورای عالی مقاومت برای نجات افغانستان صحبت میکرد، با لحنی تند از جامعه جهانی بخاطر سیاست «تعامل با طالبان» انتقاد کرد.
او جامعه جهانی را متهم کرد که «با بازی کثیفی زیر نام تعامل [با طالبان] کشوری را در گودال نیستی پرتاب» کرده است.
در نشستی که به گونه زنده از افغانستان اینترنشنال پخش میشد، محمدیونس قانونی، معاون سابق ریاست جمهوری افغانستان نیز گفت بعضی از کشورها، با ارسال بستههای نقدی به طالبان، بر شدت فاجعه در افغانستان افزودهاند.
اشاره او ارسال بستههای کمک بشردوستانهای بود که هر هفته توسط سازمان ملل به افغانستان تحت کنترول طالبان فرستاده میشود.
آقای قانونی از تعدادی از کشورهای منطقه که برخی از کونسولگریها را در اختیار طالبان قرار دادهاند، نیز انتقاد کرد.
معاون سابق رئیسجمهور افغانستان میگوید در بیش از ۱۹ ماه از تسلط طالبان بر افغانستان گذشته است، نه تنها کوچکترین تغییری در بینش و روش این گروه به وجود نیامده، بلکه این گروه «افغانستان را به دوزخ روی زمین تبدیل کرده است.»
در آستانه جشن نوروز، طالبان برگزاری جشن نوروز را در دایکندی ممنوع کردند و به مردم هشدار دادند که اگر مراسمی برگزار کنند، با آنها برخورد خواهند کرد.
وزارت امر به معروف طالبان در خبرنامهای نوشته که «محتسبان» این گروه به مردم گفتند که «اسلام تجلیل نوروز را ممنوع قرار داده است».
براساس این خبرنامه، محتسبان طالبان با نمازگزاران ۳۵ مسجد دایکندی دیدار کردند و از آنها خواستند که با «افکار غربی، خوارج و منحرفین مبارزه کنند».
در همین حال، اداره امر به معروف طالبان به مردم ولسوالی کیتی ولایت دایکندی هشدار دادهاند که اگر مراسم نوروزی برگزار کنند یا هدیه دهند، با آنها «برخورد قانونی» خواهند کرد.
این هشدار به «متخلفین» در اعلامیه اداره امر به معروف طالبان در این ولسوالی پخش کرده، مطرح شده است.
در این اعلامیه نوروز به «دوران جاهلیت» نسبت داده شده و به مردم گوشزد شده که نوروز را «بیگانهها و غربیها» در میان مسلمانان «ترویج» میکنند.
اداره امر به معروف طالبان از مردم خواسته به آنچه که این اداره «رسم و رواجهای بیگانه و غیراسلامی» خوانده «نه» بگویند و «روزهایی را که در اسلام مقدس نیستند» تجلیل نکنند.
طالبان در نیمه دوم دهه ۱۳۷۰ برگزاری جشن نوروز را در سراسر مناطق تحت کنترول خود در افغانستان ممنوع اعلام کرده بودند. این گروه پارسال اعلام کرد که خود برای نوروز مراسمی برگزار نمیکند، ولی مانع مردم نمیشود.
اکنون با ممنوعیت جشن نوروز در دایکندی به نظر میرسد که این گروه به دنبال مخالفت با جشن نوروز است؛ چیزی که پیش از این با انتقادهای گستردهای روبهور شده است.
جشن روز از آیینهای باستانی مردم افغانستان است و مردم این کشور مانند دیگر کشورهایی که «حوزه نوروز» خوانده میشود، به شیوههای گوناگونی به استقبال آن میروند.
سازمان ملل جشن نوروز را به عنوان یک مناسبت بینالمللی به رسمیت شناخته و روز نوروز را در قعطنامهای در ۴ حوت ۱۳۸۸، به عنوان «روز جهانی روز» به تصویب رساند.
اداره امور طالبان از صدور فرمان جدیدی منسوب به هبتالله آخندزاده خبر داد که براساس آن اشتراک «ماموران و مقامات امارتی» در قراردادها و تدارکات ممنوع شده است.
هشت ماه پیش از این فرمان، فارن پالیسی گزارش داده بود که سراجالدین حقانی در حال افزایش کنترول خود بر معادن افغانستان است.
