یک پژوهش جدید نشان می‌دهد رسانه‌های افغانستان خود را در تبعید بازسازی کرده‌اند

یک پژوهش تازه نشان می‌دهد که رسانه‌های افغانستان به رغم محدودیت‌ها خود را در تبعید بازسازی کرده‌اند. در پژوهش نهاد حامی رسانه‌های آزاد موسوم به جی‌اکس فند وضعیت رسانه‌های افغانستان در تبعید و شرایط روزنامه‌نگاران پس از تسلط طالبان بررسی شده است.

بر بنیاد پژوهش، با برگشت طالبان به قدرت، دوره «شکوفایی رسانه‌ها» در افغانستان پایان یافت، رسانه‌های مستقل در خطر افتیدند‌ و روزنامه‌نگاران کشور را ترک کرده‌اند. این پژوهش به نقل از گزارشگران بدون مرز گفته که ۸۰ درصد خبرنگاران زن در افغانستان به کار پایان داده‌اند.

پژوهش می‌گوید که با برگشت طالبان به قدرت رسانه‌ها به گونه سیستماتیک کنترول شده و ۱۷ دستورالعمل محدودکننده علیه رسانه‌ها صادر شده است.

نهاد حامی رسانه‌های آزاد گفته که «مصرف رسانه در افغانستان به‌سمت رسانه‌های تبعیدی تغییر کرده است و این رسانه‌ها مورد احترام مخاطبان است».

پژوهش نشان می‌دهد: «پس از برگشت طالبان به‌قدرت مخاطبان بیشتر به اینترنت به‌ویژه شبکه‌های اجتماعی برای دسترسی به اطلاعات و برنامه‌های سرگرمی متکی شده‌اند.»

براساس پژوهش جی‌اکس‌فند، ۵۷ درصد از رسانه‌های تبعیدی افغانستان پیش از به قدرت رسیدن طالبان تأسیس شده بودند، اما ۴۲ درصد بعد از ۱۵ اگست ۲۰۲۱ در تبعید تأسیس شدند.

پژوهش بر اهمیت تلویزیون در افغانستان تأکید کرده و گفته که به دلیل سرعت پایین اینترنت و نرخ بالای بی‌سوادی، تلویزیون همچنان در افغانستان پر مخاطب است. ۲۷ درصد رسانه‌های تبعیدی نشرات تلویزیونی دارند. اما هزینه تولید برنامه‌های تلویزیونی بدون اطمینان از درامدهای پایدار، ریسک ایجاد می‌کند. پوشش تلویزیونی تقریباً به ۴۰ درصد از جمعیت افغانستان می‌رسد.

براساس پژوهش، بازدیدهای جمعی از یوتیوب تا اپریل ۲۰۲۴ به بیش از ۳۶ میلیون رسیده و بیش از شش میلیون تن از طریق فیسبوک با رسانه‌ها ارتباط برقرار می‌کنند.

در این حال، پژوهش‌های اخیر نشان می‌دهد که افغانستان اینترنشنال به یکی از پرمخاطب‌ترین رسانه‌های تبعیدی افغانستان تبدیل شده است.