با گذشت دو روز از حمله هوایی امریکا به تأسیسات هستهای فردو، تردیدهایی جدی در مورد نابودی کامل این سایت زیرزمینی وجود دارد. تصاویر ماهوارهای منتشرشده، اگرچه نشاندهنده آسیبهای قابلتوجه است، اما منابع مستقل تأیید نمیکنند که این مجتمع بهطور کامل از کار افتاده باشد.
بر اساس گزارش خبرگزاری رویترز، شرکت مکسار تصاویری را منتشر کرده که حاکی از ایجاد دستکم شش حفره در سطح کوه مشرف به مجتمع فردو است. منابع امنیتی گفتهاند که این حفرهها ناشی از اصابت بمبهای سنگرشکن امریکاییست؛ بمبهایی که قادر به نفوذ تا دهها متر در عمق زمین هستند.
دکر اولت، تحلیلگر ارشد تصاویر ماهوارهای، در گفتوگو با رویترز تأکید کرده است: «هیچیک از این تصاویر قادر به نشاندادن وضعیت داخلی تأسیسات نیستند. عمق محل استقرار سانتریفیوژها بهگونهایست که ارزیابی دقیق خسارت بدون دسترسی میدانی ممکن نیست.»
در همین زمینه، جفری لوئیس، کارشناس مؤسسه مطالعات بینالمللی میدلبری در مونتری، به رویترز گفته است: «فکر نمیکنم کسی بتواند با اطمینان بگوید که این حمله چیزی بیش از چند سال تأخیر در برنامه هستهای ایران ایجاد کرده باشد. قطعاً تأسیسات دیگری هم وجود دارند که ما نمیدانیم.»
جنرال دن کین، رئیس ستاد مشترک ارتش ایالات متحده، ضمن تأیید اجرای این عملیات توسط بمبافکنهای دوربرد و تسلیحات هدایتشونده، از اظهارنظر درباره میزان موفقیت آن خودداری کرده است. دیوید آلبرایت، مفتش پیشین آژانس بینالمللی انرژی اتمی، نیز در واکنش به این حمله گفته است: «احتمال از کار افتادن کامل تأسیسات وجود دارد، اما برای اطمینان نیاز به بررسی میدانی داریم.»
برخی تحلیلگران نظامی نیز با استناد به تصاویر ماهوارهای و گزارشهای اطلاعاتی، احتمال دادهاند که جمهوری اسلامی ایران پیش از حمله بخشی از مواد غنیشده یا تجهیزات حساس را از فردو منتقل کرده باشد. رویترز به نقل از این منابع نوشته است که در روزهای پنجشنبه و جمعه، تحرکات غیرعادی و صف طولانی وسایل نقلیه در اطراف این مجتمع مشاهده شده است.
در داخل ایالات متحده نیز، نگرانیهایی در مورد پیامدهای این حمله شکل گرفته است. یک عضو کمیته اطلاعاتی سنای امریکا در این زمینه هشدار داده است: «بزرگترین خطر این است که ایران پس از این، برنامه هستهای خود را نهتنها به زیرزمین، بلکه از دید نهادهای بینالمللی نیز پنهان کند.»
در واکنش به این حملات، مجلس شورای اسلامی ایران تهدید کرده است که عضویت جمهوری اسلامی در پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) را به حال تعلیق درآورده و همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را متوقف خواهد کرد؛ اقدامی که در صورت اجرا، نظارت جهانی بر فعالیتهای هستهای ایران را بهطور کامل از میان خواهد برد.پس از حمله اسراییل به ایران، ایالات متحده امریکا نیز روز یکشنبه به سه مرکز هستهای در این کشور حمله کرد.