فارن پالیسی در گزارش ویژهای که در ماه سرطان درباره «جنگ معدن در افغانستان» نوشته بود، به نقل از یک کارشناس معدن نوشت که سراجالدین حقانی، رهبر شبکه حقانی درک میکند که با افزایش اختلافات درونی طالبان و احتمال وقوع جنگ داخلی میان این گروه، کسی صاحب قدرت خواهد بود که پول استخراج معادن را در اختیار دارد.
این مجله نوشته است سراجالدین حقانی مدتهاست که بر منبع عظیمی از کرومیت که از نزدیک کابل تا پاکستان امتداد دارد، کنترل دارد. بنابراین او میداند زیر زمین چه چیزی وجود دارد.
اداره امور طالبان روز یکشنبه، ۱۹ حوت حدود هشت ماه پس از گزارش فارن پالیسی از صدور فرمان جدیدی منسوب به هبتالله آخندزاده خبر داد که اشتراک «ماموران و مقامات امارتی» را از قراردادها و تدارکات دولتی ممنوع میکند.
در خبرنامه اداره امور طالبان آمده است براساس این فرمان «شرکتهای خصوصی که مقامات امارتی در آن سهم دارند نیز نمیتوانند در قراردادها اشتراک کنند.»
اداره امور طالبان در توییتر نوشته است: «براساس فرمان جدید جهت شفافیت در تدارکات و قراردادها بعد از این مقامات و مامورین امارتی در داوطللبی قراردادها و تدارکات اشتراک کرده نمیتوانند.»
تاریخ افغانستان نشان میدهد که در دهههای گذشته جنگ بر سر معادن، همواره تسلط نظامهای مختلف بر سرتاسر کشور را مختل کرده است.
جاوید نورانی، کارشناس معدن در گفتگو با فارن پالیسی گسترش اختلافات و نزاع بر سر معادن میان طالبان را پیشبینی کرده و گفته است: «جنگ بر سر معدن میتواند بر پیکربندی سیاسی تأثیر بگذارد و میتواند جایگاه دولت را تعیین کند.»
به گفته این کارشناس، افغانستان در لبه تمام این پیامدهای بالقوه قرار دارد و اگر به نشانههایی در تاریخ نگاه بیندازیم، معلوم میشود که "آینده خوبی در راه نیست."
در هشتمین سالگرد قتل فجیع فرخنده ملکزاده در کابل، هیچ مراسمی در افغانستان برگزار نشده، ولی کاربران شبکههای اجتماعی به صورت وسیعی به این موضوع پرداختهاند.
فرخنده در ۲۸ حوت ۱۳۹۳ متهم به سوزاندن قرآن شد و در زیارت شاه دوشمشیره توسط افراد خشمگین به قتل رسید و جنازهاش سوزانده شد.
حمله مردان خشمگین به جان این دختر ٢٧ ساله، که خود مبلغ مذهبی بود، جامعه افغانستان و محافل بینالمللی حامی حقوق زنان را شوکه کرد، ولی به نظر شماری از کاربران شبکههای اجتماعی، قتل او میتوانست روایت جدیدی از جایگاه زنان، خشونت و حاکمیت قانون در افغانستان ارائه کند، ولی توجه لازم به تولید چنین روایتی صورت نگرفت.
کاوه جبران، شاعر و نویسنده در صفحه فیسبوکش نوشته: «واقعۀ قتل غمناک او، به رغم قدرت شوکهآورش، که میتوانست تغییری بنیادین اجتماعی به میان آورد، مثل هر پدیدۀ اجتماعی دیگر افغانی، گرفتار روزمرگی و هیاهوی بیهوده شد.»
دادگاه ابتدایی چهار نفر را به اعدام محکوم کرد، ولی دادگاه استیناف احکام آنها را به زندان کاهش داد؛ طالبان آنها را آزاد کرد
او با لحن طعنهآمیزی افزوده: «صنعت حقوق زن، انجیاو سالاری و ژورنالیسم غوغا طلب فرصت یک حرکت جدی و اساسی را از میان برداشت. حتی به لطف سطحینگری، کمسوادی و بیمسئولیتی جامعۀ روشنفکری نیز یک تحلیل درست در جنب این واقعۀ وحشتبار اجتماعی تولید نشد.»
وبسایت نیمرخ، که در زمینه مسائل حقوق زنان اطلاعرسانی میکند، در گزارشی به چگونگی پرونده قتل فرخنده پرداخته است.
نویسنده گزارش به نقل نجلا راحل، وکیل خانواده فرخنده نوشته که پولیس نه تنها در جلوگیری از قتل او «ناکام» بود، بلکه «دخیل» بود.
به گفته خانم راحل، مدیر جنایی حوزه دوم امنیتی پولیس، در صحنه قتل «دست به کمر ایستاده بود و نگاه میکرد.»
فرخنده ملکزاده خود یک مبلغ مذهبی بود که یک تعویذنویس او را متهم به سوزاندن قرآن کرد
خانم راحل افزوده که فرمانده وقت پولیس کابل یکی از نخستین مقامهای ارشد دولت بود که از حمله به فرخنده آگاه شد، ولی نه تنها اقدامی نکرد، بلکه به خانواده او زنگ زد و با تأکید بر اینکه «ما هیچ دفاعی از دختران نمیتوانیم»، از آنها خواست که «کابل را ترک کنند». خانواده فرخنده همان شب از کابل به کاپیسا فرار کردند.
به گزارش نیمرخ، پنج وکیل زن وکالت خانواده فرخنده را برعهده گرفتند، ولی بعداً دو تن آنها به عنوان دادستان این پرونده تعیین شدند و دو وکیل دیگر دست از کار کشیدند و تنها یک نفر باقی ماند.
نجلا راحل در این گزارش نوشته که «بر اساس اسناد و مدارک» ۳۵۰۰ نفر در قتل فرخنده «دخیل» محسوب می شدند، اما پلیس تنها ۴۹ نفر را دستگیر کرد: ۲۵ غیرنظامی و ۲۴ پرسنل نظامی، اما تعدادی از نظامیان «با ارائه تضمین خطوط جعلی آزاد شدند».
یک دادگاه مقدماتی در کابل چهار نفر از جمله زینالدین تعویذ نویس را به اعدام، هشت غیرنظامی به ۱۶ سال و ۱۱ مامور پولیس را به یک سال زندان محکوم کرد، اما دادگاه تجدید نظر احکام اعدام را تغییر داد و سه نفر از آن ها را به ۱۰، ۱۶ و ۲۰ سال زندان محکوم کرد و نفر چهارم را تبرئه کرد.
پس از به قدرت رسیدن طالبان، همه این زندانیان مانند زندانیان دیگر آزاد شدند. در حال حاضر هیچ گزارشی از پیگیری پرونده قتل فرخنده در دست نیست.
کاربران شبکههای اجتماعی در هشتمین سالگرد قتل فرخنده، به بازنگری این رویداد پرداختهاند. آنها مطالب و عکسهایی از صحنه قتل او را همرسانی کردهاند.
شمار زیادی از این کاربران عکسی را دوباره همرسانی کردهاند که در آن جسد فرخنده دیده میشود که در بستر خشک رودخانه کابل در میان شعلههای آتش میسود، یک افسر پولیس دستبهکمر به راحتی به او نگاه میکند، چند مامور پولیس امنیتش را تأمین کردهاند و انبوهی از مردم در حال عکاسی با تلفن همراه از این صحنه هستند.
یک کاربر فیسبوک نوشته که «فرخنده دختر مظلومی بود که توسط تیوری بزرگان افراطیت و عمل جوانان افراطی، به وحشیانهترین شکل کشته شد؛ گناهش این بود که در برابر تفکر بدویت و افراطیت روشنگری میکرد.»
یک کاربر دیگر فیسبوک نوشته که «فرخنده درس بزرگی به جامعه افغانستان داد که اگر نسبت به سرنوشت همنوعان بیگناه خود بیاعتنا باشیم یا در مقابل جهل ایستاد نشویم، نتیجهاش میشود سرنوشت فرخنده.»
کاربری به نام محمد عاشوری، یورش بردن جمعیتی از «مردان مومن» برای «پابرچا ماندن دینشان» به فرخنده را ناشی از نوع تربیت دینی و ایدئولوژیک دانسته که به نظر او، «قدرت اندیشیدن را از انسان میگیرد.»
همچنین عادل گوهری در پست فیسبوکی خود فرخنده را «قربانی ایدئولوژی خشن» دانسته و مهاجمان را به «کفتارهایی» تشبیه کرده که به دنبال «طعمه» هستند و «شکار» خود را تکهپاره میکنند.
به همین ترتیب، شماری از کاربران عکس صحنه حمله به فرخنده را دستکاری کردهاند که در آن فرخنده با صورت خونین نشسته و دستهایش را برای جلب ترحم مهاجمان بالا برده، ولی مردان خشمگینی که با سنگ و چوب به او حملهور شدهاند، به صورت «کفتارهایی» به تصویر کشیده شدهاند که با دهن خونآلود به سوی او حمله میکنند.